တႃႈႁိူဝ်းမိၼ် ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း တႃႈလိူဝ်ႇ

တႃႈႁိူဝ်းမိၼ် ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း တႃႈလိူဝ်ႇ ၼႆႉ မီးတီႈ ဝဵင်းတတႃးဢူး ဢၼ်မီး ၽၢႆႇၸၢၼ်း ဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇ ၵႆယၢၼ် 35 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လႆႈၵေႃႇသၢင်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈ မိူဝ်ႈပီ 1999 ၼၼ်ႉသေ ၽွင်းယၢမ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ် တႃႈႁိူဝ်းမိၼ် ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်ၶိုတ်းၵၢပ်ႈသေပိူၼ်ႈ ဢၼ်ယႂ်ႇသေပိူၼ်ႈ တီႈ မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တႃႈႁိူဝ်းမိၼ် ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း တႃႈလိူဝ်ႇၼႆႉ သဵၼ်ႈတၢင်းလဵၼ်ႈမၼ်း မီး 14,000 ထတ်း (4267 မီႇတႃႇ) သေ ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်း သဵၼ်ႈမၢႆၵမ်ႇၽႃႇသဵၼ်ႈတၢင်းလဵၼ်ႈႁိူဝ်းမိၼ် ဢၼ်ယၢဝ်းသေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၼႂ်းဢေးသျႃးၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ ၼႂ်းဢၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းလဵၼ်ႈႁိူဝ်းမိၼ် ၸိူဝ်းတိုၵ်ႉၸႂ်ႉဝႆႉယူႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ် ဢၼ်ယၢဝ်းသေပိူၼ်ႈသေ ၼိုင်ႈပီၼႆႉ ၸၢင်ႈၸွႆႈသၢင်ႈပၼ်လႆႈ ၽူႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း တႃႇ 3 လၢၼ်ႉယဝ်ႉ။[1] တႃႈႁိူဝ်းမိၼ်လူင်ၼႆႉ ပဵၼ်ၵၢင်ၵႅၼ်ပိူင်လူင် တွၼ်ႈတႃႇ သၢႆၵၢၼ်မိၼ် သူၺ်ႇမျၢၼ်ႇမႃႇ လႄႈ သၢႆၵၢၼ်မိၼ် မၢၼ်းယတၼႃႇပူင်ႇ ဢၼ်ပဵၼ် သၢႆၵၢၼ်မိၼ် ၶၼ်ထုၵ်ႇ ၶွင် မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇယဝ်ႉ။

တႃႈႁိူဝ်းမိၼ် ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း တႃႈလိူဝ်ႇ
Mandalay International Airport
တႃႈႁိူဝ်းမိၼ် ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း တႃႈလိူဝ်ႇ
  • IATA: MDL
  • ICAO: VYMD
    MDL is located in မိူင်းမၢၼ်ႈ
    MDL
    MDL
    ႁၢင်ႈၼႄဢွင်ႈတီႈ တႃႈႁိူဝ်းမိၼ် ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း တႃႈလိူဝ်ႇ
ၶေႃႈမုၼ်း
မဵဝ်းမၼ်း ၶွင်ၵူၼ်းမိူင်း
ၸဝ်ႈၶွင် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ
ၽူႈၸတ်းၵၢၼ် MC-Jalux Airport Service
ဢေႇရိယႃႇ ၵၢၼ်ၸွႆႈသၢင်ႈ ဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇ
ဢွင်ႈတီႈ ဝဵင်းတတႃးဢူးၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉသႄႇ
ၸႄႈတိူင်းတႃႈလိူဝ်ႇမျၢၼ်ႇမႃႇ
သၢႆၵၢၼ်မိၼ် ဢၼ်ၸႂ်ႉဝႆႉ ၼင်ႇၵႅၼ်ၵၢင်
ၽၢႆႇၼိူဝ် ၼႃႈၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇ 300 ထတ်း / 91 မီႇတႃႇ
ၵူဝ်ႇဢေႃးတိၼဵတ်ႉ 21°42′08″N 095°58′41″E / 21.70222°N 95.97806°E / 21.70222; 95.97806
တၢင်းလဵၼ်ႈ
ဝၢႆႁူဝ်ၸူး တၢင်းၵႂၢင်ႈ ၽိဝ်ၼႃႈ
ထတ်း မီႇတႃႇ
17/35 14,003 4,268 ၵွၼ်ႇၵရိတ်ႉ

