ငပုတေႃး၊ ဝဵင်း
ဝဵင်းငပုတေႃး (မၢၼ်ႈ: မြန်မာနိုင်ငံ ; ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: Ngapudaw) ၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈၼိူဝ် ၽင်ႇၽၢႆႇဢွၵ်ႇ ၼမ်ႉငဝုၼ်ႇ ဢၼ်မီး ၽၢႆႇၸၢၼ်း ဝဵင်းပတဵင်ႇ ယၢၼ် 16 လၵ်း၊ မီးဝႆႉ ၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းတူၵ်း ၸႄႈတွၼ်ႈပတဵင်ႇ၊ ၸႄႈတိူင်းဢေႇယႃႇဝတီႇ၊ မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပဵၼ်ဝဵင်းပၵ်းလုမ်းၸႄႈဝဵင်းသေ တၢင်းၵႂၢင်ႈၶႂၢင် ၸႄႈဝဵင်းၼႆႉ မီး 1439 လွၵ်းလၵ်းယဝ်ႉ။ ပွတ်းတူၵ်း လႄႈ ပွတ်းၸၢၼ်း ၸႄႈဝဵင်းၼႆႉ ဢိူမ်ႈၸပ်းၵၼ်တင်း ပၢင်ႇလၢႆႇယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းယူႇသဝ်းတီႈၼၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းမၢၼ်ႈ ၸၢဝ်းပုတ်ႉထယဝ်ႉ။
| ဝဵင်းငပုတေႃး | |
|---|---|
| ဝဵင်း | |
  ဝဵင်းငပုတေႃး | |
| ၵူဝ်ႇဢေႃးတိၼဵတ်ႉ: 16°32′16″N 94°41′37″E / 16.53778°N 94.69361°Eၵူဝ်ႇဢေႃးတိၼဵတ်ႉ: 16°32′16″N 94°41′37″E / 16.53778°N 94.69361°E | |
| မိူင်း |
 မျၢၼ်ႇမႃႇ |
| ၸႄႈမိူင်း |
 ဢေႇယႃႇဝတီႇ |
| ၸႄႈတွၼ်ႈ | ၸႄႈတွၼ်ႈပတဵင်ႇ |
| ၸႄႈဝဵင်း | ၸႄႈဝဵင်းငပုတေႃး |
| ႁူဝ်ၼမ်ၵူၼ်း (2014) | |
| • ႁုပ်ႈ | 10,682[1] |
| ၶၢဝ်းယၢမ်း ၼႃႈလိၼ် | MST (UTC+6.30) |
ထိုင်ပွၵ်ႈၵမ်းသွင် ဢင်းၵိတ်ႉၶဝ် သိမ်းဢဝ် ပွတ်းတႂ်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢိၵ်ႇပႃး ပႃႇၵိူဝ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ၽွငင်းၼၼ်ႉ တီႈၼႂ်း ၸႄႈတွၼ်ႈပတဵင်ႇၼၼ်ႉ မီးဝႆႉ ၸႄႈဝဵင်းၶျွင်းတႃႇ ဢိၵ်ႇပႃး ၵျဵင်ႇတလီႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသေၼၼ်ႉ လႆႈယႃႉပႅတ်ႈ ၸႄႈဝဵင်းၼၼ်ႉသေ ဢဝ် ထုင်ႉငၢၼ်ႇၶျွင်း လႄႈ ၸႄႈတွၼ်ႈငယူၵ်ႉၵွင်း သွင်ဢၼ်ၼၼ်ႉ လႆႈသႂ်ႇၶဝ်ႈတီႈၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းငပုတေႃးယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသေၼၼ်ႉ လႆႈၵမ်းၵမ်း လႅၵ်ႈလၢႆႈ လႅၼ်လိၼ် ၸႄႈဝဵင်းငပုတေႃးမႃးယဝ်ႉ။
ပထဝီႇလွင်ႈၵူၼ်း
