တၢၼ်ႇတွႆး၊ ၸႄႈတွၼ်ႈ
ၸႄႈတွၼ်ႈတၢၼ်ႇတွႆး (မၢၼ်ႈ: သံတွဲခရိုင် ; ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: Thandwe District) ၼႆႉ ပဵၼ်ၸႄႈတွၼ်ႈ ဢၼ်မီးဝႆႉ တီႈၼႂ်း ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇ၊ မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝဵင်းငဝ်ႈၸိုင်ႈ ၸႄႈတွၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ် ဝဵင်းတၢၼ်ႇတွႆးယဝ်ႉ။
ၸႄႈတွၼ်ႈတၢၼ်ႇတွႆး | |
|---|---|
  ၸႄႈတွၼ်ႈတၢၼ်ႇတွႆး | |
| Coordinates: 18°31′N 94°31′E / 18.517°N 94.517°Eၵူဝ်ႇဢေႃးတိၼဵတ်ႉ: 18°31′N 94°31′E / 18.517°N 94.517°E | |
| မိူင်း |  မျၢၼ်ႇမႃႇ |
| ၸႄႈမိူင်း |  ရၶႅင်ႇ |
| ၸႄႈဝဵင်း | 3 |
| ဝဵင်းငဝ်ႈၸိုင်ႈ | ဝဵင်းတၢၼ်ႇတွႆး |
| Population (2014) | 357,840 |
| Time zone | UTC+6:30 (လၵ်းၸဵင်ၶၢဝ်းယၢမ်းမျၢၼ်ႇမႃႇ) |
ပထဝီႇ
မႄးထတ်းတီႈၽၢႆႇႁွင်ႇၼၼ်ႉ ၼမ်ႉမဢီႇၼႆႉ ၶႅၼ်ႈပၼ်ဝႆႉတင်း ၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉၽျူႇ လႄႈသင်၊ ၼမ်ႉၵႂႃႉ ဢၼ်မီးဝႆႉ ၽၢႆႇၸၢၼ်းၼၼ်ႉ ၶႅၼ်ႈၵၼ်ပၼ်ဝႆႉတင်း ၸႄႈတွၼ်ႈပတဵင်ႇယဝ်ႉ။ ၽၢႆႇတၢင်းဢွၵ်ႇၸမ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ် သၼ်လွႆရၶႅင်ႇ ၼႆႉ ၶႅၼ်ႈဝႆႉသေ မီးဝႆႉ ၸႄႈတွၼ်ႈတယႅတ်ႉ၊ ၸႄႈတွၼ်ႈပျီႇ၊ လႄႈ ၸႄႈတွၼ်ႈႁိၼ်းတတႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ၽၢႆႇတၢင်းတူၵ်းၼႆႉ မီးဝႆႉ ဢၢဝ်ႇပၢင်ႇလၢႆႇပင်းၵလႃးယဝ်ႉ။ ဢၼ်ပဵၼ် ၽင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇရၶႅင်ႇဢၼ် ၶဝ်ႈပႃးဝႆႉ တီႈၼႂ်း ၸႄႈတွၼ်ႈတၢၼ်ႇတွႆးၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇမီးဝႆႉ ၵုၼ်တင်းၼမ်လႄႈ ၵူတ်ႉငွၵ်းၸိူင်ႉၼင်ႇ မီးဝႆႉတီႈၼႂ်း ၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉၽျူႇ လႄႈ ၸႄႈတွၼ်ႈၸိတ်ႉတူၺ်ႇၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ လွႆၼမ်သေ လွႆပႅၼ်တီႈ သၼ်လွႆၼၼ်ႉ ငေႃးပႅၼ်ဢွၵ်ႇ ၽၢႆႇၽင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇယူႇယဝ်ႉ။ လွႆႈဢၼ်မီးတီႈ ၽၢႆႇႁွင်ႇၸႄႈတွၼ်ႈၼၼ်ႉ တၢင်းသုင် မီးထိုင် 5000 ထတ်းယဝ်ႉ။
သဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း
မႄးထတ်းတီႈၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈတၢၼ်ႇတွႆးၼႆႉ မီးဝႆႉ သဵၼ်ႈတၢင်းၵႄႈလွႆ တွင်ႇၵူၵ်ႉ ဢၼ်လႆႈလတ်းၶၢမ်ႈ သၼ်လွႆယူဝ်းမသေ မီးလွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇၶႅမ်ႉတင်း ဝဵင်းပျီႇ၊ ဝဵင်းသူၺ်ႇတွင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ သဵၼ်ႈတၢင်းၵႄႈလွႆတွင်ႇၵူၵ်ႉၼႆႉ လုၵ်ႉဢဝ် ဝဵင်းတွင်ႇၵူၵ်ႉ ပွင်ႇတေႃႇထိုင် ဝဵင်းပၢၼ်းတွင်း၊ တီႈၸႄႈတွၼ်ႈပျီႇသေ လေႃႉဝႃႇလူတ်ႉၵႃးဝႃႇ ၸၢင်ႈၵႂႃႇမႃးယဝ်ႉ။ တီႈၸႄႈတွၼ်ႈတၢၼ်ႇတွႆးၼႆႉ မီးဝႆႉ ၼမ်ႉ မဢီႇ၊ တၢၼ်းလွႆး၊ တွင်ႇၵူၵ်ႉ၊ တၢၼ်ႇတွႆး၊ ၵျဵင်ႇတလီ လႄႈ ၼမ်ႉၵႂႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ပၢၵ်ႇၼမ်ႉၵႂႃႇၼႆႉ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈလီ တွၼ်ႈတႃႇ ႁိူဝ်းသၢင်ႈၽေႃးဢွၼ်ႇ ၵိုတ်းလိုဝ်ႈယဝ်ႉ။ တီႈၸႄႈတွၼ်ႈပတ်ႉပိုၼ်ႉၼႆႉ ယွၼ်ႉပႃႇထိူၼ်ႇပႃႇမႆႉၶဵဝ်ၶဝ် ႁူမ်ႇငမ်းဝႆႉလႄႈ ဢွင်ႈတီႈ တွၼ်ႈတႃႇႁဵတ်း ၵၢၼ်ႇႁႆႈၵၢၼ်ၼႃး ၵႅပ်ႈၼႃႇၽႅဝ်။
ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး
မႄးထတ်းၾိင်ႈၾႃႉတီႈ ၸႄႈတွၼ်ႈတၢၼ်ႇတွႆးၼႆႉ ဢမ်ႇမိူၼ်တင်း ၸႄႈတွၼ်ႈတၢင်ႇၸိူဝ်း ဢၼ်မီးဝႆႉတီႈရၶႅင်ႇၼၼ်ႉသေ ပဵၼ်ဢၼ်ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈတွၼ်ႈတႃႇ ပၢႆးယူႇလီၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မၢၵ်ႇၼမ်ႉၶဝ်ႈတႅင် ဢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈတီႈၼႂ်း ၸႄႈတွၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ် ၶဝ်ႈသၢၼ်၊ ဢွႆႈ၊ ၵုၺ်၊ မႆယႃႈ၊ ၽၵ်းယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ် လႄႈ တူၼ်ႈတၼိ သေ ဢၼ်ပဵၼ် ပေႃငိုၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၽုၵ်ႇသွမ်ႈဢိတ်းဢွတ်းယဝ်ႉ။ ၵၢၼ်ငၢၼ်း ပႃႈႁႅင်ႈ ပႃၼဝ်ႈၵေႃႈ ၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ႈယဝ်ႉ။ တၢင်းၵႂၢင်ႈၶႂၢင် ၸႄႈဝဵင်းတၢၼ်ႇတွႆးၼႆႉ မီးယူႇ 4157 လွၵ်းလၵ်းသေ ၸွမ်းလူၺ်ႈ သဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ႁိူၼ်းပီ 2014 ၼၼ်ႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း မီးယူႇ 357,840 ၵေႃႉယဝ်ႉ။[1]ၵူၼ်းၵမ်ႉၼမ်တႄႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းရၶႅင်ႇ ၸၢဝ်းပုတ်ႉထ လႄႈၵူၼ်းၶိူဝ်းမၢၼ်ႈယဝ်ႉ။ တီႈၸႄႈတွၼ်ႈတၢၼ်ႇတွႆးၼႆႉ ဢမ်ႇလႆႈၸႅၵ်ႇဝႆႉပဵၼ် ၸႄႈတွၼ်ႈၽႄသေ ၸႅၵ်ႇဝႆႉပၼ်ၸႄႈဝဵင်းၽႄသၢမ်ဢၼ် ၸိူဝ်းပဵၼ် ၸႄႈဝဵင်းတၢၼ်ႇတွႆး၊ ၸႄႈဝဵင်းတွင်ႇၵူၵ်ႉ လႄႈ ၸႄႈဝဵင်းၵႂႃႉ ၼႆႉသေၵေႃႈ ၽွင်းငမ်းမႃးယဝ်ႉ။
ဝဵင်းပၵ်းလုမ်း ၸႄႈတွၼ်ႈတၢၼ်ႇတွႆး ၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းတၢၼ်ႇတွႆးသေ ႁွင်ႈၵၢၼ်လုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူႈထၢၼ်ႈထၢၼ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ပၵ်းမႃးဝႆႉ တီႈ ဝဵင်းတၢၼ်ႇတွႆးယဝ်ႉ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉဢမ်ႇၵႃး ၸိူဝ်းပဵၼ် ႁူင်းယႃ၊ ၵၢတ်ႇ လႄႈ ႁူင်းသွၼ်လိၵ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးဝႆႉယဝ်ႉ။[2]
ဝဵင်းလႄႈ ၸႄႈဝဵင်းၸိူဝ်းၶဝ်ႈပႃး
မႄးထတ်းၽိုၼ်ဢိင်
မႄးထတ်း- ↑ (မေႇ 2015) ၽိုၼ်လိၵ်ႈ သဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ႁိူၼ်း, ၽိုၼ်လိၵ်ႈ သဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ႁိူၼ်း လႄႈ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း ပီ 2014 သွႆႉ-2. ၼေႇပျီႇတေႃႇ: ထၢၼ်ၽွင်းလူင် ၵၢၼ်ႁႅင်းငၢၼ်း၊ ၵၢၼ်ၵူတ်ႇထတ်း ၵူၼ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇမိူင်း လႄႈ ၵၢၼ်ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းမိူင်း, 60.
- ↑ ပပ်ႉသႅၼ်သမ်ႇမၢၼ်ႈ၊ သွႆႉ (13)