မိူင်းၶႅမ်းမႃးရုၼ်း
မိူင်းၶႅမ်းမႃးရုၼ်း (/ˌkæməˈruːn/ ( ); French: Cameroun), ဢၼ်ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ႁွင်ႉဝႃး မိူင်းၸွမ်ပွင်ၸိုင်ႈ ၶႅမ်းမႃးရုၼ်း (French: République du Cameroun), ၼႆႉ ပဵၼ်မိူင်းဢၼ်မီးဝႆႉတီႈ ဢႃႇၾရိၵ ပွတ်းၵၢင် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လႅၼ်လိၼ် ဢၼ်ဢိူမ်ႈၸပ်းၵၼ်ဝႆႉၼႆႉ ၽၢႆႇတၢင်းတူၵ်း လႄႈ တၢင်းႁွင်ႇ မီးဝႆႉ ၼၢႆႇၵျီးရီးယႃး၊ ၽၢႆႇတၢင်း ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ မီးဝႆႉ ၶျၢတ်ႈ၊ ၽၢႆႇတၢင်းဢွၵ်ႇ မီးဝႆႉ မိူင်းႁူမ်ႈပွင်လူၺ်ႈၵူၼ်းလၢႆ ဢႃႇၾရိၵ ပွတ်းၵၢင်သေ ၽၢႆႇတၢင်းၸၢၼ်းၼႆႉ မီးဝႆႉ မိူင်းဢီႇၵူၺ်ႇတေႃႇရီႇယႃႇ ၵီးၼီး၊ မိူင်းၵႄးပုၼ်ႇ လႄႈ တင်း မိူင်းႁူမ်ႈပွင်လူၺ်ႈၵူၼ်းလၢႆ တီႇမူဝ်ႇၶရႅတ်ႉတိၵ်ႉ ၶွၼ်းၵူဝ်ႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၽင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇမၼ်းၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈ Bight of Biafra ဢၼ်ပဵၼ် ပွတ်းတွၼ်ႈၶင်ႈ ဢၢဝ်ႇပၢင်ႇလၢႆႇ ၵီးၼီး လႄႈ ပၢင်ႇလၢႆႇ ဢတ်ႉလၼ်းတိတ်ႉ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႉ ဢွင်ႈတီႈလမ်ႇလွင်ႈ ဢၼ်မီးတီႈ တၢင်းၽႄ ၼႂ်းၵႄႈ ဢႃႇၾရိၵ ပွတ်းတူၵ်း လႄႈ ဢႃႇၾရိၵ ပွတ်းၵၢင် ၼၼ်ႉလႄႈ မၼ်းလႆႈထုၵ်ႇၸႅၵ်ႇထၢၼ်ႈဝႆႉ တီႈ တၢင်းသွင်ၽၢႆႇယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းယူႇသဝ်းတီႈၼၼ်ႈ မီးၸမ်မွၵ်ႈ 27 လၢၼ်ႉ သေ ၽႃႇသႃႇၵႂၢမႂ်းလၢတ်ႈ မီးယူႇ 250 ၼႆႉယဝ်ႉ။[7][8] [7] [9]
မိူင်းၶႅမ်းမႃးရုၼ်း République du Cameroun (French) | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
ၶေႃႈၶၼ်ပၢၵ်ႇ: "Paix – Travail – Patrie" (French) "Peace – Work – Fatherland" | |||||
ၽဵင်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ: "Ô Cameroun, Berceau de nos Ancêtres" (French) "O Cameroon, Cradle of Our Forefathers" | |||||
ဝဵင်းလူင် | Yaoundé[1] 3°52′N 11°31′E / 3.867°N 11.517°E | ||||
ဝဵင်းလူင် ဢၼ်ယႂ်ႇသုတ်း | Douala | ||||
ၽႃႇသႃႇဢၼ်ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် | French • English | ||||
Recognised regional languages | |||||
ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း |
| ||||
သႃႇသၼႃႇ (2020)[2] |
| ||||
ၵူၼ်းၶိူဝ်းငဝ်ႈမိူင်း | Cameroonian | ||||
လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ | Unitary dominant-party presidential republic[3][လူဝ်ႇဝႆႉ လွင်ႈၼႄႉၼမ်း] | ||||
Paul Biya | |||||
Joseph Ngute | |||||
Marcel Niat Njifenji | |||||
Cavayé Yéguié Djibril | |||||
ၸုမ်းသၢင်ႈၵူတ်းမၢႆ | Parliament | ||||
Senate | |||||
National Assembly | |||||
Independence from France and the United Kingdom | |||||
• Independence from France | 1 January 1960 | ||||
• Independence from the United Kingdom | 1 October 1961 | ||||
လႅၼ်တီႈ | |||||
• ႁူမ်ႈလေႃး | 475,442 km2 (183,569 sq mi) (53rd) | ||||
• ၼမ်ႉ (%) | 0.57 [1] | ||||
ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းမိူင်း | |||||
• 2022 estimate | 29,321,637 [1] (51st) | ||||
• Density | 39.7/km2 (102.8/sq mi) | ||||
GDP (PPP) | 2021 estimate | ||||
• ႁူမ်ႈလေႃး | $101.950 billion[4] (94th) | ||||
• Per capita | $3,745[4] (187th) | ||||
GDP (nominal) | 2021 estimate | ||||
• ႁူမ်ႈလေႃး | $44.893 billion[4] (89th) | ||||
• Per capita | $1,649[4] (150th) | ||||
Gini (2014) | 46.6[5] high inequality | ||||
HDI (2021) | 0.576[6] medium (151rd) | ||||
ယူင်ႉငိုၼ်းတွင်း | Central African CFA franc (XAF) | ||||
ပွတ်းတွၼ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်း | UTC+1 (WAT) | ||||
ပိူင်ဝၼ်းထိ | dd/mm/yyyy yyyy/mm/dd | ||||
ပိူင်ႁေႃႈလူတ်ႉ | Right | ||||
ၶူတ်ႉႁွင်ႉၽူၼ်း | +237 | ||||
ဢိၼ်ႇထႃႇၼႅတ်ႉ TLD | .cm | ||||
|
ၽိုၼ်ဢိင်
မႄးထတ်း- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 Cameroon § People and Society. The World Factbook. Central Intelligence Agency (16 May 2022). (Archived 2022 edition)
- ↑ မီးလွင်ႈၽိတ်းပိူင်ႈ : Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namedNational Profiles
- ↑ Democracy Index 2020 (in en-GB).
- ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 World Economic Outlook Database, April 2021. International Monetary Fund.
- ↑ GINI index (World Bank estimate). World Bank.
- ↑ Human Development Report 2021/2022 (in en). United Nations Development Programme (September 8, 2022).
- ↑ 7.0 7.1 Pereltsvaig, Asya (16 June 2011). Linguistic diversity in Africa and Europe – Languages Of The World.
- ↑ Kouega, Jean-Paul. 'The Language Situation in Cameroon', Current Issues in Language Planning, vol. 8/no. 1, (2007), pp. 3–94.
- ↑ Cameroon (in en).
ဢၼ်ပဵၼ် ပွင်ႈလိၵ်ႈ လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် လိၵ်ႈႁွမ်တွမ်ပွတ်း ႁူဝ်ၼိုင်ႈဢေႃႈ။ သိုပ်ႇၽိူမ်ႉထႅမ်သႂ်ႇထႅင်ႈသေ ၶႅၼ်းတေႃႈၸွႆႈထႅမ်ပၼ် ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃးတႆးၽွင်ႈၶႃႈ။ |