ၼၢင်းၼုမ်ႇမၢဝ်း

ၼၢင်းၼုမ်ႇမၢဝ်း
ၼၢင်းၼုမ်ႇမၢဝ်း (ၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်းတႆး)
ၸၢဝ်းၶိူဝ်း	Shan
ၽႃႇသႃႇၵိူဝ်းယမ်	ပုတ်ႉထၽႃႇသႃႇ
ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈပႆႇၺႃႇ	ၸၼ်ႉသုင်
ၼႃႈၵၢၼ်	ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ
ၵေႃႉၵူႈ	ၸၢႆးၵၢပ်ႇသႅင်
လုၵ်ႈလၢင်း	ၸၢႆးသႅင်ၸႅတ်ႈ၊ ၸၢႆးဢွင်ႇႁၢၼ်သိုၵ်း
ၶၢဝ်ႇႁူင်လိုဝ်းလင်	ၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်းတႆး
ႁွႆးမိုဝ်းၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ	ၵႂၢမ်း "ၼူၵ်ႉဢွၼ်ႇဢၼ်ၶႂ်ႈမိၼ်ပူၼ်ႉလွႆမိူင်းတႆး"

သိူၵ်ႈပိုၼ်း

မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း

ၼၢင်းၼုမ်ႇမၢဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈယိင်း ၶိင်းပႃႉႁၢၼ်ႇ လႄႈ ၼၢႆးယွတ်ႈၶမ်းမုင်ႇ သေ ၵိူတ်ႇႁၼ်ၼႃႈမိူဝ်ႈ 1956 လိူၼ်မေႇ 1 ဝၼ်း၊ တမ်ႈတီႈ ပွၵ်ႉၸၢၼ်း ဝဵင်းမူႇၸေႊ မိူင်းတႆး(ပွတ်းႁွင်ႇ)ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၶဝ်မီးပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈတွင်ႉ 4 ၵေႃႉ - (1) ၼၢင်းသူၺ်ႇ၊ (2) ၼၢင်းပုၼ်ႉၸိင်ႇ၊ (3) ၼၢင်းၸၢမ်ႇယိင်း (ၼုမ်ႇမၢဝ်း) လႄႈ (4) ၸၢႆးဢၢႆႈၸၢႆး။

ပၢၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်း

ပီ 1962 တေႃႇထိုင် 1967 ၼၼ်ႉ ပေႃႈမႄႈၶဝ် ဢဝ်ၵႂႃႇဝႆႉတီႈ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် ဝဵင်းမူႇၸေႊယဝ်ႉ။ 1968 တေႃႇ 1970 တႄႉ သိုပ်ႇၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉၵၢင် တမ်ႈတီႈ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉၵၢင် တီႈမူႇၸေႊၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၽွင်းတိုၵ်ႉပဵၼ် လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉၵၢင် ပၢၼ်သၢဝ် သိၵ်ႉႁိၵ်ႉၼုမ်ႇဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ မၼ်းၼၢင်း တိုၼ်းမီးဝႆႉ ၸိူဝ်ႉၽၼ်းပၢႆးမွၼ်းသေဢမ်ႇၵႃး သမ်ႉမီးပႃး ၸႂ်ႈႁတ်းႁၢၼ် မီးပႃးၸႂ်ငၢၼ်လႄႈ ၸင်ႇၽိုၵ်း လဵတ်းတိင်ႇသေ ၽိုၵ်းႁွင်ႉၵႂၢမ်းယူႇယဝ်ႉ။ ထိုင်မႃးပီ 1968 တမ်ႈတီႈ ပွႆးသၢဝ်းသၢမ် (ပွႆးဢၼ်ၼႆ့တႄႉႁဵတ်း ဝၼ်းလိူၼ်ပႅတ်ႇလွင်ႈပႅတ်ႇၶမ်ႈယဝ်ႉ။ လွင်ႈၼပ်ႉဢၢၼ်ႇ လိူၼ်မႂ်ႇလိူၼ်လွင်ႈၼၼ်ႉ ပီႈၼွင်ႉတႆး ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈဢၢၼ်ႇလိူၼ်လွင်ႈလႄႈ ဝၼ်းလိူၼ်လွင်ႈၶမ်ႈၼိုင်ႈၼၼ်ႉ ၼပ်ႉဢၢၼ်ဝႃႈ လိူၼ်မႂ်ႇ 16 ၶမ်ႈၼႆၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် လိူၼ်လွင်ႈ 8 ၶမ်ႈၼၼ်ႉ သမ်ႉၺႃး 23 လႄႈ ပွႆးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸင်ႇႁိၵ်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ ပွႆးသၢဝ်းသၢမ် ယဝ်ႉ)။ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းၼၼ်ႉ မၼ်းၼၢင်းတႄႇၶိုၼ်ႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်း ၼူၵ်ႉဢွၼ်ႇ ဢၼ်ၶႂ်ႈမိၼ်ပူၼ်ႉလွႆမိူင်းတႆး ဢၼ်ၸၢႆးမၢဝ်းၶမ်း တႅမ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉ ဢွၼ်တၢင်းပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ ၽွင်းၼၼ်ႉ ဢႃႇယုမၼ်းၼၢင်းတိုၵ်ႉလႆႈ 12 ၶူပ်ႇၵူၺ်း။ ၵူၼ်းမိူင်းၼမ်ႉၶမ်းၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ် ဢၢမ်းသဵင်ဝၢၼ်ဢွၼ်ႇမၼ်းၼၢင်း ဢွၼ်ၵၼ်ဢၢမ်းတၢင်း ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇမၼ်းၼၢင်းတႄႉတႄႉသေ ၵမ်းၵမ်းလႆႈ ၶိုၼ်ႈႁွင်ႉၼႄပရိသတ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ၶဵင်ႇႁွင်ႉၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈပႆႇယၢမ်ႈၶိုၼ်ႈတႄႉၶႂ်ႈၵူဝ်ဝႆႉသေတႃႉ ပေႃးယၢမ်ႈယဝ်ႉတႄႉပေႃးဢမ်ႇလႆႈၶိုၼ်ႈၼႆ ၼႂ်းၸႂ် တိုၼ်းပဝ်ႇပိဝ်ႇဝႆႉယူႇ သေလွင်ႈလွင်ႈယဝ်ႉ။

ၵၢၼ်ပၢႆးမွၼ်း

ပီ 1971 တေႃႇ 1972 သိုပ်ႇၶိုၼ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် တီႈမူႇၸႄႈသေ လတ်းၶၢမ်ႈၸၢတ်ႈပၢၼ် လုၵ်ႈႁဵၼ်းမႃးယူႇ။ ထိုင်မႃး 1972‒1973 ၼၼ်ႉတႄႉ လႆႈၵႂႃႇသိုပ်ႇၶိုၼ်ႈ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးယဝ်ႉ။ လႆႈၶိုၼ်းၵႂႃႇၺႃး ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း တီႈတူၼ်ႈတီးသေ ၽွင်းၼၼ်ႉ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း သမ်ႉပေႃးမီးတူဝ်ထူပ်း လွင်ႈဢတ်းသဵင်ၵႂၢမ်းၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉလႄႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 21 လိူၼ်ဢွၵ်ႇထူဝ်ႇပႃႇ၊ ပီ 1973 ၼၼ်ႉ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ၸင်ႇဢွၼ်မၼ်းၼၢင်း ၵႂႃႇဢတ်းသဵင်ၵႂၢမ်းတႆး တမ်ႈတီႈ ႁူင်းပွႆႇသဵင်ၽၢႆႇတႆး ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈယဝ်ႉ။ ၽွင်းၼၼ်ႉ လႆႈၵႂႃႇဢတ်းၵႂၢမ်း လိူင်ႈမိူင်းၶူင်းၵၢင်လႄႈ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး ယႃႇပၼ်ႁၢႆ ၼၼ်ႉသေ ၽွင်းမိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၵႆႉၵႆႉလႆႈငိၼ်း တမ်ႈတီႈ ႁူင်းပွႆႇသဵင်တႆး ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ ၵႆႉၵႆႉပွႆႇမႃးၼႂ်းဢွမ်လူမ်း ၸိူဝ်းမိုတ်ႈၵႂၢမ်းပၢၼ်မႂ်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်ၸူမ်းထွမ်ႇတႄႉတႄႉယဝ်ႉ။ ၽဵင်းၵႂၢမ်းၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး ယႃႇပၼ်ႁၢႆ ၼၼ်ႉ လႆႈဝႃႈပဵၼ်မႃး ၽဵင်းၵႂၢမ်းၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ဢၼ်မၢဝ်ႇသၢဝ်ႁွင်ႉၵူပ်းၵၼ်သေဢမ်ႇၵႃး ဢဝ်ႁဵတ်းပဵၼ် ၽဵင်းၵႃႈၵူပ်ႉၵၼ်လူးၵွၼ်ႇ။

