ပႂိၼ်ႉၽျူႇ၊ ဝဵင်း

ဝဵင်းပႂိၼ်ႉၽျူႇ (မၢၼ်ႈ: ပွင့်ဖြူမြို့ ; ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: Pwintbyu) ၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းပၵ်းလုမ်း ၸႄႈဝဵင်းပႂိၼ်ႉၽျူႇ၊ ဢၼ်မီးဝႆႉတီႈၼႂ်း ၸႄႈတွၼ်ႈမိၼ်းပူး၊ ၸႄႈတိူင်းမၵူၺ်း၊ မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မီးဝႆႉ တီႈၼိူဝ် ၽင်ႇၽၢႆႇခြၾ ၼမ်ႉမူင်းယဝ်ႉ။ မီးဝႆႉတီႈၼိူဝ် တၢင်းလူတ်ႉၵႃး မိၼ်းပူး - ၵုၼ်သိၼ်ႇၽျူႇသေ မီးၽၢႆႇႁွင်ႇ ဝဵင်းမိၼ်းပူး ယၢၼ် (24)လၵ်းယဝ်ႉ။ တၢင်းၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ဝဵင်းၼႆႉ ၼႃႈဢွၵ်ႇၼႃႈတူၵ်း (4) ၽႃႇလူင်ႇ၊ ၼႃႈႁွင်ႇၼႃႈၸၢၼ်း မီးမွၵ်ႈ (3) ၽႃႇလူင်ႇၼႆႉယဝ်ႉ။ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း တီႈၸႄႈဝဵင်းပႂိၼ်ႉၽျူႇ မိူဝ်ႈ ပီ 1956 ၼၼ်ႉ လႆႈလၢမ်းဝႆႉ မီးယူႇ 93134 ၵေႃႉသေ ၵမ်ႉၼမ် ပဵၼ် ၵူၼ်းၶိူဝ်း မၢၼ်ႈၸၢဝ်းပုတ်ႉထၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵၢၼ်ငၢၼ်းပိူင်လူင်တႄႉ ပဵၼ် ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈသေ ဢဝ်ႁွင်ႈတေႃႉဢဝ်ၼမ်ႉတီႈ ၼမ်ႉမူင်းသေၵေႃႈ ၽုၵ်ႇသွမ်ႈယဝ်ႉ။ ဢဝ်ၼမ်ႉသႂၢင်းသႂ်ႇပၼ် ဢေႇၵၼႃး (8,300) ၼႆႉယဝ်ႉ။ လုၵ်ႉတီႈၼႃး ဢၼ်ဢဝ်ၼမ်ႉၽၢႆၼၼ်ႉသေ ၽုၵ်ႇသွမ်ႈၶဝ်ႈၵမ်ႉၼမ်ယဝ်ႉ။ တီႈဢၼ်ဢမ်ႇလႆႈၼမ်ႉၼၼ်ႉ ႁဵတ်းပဵၼ်ႁႆႈသေၵေႃႈ ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ငႃး၊ ထူဝ်ႇ၊ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ၊ မႆယႃႈ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈဢၼ်လႆႈႁွင်ႉဝႃႈ ပႂိၼ်ႉၽျူႇဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ဢွင်ႈတီႈဝဵင်းၼႆႉ ဢဝ် ဝၢၼ်ႈဢၼ်ပဵၼ်သၢမ်ၶႃၵဵင်း ၸိူဝ်းပဵၼ် ဝၢၼ်ႈၵူၺ်ႉ၊ တယႅတ်ႉၵျိၼ်း လႄႈ တၼတ်ႉၵူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ပဵၼ်ဝဵင်းမႃးလႄႈ တူၼ်ႈမွၵ်ႇသဵဝ်ႈလူင်တူၼ်ႈၼိုင် ဢၼ်မီးတီႈထုင်ႉၼႆႉ ယွၼ်ႉမွၵ်ႇမၼ်းၵီႈ သီၽိူၵ်ႇၵူၺ်းလႄႈ ၸင်ႇႁွင်ႉၵိုၵ်းမၼ်းၼၼ်ႉၼႆယဝ်ႉ။ ဝဵင်းပႂိၼ်ႉၽျူႇၼႆႉ ယွၼ်ႉၸၢင်ႈဢဝ်လႆႈၼမ်ႉ ၵႃႈတီႈ ၼမ်ႉလူင်း ငၢႆႈငၢႆႈလႄႈ တူၼ်ႈမႆႉတူၼ်ႈတွၵ်ႇ ၶဵဝ်လီယမ်းလီယဝ်ႉ။ ဝဵင်းပႂိၼ်ႉၽျူႇၼႆႉ ပေႃးၸႃႇဢဝ် ဝဵင်းတၢင်ႇၸိူဝ်း တီႈၼႂ်း ၸႄႈတွၼ်ႈမိၼ်းပူးၼႆႉၼႆ ႁူမ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ဝဵင်းဢွၼ်ႇသေတႃႉၵေႃႈ ပဵၼ်ဝဵင်း ဢၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ် ဢွၵ်ႇၼမ်သေ ပဵၼ်ဝဵင်း ဢၼ်ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းၵေႃႈ ၼမ်ဝႆႉယဝ်ႉ။

