ၵျွၵ်ႉတၢၼ်း၊ ဝဵင်း

ဝဵင်းၵျွၵ်ႉတၢၼ်း (မၢၼ်ႈ: ကျောက်တန်းမြို့), (ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: Kyauktan), (သဵင်ဢွၵ်ႇ [Kyaukdaan]) ၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းပၵ်းလုမ်း ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉတၢၼ်း၊ ၸႄႈတွၼ်ႈပွတ်းၸၢၼ်းတႃႈၵုင်ႈ၊ ၸႄႈတိူင်းတႃႈၵုင်ႈ၊ မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇပွတ်းတႂ်ႈသေ မီးဝႆႉတီႈၼိူဝ်ၽင်ႇ မႄႈၼမ်ႉမေႃႇဝုၼ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မီးဝႆႉတီႈ ၸဵင်ႇၵွင်းသၼ်လွင် တၢၼ်ႇလိၼ်ႇၵျႅၵ်ႉၶွၵ်ႉၼၼ်ႉသေ တင်းပၢင်ႇလၢႆႇ ယၢၼ်ၵၼ် 12 လၵ်းယဝ်ႉ။ ဢိင်ဢဝ်လူၺ်ႈ တႅဝ်းမၢၵ်ႇႁိၼ် ဢၼ်ၵၢႆႇဝႆႉတီႈၼႂ်းမႄႈၼမ်ႉမေႃႇဝုၼ်းၼၼ်ႉသေ ၸင်ႇႁွင်ႉဝႃႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉတၢၼ်း (တႅဝ်းမၢၵ်ႇႁိၼ်) ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉတၢၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်မႃးဝဵင်းပၵ်းလုမ်းတႃႇ ၵျွၵ်ႉတၢၼ်း၊ တၢၼ်ႇလိၼ်ႇ၊ ၶယၢၼ်း ၸႄႈဝဵင်းတူင်းၶႂႃႉ မႃးသေ တေႃႇပေႃးထိုင် တႃႈႁိူဝ်းတၢၼ်ႇလိၼ်ႇၼၼ်. ၶဝ်ႈပႃးဝႆႉ ဝၢၼ်ႈ 90 ဝၢၼ်ႈယဝ်ႉ။ ဝၢႆးမႃး ယွၼ်ႉၵၢင်ၸႂ် ၶွမ်ႇပၼီႇပီႇဢူဝ်ႇၸီႇသေ ဢဝ် ဝဵင်းတၢၼ်ႇလိၼ်ႇ ႁဵတ်းပဵၼ်ဝဵင်းပၵ်းလုမ်းမႃးယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသေလႆႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃမႃး ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉတၢၼ်းၼႆႉ တၢင်းၵႂၢင်ႈ ႁွင်ႇလႄႈၸၢၼ်း 20 လၵ်း၊ တၢင်းၵႂၢင်ႈ ဢွၵ်ႇ လႄႈ တူၵ်း 37 လၵင်းသေ ၼႃႈလိၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ မီး 128500 ဢေႇၵ လႄႈ ၼႃႈလိၼ်ပဝ်ႇ ၶဝ်ႈပႃးမႃး 10000 ဢေႇၵ ၼႆႉယဝ်ႉ။ ဝၢၼ်ႈၶဝ်ႈပႃး 64 ဝၢၼ်ႈသေ ၼႃႈလိၼ်ပူႇၵႄႇ ၶဝ်ႈပႃး 53 ဢိူင်ႇယဝ်ႉ။ ၸွမ်းလူၺ်ႈသဵၼ်ႈမၢႆႁိူဝ်ႁိူၼ်း မိူဝ်ႈပီ 1953 ၼၼ်ႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း ဝဵင်းၵျွၵ်ႉတၢၼ်းၼႆႉ မီးမႃး 3794 ၵေႃႉယဝ်ႉ။

ဝဵင်းၵျွၵ်ႉတၢၼ်း
ဝဵင်း
ဝဵင်းၵျွၵ်ႉတၢၼ်း ဢွင်ႈတီႈ ၼႂ်းမိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ
ၵူဝ်ႇဢေႃးတိၼဵတ်ႉ: 16°38′11″N 96°19′12″E
မိူင်း	မျၢၼ်ႇမႃႇ
ၸႄႈတိူင်း	ၸႄႈတိူင်းတႃႈၵုင်ႈ
ဝဵင်း	ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ
ၸႄႈတွၼ်ႈ	ပွတ်းၸၢၼ်းတႃႈၵုင်ႈ
ၸႄႈဝဵင်း	ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉတၢၼ်း
ၼႃႈသုင်ပၢင်ႇလၢႆႇ	40 ထတ်း (10 မီႇတႃႇ)
ႁူဝ်ၼမ်ၵူၼ်း (၂၀၁၄)
• ႁုပ်ႈ	၄၂,၇၇၈
ၶၢဝ်းယၢမ်း ၼႃႈလိၼ်	MST (UTC+6.30)
မၢႆသူင်ႇလိၵ်ႈ	11301