ၽွင်းမိူဝ်ႈၼၼ်ႉ တေလႆႈဝႃႈ သဵင်ၽဵင်းၵႂၢမ်း ၼၢင်းၼုမ်ႇမၢဝ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၸၼ်လႆႈလီ ၵွၼ်ႈလီ မေႃဢူၺ်ႉလႆႈလီလႄႈ ၵႂႃႇၽိုတ်ႉဢဝ်တီႈယူႇ ၼၢင်းမေႇတိၼ်းယီႇ (ပဵၼ်ၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်းပၢၼ်မႂ်ႇ ႁူဝ်ႁႅၵ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ) ဢၼ်ပွႆႇသဵင်မၼ်းမႃး ၼႂ်းဢွမ်လူမ်း တႃႈၵုင်ႈၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈယင်းယွင်ႈဝႃႈ သဵင်ယိုတ်ႈသဵင်ယၢဝ်း ၼၢင်းၼုမ်ႇမၢဝ်း ၼႆယူႇ။

ထိုင်မႃး 1974 တေႃႇထိုင် 1976 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼၢင်းၼုမ်ႇမၢဝ်း လႆႈႁူမ်ႈၵၼ်တင်း ၸၢႆးထုၼ်းယဵၼ်ႇ (လႃႈသဵဝ်ႈ)၊ ၸၢႆးတွင်းတိၼ်ႇ (မိူင်းပွၼ်)၊ ၸၢႆးမူၺ်ၶိူဝ်း(လႃႈသဵဝ်ႈ) ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉသေ လႆႈၵႂႃႇဢတ်းသဵင် ၸတူႇတီႇယူဝ်ႇသေ ပွႆႇသဵင်ၵႂၢမ်းမႃး တမ်ႈတီႈ ႁူင်းပွႆႇသဵင်ၽၢႆႇတႆး တီႈတႃႈၵုင်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းၼၼ်သေ သဵင်ၼၢင်းၼုမ်ႇမၢဝ်းၼႆႉ ပရိသတ်ႈတင်းၼမ်ၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်မိုတ်ႈႁူမႃးယူႇတႄႉတႄႉ။ တေလႆႈဝႃႈ မၼ်းၼၢင်းၼႆႉ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်းၸုပ်ႈႁူဝ်ႁႅၵ်ႈ လွင်ႈဢတ်းသဵင် ၼႂ်းႁူင်းပွႆႇသဵင်၊ ၼႂ်းႁွင်ႈၵၢၼ်ၸတူႇတီႇယူဝ်ႇၼႆယူႇ။ ၵၢပ်ႈပၢၼ်ၼၼ်ႉ တိုၵ်ႉပဵၼ်ၵၢပ်ႈပၢၼ် လွင်ႈႁွင်ႉၵႂၢမ်းၼိူဝ်ၶဵင်ႇ တိုၵ်ႉႁိူင်းလႄႈ မၼ်းၼၢင်းၵေႃႈ ၵႆႉလႆႈၵႂႃႇႁွင်ႉၵႂၢမ်းၼိူဝ်ၶဵင်ႇတင်းၼမ်ယူႇ။ ၼၢင်းၼုမ်ႇမၢဝ်းၼႆ့ ၵေႃႉၸုင်ၸၼ် ၵေႃႉပၼ်ႁႅင်းမၼ်း ႁႂ်ႈမၼ်းၼၢင်း ပေႃးၽႅဝ်မႃး ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းပၢႆးမွၼ်းၼႆ့တႄႉ ပဵၼ်ၸၢႆးသၢႆလၢဝ်၊ ၸၢႆးဢၢႆႈဢေး (မူႇၸေႊ)၊ ၸၢႆးမၢဝ်းၶမ်း၊ ၸၢႆးထီးသႅင်၊ ၸၢႆးၶမ်းတီ၊ ၸၢႆးတုမ်ႇၶမ်း၊ ၸၢႆးၶုၼ်သိုၵ်း၊ ၸၢႆးလၢဝ်သႂ်၊ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း၊ ၸၢႆးလဵၵ်ႉ မိူင်းပၼ်ႇ၊ ၸၢႆးပၢၼ်းသႅင်ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။

