မႅဝ်း: လွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈ ၼႂ်းၵႄႈ လွင်ႈၶူၼ်ႉၶႆႈ
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
ထႅဝ် 22:
မႅဝ်းၵေႃႈ တေႃႈမိူၼ်မႃ ဢၼ်ၵူၼ်းႁဝ်း ဢဝ်လဵင်ႉလူဝႆႉ တီႈႁေႃ တီႈႁိူၼ်းၼင်ႇၵၼ်ၵူၺ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ လွင်ႈယူႇသဝ်း ၵိၼ်သၢင်ႈ မႃလႄႈ မႅဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်။ မႃၼႆႉ ၸုၼ်ႉသၢႆၸႂ်သေ မေႃပႂ်ႉပႃး ၵႅၼ်ႇၶႄပၼ် ၶူဝ်းၶွင်ၸဝ်ႈမၼ်း၊ ဢမ်ႇၽၢတ်ႇ ဢမ်ႇယၢၼ်ၸဝ်ႈမၼ်းသေ မေႃၸွမ်းၵႂႃႇပႆ။ မေႃၶွၼ်းႁၢင် တွပ်းႁူသေ ႁပ်ႉႁူမ်ၸူမ်းတွၼ်ႈ ၸဝ်ႈမၼ်းယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ၵူၼ်းႁဝ်းၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ် ႁၵ်ႉမႃလိူဝ်တွၼ်းတႄႉတႄႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မႅဝ်းၼႆႉတႄႉ ဢမ်ႇမႃးယူႇၸမ် ၸဝ်ႈမၼ်း။ ဢမ်ႇမေႃႁပ်ႉတွၼ်ႈ ဢမ်ႇမေႃ ဢွၼ်ႈဢႅၼ်ႈၵူၼ်း။ မႅဝ်းယူႇၸွမ်းၵူၼ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၶဝ်ၵူၺ်း ၶႂ်ႈပႂ်ႉႁပ်ႉဢဝ် ဢၼ်ၵူၼ်း လူႁၼ်လုမ်းလႃးၶဝ်ၼၼ်ႉၵူၺ်း။ တမ်ႈတီႈ ႁိူၼ်းၼၼ်ႉ မႅဝ်းၼႆႉ ၵႆႉၶူတ်းယူႇၸွမ်း တီႈဢုၼ်ႇ တီႈႁိမ်းၽီးၽႆးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပိၵ်ႉသမ်ႉ ၶဝ်မႃးၸမ်ၵူၼ်းၼႆသေတႃႉ ၺႃးမိူဝ်ႈ ၶဝ်ၶႂ်ႈယွၼ်းၵိၼ်၊ ၺႃးမိူဝ်ႈ ၶဝ်ၵတ်းသေ ၶႂ်ႈမႃး သေႃႉၼိူဝ်တၵ်း ၶႂ်ႈလႆႈထၢတ်ႈဢုၼ်ႇ တီႈၵူၼ်းၵူၺ်း။ မႅဝ်းၼႆႉ မေႃၺွပ်းၼူ ဢၼ်မႃးၵဝ်းၶူဝ်းႁိူၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၼူပဵၼ်တၢင်းၵိၼ်ၶဝ်လႄႈ ၶဝ်ၸင်ႇၺွပ်းၵိၼ်ၼူ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ပိူၼ်ႈၸင်ႇဝႃႈ "မႃၼႆႉ မိုတ်ႈၵူၼ်း၊ မႅဝ်းၼႆႉ မိုတ်ႈႁိူၼ်း" ၼႆယဝ်ႉ။ ငိူၼ်ႈၶိူဝ်းမႅဝ်းၼႆႉ တိုၼ်းပဵၼ်သတ်းႁၢႆႉလိူင်းလူင်ၼၼ်ႉသေ ပဵၼ်ၼႂ်းၶိူဝ်း သၢင်ႇသီႈ လႄႈ သိူဝ်ယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် မႅဝ်းၼႆႉ ပိၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ဢိၼ်ႇတရေႇၶဝ် ယႂ်ႇ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၸႃႇတိမၢၼ်ႇၶဝ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇယွမ်းဢမ်ႇႁၢႆ။ ပေႃးဝႃႈ မီးလွင်ႈတၢင်းမႃႈၸိုင် ၵိုင်ႇလီဝၵ်ႉၵေႃႈဝၵ်ႉ၊ ၵိုင်ႇလီယၢႆးၵေႃႈယၢႆး၊ ၵိုင်ႇလီၶူပ်းၵေႃႈ ၶူပ်း၊ ၵိုင်ႇလီ ထင်ႇၵေႃႈထင်ႇယဝ်ႉ။ သၢႆၶိူဝ်းမႅဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်သၢႆၶိူဝ်း ဢၼ်မေႃလမ်းၺွပ်း တူဝ်ထိူၼ်ႇလႄႈ ပေႃးတူၺ်း မႅဝ်းၸိုင် ႁၢင်ႈၽၢင်ၶဝ်ၼၼ်ႉ မဝ်တူဝ်ဝႆႉသေ လႅတ်းလႅင်ႈ တႃႇတေလမ်းၺွပ်း တူဝ်ထိူၼ်ႇတူဝ်သတ်းယူႇ၊ ဢၼ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်လူၺ်ႈ သၽႃႇဝၶဝ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်း တူဝ်ၶၼ်ႇထႃႇမႅဝ်းၸိုင် မႅဝ်းၼႆႉ ၵွၵ်းႁူဝ်မူၼ်း၊ တူဝ်ယၢဝ်း၊ တိၼ်မိုဝ်းပွတ်းသေ ႁႅင်းယႂ်ႇ၊ ႁၢင်ၶဝ်ၵေႃႈ ယၢဝ်းသေ ပၢႆမၼ်း သဵမ်ႈလႅမ်ၵႂႃႇ။ ပိုၼ်ႉၽႃႇတိၼ်ၶဝ်ၼၼ်ႉ မီးဝႆႉ ၼိူဝ်ႉၼင်ပူမ်ဢွၼ်ႇ ႁွင်းဝႆႉလႄႈ ပေႃးၶဝ် ပႆတၢင်းၸိုင် ဢမ်ႇလႆႈငိၼ်း သဵင်တိၼ်ၶဝ်။ ၼဵပ်ႉမႅဝ်းၼၼ်ႉ ၵႅၼ်ႇၶႅင် လႅမ်ၽၢႆဝႆႉသေ ပေႃးဢမ်ႇလူဝ်ႇၸႂ်ႉၼႆ ၶဝ်သိူင်ႇသိမ်းဝႆႉယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၵႂၢမ်းတႆးႁဝ်း ၶေႃႈၼိုင်ႈ ၸင်ႇဝႃႈဝႆႉ "ႁဵတ်းၼင်ႇ မႅဝ်းသူင်ႇၼဵပ်ႉ"ၼႆယဝ်ႉ။
မႅဝ်းၼႆႉ ဢၼ်လၢၵ်ႇလၢႆးသေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉတႄႉ ပဵၼ်မၢၵ်ႇတႃၶဝ်ယဝ်ႉ။ မၢၵ်ႇတႃလမ်ၶဝ်ၼၼ်ႉ ပေႃးၵၢင်ဝၼ်းၸိုင် ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ငဝ်းလႅင်း ႁႅင်းယႂ်ႇၼႃႇလႄႈ မၢၵ်ႇတႃလမ်ၶဝ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမူၼ်းသေ ၵႅပ်ႈၵႂႃႇ မိူၼ်ၼင်ႇ သဵၼ်ႈၶႃးဢွၼ်ႇၵူၺ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ ၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်းတႄႉ သမ်ႉၵႂၢင်ႈတႄႉၵႂၢင်ႈဝႃႈသေ မူၼ်းလူင်ဝႆႉယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၵၢင်ၶမ်ႈၵေႃႈ မႅဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ႁၼ်လႆႈလီလီယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးလပ်းသိင်ႇၽိတ်း တၼ်တိၵ်းၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇႁၼ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၼူတ်ႇမႅဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်တႃႇၶဝ်တေ ၸၢမ်းတူၺ်းသေပိူင်ပိူင်ယူႇ၊ မိူဝ်ႈမူၼ်ႉၶဝ်ႈႁူးၼၼ်ႉ ပေႃးပၢႆၼူတ်ႇၶဝ် လွတ်ႈၵေႃႈ တူဝ်ၶဝ်ၵေႃႈ လွတ်ႈၼႆယဝ်ႉ။ မႅဝ်းၼႆႉ ပေႃးပႆၼႆ ဢဝ်ပၢႆတိၼ်ၶဝ် တဝ်ႉသေ ပႆမိူၼ်ၼင်ႇမႃယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မႅဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇလႅၼ်ႈၽၢႆတၢၼ်ႇမႃ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးဝႃႈ ၶဵၼ်လိုပ်ႈလမ်းၶဝ်တႄႉ ၶဝ်ပၢႆႈၶိုၼ်ႈ ၼိူဝ်တူၼ်ႈမႆႉလႂ်၊ ပၢႆႈၶိုၼ်ႈၼိူဝ်ႁူဝ်ႉလႂ် ပၢႆႈႁႂ်ႈလွတ်ႈယဝ်ႉ။ ၽွင်းပၢႆႈၶဵၼ်ၼၼ်ႉတႄႉ မႃၽႂ်း ယင်းဢမ်ႇလမ်းၶိုတ်းလႆႈၶဝ်။
