မိၼ်းပျႃး၊ ဝဵင်း

ဝဵင်းမိၼ်းပျႃး (မၢၼ်ႈ: မင်းပြားမြို့ ; ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: Minbya) ၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းပၵ်းလုမ်း ၸႄႈဝဵင်းမိၼ်းပျႃး ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးဝႆႉ တီႈၼႂ်း ၸႄႈတွၼ်ႈမျွၵ်ႉဢူး၊ ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇ၊ မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝဵင်းမိၼ်းပျႃးၼႆႉ မီးဝႆႉ တီႈၽင်ႇၽၢႆႇၶႂႃႇ ဢၼ်ပဵၼ် ၼမ်ႉၵိင်ႇၽႄ မႄႈၼမ်ႉလေးမျူဝ်ႉ ဢၼ်မီး ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ ဝဵင်းၸိတ်ႉတူၺ်ႇ ယၢၼ် 38 လၵ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸွမ်းလူၺ်ႈ သဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ႁိူၼ်း ပီ 2014 သေ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း တီႈဝဵင်းမိၼ်းပျႃးၼႆႉ မီး 169,208 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ တၢင်းၵႂၢင်ႈၶႂၢင် ၸႄႈဝဵင်းမိၼ်းပျႃးၼႆႉ မီး 1,623 လွၵ်းလၵ်းသေ တီႈၸႄႈဝဵင်းၼႆႉ ဝၢၼ်ႈ မီး 136 ဝၢၼ်ႈယဝ်ႉ။

ဝဵင်းမိၼ်းပျႃး
ဝဵင်းၸိူဝ်းမီးၼႂ်း မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ
ဝဵင်းမိၼ်းပျႃး ႁၢင်ႈၽႅၼ်ႇတီႈမိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ ၼႄ ဢွင်ႈတီႈဝဵင်း
ၵူဝ်ႇဢေႃးတိၼဵတ်ႉ: 20°22′N 93°16′E
မိူင်း	မျၢၼ်ႇမႃႇ
ၸႄႈမိူင်း	ရၶႅင်ႇ
ၸႄႈတွၼ်ႈ	ၸႄႈတွၼ်ႈမျွၵ်ႉဢူး
ၸႄႈဝဵင်း	ၸႄႈဝဵင်းမိၼ်းပျႃး
လတ်ႉတီႇၵျု	(20)တီႇၵရီႇ၊ (22)မိတ်ႉၼိတ်ႉ
လွင်ႇၵျီႇၵျု	(93)တီႇၵရီႇ၊ (16)မိတ်ႉၼိတ်ႉ
ႁူဝ်ၼမ်ၵူၼ်း (2014)	169,208
ၶၢဝ်းယၢမ်း ၼႃႈလိၼ်	လၵ်းၸဵင်ၶၢဝ်းယၢမ်းမျၢၼ်ႇမႃႇ (UTC+6:30)

တီႈထုင်ႉမိၼ်းပျႃးၼႆႉ ပဵၼ်ထုင်ႉ ဢၼ်ၽုၼ်ႇလိၼ်လီယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႃးလႄႈ ဢွၵ်ႇၶဝ်ႈသၢၼ်ယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇ သဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်းၵႂႃႇမႃးၼႆႉ လႆႈပိုင်ႈဢိင် သၢႆတၢင်းၼမ်ႉယဝ်ႉ။ ဢဝ်တင်းသၢႆတၢင်းၼမ်ႉသေ ၸၢင်ႈၵႂႃႇၸူး ၸိတ်ႉတူၺ်ႇယဝ်ႉ။ ႁူဝ်းသၢင်ႈၽေႃး ဢၼ်ၵႂႃႇ ၸိတ်ႉတူၺ်ႇ-ၵျွၵ်ႉၽျူႇၼႆႉ ယင်ႉၵိုတ်းတီႈ ဝဵင်းမိၼ်းပျႃးယဝ်ႉ။ လုၵ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိၼ်းပျႃးသေ လတ်းၶၢမ်ႈ ဝဵင်းမျွင်းပွႆႇ၊ ဝဵင်းၵဝ်ႇ၊ တဵင်ႇၺူဝ်ႇ၊ ဝဵင်းတယႅတ်ႉပိၼ်ႇယဝ်ႉ မီးသဵၼ်ႈတၢင်းလူတ်ႉၵႃး ဢၼ်ၽႅဝ်ထိုင် ၵျွၵ်ႉတေႃႇယဝ်ႉ။