ပိုၼ်းၵႅပ်ႈ လွင်ႈပဵၼ်မႃး တႃႈႁိူဝ်းမိၼ်

မႄးထတ်း

ၵၢၼ်တမ်းၽႅၼ် တႃႈႁိူဝ်းမိၼ် ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း တႃႈလိူဝ်ႇၼႆႉ မိူဝ်ႈၵၢင်ပီ 1990 ၼၼ်ႉ လႆႈတႄႇပၼ်တၢင်းၶႂ်ႈၸႂ် ၼင်ႇပဵၼ် တွၼ်ႈၵၢၼ်ဢၼ်ၼိုင်ႈ တႃႇယုၵ်ႉသုင် ၵၢၼ်ထွင်ႈတဵဝ်း လႄႈ ၵၢၼ်သႂ်ႇတိုၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တႃႈႁိူဝ်းမိၼ် ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း တႃႈလိူဝ်ႇၼႆႉ လႆႈၵေႃႇသၢင်ႈ ယဝ်ႉတူဝ်ႈၸွမ်းတင်း ဢၼ်ပဵၼ် တႃႈႁိူဝ်းမိၼ် ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း တႃႈၵုင်ႈ ဢၼ်ၵႆႉလႄႇ မႅၼ်ဝႃႈ ပဵၼ် တႃႈႁိူဝ်းမိၼ် ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်လဵဝ်တီႈမိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇၼၼ်ႉၼၼ်ႉသေ ၵူၼ်းဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ဢၼ်တေၶဝ်မႃး ၵူႈပီၵူႈပီၼႆႉ ယိူင်းဢၢၼ်း တေလႆႈတိူဝ်းလိူဝ်မႃး ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 10 ၼႆလႄႈ မၼ်းၸင်ႇလႆႈၶဝ်ႈပႃးမႃး တွၼ်ႈၵၢၼ် ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈယဝ်ႉ။ ၸွမ်းလူၺ်ႈ ၶပ်ႉမၢႆဢၼ်ၼၼ်ႉသေ လႆႈယိူင်းဢၢၼ်းဝႆႉဝႃႈ တႃႈလိူဝ်ႇၼႆႉ တေပဵၼ် တီႈဢၼ် ဝဵင်းလူင် တီႈ ဢေးသျႃး ၼင်ႇ ဝဵင်းပေႇၵျိင်းဝဵင်းႁၼႂၢႆးဝဵင်းမိူင်းၵွၵ်ႇဝဵင်းၵူဝ်ႇၵတ်ႉတႃးဝဵင်းတႃႇၵႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ မိၼ်မႃးၸူးလႆႈ ၼႆယဝ်ႉ။

လႆႈတႄႇၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈ မိူဝ်ႈပီ 1996 ၼၼ်ႉသေ ထိုင်မႃး ပီ 2000 လိူၼ်သႅပ်ႇထႅမ်ႇပႃႇၼၼ်ႉ လႆႈပိုတ်ႇပၢင်ၵႅဝ်ႈယဝ်ႉ။ ငိုၼ်းသဵင်ႈမၼ်း မီးၵႂႃႇ တေႃႇလႃႇဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ 150 လၢၼ်ႉသေ လႆႈၵူႈငိုၼ်းၶၢဝ်းယၢဝ်းတီႈ ExIm Bank မိူင်းထႆးသေၵေႃႈ ၵေႃႇသၢင်ႈမႃးယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ တႃႈႁိူဝ်းမိၼ် ဢၼ်ယႂ်ႇသေပိူၼ်ႈ ဢၼ်ၶိုတ်းၵၢပ်ႈသေပိူၼ်ႈ ၶွင် မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇၼႆႉ ဢမ်ႇလႆႈပဵၼ်မႃး ၸွမ်းၼင်ႇ ယိူင်းဢၢၼ်းဝႆႉၼၼ်ႉသေ ၵူၺ်းလႆႈၵိုၵ်းၸိုဝ်ႈမႃး ပဵၼ်ၼႃႈၵၢၼ်ဢၼ်သဵင်ႈငိုၼ်းသေ ဢမ်ႇထိုင်တီႈ ၶွင် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမႃးယဝ်ႉ။

 