ၼၢင်းသႅင်လိုၼ်းၶမ်း ၼၢင်းၼုမ်ႇမၢဝ်း ၼၢင်းၼၢင်း

ထိုင်မႃး 1979 ၸုမ်းႁႆႇတိုင်ႈ High Hope ၶပ်ႉၶိုင်သေ ၼၢင်းၼုမ်ႇမၢဝ်းၶဝ် ၸင်ႇႁွင်ႉဢွၵ်ႇမႃး ၶႅပ်းၵႂၢမ်း ငိုၼ်းႁွမ် ယဝ်ႉ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၸုမ်းတႆးၼုမ်ႇ ၵဵင်းတုင် ၶိုၼ်းၶပ်းၶိုင်ဢွၵ်ႇပၼ် လႆႈယူႇၵူၺ်း ၼႆသေ ၵႂႃႇဢတ်းသဵင် တမ်ႈတီႈ တႃႈၵုင်ႈယဝ်ႉ။ ၽွင်းမိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ပေႃးဝႃႈ လႆႈၵႂႃႇဢတ်းသဵင် တီႈတႃႈၵုင်ႈၼႆ တိုၼ်းမၵ်းမၼ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၶႅပ်းၵႂၢမ်း ၸၼ်ႉသုင်ၼႆယူႇ။

ႁဵတ်းၼႆသေ ၽွင်းပိူၼ်ႈၶႄႉၵၼ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ၶႅပ်းဝီႇတီႇယူဝ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈ 1985 ၼၼ်ႉ ၼၢင်းၼုမ်ႇမၢဝ်းၵေႃႈ ၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃး ၶႅပ်းၸိူင်း ယၢၼ်တူဝ်ဢမ်ႇယၢၼ်ၸႂ် ၶႅပ်းၼိုင်ႈၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ပီ 1986 တႄ့ လႆႈဢတ်းသဵင်ၸွမ်း ၸၢႆးထီးသႅင်လႄႈ ၸၢႆးၵၢပ်ႇသႅင် ဢၼ်ၸိုဝ်ႈၶႅပ်းၵႂၢမ်းႁွင်ႉဝႃႈ ၵေႃႉၸမ်ၸႂ် ၼၼ်ႉၶႅပ်းၼိုင်ႈယဝ်ႉ။

