တီးမေႃႉသူဝ်ႇ၊ ၸႄႈဝဵင်း
ၸႄႈဝဵင်းတီးမေႃႉသူဝ်ႇ (မၢၼ်ႈ: ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်), (ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: Demawso Township), (သဵင်ဢွၵ်ႇ [Dimauso]) ၼႆႉ ပဵၼ်ၸႄႈဝဵင်းဢၼ်ၼိူင်ႈ ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးဝႆႉ ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆၶေႃ၊ ၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင်၊ မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝဵင်းပၵ်းလုမ်းၸႄႈဝဵင်းတႄႉ ပဵၼ် ဝဵင်းတီးမေႃႉသူဝ်ႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ၸႄႈဝဵင်းတီးမေႃႉသူဝ်ႇ (တီႇမေႃးသူဝ်း) | |
---|---|
ၸႄႈဝဵင်း | |
ဢွင်ႈတီႈ ၼႂ်းမိူင်းမျႅၼ်ႇမႃႇ | |
ၵူဝ်ႇဢေႃးတိၼဵတ်ႉ: 19°32′18″N 97°09′32″E / 19.538319°N 97.158813°Eၵူဝ်ႇဢေႃးတိၼဵတ်ႉ: 19°32′18″N 97°09′32″E / 19.538319°N 97.158813°E | |
မိူင်း | မျၢၼ်ႇမႃႇ |
ၸႄႈမိူင်း | ယၢင်းလႅင် |
ၸႄႈတွၼ်ႈ | လွႆၶေႃ |
ဝဵင်းပၵ်းလုမ်းၸႄႈဝဵင်း | ဝဵင်းတီးမေႃႉသူဝ်ႇ |
ဢေႇရိယႃႇ | |
• ၸႄႈဝဵင်း | 177.46 လွၵ်းလၵ်း (459.63 လွၵ်းၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ) |
ၼႃႈသုင်ပၢင်ႇလၢႆႇ[1] | 2,982 ထတ်း (909 မီႇတႃႇ) |
ႁူဝ်ၼမ်ၵူၼ်း (သႅပ်ႇထႅမ်ႇပႃႇ ၂၀၁၇) | |
• ၸႄႈဝဵင်း | ၈၅,၇၉၆ |
• ၼႂ်းဝဵင်း | ၆,၂၀၇ |
• ဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈ | ၇၉,၃၃၇ |
• ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ | ယၢင်းလႅင် (၈၈.၂၆%) တႆး (၇.၂၂%) မၢၼ်ႈ (၂.၉၂%) ယၢင်းၽိူၵ်ႇ (၀.၅၆%) ရၶႅင်ႇ (၀.၀၃%) ၶၢင် (၀.၀၁%) ၶျၢင်း (၀.၀၀၉%) မွၼ်း (၀.၀၀၈%) |
• ၽႃႇသႃႇၵိူဝ်းယမ် | ပုတ်ႉထ၊ ႁိၼ်ႇတူႇ၊ ၶရိတ်ႉယၢၼ်ႇ၊ ဢိတ်ႇသလၢမ်ႇ |
ၶၢဝ်းယၢမ်း ၼႃႈလိၼ် | MST (UTC+6.30) |
သၢႆပိုၼ်း
