မိူင်းၵႃႇၵိတ်ႈသတၼ်ႇ
(လုၵ်ႉတီး Kyrgyzstan ၼႆႈသေ ၶိုၼ်းပိၼ်ႇဝၢႆႇမႃး)
ၵူဝ်ႇဢေႃးတိၼဵတ်ႉ: 41°N 75°E / 41°N 75°E
ၵႃႇၵိတ်ႈသတၼ်ႇ[မၢႆတွင်း 1] ဢမ်ႇၼၼ် မိူင်းၸွမ်ပွင်ၸိုင်ႈ ၵႃႇၵိတ်ႈသတၼ်ႇ[မၢႆတွင်း 2] ၼႆႉ ပဵၼ် မိူင်း တီႈဢမ်ႇမီးတၢင်းဢွၵ်ႇၸူး ပၢင်ႇလၢႆႇ တီႈ ဢေးသျႃး ပွတ်းၵၢင်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵႃႇၵိတ်ႈသတၼ်ႇၼႆႉ ၶႅၼ်ႈလႅၼ်လိၼ်ၵၼ်တင်း တီး ပွတ်းႁွင်ႇ မီး မိူင်းၵႃႇၸၢၵ်ႈသတၼ်ႇ၊ တီး ပွတ်းတူၵ်း မီး ဢူႇၸပႄႉၵိတ်ႇသတၼ်ႇ၊ တီႈ ပွတ်းၸၢၼ်း မီး မိူင်းတႃႇၵျီႇၵီႇသတၼ်ႇ လႄႈ တီႈ ပွတ်းဢွၵ်ႇ မီး မိူင်းၶႄႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ လွမ်ႉႁွပ်ႈဝႆႉယဝ်ႉ။ ဝဵင်းလူင် မၼ်း လႄႈ ဝဵင်းဢၼ်ယႂ်ႇတီႈသုတ်း ၼႆႉ ပဵၼ် ပိသ်ျၶႅတ်ႉ ယဝ်ႉ။[9][10][11]
မိူင်းၵႃႇၵိတ်ႈသတၼ်ႇ | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
ၵႂၢမ်းၸိုင်ႈမိူင်း: Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик Гимни (Kyrgyz) "National Anthem of the Kyrgyz Republic" | |||||
Location of Kyrgyzstan (dark green) | |||||
ဝဵင်းငဝ်ႈၸိုင်ႈ လႄႈ ဝဵင်းယႂ်ႇသေပိူၼ်ႈ |
Bishkek 42°52′N 74°36′E / 42.867°N 74.600°E | ||||
ၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်း ၸႂ်ႉၼႂ်းလုမ်း | |||||
Spoken languages | |||||
ၸၢဝ်းၶိူဝ်း (end of 2021[2]) | |||||
လွင်ႈၵိူဝ်းယမ် |
| ||||
Demonym | Kyrgyz | ||||
လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ | Unitary presidential republic | ||||
Sadyr Japarov | |||||
Akylbek Japarov | |||||
Nurlanbek Shakiev | |||||
လုမ်းတႅၼ်းၽွင်းသၢင်ႈမိူင်း | Supreme Council | ||||
Formation History | |||||
840 | |||||
27 November 1917 | |||||
5 December 1936 | |||||
31 August 1991 | |||||
26 December 1991 | |||||
11 April 2021 | |||||
ပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်ပိူင်ႇ | |||||
• ႁူမ်ႈ | (ၸၼ်ႉ: 85th) | ||||
• ၼမ်ႉ (%) | 3.6 | ||||
ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း | |||||
• 2022 လၢမ်း | 7,000,000[4] (ၸၼ်ႉ - 112th) | ||||
• လွင်ႈသတ်ႉႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း | (ၸၼ်ႉ- 109th) | ||||
GDP (PPP) | လၢမ်း 2022 | ||||
• ႁူမ်ႈ | $37.79 billion[5] (ၸၼ်ႉ- 134th) | ||||
• Per capita | $5,562[5] (ၸၼ်ႉ - 148th) | ||||
GDP (nominal) | လၢမ်း2022 | ||||
• ႁူမ်ႈ | $9.02 billion[5] (ၸၼ်ႉ- 151th) | ||||
• Per capita | $1,327[5] (ၸၼ်ႉ - 166th) | ||||
Gini (2020) |
29.0[6] တႅမ်ႇ | ||||
HDI (2021) |
0.692[7] ၵၢင် · 118th | ||||
ငိုၼ်းတွင်း | Kyrgyzstani som (c) (KGS) | ||||
ၶၢဝ်းယၢမ်းၼႃႈလိၼ် | KGT (UTC+6) | ||||
ပိူင်ဝၼ်းတီႈ | dd/mm/yyyy | ||||
ပိူင်သၢႆလူတ်ႉ | right | ||||
ၶူတ်ႉတႄႇလီႇၾူင်း | +996 | ||||
ၶူတ်ႉISO 3166 | KG | ||||
Internet TLD | .kg |
မၢႆတွင်း
မႄးထတ်း- ↑
- Kyrgyz: Кыргызстан, romanized: Kyrgyzstan, pronounced [qɯrɣɯstɑn]
- Russian: Кыргызстан, romanized: Kyrgyzstan, pronounced [kɨrɡɨzstan]
- ↑ Article 1 of the Constitution of the Kyrgyz Republic states: "1. Kyrgyzstan (Kyrgyz Republic)...".[8]
ဢၢင်ႈဢိင်
မႄးထတ်း- ↑ Kyrgyzstan's Constitution of 2010 with Amendments through 2016.
- ↑ Kyrgyzstan – Brief Statistical Handbook (XLS).
- ↑ History of Central Asia.
- ↑ Kyrgyzstan. The World Factbook. Central Intelligence Agency. (Archived 2022 edition)
- ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 World Economic Outlook Database, April 2022. International Monetary Fund (April 2022).
- ↑ GINI index (World Bank estimate) - Kyrgyz Republic. World Bank.
- ↑ Human Development Report 2021/2022 (in en). United Nations Development Programme (8 September 2022).
- ↑ 2021-жылдын 5-майындагы "Кыргыз Республикасынын Конституциясы" (2021- жылдын 11-апрелиндеги референдумда (бүткүл элдик добушунда) кабыл алынган).
- ↑ Constitution of the Kyrgyz Republic. CIS Legislation.
- ↑ Kyrgyzstan Constitution. Constitution Net.
- ↑ Constitution of the Kyrgyz Republic. Legislationline. Archived from the original on 21 January 2022။ Retrieved on 7 March 2023။