ယေႇၼၢၼ်ႇၶျွင်း၊ ဝဵင်း

ဝဵင်းယေႇၼၢၼ်ႇၶျွင်း (မၢၼ်ႈ: ရေနံချောင်းမြို့), (ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: Yenangyaung), (သဵင်ဢွၵ်ႇ [Yaenaankhyaung]) ၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းပၵ်းလုမ်း ၸႄႈဝဵင်းယေႇၼၢၼ်ႇၶျွင်း, ၸႄႈတွၼ်ႈမၵူၺ်း, ၸႄႈတိူင်းမၵူၺ်း, မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ သေဢမ်ႇၵႃး ဝၢႆးသေပၢၼ်သိုၵ်းယဝ်ႉ ပဵၼ်ဝဵင်းပၵ်းလုမ်းၶုၼ်ၸႄႈတိူင်းမၵူၺ်းလႄႈ ဝုၼ်ႇလူင်ၸႄႈတွၼ်ႈမၵူၺ်းမႃးယဝ်ႉ။ မီးဝႆႉတီႈၼိူဝ်ၽင်ႇမႄႈၼမ်ႉၵဵဝ် ၽၢႆႇဢွၵ်ႇသေ တင်း ဝဵင်းမၵူၺ်း ၼႆႉ ၵႆယၢၼ်ၵၼ် 29 လၵ်းယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈႁွင်ႉဝႃႈ ဝဵင်းသဵၵ်ႉတႃႇၵုၼ်းထွၵ်ႉ၊ လုၵ်ႉတီႈၼၼ်ႈၶိုၼ်းပဵၼ်မႃး ဝဵင်းယေၼၼ်ႉတႃႇသေ ဝၢႆးလင်ၸင်ႇၶိုၼ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈပဵၼ်မႃး ဝဵင်းယေႇၼၢၼ်ႇၶျွင်း ဝႃႈၼႆႉယဝ်ႉ။ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းယူႇတီႈၼိူဝ်ဝဵင်းယေႇၼၢၼ်ႇၶျွင်း ဢၼ်ၵဵပ်းမိူဝ်ႈ ပီ 2014 ၼၼ်ႉ မၼ်းၵႂႃႇ 45,120 ၵေႃႉ [1] ၼႆယဝ်ႉ။ ဝဵင်းယေႇၼၢၼ်ႇၶျွင်းၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၵႂႃႇမီးဝႆႉတီႈၼိူဝ် ၵွင်းလွင် ဢၼ်ဢမ်ႇၽဵင်ႇၵၼ်လႄႈ ၸိူဝ်းပဵၼ်တၢင်းဢၼ်မီးတီႈၼႂ်းဝဵင်းၼႆႉ ဢၼ်ၶိုၼ်ႈဢၼ်လူင်း ၼမ်ဝႆႉယဝ်ႉ။

ဝဵင်းယေႇၼၢၼ်ႇၶျွင်း
ဝဵင်း ၼႂ်းၸႄႈတိူင်းမၵူၺ်း
ပၢႆႉၶဝ်ႈဝဵင်းယေႇၼၢၼ်ႇၶျွင်း

ပၢႆႉၶဝ်ႈဝဵင်းယေႇၼၢၼ်ႇၶျွင်း
ဝဵင်းယေႇၼၢၼ်ႇၶျွင်း is located in မိူင်းမၢၼ်ႈ
ဝဵင်းယေႇၼၢၼ်ႇၶျွင်း
ဝဵင်းယေႇၼၢၼ်ႇၶျွင်း
ဢွင်ႈတီႈ ၼႂ်းမိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ
ၵူဝ်ႇဢေႃးတိၼဵတ်ႉ: 20°27′N 94°52′E / 20.450°N 94.867°E / 20.450; 94.867ၵူဝ်ႇဢေႃးတိၼဵတ်ႉ: 20°27′N 94°52′E / 20.450°N 94.867°E / 20.450; 94.867
မိူင်း မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ
ၸႄႈမိူင်း ၸႄႈတိူင်းမၵူၺ်း
ၸႄႈဝဵင်း ယေႇၼၢၼ်ႇၶျွင်း
လတ်ႉတီႇၵျု (20)တီႇၵရီႇ၊
(27)မိတ်ႉၼိတ်ႉ
လွင်ႇၵျီႇၵျု (94)တီႇၵရီႇ၊
(52)မိတ်ႉၼိတ်ႉ
ၼႃႈသုင်ပၢင်ႇလၢႆႇ 200 ထတ်း (60 မီႇတႃႇ)
ႁူဝ်ၼမ်ၵူၼ်း
 • ၽႃႇသႃႇၵိူဝ်းယမ် ပုတ်ႉထၽႃႇသႃႇ
ၶၢဝ်းယၢမ်း ၼႃႈလိၼ် MST (UTC+6.30)

