မၵူၺ်း၊ ဝဵင်း
ဝဵင်းမၵူၺ်း (မၢၼ်ႈ: မကွေးမြို့), (ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: Magway), (သဵင်ဢွၵ်ႇ [Makoi]) ၼႆႉ ပဵၼ်ၸႄႈလူင် ၸႄႈတိူင်းမၵူၺ်း ဢၼ်မီးတီႈ ပွတ်းၵၢင် မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ ၼၼ်ႉသေ ပဵၼ်ဝဵင်းတႃႈႁိူဝ်း ဝဵင်းၼိူင်ႈယဝ်ႉ။
| ဝဵင်းမၵူၺ်း | |
|---|---|
| ဝဵင်း ၼႂ်းၸႄႈတိူင်းမၵူၺ်း | |
  ဝဵင်းမၵူၺ်း | |
| ၵူဝ်ႇဢေႃးတိၼဵတ်ႉ: 20°8′N 94°56′E / 20.133°N 94.933°E | |
| မိူင်း |  မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ |
| ၸႄႈမိူင်း |  ၸႄႈတိူင်းမၵူၺ်း |
| ၸႄႈဝဵင်း | ၸႄႈဝဵင်းမၵူၺ်း |
| လတ်ႉတီႇၵျု | (20)တီႇၵရီႇ၊ (8)မိတ်ႉၼိတ်ႉ |
| လွင်ႇၵျီႇၵျု | (94)တီႇၵရီႇ၊ (56)မိတ်ႉၼိတ်ႉ |
| ၼႃႈသုင်ပၢင်ႇလၢႆႇ | 272 ထတ်း (83 မီႇတႃႇ) |
| ႁူဝ်ၼမ်ၵူၼ်း (2014 census) | |
| • ဝဵင်း ၼႂ်းၸႄႈတိူင်းမၵူၺ်း | 289,247 |
| • ၼႂ်းဝဵင်း | 90,000 |
| • ၽႃႇသႃႇၵိူဝ်းယမ် | ပုတ်ႉထၽႃႇသႃႇ |
| ၶၢဝ်းယၢမ်း ၼႃႈလိၼ် | MST (UTC+6.30) |
ပၢႆးၵပ်းသိုပ်ႇတေႃႉသူင်ႇ
မႄးထတ်းပေႃးဢဝ်တင်း သၢႆတၢင်းၼမ်ႉမႄႈၵဵဝ်ဝႃႈ လုၵ်ႉတီႈ ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈသေ ၵႆယၢၼ် 378 လၵ်းယဝ်ႉ၊ ပေႃးလုၵ်ႉတီႈ ဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇ ၼႆ မီးၽၢႆႇတႂ်ႈ ၵႆယၢၼ် 119 လၵ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးဢဝ်တၢင်းလူတ်ႉၵႃးဝႃႈ လုၵ်ႉတီႈ ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈသေ ၵႆယၢၼ် 330 လၵ်းသေ ပေႃးလုၵ်ႉတီႈ ဝဵင်းမျိၼ်းၶျၢၼ်ႇ ၼႆ ၵႆယၢၼ် 126 လၵ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးၽႅဝ်မျိၼ်းၶျၢၼ်ႇၸိုင် ၵပ်းမႅၼ်ႈၵၼ်တင်း သဵၼ်ႈတၢင်းလူတ်ႉၵႃး မျိၼ်းၶျၢၼ်ႇ-တႃႈလိူဝ်ႇ ယဝ်ႉ။ ဝဵင်းမၵူၺ်းၼႆႉ မီးသၢႆတၢင်းလူတ်ႉၵႃး ဢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇၸူး ဝဵင်းပျီႇ၊ ဝဵင်းမျိၼ်းၶျၢၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈသင်၊ ၸိူဝ်းပဵၼ်ဝဵင်း ဢၼ်မီးၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝဵင်းၼၢတ်ႉမွၵ်ႉ လႄႈ ဝဵင်းတွင်ႇတႂိၼ်းၵျီး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးသၢႆတၢင်းၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ်ယူႇယဝ်ႉ။ တီႈဝဵင်းမၵူၺ်းၼႆႉ မီး တႃႈႁိူဝ်းမိၼ်သေၵွၼ်ႇ။ ၽၢႆႇတႂ်ႈၵႂႃႇတႃႈၵုင်ႈ၊ ၽၢႆႇၼိူဝ်ၵႂႃႇလၢၼ်းယႂႃႇ၊ ဝဵင်းမဵၵ်ႉထီႇလႃႇ၊ ဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ မီးသၢႆတၢင်းႁိူဝ်းမိၼ်ၵႂႃႇၸူးယူႇယဝ်ႉ။ သဵၼ်ႈတၢင်း တႃႈၵုင်ႈ၊ ပျီႇ၊ တႃႈလိူဝ်ႇၼႆႉ လႆႈလတ်းၵႂႃႇ ဝဵင်းမၵူၺ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးဢဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းလိၼ်ဝႃႈ တင်း ဝဵင်းဢွင်ႇလၢၼ်ႇၼႆႉ ၵႆယၢၼ် 108 လၵ်းသေ တင်း ဝဵင်းယေႇၼၢၼ်ႇၶျွင်း ၼႆႉ ၵႆယၢၼ် 32 လၵ်းယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉမီး သၢႆတၢင်းလူမ်းပႃးလႄႈ တေလႆႈဝႃႈပဵၼ်ဝဵင်း ဢၼ်ပၢႆးၵပ်းသိုပ်ႇတေႃႉသူင်ႇ ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈမီးဝႆႉတီႈၼိူဝ် ၽင်ႇၽၢႆႇၶႂႃ မႄႈၼမ်ႉၵဵဝ်လႄႈ တေလႆႈဝႃႈ မီးတေႃႇၼႃႈတင်း ဝဵင်းမိၼ်းပူး ယဝ်ႉ။ ၼၢတ်ႉမွၵ်ႉ ဢၼ်မီးဝႆႉ တီႈၼိူဝ် သၢႆတၢင်းလူတ်ႉလဵၼ်း ၵျွၵ်ႉပတွင်း-ပၢင်မၢၵ်ႇၼႃႉ လႄႈ ဝဵင်းတွင်ႇတႂိၼ်းၵျီး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးသၢႆတၢင်းလူတ်ႉၵႃး ၵပ်းသိုပ်ႇဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။
သၢႆပိုၼ်း
မႄးထတ်းဝဵင်းမၵူၺ်းၼႆႉ တႄႇတင်ႈမႃး မိူဝ်ႈ ဢေႇတီႇ 1158 ၼၼ်ႉယဝ်ႉၼႆသေတႃႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈထၢင်ႈႁၢင်ႈမႃး။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈမီးဝႆႉတီႈမႄႈၼမ်ႉၵဵဝ်ငွၵ်းလႄႈ မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈတႄႉ ႁွင်ႉဝႃႈ ဝဵင်းမႄႈၼမ်ႉငွၵ်း (မြစ်ကွေ့မြို့) ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼႆႉၸင်ႇယဵၼ်းပဵၼ်မႃး ဝဵင်းမၵူၺ်း (မကွေးမြို့) ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ပၢၼ်ၶုၼ်မၢၼ်ႊ ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်မႃးၼၼ်ႉ ပဵၼ် ၶုၼ်ပွင်ဝဵင်း၊ ပူႇႁဵင် ပူႇၵႄႇၶဝ်ၵေႃႉဢုပ်ႉပိူင်ႇမႃးယဝ်ႉ။ ထိုင်မႃးပီမိူင်းမၢၼ်ႊ ၁၂၂၈ (ဢေႇတီႇ 1866) ၼၼ်ႉ ပူႇၵႄႇမၵူၺ်း ဢူးၵျဵၵ်ႉၵျီး ၼႆႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈတူင်ႉၼိုင် လွင်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၶုၼ်ၸၢႆးမျိၼ်းၵုၼ်းသေတႃႉ ဢမ်ႇၶႅမ်ႉလႅပ်ႈသေဢမ်ႇၵႃး လႆႈၺႃးပႃးတၢမ်ႇတၢႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ဝဵင်းမၵူၺ်းၼႆႉ တႄႇတင်ႈမႃး မိူဝ်ႈပၢၼ်ပၵၢၼ်ႇ ပီ 1159 လိူၼ်ၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇၼၼ်ႉသေ ၽိုၼ်မၢႆ ဢၼ်ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ ဝဵင်းမၵူၺ်း ဢၼ်ၸဝ်ႉလိူဝ်သေပိူၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၶေႃႈပူင် ၶုၼ်ဢႃႇဝႃႉ မိၼ်းယႄးၵျေႃႇထိၼ်ႇ ဢၼ်ပူင်ဢွၵ်ႇမိူၵ်ႈ 1679 လိူၼ်မေႇ 31 ဝၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၶေႃႈပူင်ၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းပဵၼ်ၵူၼ်းၼႂ်း