ထိုင်မႃး 1991 ၼၢင်းၼုမ်ႇမၢဝ်း လႆႈၵႂႃႇႁွင်ႉၵႂၢမ်းတီႈႁူဝ်မိူင်း မိူင်းမႂ်ႇ ၽွင်းတပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းတႆး (MTA) တိုၵ်ႉႁိူင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ထိုင်မိူဝ်ႈပွၵ်ႈမႃး ဝၼ်းထီႉ 6 ၊ လိူၼ်ၵျႅၼ်ႇၼိဝ်ႇရီႇ၊ 1993 ၼၼ်ႉ မၼ်းၼၢင်းလႆႈၶၢမ်ႇ တၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈတိၺွပ်း တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇယူႇယဝ်ႉ။ ထုင်းမိူင်းၵူၼ်းၼႆ့တႄႉ မၢင်ပွၵ်ႈပၢႆႈမီ သမ်ႉၸၢင်ႈၵႂႃႇ ၺႃးသိူဝ်ၵေႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်ယူႇ။ ပွၵ်ႈၼၼ်ႉ ၼၢင်းၼုမ်ႇမၢဝ်းလႆႈၵႂႃႇတူၵ်းၵိၼ်းငိၼ်းၽၢၼ် ၶၢၼ်ၸႂ်သေ လႆႈ ယူႇၼႂ်းႁွင်ႈလပ်းသိုင်ႇ 42 ဝၼ်း တီႈၶွၵ်ႈလူင်ဝၢင်းႁေႃၶမ်း ဝဵင်းလိူဝ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ဝၢႆးဢွၵ်ႇၶွၵ်ႈလူင် ဝဵင်းလိူဝ်ႇမႃးယဝ်ႉ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈ 7.9.1994 ၵေႃႈ တေႃႈလႆႈၶဝ်ႈၶွၵ်ႈ ဝဵင်းမူႇၸႄႈ ဝၼ်းၼိုင်ႈသေ လႆႈသိုပ်ႇပႂ်ႉလူတူၺ်းဝႆႉတႃႇသေႇ တေႃႇပေႃးထိုင် 1996 တေႃႇဢႅမ်ႇထီႇဢေႇ ပေႃးဝၢင်းၶိူင်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ထိုင်မႃး 1996 တေႃႇ 2006 ၼၼ်ႉ ၸွမ်းၼင်ႇဝႃႇသၼႃႇမီးဝႆႉၼၼ်ႉ ၼၢင်းၼုမ်ႇမၢဝ်း သိုပ်ႇ ႁွင်ႉၵႂၢမ်းၵႂႃႇယူႇတိၵ်းတိၵ်း။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ လွင်ႈတႅမ်ႈ ၵႂၢမ်းၵေႃႈ ပဵၼ်တႅမ်ႈမႃးသေ သိုပ်ႇၸွႆႈထႅမ်တူင်ႉၼိုင် ၸွမ်းၵၢၼ်ပၢႆးမွၼ်း ဢမ်ႇဝႆဢမ်ႇၶွၼ်းယူႇ။ ၵႂႃႇႁွင်ႉ ၵႂၢမ်းလဝ်ႇမူၼ်ႈတူၼ်ႈၸႂ်ပၼ် ပီႈၼွင်ႉတႆးၵူႈမိူင်းမိူင်း သေဢမ်ႇၵႃး တမ်ႈတီႈ ၼႂ်းမိူင်းထႆးၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ တေႃႈလႆႈၵႂႃႇႁွင်ႉၵႂၢမ်းမႃးယဝ်ႉ။

ၸၢႆးၵၢပ်ႇသႅင် ၼၢင်းၼုမ်ႇမၢဝ်း

တႄႇၼႃႈႁိူၼ်း

ထိုင်မႃး 1981 ၽွင်းဢႃႇယုမၼ်းၼၢင်း လႆႈမႃး 25 ၼၼ်ႉ ၸင်ႇတႄႇၼႃႈႁိူၼ်းၵိုၵ်း ၸၢႆးၵၢပ်ႇသႅင် ဢၼ်ပဵၼ်ၽူႈတႅမ်ႈၵႂၢမ်း ၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တင်းၸၢႆးၵပ်ႇသႅင်တႄႇ ၼႃႈႁိူၼ်းႁူမ်ႈၵၼ် မီးမႃးလုၵ်ႈ ၸၢႆးသႅင်ၸႅတ်ႈ လႄႈ ၸၢႆးဢွၼ်ႇႁၢၼ်သိုၵ်းယဝ်ႉ။

သဵၼ်ႈမၢႆၶႅပ်းၵႂၢမ်း

• ၵဝ်ၽၼ်ႁၼ်မိူင်းၼိုင်ႈ
• မွင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ မႃးၵေႃႉၼိုင်ႈ
• သဵၼ်ႈတၢင်းမႂ်ႇ …

ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူမ်ႈႁွမ်းၸွမ်း ၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်းတၢင်ႇၵေႃႉသေ ၸွႆႈထႅမ်ႁွင်ႉၵႂၢမ်းမႃးယူႇ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းၵဵပ်းႁွင်ႉၵႂၢမ်းၵဝ်ႇၸိူဝ်းပဵၼ်-

• ၵႂၢမ်းဢူၵ်းၼႂ်းၸႂ် (ၸၢႆးလၢဝ်သႂ်)
• ၵႂၢမ်းမွၼ်းၸႂ် (ၸၢႆးၶမ်းဢွၼ်ႇ)
• ၵႂၢမ်းပႅင်းၸႂ် (ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း)