ဝဵင်းယေႇၼၢၼ်ႇၶျွင်းၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းဢၼ်ဢွၵ်ႇၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ်ၼမ်သေပိူၼ်ႈ တီႈၼႂ်းမိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇၼႆႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ မီးၵၢၼ်ငၢၼ်းၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ်လႄႈ ဝဵင်းယေႇၼၢၼ်ႇၶျွင်းၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းဢၼ်ၵိုၼ်းသေပိူၼ်ႈ တီႈၼႂ်း ၸႄႈတွၼ်ႈမၵူၺ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းပဵၼ်ထၢင်ၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ်ၼၼ်ႉ တေလႆႈၵႂႃႇႁၼ်တီႈ ထုင်ႉလွတ်ႈၽေး လႄႈ တႂိၼ်းၵူင်း ဢၼ်ယၢၼ်ၵႆတင်း ဝဵင်း မွၵ်ႈသၢမ်လၵ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႁူမ်ႈဝႃႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မၵ်းမၼ်ႈဝႆႉ ၼႃႈလိၼ်ၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ် တီႈ ယေႇၼၢၼ်ႇၶျွင်းၼႆႉ မွၵ်ႈ 80 လၵ်းၼႆသေတႃႉ တီႈၼႃႈလိၼ်ၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ်ဢၼ်တႄႉမၼ်း မီးမွၵ်ႈ သၢမ်လၵ်းၼႆႉၵူၺ်း။ တီႈဢေႇရိယႃႇဢၼ်ၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ်ဢွၵ်ႇၼမ်တႄႉတႄႉ ၼႆႉ မီး 1 1/4 လွၵ်းလၵ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းပဵၼ်ၵၢၼ်ၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ်ၼၼ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ်ႁူင်းၵၢၼ်ၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ် ပီႇဢူဝ်ႇၸီႇ လႄႈ ဢိၵ်ႇတင်း ႁူင်းၵၢၼ်ၶွမ်ႇပၼီႇၼွၵ်ႈမိူင်းၶဝ် ယိပ်းၵမ်ႁဵတ်းၵၢၼ်မႃး ၶၢဝ်းတၢင်းႁိုင်သေ ထိုင်မႃး ပီ 1954 တင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျၢၼ်ႇမႃႇလႄႈ ၶွမ်ႇပၼီႇပီႇဢူဝ်ႇၸီႇၶဝ် ၸင်ႇႁဵတ်းႁူမ်ႈၵၼ်မႃးယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ထိုင်ပၢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျၢၼ်ႇမႃႇမႃး လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းငူပ်ႉငိၵၼ်တင်း ႁူင်းၵၢၼ်ၶွမ်ႇမၼီႇၼွၵ်ႈမိူင်းဢၼ်ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ သုၼ်ႇႁဵတ်းသၢင်ႈၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ႁႂ်ႈမႅၼ်ႈၸွမ်းၶႂၢင်ႇတြႃးမၼ်းသေ ၶိုၼ်းသိုဝ်ႉဢဝ်လႄႈ ၸိူဝ်းပဵၼ်ႁူင်းၵၢၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တႄႇဢဝ် ပီ 1963 လိူၼ်ၸၼ်ႇဝႃႇရီႇ 1 ဝၼ်းမႃးသေ လႆႈၶိုၼ်းပဵၼ် ၶွင်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း မျၢၼ်ႇမႃႇမႃးတင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈယူႇယဝ်ႉ။

ၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈၼႆႉ တွၼ်ႈတႃႇၶိုၼ်းႁုင်ၼႆ လႆႈဢဝ်လွတ်ႇလူင်သေ လုၵ်ႉတီႈယေႇၼၢၼ်ႇၶျွင်း သူင်ႇပၼ်ၸူးတီႈ ဝဵင်းတၢၼ်ႇလိၼ်ႇ ဢၼ်မီးၽၢႆႇပုၼ်ႉ ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ဢဝ်သႂ်ႇၼႂ်းၶွင်ႉႁိူဝ်းလူင်သေၵေႃႈ ၸူးဢဝ်ႁိူဝ်းဢီးသေ သူင်ႇဢဝ်ယဝ်ႉ။ ဝဵင်းယေႇၼၢၼ်ႇၶျွင်းၼႆႉ ယွၼ်ႉပဵၼ်ဝဵင်းတႃႈႁိူဝ်းသေဢမ်ႇၵႃး တွၼ်ႈတႃႇၵႂႃႇမႃးၸူးတင်း ဝဵင်းမၵူၺ်း၊ ဝဵင်းၶျွၵ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးတၢင်းလူတ်ႉၵႃး ၵပ်းသိုပ်ႇဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။

ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ငဝ်ႈၸိုင်ႈတီႈဢၼ်ဢွၵ်ႇၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ်လႄႈ ၸိူဝ်းပဵၼ်ယူင်ႉသၢင်ႈဢၼ်ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ်၊ လုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ ႁူင်းႁဵၼ်း၊ ႁူင်းယႃၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။

တီႈၼိူဝ်ဝဵင်းယေႇၼၢၼ်ႇၶျွင်းၼႆႉ မီးၵွင်းမူးၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင် ၸိူဝ်းပဵၼ် ၽြႃးၼၢမ်ႇၸၼေႇ၊ ၵွင်းမူးသူၺ်ႇပူင်ႇတႃႇ လႄႈၵွင်းမူးပိၼ်းၸႅၵ်ႉၵလၢၼ်ႇပျႃႉ (ၽြႃးပိၼ်း) ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ [2]

ၽိုၼ်ဢိင် မႄးထတ်း

  1. (မေ ၂၀၁၅) သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ, ၂၀၁၄ ခုနှစ် လူဦးရေနှင့် အိမ်ထောင်စု သန်းခေါင်စာရင်း အစီရင်ခံစာ အတွဲ-၂. နေပြည်တော်: လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အား ဝန်ကြီးဌာန, ၅၆. 
  2. မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၁)

ႁဵင်းၵွင်ႉၽၢႆႇၼွၵ်ႈ မႄးထတ်း