ထုင်ႉမၵူၺ်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၸႅၵ်ႇပဵၼ် ၸုမ်းသီႇၸုမ်းသေ ဢဝ်သဵၼ်ႈမၢႆမၼ်းသိမ်းသႂ်ႇဝႆႉ တီႈၼႂ်း တိူၵ်ႈၶမ်းၸဝ်ႈ ၼႆ တႅမ်ႈမွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၶေႃႈပူင် ဢၼ်ပူင်ဢွၵ်ႇမိူဝ်ႈ ပီ 1692 လိူၼ်ဢေႇပရႄႇ 9 ဝၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ပူင်မွၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ လွင်ႈၶွပ်ႇလႅၼ် ပူႇၵႄႈမၵူၺ်းဢုပ်ႉပိူင်ႇမႃးၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းမၵ်းမၼ်ႈၼင်ႇပၵ်းၵဝ်ႇပိူင်ၵဝ်ႇ ဝႃႈၼၼ်ယဝ်ႉ။ မၵူၺ်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈ မျိတ်ႉၵူၺ်ႉသေ လူင်းမႃးဝႃႈၼႆႉယဝ်ႉ။ ပၢၼ် ပူဝ်းတေႃႇၽယႃး မိူဝ်ႈပီ 1802 ၼီႈ၊ လိူၼ်ၵျူႇလၢႆႇ 1 ဝၼ်းၼၼ်ႉ ၶုၼ်ပွင်ၽၢႆႇလိၼ် ဢူးဝုၼ်ႇၽျူႇ (54 ၶူပ်ႇ) ၼႆႉ ဢဝ် သဵၼ်ႈမၢႆဝဵင်းမၵူၺ်းသေ သၢၵ်ႈၶုၼ်မႃးဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ပၢၼ် ပၵျီးတေႃႇ ၼၼ်ႉ ပူႇၵႄႇဝဵင်း ဢူးထုၼ်းပေႃႇ ၵေႃႉဢုပ်ႉပိူင်ႇ ဝဵင်းမၵူၺ်းမႃးယဝ်ႉ။ ပၢၼ် ၶုၼ်တႃႇယႃႇဝတီႇ ၼၼ်ႉ ပူႇၵႄႇဝဵင်း မိၼ်းထိၼ်ႇ မိၼ်းလႃႉၵျေႃႇၶွင်ႇ ၵေႃႉဢုပ်ႉပိူင်ႇ ဝဵင်းမၵူၺ်းမႃးသေ ထိုင်ပီ 1846 လိူၼ်ၵျူႇလၢႆႇ 16 ဝၼ်းၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢိင်ႇသၼ်ႇလႄႈ ၽြႃးမၵူၺ်းမျႃႉတလုၼ်ႇလႆႈ ၵူၼ်ႇပင်းလႄႈ ၸင်ႇလႆႈႁပ်ႉတုင်းဢဝ် ၶေႃႈပူင်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းသေ ၸင်ႇၶိုၼ်းမႄးၵုမ်းမႃးယဝ်ႉ။ ပူႇၵႄႇဝဵင်းသွင်ၶႃပူႇဢွၵ်ႇ ၶိုၼ်းတမ်းဢုတ်ႉငိုၼ်းဢုတ်ႉၶမ်းတႃႇ ၽြႃးမၵူၺ်းမျႃႉတလုၼ်ႇမႃး မိူဝ်ႈပီ 1848 လိူၼ်ၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပၢၼ် ၶုၼ်မင်းတုင်း ၼၼ်ႉ ပူႇၵႄႇဝဵင်း ဢူးသူၺ်ႇပျေႉ ၼႆႉ မိူဝ်ႈပဵၼ်လွင်ႈ မျိၼ်းၵုၼ်း မျိၼ်းၶူင်ႇတႅင်ႇ မိူဝ်ႈပီ 1866 ၼၼ်ႉ ပူႇၵႄႇၼႆႉ လႆႈၶဝ်ႈၽၢႆႇၶုၼ်ၸၢႆးၶဝ်သေ ၸွႆႈထႅမ်မႃးယဝ်ႉ။[1]
ၼႃႈလိၼ်ပထဝီႇ
မႄးထတ်းတၢင်းၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ၸႄႈဝဵင်းမၵူၺ်း ၼႆႉ မီး 648 လွၵ်းလၵ်းသေ ဝၢၼ်ႈ မီးၵႂႃႇ ႗႑ ဝၢၼ်ႈလႄႈ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း မိူဝ်ႈပီ 1956 ၼၼ်ႉ လႆႈလၢမ်းဝႃႈ မီး 93594 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆႉယဝ်ႉ။ ၸႄႈဝဵင်းမၵူၺ်းၼႆႉ ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်း ထုင်ႉယေႇၼၢၼ်ႇၶျွင်းယဝ်ႉ။ တီႈၸႄႈဝဵင်းမၵူၺ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းမၢၼ်ႊ ၸၢဝ်းပုတ်ႉထ ၵမ်ႉၼမ်ယဝ်ႉ။ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း မိူဝ်ႈပီ 1953 ၼၼ်ႉ လႆႈလၢမ်းဝႃႈ မီးမႃး 13270 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း ဢၼ်ၵဵပ်းမိူဝ်ႈ ပီ 2014 ၼၼ်ႉတႄႉ ၵူၼ်းယူႇတီႈၼိူဝ်ဝဵင်းၼႆႉ မီးၵႂႃႇ 94,038 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆႉယဝ်ႉ။[2]