ဝဵင်းပႂိၼ်ႉၽျူႇ
ဝဵင်းၸိူဝ်းမီးၼႂ်း မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ
ၽြႃးၸၼ်ႇတႃႇၵူးၵျွင်းတေႃႇယႃႇ ဢၼ်မီးတီႈ ပႂိၼ်ႉၽျူႇ
ဝဵင်းပႂိၼ်ႉၽျူႇ ႁၢင်ႈၽႅၼ်ႇတီႈမိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ ၼႄ ဢွင်ႈတီႈဝဵင်း
ၵူဝ်ႇဢေႃးတိၼဵတ်ႉ: 20°22′N 94°40′E
မိူင်း	မျၢၼ်ႇမႃႇ
ၸႄႈတိူင်း	မၵူၺ်း
ၸႄႈတွၼ်ႈ	ၸႄႈတွၼ်ႈမိၼ်းပူး
လတ်ႉတီႇၵျု	(20)တီႇၵရီႇ၊ (22)မိတ်ႉၼိတ်ႉ
လွင်ႇၵျီႇၵျု	(94)တီႇၵရီႇ၊ (40)မိတ်ႉၼိတ်ႉ
ဝဵင်းပၵ်းလုမ်းၸႄႈဝဵင်း	ဝဵင်းပႂိၼ်ႉၽျူႇ
ၶၢဝ်းယၢမ်း ၼႃႈလိၼ်	လၵ်းၸဵင်ၶၢဝ်းယၢမ်းမျၢၼ်ႇမႃႇ (UTC+6:30)

တွၼ်ႈတႃႇ လွင်ႈၵႃႉၶၢႆတႄႉ လႆႈပိုင်ႈဢိင် သဵၼ်ႈတၢင်းလူတ်ႉ မိၼ်းပူး-ၵုၼ်သိၼ်ႇၽျူႇလႄႈ ၼမ်ႉမူင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၽၢႆႇတၢင်းဢွၵ်ႇဝဵင်းၼႆႉ မီးဝႆႉ ၽြႃးၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင်လင်သၢမ်သူႇ ၸိူဝ်းပဵၼ် သူၺ်ႇပူင်ႇတႃႇ၊ တႅတ်ႉတေႃႇသျေႇ လႄႈ တႅတ်ႉတေႃႇယ သေ ၼႂ်းၵႃႈၼၼ်ႉ ၽြႃးသူၺ်ႇပူင်ႇတႃႇၼႆႉ ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင်သေပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ ၼမ်ႉမူင်းၼႆႉ လႆဢိူမ်ႈမႃးတီႈတိၼ် ၽြႃးသူၺ်ႇပူင်ႇတႃႇသေၵေႃႈ ၶိုၼ်းပၼ်ႇငွၵ်းၵႂႃႇတၢင်ႇၽၢႆႇသေ လႆလူင်းၵႂႃႇယဝ်ႉ။ တီႈၽၢႆႇၸၢၼ်းဝဵင်းပႂိၼ်ႉၽျူႇ ယၢၼ်မွၵ်ႈၼိုင်ႈလၵ်းၼၼ်ႉ မီးဝႆႉ ၽြႃးသူၺ်ႇပၢၼ်းမျႅင်ႇ ဢၼ်ဢလွင်းၸီႇတူႇ တႄႇမႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပွႆးၽြႃးၵေႃႈ ၸတ်းႁဵတ်းဝႆႉယူႇၵူႈပီယဝ်ႉ။