သၢႆၵၢၼ်မိၼ် လႄႈ ဝဵင်းမိၼ်ၸူး

မႄးထတ်း
သၢႆၵၢၼ်မိၼ်တီႈမိၼ်ၸူးRoute
သၢႆၵၢၼ်မိၼ် ၶျၢႆးၼႃးဢဵၵ်ႇသတၢၼ်း ၶုၼ်းမိင်၊ ၵႂၢင်ႇၸိူဝ်ဝ်း၊ သျၢင်ႉႁၢႆ ၼွၵ်ႈမိူင်း
သၢႆၵၢၼ်မိၼ် သိၵ်ႉဢႄး သိင်ႇၵႃႇပူဝ်ႇ ၼွၵ်ႈမိူင်း
သၢႆၵၢၼ်မိၼ် ထႆးဢႄးဢေးသျႃး မိူင်းၵွၵ်ႇ-တွၼ်းမိူင်း ၼွၵ်ႈမိူင်း
သၢႆၵၢၼ်မိၼ် မိူင်းၵွၵ်ႇ မိူင်းၵွၵ်ႇ_သုဝၼ်ႇၼၽူမ်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၼွၵ်ႈမိူင်း
သၢႆၵၢၼ်မိၼ် မၢၼ်းယတၼႃႇပူင်ႇ[2] ၵဵင်းတုင်တႃႈၶီႈလဵၵ်းပူးၵမ်ႇၺွင်ႇဢူးၸႄႈၼႃးတႃႈၵုင်ႈလႃႈသဵဝ်ႈႁၢႆးဝူဝ်း ၼႂ်းမိူင်း
သၢႆၵၢၼ်မိၼ် ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈမျၢၼ်ႇမႃႇ [3] ၵၢတ်ႇလိုဝ်းၵဵင်းတုင်ၶမ်းတီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းပူးၵမ်ႇၺွင်ႇဢူးပူႇတႂ်းမၢၼ်ႈမေႃႇၸႄႈၼႃးမူင်ႇယႂႃႇတႃႈၵုင်ႈလႃႈသဵဝ်ႈႁူင်းမၢၵ်ႇလၢင်းႁၢႆးဝူဝ်း ၼႂ်းမိူင်း
သၢႆၵၢၼ်မိၼ် ၵမ်ႇပေႃးၸ[4] ၵၢတ်ႇလိုဝ်းၵဵင်းတုင်တႃႈၶီႈလဵၵ်းပူးၵမ်ႇၺွင်ႇဢူးပူႇတႂ်းမၢၼ်ႈမေႃႇၸႄႈၼႃးတႃႈၵုင်ႈလႃႈသဵဝ်ႈႁၢႆးဝူဝ်း ၼႂ်းမိူင်း
သၢႆၵၢၼ်မိၼ် ၵမ်ႇပေႃးၸ ဢိၼ်ႇၽရႄႇ ၼွၵ်ႈမိူင်း
သၢႆၵၢၼ်မိၼ် တႃႈၵုင်ႈ [5] ၵဵင်းတုင်၊ တႃႈၶီႈလဵၵ်း၊ ပူးၵမ်ႇၺွင်ႇဢူးၸႄႈၼႃးတႃႈၵုင်ႈလႃႈသဵဝ်ႈႁၢႆးဝူဝ်း ၼႂ်းမိူင်း
သၢႆၵၢၼ်မိၼ် သူၺ်ႇမျၢၼ်ႇမႃႇ [6] တႃႈၶီႈလဵၵ်းပူးၵမ်ႇၺွင်ႇဢူးပူႇတႂ်းမၢၼ်ႈမေႃႇၸႄႈၼႃးတႃႈၵုင်ႈလႃႈသဵဝ်ႈႁၢႆးဝူဝ်းတႃႈၵုင်ႈ ၼႂ်းမိူင်း
ဢေးသျႃးဝိင်း[7] ပူးၵမ်ႇၺွင်ႇဢူးႁၢႆးဝူဝ်း ၼႂ်းမိူင်း
သၢႆၵၢၼ်မိၼ် တူင်းႁၢႆ သႅၼ်းၵျႅၼ်ႉ ၼွၵ်ႈမိူင်း
သၢႆၵၢၼ်မိၼ် မျၢၼ်ႇမႃႇ ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း တႃႈၵုင်ႈ ၼႂ်းမိူင်း
သၢႆၵၢၼ်မိၼ် မျၢၼ်ႇမႃႇ ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း ၵႂၢင်ႇၸိူဝ်ဝ်း ၼွၵ်ႈမိူင်း
သၢႆၵၢၼ်မိၼ် ၼၢႆးဢႄး ၵႂၢင်ႇၸိူဝ်ဝ်း၊ ၶၢႆးယွၼ် ၼွၵ်ႈမိူင်း
သၢႆၵၢၼ်မိၼ် သိုဝ်ႉၶျွၼ်း တႃႈႁိူဝ်းမိၼ် ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း ၶုၼ်းမိင် ၼွၵ်ႈမိူင်း
သၢႆၵၢၼ်မိၼ် လုၼ်း သျႅင်းထူင်၊ ႁၢၼ်ၸိင်း၊ ၼၼ်ၽူ ၼွၵ်ႈမိူင်း
ၶျၢႆးၼႃး ဢိၵ်ႇသပၢတ်ႉ ထႅၼ်းၸိၼ်း၊ ၸိူင်ႉၸိူဝ်ဝ်း (ZhengZhou-CGO) ၼွၵ်ႈမိူင်း
သၢႆၵၢၼ်မိၼ် ႁၢႆႇၼၼ် ႁၢႆးၶူဝ်သႅၼ်းၵျႅၼ်ႉ ၼွၵ်ႈမိူင်း
သၢႆၵၢၼ်မိၼ် ၶုၼ်းမိင် ၶုၼ်းမိင် ၼွၵ်ႈမိူင်း
သၢႆၵၢၼ်မိၼ် ရူၺ်ႉလီႈ (မိူင်းမၢဝ်း) မင်သျီႈ ၼွၵ်ႈမိူင်း
သၢႆၵၢၼ်မိၼ် ထႆးသမၢႆး မိူင်းၵွၵ်ႇ-သုဝၼ်ႇၼၽူမ်း ၼွၵ်ႈမိူင်း