ၶႅပ်းၵႂၢမ်းဢၼ်မၼ်းၼၢင်း ႁွင်ႉမေႃဢွၵ်ႇမႃးၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇယွမ်း 15 ၶႅပ်း။ ၼၢင်းၼုမ်ႇမၢဝ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ဢဝ်ဝႃႇသၼႃႇ သိူဝ်ႇတၢင်း တမ်းဝၢင်းတိၼ်ပႆၼိူဝ်သဵၼ်ႈသၢႆတၢင်း ပၢႆးမွၼ်းမႃး ပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်သေ ပဵၼ်ၵေႃႉၼႄသဵၼ်ႈတၢင်း ပုၼ်ႈတႃႇ ၼၢင်းယိင်းတႆးတင်းၼမ် ႁႂ်ႈပေႃးမေႃႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းမႃး၊ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်း ဢၼ်ႁၵ်ႉပႅင်း ၽိင်ႈထုင်းၵေႃႉၼိုင်ႈယဝ်ႉ။

ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇတၢၼ်ႇလႂ် ၼမ်ႉၸႂ်ပၢႆးမွၼ်း တိုၼ်းဢမ်ႇယွမ်းသေဢိတ်း သိုပ်ႇၶႅင်တူဝ်ၶႅင်ၸႂ် ႁွင်ႉၵႂၢမ်းလဝ်ႇမူၼ်ႈတူၼ်ႈၸႂ်ပၼ် ပီႈၼွင်ႉတႆး ၵူႈတီႈတီႈ ၵူႈမိူင်းမိူင်းလႄႈ ငဝ်ႈငုၼ်းမုၵ်ႉၸုမ်းလူင် သင်ၶႃႇၸိုင်ႈတႆး ၸင်ႇၼွပ်ႇယိုၼ်ႈပၼ် ၶႅပ်းၵႅဝ်ႈၸဝ်ႈပၢႆးမွၼ်းတႆး (ၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်း) မိူဝ်ႈပီၵေႃးၸႃႇ 1370 တဵမ် လိူၼ်ႁူၵ်းမႂ်ႇ 13 ၶမ်ႈ (17.5.08) တမ်ႈတီႈ ပွႆးပီၵွၼ်းၶမ်း ပရိယတ်ႉတိသတ်ႉထမ်ႇမ ပႃႇလၵႅၼ်ႇၸဝ်ႈၸိုင်ႈတႆး ဝဵင်းပၢင်လူင်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တမ်ႈတီႈပၢင်ၵႅဝ်ႈၼၼ်ႉ တူဝ်ၼၢင်းၼုမ်ႇမၢဝ်း ၸူမ်းသိူဝ်းၶိုၼ်ႈႁပ်ႉဢဝ် ၶႅပ်းၵႅဝ်ႈၸဝ်ႈပၢႆးမွၼ်းတႆးသေ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း ၸူမ်းသိူဝ်းၶွပ်ႈၸႂ်ၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ တမ်ႈတီႈ ပွႆးပီၵွၼ်းၶမ်း ဝဵင်းပၢင်လူင်ၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ် ၼၢင်းၼုမ်ႇမၢဝ်း ဢဝ်သဵင်ဝၢၼ်မၼ်း ဢၼ်ပူၼ်ႉမႃး သၢဝ်းပီလိူဝ်ၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းႁွင်ႉၼႄပီႈၼွင်ႉ ၸိူဝ်းမႃးပွႆးလႆႈထွမ်ႇသေ ပေႃးငိၼ်းၵျေႃႇမူၼ်ႈသိူဝ်းၸႂ် ၵႂႃႇတႄႉတႄႉယူႇယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် မၼ်းၼၢင်း ယူႇသဝ်းဝႆႉတမ်ႈတီႈ ႁိူၼ်းမူႇၸႄႈ ပွၵ်ႉၸၢၼ်းသေ သိုပ်ႇၸွႆႈထႅမ်တူင်ႉၼိုင် ၸွမ်းၵၢၼ်ပၢႆးမွၼ်း ၵႃႈၼင်ႇပွင်ပဵၼ်လႆႈၼၼ်ႉယူႇ။