ၸိုဝ်ႈဝဵင်းမိၼ်းပျႃးၼႆႉ တီႈပွင်ႇမၼ်းဝႃႈ ၶုၼ် (မိၼ်း) ၼႄ (ပျႃႉ)ဝႃႈ တႄႇဝဵင်းတီႈၼႆႈ ၼႆလႄႈ လုၵ်ႉဢဝ် မိၼ်းပျႃႉ သေ ပဵၼ်မႃး မိၼ်းပျႃး ၼႆယဝ်ႉ။ တၢင်းၵႂၢင်ႈၶႂၢင် ဢေႇရိယႃႇဝဵင်းမိၼ်းပျႃးၼႆႉ ႁူမ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇပေႃးၵႂၢင်ႈႁႅင်းသေတႃႉ လၢႆးၽွတ်ႈႁႅၼ်းမၼ်း တူၵ်းပိူင်လီဝႆႉယဝ်ႉ။ သၢႆငၢႆဝဵင်းၼႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇၼႃႈမိူင်းသေၵေႃး ဝၢႆးၼႃႈၸူးၽၢႆႇဢွၵ်ႇသေ မီးဝႆႉတၢင်းဢွၵ်ႇတၢင်းတူၵ်းတၢင်းႁွင်ႇတၢင်းၸၢၼ်းယဝ်ႉ။ ဝဵင်းၼႆႉ ၼႃႈဢွၵ်ႇၼႃႈတူၵ်းၵႅပ်ႈသေ ၼႃႈႁွင်ႇၼႃႈၸၢၼ်း ပဵၼ်ဢၼ်ယၢဝ်းဝႆႉယဝ်ႉ။

တီႈၽၢႆႇဢွၵ်ႇဝဵင်းၼၼ်ႉ မီးဝႆႉ ၵၢတ်ႇလူင်ယဝ်ႉ။ တီႈၽၢႆႇတူၵ်းဝဵင်းသုတ်းသုတ်းၼႆႉ သၼ်လွႆတႃႇဢၼ်ၼိုင်ႈၼႆႉ ၵၢႆဝႆႉတင်းႁွင်ႇတင်းၸၢၼ်းယဝ်ႉ။ သၼ်လွႆဢၼ်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈၽြႃးဢလွင်း ပဵၼ်ၶုၼ်ၵႃလမ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်တီႈဢၼ်ယူႇသဝ်းမႃးလႄႈ ၸူးႁွင်ႉ လွႆၵႃလမ် ၵျီးတွင်ႇ သေ ပဵၼ်မႃး ၵျဵင်းတွင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ တီႈၼိူဝ် လွႆၵျဵင်းၼၼ်ႉ မီးဝႆႉ ၵွင်းမူး၊ ၽြႃး၊ ႁွင်ႈၼႄပိုၼ်းၽြႃး သေ ၸတ်းႁဵတ်းပွႆးၽြႃးၵူႈပီယဝ်ႉ။ တီႈတိၼ်လွႆၼၼ်ႉ မီးၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈ ၶပ်ႉၵၼ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ။ တီႈတိၼ်လွႆၼၼ်ႉၼင်ႇၵဝ်ႇ မီးဝႆႉ ၼွင်လူင် ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ မိၼ်းၵၢၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ် ၼွင်လမ်ႇလွင်ႈၼင်ႇသၢႆၸႂ် တင်းဝဵင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

လွင်ႈလၢၵ်ႇလၢႆး

လွင်ႈလၢၵ်ႇလၢႆးတီႈ ဝဵင်းမိၼ်းပျႃးၼႆႉ တေဢမ်ႇလႆႈဢဝ် မႃႉ ၶဝ်ႈၼႂ်းဝဵင်းၼႆယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼၢင်းဝဵင်း ဢမ်ႇလႆႈၸႂ်ၼႆယဝ်ႉ။ ပေႃးမႃႉၶိုၼ်ႈဝဵင်း မႃႉၶဝ်ႈၼႂ်းဝဵင်းၼႆ မီးတၢင်းယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၾႆးၸၢင်ႈမႆႈၼႆယဝ်ႉ။