မႄးထတ်းၸႄႈဝဵင်းတီးမေႃႉသူဝ်ႇၼႆႉ တႄႇႁွင်ႉဝႃႈပဵၼ် ၸႄႈဝဵင်းတီးမေႃႉသူဝ်ႇမႃး မိူဝ်ႈပီ 1962 လိူၼ်တီႇသႅမ်ႇပႃႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပႆႇထိုင် ပီ 1952 ၼၼ်ႉ ႁွင်ႉဝႃႈပဵၼ် ၼွင်ပလႄးလၢၼ်းၼႆသေ ဢမ်ႇပႆႇမီးႁိူၼ်းၵူၼ်းၼမ်ၵႃႈႁိုဝ်။ ဝၢႆးလင် ပီ 1952 မႃး ၵေႃႉပဵၼ်ၽွင်းလူင်ၸႄႈတွၼ်ႈ ၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင် ဢူးဢေႇမျႃႉလေး ၸင်ႇမႃး ႁဵတ်းၵၢၼ်လွင်ႈလဵင်ႉတူဝ်သတ်းသေ မႃးႁဵတ်းႁိူၼ်း ႁဵတ်းသူၼ်လဵင်ႉတူဝ်သတ်း တီႈ ဝဵင်းတီးမေႃႉသူဝ်ႇၼႆႉယဝ်ႉ။ ထိုင်မႃး ဝၢႆးလင် ပီ 1955 မႃး ပၼ်ၸိုဝ်ႈဝႃႈ သူၼ်လေးဢဵင်ႇၸု ၼႆသေ ၶိုၼ်းၵေႃႇသၢင်ႈ ႁူင်းသူၼ်မွၵ်ႇတီႇမေႃးသူဝ်း လႄႈ ႁိူၼ်းဢွၼ်ႇတၢင်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ထိုင် ပီ 1972 လိူၼ်ၵျူႇလၢႆ 27 ဝၼ်းမႃး ၸွမ်းၼင်ႇၶေႃႈပူင် ထၢၼ်ၽွင်းလူင်ၵၢၼ်ၼႂ်းမိူင်းသေ လႆႈၽွတ်ႈႁႅၼ်းၸႄႈဝဵင်းတီးမေႃႉသူဝ်ႇမႃးယူႇယဝ်ႉ။[2]
ၼႃႈလိၼ်ပထဝီႇ
မႄးထတ်းဢွင်ႈတီႈ လႄႈ တၢင်းၵႂၢင်ႈၶႂၢင်
မႄးထတ်းၸႄႈဝဵင်းတီးမေႃႉသူဝ်ႇၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈၼႂ်းၵႄႈ လတ်ႉတီႇတုတ်ႉႁွင်ႇ 19 တီႇၵရီႇ 15 မိတ်ႉၼိတ်ႉ လႄႈ 19 တီႇၵရီႇ 45 မိတ်ႉၼိတ်ႉ၊ လွင်ႇၵျီႇတုတ်ႇဢွၵ်ႇ 90 တီႇၵရီႇ 15 မိတ်ႉၼိတ်ႉလႄႈ 97 တီႇၵရီႇ 25 မိတ်ႉၼိတ်ႉၼၼ်ႉသေ တၢင်းၵႂၢင်ႈၶႂၢင်မၼ်းမီး 459.63 လၵ်းပၼ်ႇမူၼ်း (1,190.4 ပၼ်ႇမူၼ်း ၶီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ) ယဝ်ႉ။[3] လုၵ်ႉတၢင်းဢွၵ်ႇတေႃႇတၢင်းတူၵ်း မီး 31 လၵ်းသေ လုၵ်ႉတၢင်းၸၢၼ်းတေႃႇ တၢင်းႁွင်ႇ ယၢဝ်းမွၵ်ႈ 35 လၵ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ၶွပ်ႇလႅၼ်လိၼ်
မႄးထတ်းၸႄႈဝဵင်းတီးမေႃႉသူဝ်ႇၼႆႉ ၽၢႆႇဢွၵ်ႇလႄႈ ၽၢႆႇႁွင်ႇမီး ၸႄႈဝဵင်းလွႆၶေႃ၊ ၽၢႆႇတူၵ်းမီး ၸႄႈဝဵင်းၽၢႆၶုၼ်ႇ ၸႄႈမိူင်းတႆး၊ ၽၢႆႇၸၢၼ်းမီး ၸႄႈဝဵင်းၽရူးသူဝ်ႇ လႄႈ ၸႄႈဝဵင်းဝေႃးလၶႄႉ ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ဢိူမ်ႈၸပ်းၵၼ်ဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။[3]
ၽၢင်ႁၢင်ႈၼႃႈလိၼ်