ဝဵင်းမၵူၺ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းပၵ်းလုမ်း တႃႇ ၸႄႈတိူင်း၊ ၸႄႈတွၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ တီႈဝဵင်းမၵူၺ်းၼႆႉ မီးလုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင်၊ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၢၼ်ႉၵၢင် လႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉငဝ်ႈ၊ ၵၢတ်ႇ၊ ႁူင်းယႃ၊ လုမ်းဝဵင်းမူၼ်းၵူၼ်းၵိုၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉဢမ်ႇၵႃး မီးပႃး ၸၼ်ႉၸွမ်မၵူၺ်း ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃး မိူဝ်ႈၽွတ်ႈႁဵတ်း ၸၼ်ႉၸွမ်ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ဢၼ်ပိုတ်ႇမိူဝ်ႈ 1955 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး
မႄးထတ်းဝဵင်းမၵူၺ်းၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈ ၸႄႈတွၼ်ႈဢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၶိုၼ်ႈယႂ်ႇလႄႈ တၢင်းသၢႆၼမ်ႉ၊ တၢင်းလူတ်ႉၵႃး၊ တၢင်းသၢႆလူမ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၵပ်းသိုပ်ႇဝႆႉလႄႈ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်တူၵ်းၵႅၼ်ၵၢင်မၼ်းလီၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းပဵၼ် ၸၢၵ်ႈၼမ်ႉမၼ်း၊ ၸၢၵ်ႈမႆႉ လႄႈ ၸၢၵ်ႈၶဝ်ႈ ဢိၵ်ႇပႃး ၵၢၼ်ငၢၼ်းမိုဝ်း ၵၢၼ်ငၢၼ်းၸၢၵ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၸူႉတုမ်ၵၼ်ဝႆႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လုၵ်ႉတီႈမၵူၺ်းသေ ၵိမ်းၵႅတ်းမၢၵ်ႇမု၊ မိတ်ႈ၊ မၢၵ်ႇၶၢမ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လႆႈၸိုဝ်ႈသဵင်ဝႆႉယဝ်ႉ။
လိူဝ်သေၼၼ်ႉဢမ်ႇၵႃး ယွၼ်ႉ ၽြႃးမျႃႉတလုၼ်ႇ ဢၼ်မီးတီႈဝဵင်းမၵူၺ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင်ၼႂ်းမိူင်းပတ်ႉပိုၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၽြႃးမျႃႉတလုၼ်ႇ ဢၼ်မီးဝႆႉတီႈၼိူဝ် ၵွင်းလွႆ ႁိမ်းၽင်ႇၼမ်ႉမႄႈၼမ်ႉၵဵဝ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၽြႃးၽုင်းတၼ်းၶူဝ်းယႂ်ႇသူႇၼိုင်ႈ ၼႂ်းမိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇၼႆႉယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၶီႇႁိူဝ်း ဢၼ်ၸွမ်းမႄႈၼမ်ႉၵႂႃႇၼၼ်ႉ လႆႈဢွၼ်ၵၼ် မုင်ႈသေ ဝႆႈသႃလႆႈ ၽြႃးမျႃႉတလုၼ်ႇ လႄႈ လုၵ်ႉတီႈၵႆၵႆ ယင်းမုင်ႈႁၼ်လႆႈ ပွင်းၶူဝ်လႆၽြႃးယူႇယဝ်ႉ။ ၵူႈပီၵူႈပီ ပေႃးထိုင် လိူၼ်သိပ်းဢဵတ်း မႃးၼႆ ၵူၼ်းဝႆႈၽြႃး ၵူႈတီႈတီႈၼႂ်းမိူင်း ဢွၼ်ၵၼ်မႃးဝႆႉၽြႃးယဝ်ႉ။[3]
