မိူင်းၵျႃႇပၢၼ်ႇ
မိူင်းၵျႃႇပၢၼ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်မိူင်းၵုၼ်ၼမ်ႉ ဢၼ်မီးတီႈပွတ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ လိုမ်ဢေးသျိူဝ်း မိူင်းၼိူင်ႈ။ မီးဝႆႉၼႂ်းၼမ်ႉသမုတ်ႉၽသီးၾိၵ်ႉသေ မီးတၢင်းၾၢႆႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ ပၢင်ႇလၢႆႇၸႃႇပၢၼ်ႇ၊ မိူင်းၶႄႇ၊ မိူင်းၶူဝ်းရီးယိူဝ်းၼိူဝ်၊ မိူင်းၶူဝ်းရီးယိူဝ်းတႂ်ႈ၊ မိူင်းရတ်ႉသျိူဝ်းၶဝ်။ တၢင်းႁွင်ႇလႅၼ်ႊမိူင်းထိုင် ပၢင်ႇလၢႆႇဢူဝ်ႁုတ်ႉ၊ တၢင်းၸၢၼ်းထိုင် ပၢင်ႇလၢႆႇၶႄႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ လႄႈ ၵုၼ်ၼမ်ႉထၢႆဝၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ တီႈပွင်ႇၸိုဝ်ႈမိူင်းၸႃႇပၢၼ်ႇၸမ်း "မိူင်းဢၼ်လုၵ်ႉတီႈၵၢင်ဝၼ်းပူင်လူင်းမႃး" ၼႆလႄႈ မၢင်ႊပွၵ်ႈ မိူင်းၸႃႇပၢၼ်ႇၼႆႉ ႁွင်ႉဝႃႈ "မိူင်းတီႈၵၢင်ဝၼ်းဢွၵ်ႇ" ၼႆယဝ်ႉ။
| မိူင်းၵျႃႇပၢၼ်ႇ 日本国 (ဂျပန်) Nihon-koku | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
.svg) | |||||
| ဝဵင်းငဝ်ႈၸိုင်ႈ | တူဝ်ႇၵျူဝ်ႇ (東京) | ||||
| မဵဝ်းမိူင်း | ပႃႇလီႇမၢၼ်ႇတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇ လႄႈ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း | ||||
| လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ | |||||
• ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း | Naruhito | ||||
• ၸွမ်ၽွင်းလူင် | Fumio Kishida | ||||
| တႄႇတင်ႈ | |||||
• ဝၼ်းတမ်းလၵ်းမိူင်း ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ | ပီႇၸီႇ 660၊ ၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇ 11 | ||||
• လၵ်းမိူင်း မေႇၵျီႇ | 1890၊ ၼူဝ်ႇဝႅမ်ႇပႃႇ 29 | ||||
• လၵ်းမိူင်းယၢမ်းလဵဝ် | 1947၊ မေႇ 3 | ||||
• လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ သၼ်ႇၽရၢၼ်ႇၸိတ်ႇသၵူဝ်ႇ | 1952၊ ဢေႇပရႄႇ 28 | ||||
| ပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်ပိူင်ႇ | |||||
• ႁူမ်ႈ | [1] (ၸၼ်ႉ: 61st) | ||||
| ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း | |||||
• 2019 လၢမ်း | 126,150,000[2] (ၸၼ်ႉ - 11th) | ||||
• 2015 သဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ႁိူၼ်း | 127,094,745[3] | ||||
• လွင်ႈသတ်ႉႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း | (ၸၼ်ႉ- 24th) | ||||
| GDP (PPP) | လၢမ်း 2020 | ||||
• ႁူမ်ႈ |  $5.888 trillion[4] (ၸၼ်ႉ- 4th) | ||||
• Per capita | $46,827 (ၸၼ်ႉ - 28th) | ||||
| GDP (nominal) | လၢမ်း2020 | ||||
• ႁူမ်ႈ | $5.413 trillion[4] (ၸၼ်ႉ- 3rd) | ||||
• Per capita | $43,043 (ၸၼ်ႉ - 22nd) | ||||
| Gini (2015) | 33.9[5] ၵၢင် · 78th | ||||
| HDI (2018) | 0.915[6] သုင်ႁႅင်း · 19th | ||||
| ငိုၼ်းတွင်း | Japanese yen (¥) (JPY) | ||||
| ၶၢဝ်းယၢမ်းၼႃႈလိၼ် | JST (UTC+09:00) | ||||
| ပိူင်သၢႆလူတ်ႉ | မိုဝ်းသၢႆႉ | ||||
| ၶူတ်ႉတႄႇလီႇၾူင်း | +81 | ||||
| Internet TLD | .jp | ||||
ၼႂ်းလႅၼ်ႊမိူင်းၵျပၢၼ်ႇၼႆႉ မီးၵုၼ်ၼမ်ႉ 3000 ပၢႆ။ ၵုၼ်ၼမ်ႉၸိူဝ်းဢၼ်ယႂ်ႇတီႈသုတ်းၸမ်း ႁွၼ်သျူး (本州)၊ ႁွၵ်ႉၶၢႆးတူဝ်း(北海道)၊ ၵျူးသျူး(九州)၊ သျီႊၶူဝ်ႊၵူး(四国)သေ ၶဝ်သီႇၵုၼ်ၼမ်ႉ မီး 97 ဝၢၵ်ႈၶွင်လိၼ်မိူင်းၸႃႇပၢၼ်ႇ။ ၵုၼ်ၼမ်ႉၵမ်ႈၼမ်ၼႆႉ မီးလွႆတင်းၼမ်သေ လွႆၵမ်ႈၼမ်ၵေႃႈ ပဵၼ်လွႆၾႆး။ လွႆၾူႊၸီႊ ဢၼ်ပဵၼ်လွႆဢၼ်သုင်တီႈသုတ်း ၼႂ်းမိူင်းၸႃႇပၢၼ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်လွႆၾႆးလုၵ်ႈၼိူင်ႈၼင်ႇၵဝ်ႇယဝ်ႉ။
ၽိုၼ်ဢိင်
မႄးထတ်း- ↑ 令和元年全国都道府県市区町村別面積調（１０月１日時点） (in ja). Geospatial Information Authority of Japan (December 26, 2019). Archived from the original on April 15, 2020။ Retrieved on January 2, 2020။
- ↑ Population Estimates Monthly Report (December 2019). Statistics Bureau of Japan (December 20, 2019). Retrieved on January 2, 2020။
- ↑ 2015 Population Census - Basic Complete Tabulation on Population and Households. Statistics Bureau of Japan (October 2016). Retrieved on January 2, 2020။
- ↑ 4.0 4.1 World Economic Outlook Database, October 2019. International Monetary Fund.
- ↑ Income inequality. OECD. Retrieved on 21 May 2020။
- ↑ Human Development Report 2019 (PDF) (in en). United Nations Development Programme (December 10, 2019). Archived from the original on April 30, 2020။ Retrieved on December 10, 2019။