မႄးထတ်းတီႈၸႄႈဝဵင်းတီးမေႃႉသူဝ်ႇၼႆႉ လွႆၵုင်းၼမ်လိူင်ႇသေ ပႃႇထိူၼ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ သုမ်ႇႁူမ်ႇဝႆႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပဵၼ် ထုင်ႉၼိူဝ်လွႆလႄႈ ၼႃႈလိၼ်ပဵင်းလႄႈ ၶူင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ မီးဢိတ်းဢီႈၵူၺ်း။ လွႆဢၼ်သုင်သေပိူၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်လွႆၼၢင်းၾႃႉသေ တၢင်းသုင်မၼ်း မီးၽၢႆႇၼိူဝ်ၼႃႈပၢင်ႇလၢႆ 5010 ထတ်းယဝ်ႉ။[3]
သၢႆၵေးၼမ်ႉ
မႄးထတ်းတီႈၸႄႈဝဵင်းတီးမေႃႉသူဝ်ႇၼႆႉ မီး ႁွင်ႈၼမ်ႉၼၢင်းၸၢမ်ၽူး ဢၼ်လုၵ်ႉ ၽၢႆႇတူၵ်းလႆၸူးၽၢႆႇၸၢၼ်း၊ ႁွင်ႈၼၢင်းမႄႈၶုမ် လႄႈ ႁွင်ႈလွႆၸၢင်ႉ (သိၼ်ႇတွင်ႇ) ဢၼ်လုၵ်ႉၽၢႆႇတူၵ်းလႆၸူးၽၢႆႇဢွၵ်ႇ၊ ႁွင်ႈလွႆငိုၼ်း ဢၼ်လုၵ်ႉ ၽၢႆႇတူၵ်းလႆၸူးၽၢႆႇႁွင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။[3]
ၾိင်ႈၾႃႉ
မႄးထတ်းၸႄႈဝဵင်းတီးမေႃႉသူဝ်ႇၼႆႉ မီးၾိင်ႈၾႃႉ လူမ်းယဵၼ်ယိုၵ်းယမ်းသေ တၢင်ႉမႆႈ ဢၼ်သုင်သုတ်း မီး ႓႔ တီႇၵရီႇ သႅၼ်ႇတီႇၵရဵတ်ႉသေ တၢင်ႉမႆႈ ဢၼ်တႅမ်ႇသုတ်းမီး ႖ တီႇၵရီႇ သႅၼ်ႇတီႇၵရဵတ်ႉယဝ်ႉ။ တၢင်ႉၼမ်ႉၽူၼ်ၽတ်ႉၽဵင်ႇၼႆ့ မီး ႓႐.႖႕ ယဝ်ႉ။[3]
ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵူၼ်း
မႄးထတ်းတီႈၸႄႈဝဵင်းတီးမေႃႉသူဝ်ႇၼႆႉ တေႃႇထိုင် ပီ 2017 လိူၼ်တီႇသႅမ်ႇပႃႇၼၼ်ႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း မီးဝႆႉ ႘႕,႗႙႖ ၵေႃ့သေ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈတႄႉ ပဵၼ် ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵူၼ်းယၢင်းလႅင် ၵမ်ႉၼမ်ယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၶိူဝ်းၼွၵ်ႈမိူဝ်းၸိူဝ်းယူႇသဝ်းတႄႉ မီးဝႆႉ ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵေႃႇလၶႃး ၶဝ်ယဝ်ႉ။ ၽၢႆႇၽႃႇသႃႇၵိူဝ်းယမ်တႄႉ မီးဝႆႉ ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉယၢၼ်ႇ၊ ၸၢဝ်းပုတ်ႉထ၊ ၸၢဝ်ႈႁိၼ်ႇတူႇ လႄႈ ၸၢဝ်းဢိတ်ႇသလၢမ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။[2]
ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး
မႄးထတ်းၸႄႈဝဵင်းတီးမေႃႉသူဝ်ႇၼႆႉ ႁဵတ်းၵၢၼ်ငၢၼ်းၽၢႆႇၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ပဵၼ်ပိူင်လူင်မၼ်းယဝ်ႉ။ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇဢၼ်ဢွၵ်ႇတီႈ ၸႄႈဝဵင်းၼႆႉ ပဵၼ် ၶဝ်ႈသၢၼ်၊ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ၊ ထူဝ်ႇလိၼ်လႄႈ ၸိူဝ်းပဵၼ်မွၵ်ႇမၢၵ်ႇတၢင်ႇၸိူဝ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ပၢႆးပႆႇၺႃႇ