တီႈၼိူဝ်ဝဵင်းၵျွၵ်ႉတၢၼ်းၼႆႉ မီး လုမ်းၶုၼ်ပွင်ဝဵင်း၊ လုမ်းတတ်းသိၼ်၊ ႁွင်ႈၵၢၼ်ပလိၵ်ႈ၊ တိူၵ်ႈသူင်ႇလိၵ်ႈ၊ ႁူင်းယႃ၊ ၵၢတ်ႇ လႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉငဝ်ႈ 3 ႁူင်း၊ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် 1 ႁိူင်း လႄႈ ၵျွင်းရႁၢၼ်း မီး 21 ၵျွင်းယဝ်ႉ။ တၢင်းၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ဝဵင်းၼႆႉ မီးမွၵ်ႈ ၼိူင်ႈလၵ်းပၼ်ႇမူၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းယူႇတီႈ ၸႄႈဝဵင်း တႃႇ ႁူဝ်ႇပၢၵ်ႇ 90 % ၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႆႈၼႃးသေ ႁႃလဵင်ႉတွင်ႉယဝ်ႉ။

ဝဵင်းၵျွၵ်ႉတၢၼ်းၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈၼိူဝ်လိၼ် ႁိၼ်ၵဝုၼ်ႇသေ လုၵ်ႉဢဝ်ၽၢႆႇႁွင်ႇ ၸိူၼ်းလူင်းၽၢႆႇၸၢၼ်းသေ တႅမ်ႇလူင်းၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ဢွင်ႈတေႇတႄႇဝဵင်းၵျွၵ်ႉတၢၼ်း ဢၼ်မီးတီႈဝဵင်းၽင်ႇမႄႈၼမ်ႉမေႃႇဝုၼ်းၼၼ်ႉ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ တိုၵ်ႉႁွင်ႉဝႃႈ ယႂႃႇႁွင်း (ဝၢၼ်ႈၵဝ်ႇ) ၼႆယူႇယဝ်ႉ။

ယူင်ႉသၢင်ႈဢၼ်လိုဝ်းလင်လၢၵ်ႇလၢႆးတီႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉတၢၼ်းၼႆႉ ပဵၼ် ၽြႃးၵျႅၵ်ႉမေႃႇဝုၼ်း ဢၼ်ပဵၼ် ၽြႃးၵၢင်ၼမ်ႉၵျွၵ်ႉတၢၼ်း (မၢၼ်ႈ: ကျောက်တန်းရေလယ်ဘုရား) ဢၼ်ဝႃႈ ဢဝ်ထၢတ်ႈတေႃႇမူၺ်ႇတေႃႇ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈသေ ထႃႇပၼႃႇသႂ်ႇဝႆႉၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ထႅင်ႈၽင်ႇၽၢႆႇပုၼ်ႉၸမ်ႉမီး ၵျႅၵ်ႉပျႃႉတၢတ်ႉ တၼေႃႇ၊ ၵျႅၵ်ႉပျႃႉတၢတ်ႉ ၼုၼ်ႇၽယႃး ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။

တႅဝ်းမၢၵ်ႇႁိၼ် ဢၼ်မီးတီႈၼႂ်းမႄႈၼမ်ႉမေႃႇဝုၼ်းၼၼ်ႉတႄႉ လႆႈဢဝ်မၢၵ်ႇယၢမ်းသေပွႆႇတႅၵ်ႇပႅတ်ႈ တွၼ်ႈတႃႇႁႂ်ႈ ႁိူဝ်းပေႃးတေၸၢင်ႈၵႂႃႇမႃးလႆႈၼၼ်ႉလႄႈ ၸင်ႇလႆႈမႄးၸွမ်းၼင်ႇသၢႆၼမ်ႉဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ၾိင်ႈၾႃႉဝဵင်းၵျွၵ်ႉတၢၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်သႃႇယႃႇဝႆႉလႄႈ လႆႈဢၢႆလူမ်းပၢင်ႇလၢႆႇဝႆႉယဝ်ႉ။ လုၵ်ႉတီႈ ဝဵင်းတၢၼ်ႇလိၼ်ႇသေ ၸၢင်ႈၵႂႃႇၸွမ်း သၢႆတၢင်းၼမ်ႉ သၢႆတၢင်းၵုင်းယူႇယဝ်ႉ။ တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉတၢၼ်းၼႆႉ လႆႈၼမ်ႉသႅၼ်ႈသႂ်လီယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းယူႇတႃႈၵုင်ႈၼႆႉ ၵႆႉဢွၼ်ၵၼ်မႃးဢႅဝ်ႇလႄႇ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉတၢၼ်းယူႇယဝ်ႉ။