မႄးထတ်းတီႈၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းငပုတေႃးၼႆႉ မီးၵၢၼ်ငၢၼ်း ၶဝ်ႈ၊ ၵိူဝ်၊ မႆႉ လႄႈ ပႃၼဝ်ႈပႃႁႅင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉဢမ်ႇၵႃး ၵဵပ်းမွၵ်ႇႁိၼ်ၼမ်ႉ လႄႈ မီးပႃး ၵၢၼ်ငၢၼ်းတိၺွပ်းပႃသၢၼ်ႉ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵၢၼ်ငၢၼ်းပႃၼဝ်ႈ ဢၼ်မီးတီႈဝၢၼ်ႈ ပျိၼ်ႇၶယႅင်ႇ ဢၼ်မီးတီႈၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼၼ်ႉ ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇသေ တီႈၵုၼ်မဵင်းမလႃႉ ၼၼ်ႉ မီးၵုၼ်ႁၢတ်ႇသၢႆးတဝ်ႇ ဢၼ်ဢွၵ်ႇၶႆႇတဝ်ႇတင်းၼမ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇဢၼ်ဢွၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼင်ႇၽၢႆႇၼိူဝ်ၼၼ်ႉ လႆႈတၢင်ႇၶၢႆႇၸူး ပတဵင်ႇလႄႈ ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈယဝ်ႉ။
ၵွင်ႈမူးသူၺ်ႇမျိၼ်ႇတိၼ်ႇ လႄႈ သိမ်ႇရႁၢၼ်းတႃႇ ၼႆႉ ပဵၼ်ယူင်ႉသၢင်ႈ ဢၼ်လိုဝ်းလင် တီႈဝဵင်းငပုတေႃးယဝ်ႉ။ ဢၼ်ပဵၼ် ၵုၼ်ႁၢႆးၵျီး ဢၼ်ပဵၼ်တီႈ ဢင်းၵိတ်ႉ ၸိူဝ်းပဵၼ်ၽူႈတႄႇတင်ႈၵူဝ်ႇလူဝ်ႇၼီႇၶဝ် ထုၵ်ႇ မၢၼ်ႈၶဝ်ဢဝ်တၢႆႇတင်းၼမ် မိူဝ်ႈပၢၼ် ဢူးဢွင်ႇၸေႇယၼၼ်ႉ မီးဝႆႉ တီႈၼိူဝ်တၢင်း လုၵ်ႉငပုတေႃး ၵႂႃႇ ၽြႃးမေႃႇတိၼ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၽြႃးမေႃႇတိၼ်ႇ ဢၼ်ဢလွင်းၸီႇတူႇ တႄႇတင်ႈမႃးၼၼ်ႉ ပဵၼ် ၵွင်းမူး ဢၼ်လိုဝ်းလင် တီႈ ငပုတေႃးယဝ်ႉ။ ၽြႃးမေႃႇတိၼ်ႇၼႆႉ မီးဝႆႉ တီႈႁိမ်း ၵုၼ်ပႅၼ်မေႃႇတိၼ်ႇၸုၼ်း ဢၼ်ယၢၼ်ၵႆ 40 လၵ်းတင်း ဝဵင်းငပုတေႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပွႆးၽြႃးၼႆႉ ၸတ်းႁဵၼ်းၼႂ်း လိူၼ်သီႇ ၵူႈပီၵူႈပီယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းလုၵ်ႉတီး ၸႄႈဝဵင်းငပုတေႃး၊ ပတဵင်ႇ၊ မျွင်းမျႃႉ၊ ၵႂႃႉ ၸၸိူဝ်းၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်မႃး ပွႆးၽြႃးယဝ်ႉ။
ၽိုၼ်ဢိင်
မႄးထတ်း- ↑ (မေႇ 2015) ၽိုၼ်လိၵ်ႈသဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ႁိူၼ်း, ၽိုၼ်လိၵ်ႈ သဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ႁိူၼ်း လႄႈ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း ပီ 2014 သွႆ့-2. ၼေႇပျီႇတေႃႇ: ထၢၼ်ၽွင်းလူင် ၵၢၼ်ႁႅင်းငၢၼ်း၊ ၵၢၼ်ၵူတ်ႇထတ်း ၵူၼ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇမိူင်း လႄႈ ၵၢၼ်ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းမိူင်း, 66.