မႅဝ်းၼႆႉ ပိၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇသွၼ်ငၢႆႈ ၸိူင်ႉၼင်ႇ မႃသေတႃႉ ၶဝ်လၵ်းလႅမ်ဝႆႉယူႇၼင်ႇၵဝ်ႇ။ သင်ဝႃႈ သွၼ်ၶဝ်ဝႆႉ ၸဵမ်လဵၵ်ႉၸိုင် တေႃႇထိုင်ယႂ်ႇမႃးၵေႃႈ ၶဝ်တိုၵ်ႉတွင်းသေ ႁဵတ်းၸွမ်းယူႇ။ မႅဝ်းၼႆႉ တႃလႅတ်း၊ ႁူလႅတ်း၊ ၶူႈလင်လႅတ်းလႄႈ သဵင်တိၼ်ၼူ တီႈၵႆၵႆၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ယင်းငိၼ်းလႆးယူႇ။
တီႈၼႂ်းငိူၼ်ႈၶိူဝ်းမႅဝ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈပႃး သိူဝ်၊ သိူဝ်ၸုမ်ႈ၊ သၢင်ႇသီႈ၊ ႁဵၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၶဝ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မၢင်ၸိူဝ်း ႁၢင်ပွတ်း၊ မၢင်ၸိူဝ်း ၵွႆဢမ်ႇမီးႁၢင်ၵွၼ်ႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ သတ်းၸိူဝ်းဢၼ်ၶဝ်ႈပႃး ၼႂ်းငိူၼ်ႈၶိူဝ်းမႅဝ်းၼၼ်ႉ တၢင်းယၢမ်ႈၶဝ် မိူၼ်ၵၼ်ယဝ်ႉ။ ဝဵၼ်ႉဝႆႉ သိူဝ်လႄႈ သၢင်ႇသီႈသေ ၵႃႈပဵၼ် ငိူၼ်ႈၶိူဝ်းမႅဝ်း တင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ၶိုၼ်ႈတူၼ်ႈမႆႉ ၵႅင်ႇၵူႈတူဝ်ယဝ်ႉ။ ၵမ်ႉပႃႈၼမ် မိုတ်ႈသွၵ်ႈႁႃတိၺွပ်း တၢင်းၵိၼ်ၶဝ် ၶၢဝ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ ၶဝ်မေႃ တဵတ်ႇမႅပ်းဝႆႉသေ ဝႅၼ်ၺွပ်းပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၵႂႃႇႁႃ တၢင်းၵိၼ်ၼၼ်ႉ ၵႆႉယၢမ်ႈၵႂႃႇ ႁင်းၶေႃၵူၺ်း။
အိမ်ကြောင်များနှင့် အမျိုးတော်စပ်သော တောကြောင်ရိုင်း များကို ဩစတြေးလျတိုက်မှလွဲလျှင် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ တိုက်အသီး သီး၌ပင် အနှံ့အပြားတွေ့ရသည်။ ကြောင်အမျိုးဝင် တိရစ္ဆာန်တို့ သည် သားတစ်ခါမွေးလျှင် အမျိုးအစားကိုလိုက်၍ ၂ ကောင်မှ ၇ ကောင်အထိ မွေးတတ်သည်။ ခြင်္သေ့များကား တစ်ကြိမ်မွေး လျှင် ၂ ကောင် ၃ ကောင်ထက် ပို၍ မမွေးတတ်ကြပေ။ အကောင်ကလေးများသည် အချို့အမျိုးတို့တွင် မျက်စိပွင့်လျက် သား မွေးကြ၍၊ အချို့အမျိုးမှာမူကား ၉ ရက်ခန့်ကြာမှ မျက်စိ ပွင့်လာကြသည်။
|