ၶူဝ်းဢွၵ်ႇပိုၼ်ႉတီႈ
မႄးထတ်းပဵၼ်ဝဵင်းၵိုၼ်ၵူၼ်းၵႃႉလႄႈ ၶူဝ်းဢၼ်ဢွၵ်ႇပိုၼ်ႉတီႈပိူင်လူင်မၼ်းပဵၼ် ငႃး၊ ထူဝ်ႇလိၼ်၊ ထူဝ်ႇၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်း၊ ၽၵ်းယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ်၊ မၢၵ်ႇၶၢမ် ၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၶူဝ်းဢွၵ်ႇၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈယဝ်ႉ။
ပၢႆးယူႇလီ လႄႈ ပၢႆးပႆႇၺႃႇ
မႄးထတ်းတီႈဝဵင်းမၵူၺ်းၼႆႉ မီး ႁူင်းယႃၵူၼ်းမိူင်းၸႄႈတိူင်းမၵူၺ်းလႄႈ ႁူင်းယႃပူင်သွၼ် ၸၼ်ႉၸွမ်ပၢႆးမေႃယႃ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် မီး ႔ ႁူင်းသေ ၸၼ်ႉၸွမ်၊ ၶေႃးလဵၵ်ႉ မီး ႖ ဢၼ်ယဝ်ႉ။
လွင်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈလိုဝ်းလင်
မႄးထတ်းဢွင်ႈတီႈၸိူဝ်းလိုဝ်းလင်
မႄးထတ်းဢွင်ႈတီႈၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင် တီႈဝဵင်းမၵူၺ်းၼႆႉ -
- ၵွင်းမူးမျႃႉတလုၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၼႃႈတႃ ဝဵင်းမၵူၺ်း
- ၸၼ်ႉၸွမ်မၵူၺ်း
- ၸၼ်ႉၸွမ်ပၢႆးမေႃယႃ မၵူၺ်း
- ၸၼ်ႉၸွမ်ၶွမ်ႇပိဝ်ႇတႃႇ (မၵူၺ်း)
- ၸၼ်ႉၸွမ်ပၢႆးမေႃသၢင်ႈ (မၵူၺ်း)
- ၸၼ်ႉၸွမ်ပၢႆးယူႇလီၸၼ်ႉငဝ်ႈ
- ၶူဝ်ဢေႇယႃႇဝတီႇ (မၵူၺ်း)
ၽူႈထၢင်ႇႁၢင်ႈလိုဝ်းလင်
မႄးထတ်း- ၶုၼ်လူင်ပႆႇၺႃႇ ဢူးၶျူဝ်ႇ
- တႅၵ်ႉၵတူဝ်ႇ သူႉမျႅင်ႇ
- မၵူၺ်းဝႂိၼ်းမျိၼ်ႉ
- မၵူၺ်းၺူဝ်ႉၸဵင်ႉ
- ၸၢႆးၸိူင်းႁူၼ်ႉၼူဝ် ၵျေႃႇထူး[1]
ၽိုၼ်ဢိင်
မႄးထတ်း- ↑ 1.0 1.1 တင်နိုင်တိုး (ဒီဇင်ဘာလ၊ ၂၀၁၃). မြန်မာပြည်တစ်ခွင် လမ်းညွှန်. မဇ္ဈိမစာပေ, ၁၁၂.
- ↑ (မေ ၂၀၁၅) သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ, ၂၀၁၄ ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံလူဦးရေနှင့် အိမ်အကြောင်းအရာ သန်းခေါင်စာရင်း ၂. နေပြည်တော်: လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အားဦးစီးဌာန, ၅၆.
- ↑ မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၈)
ႁဵင်းၵွင်ႉၽၢႆႇၼွၵ်ႈ
မႄးထတ်း
သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၸိူဝ်းၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈတင်း ဝဵင်းမၵူၺ်း ဢၼ်မီးတီႈ Wikimedia Commons