မႄးထတ်းတီႈၸႄႈဝဵင်းတီးမေႃႉသူဝ်ႇၼၼ်ႉ ႁူင်းႁဵၼ်းသွၼ်ပႆႇၺႃႇၸၼ်ႉသုင် ဢမ်ႇလႆႈမီးဝႆႉ။ ၸိူဝ်းပဵၼ်ႁူင်းႁဵၼ်းပႆႇၺႃႇပိုၼ်ႉထၢၼ် ဢၼ်ပဵၼ် ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် ႕ ဢၼ်၊ ႁူင်းႁဵၼ်းၽႄၸၼ်ႉသုင် ႙ ဢၼ်၊ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉၵၢင် ႑ ဢၼ်၊ ႁူင်းႁဵၼ်းပုၼ်ႉၸၼ်ႉငဝ်ႈ ႑႙ ဢၼ်၊ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉငဝ်ႈ ႗႙ ဢၼ်၊ ႁူင်းႁဵၼ်းၽႄၸၼ်ႉငဝ်ႈ ႖ ဢၼ် လႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ႈၼႃႈၸၼ်ႉငဝ်ႈ မၼ်း ႕႓ ဢၼ်ယဝ်ႉ။[2]
ပၢႆးယူႇလီ
မႄးထတ်းတီႈၸႄႈဝဵင်းတီးမေႃႉသူဝ်ႇၼႆႉ မီးဝႆႉ ႁူင်းယႃႇၸႄႈဝဵင်း ႑ ဢင်၊ ႁူင်းယႃဢိူင်ႇ (တႅၵ်ႉၼႄႇ) 3 ဢၼ်၊ ႁွင်ႈယႃပၢႆးယူႇလီဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈ ႗ ဢၼ်၊ ႁွင်ႈယႃၽႄပၢႆးယူႇလီဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈ ႒႙ ဢၼ်။[2]
ဢွင်ႈတီႈၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင်
မႄးထတ်း- ၼွင်ၸဵတ်းၸၼ်ႉ (ကန်ခုနစ်ဆင့်)
- ၼွင်ၸွင်ႈၵီႈ (ထီးပွင့်ကန်)
- ၽၢႆလွႆငိုၼ်း
ၶႅပ်းႁၢင်ႈ
မႄးထတ်း-
ၽၢႆလွႆငိုၼ်း
-
ၼွင်ၸွင်ႈၵီႈ (ထီႈပႂိၼ်ႉၵၢၼ်ႇ)
ၽိုၼ်ဢိင်
မႄးထတ်း- ↑ GoogleEarth
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 (အောက်တိုဘာ ၂၀၁၇) ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ် ဒေသဆိုင်ရာအချက်အလက်များ. ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ် အထွေထွေ အုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာန. Retrieved on ၈ ဩဂုတ် ၂၀၁၈. Archived 2019-03-26 at the Wayback Machine.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်၏ ဒေသန္တရအချက်အလက်များ. ကယားပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့. Retrieved on ၈ ဩဂုတ် ၂၀၁၈။