ၵၢၼ်ၸွႆႈသၢင်ႈ တႃႈႁိူဝ်းမိၼ်

မႄးထတ်း

ယူင်ႉသၢင်ႈတႃႈႁိူဝ်းမိၼ် ဢၼ်လႆႈပိုတ်ႇၽုၺ်ႇမႃး မိူဝ်ႈပီ 2000 သႅပ်ႇထႅမ်ႇပႃႇ 17 ဝၼ်းၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈပၼ်လႆႈ ၵၢၼ်ၸွႆႈသၢင်ႈ ၵူၼ်းဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ၸိူဝ်ႈၽႅဝ်ႁွတ်ႈမႃး တႃႇ 1000 လႄႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းတေဢွၵ်ႇယၢၼ် တႃႇ 1000 ယဝ်ႉ။ ၼိုင်ႈပီၼႆႉ ၸၢင်ႈႁပ်ႉလႆႈ ၵူၼ်းဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း မွၵ်ႈ 3 လၢၼ်ႉသေ ၸၢင်ႈၶႂၢၵ်ႈလႆႈတေႃႇထိုင် 15 လၢၼ်ႉယဝ်ႉ။ တႃႈႁိူဝ်းမိၼ်လူင်ၼႆႉ မီးတီႈ တွၼ်ႈၵၢင် မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ တီႈ ႁိမ်းဝဵင်းတတႃးဢူး မီးၽၢႆႇၸၢၼ်း ဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇ ယၢၼ် 21 လၵ်း (35 ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ) ၼႆႉယဝ်ႉ။ တၢင်းၵႂၢင်ႈမီး 25015 ဢေႇၵ (10123 ႁႅၵ်ႉတႃႇ) ယဝ်ႉ။ ပေႃးလုၵ်ႉတီႈ ၵၢင်ဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇသေ ၵႂႃႇၸူး တႃႈႁိူဝ်းမိၼ်ၼႆ တေလႆႈႁေႃႈလူတ်ႉ မွၵ်ႈ ၼိုင်ႈၸူဝ်ႈမူင်းၼႆယဝ်ႉ။

သဵၼ်ႈတၢင်းႁိူဝ်းမိၼ်လဵၼ်ႈ ၶွင် တႃႈႁိူဝ်းမိၼ် ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း တႃႈလိူဝ်ႇ ဢၼ် ၼႃႈယၢဝ်း မီး 14,000 ထတ်း (4267 မီႇတႃႇ)၊ ၼႃႈပွတ်း မီး 200 ထတ်း (61 မီႇတႃႇ) ၼႆႉ ႁိူဝ်းမိၼ်မဵဝ်းလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ၸၢင်ႈလူင်းလႆႈယဝ်ႉ။ ဢွင်ႈတီႈၵိုတ်းလူတ်ႉၵႃးၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈဝႆႉလူတ်ႉ မွၵ်ႈ 700 လမ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ တီႈယူင်ႉသၢင်ႈ တႃႈႁိူဝ်းမိၼ်ၼႆႉ သႂ်ႇဝႆႉပိူင်ပၼ်လူမ်းယဵၼ်၊ ပိူင်ၵႅတ်ႇၵင်ႈၽေးၽိုၼ်းၽေးၽႆး လႄႈ ပိူင်ပၼ်ႁႅင်းၽႆးၽႃႉၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉဢမ်ႇၵႃး ၶူဝ်လႆႈထၢတ်ႈ မီး 6 ဢၼ်၊ ၶူဝ်လႆၸၢၵ်ႈ မီး 3 ဢၼ်၊ ၶူဝ်လႆတၢင်ႇၵုၼ်ႇသိၼ် မီး 1 ဢၼ်လႄႈ ၶဝ်ႈပႃး ပိူင်ၵုမ်းၵမ်ၸၼ်ထူင်ႁင်းၵူၺ်း။

ၼႂ်းၵႃႈ ၶူဝ်ၸၢင်ႈၶၢႆႉ 6 လင် ဢၼ်သူင်ႇၵူၼ်းဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၼၼ်ႉ တႃႇ 3 လင်ၼႆႉ ၸိူဝ်းပဵၼ် ႁိူဝ်းမိၼ်လူင် ပူဝ်းဢိၼ်း 747 ၸၢင်ႈမႃးသိူၵ်ႈလႆႈယဝ်ႉ။ ႁိူဝ်းမိၼ် ၸၢင်ႈၵိုတ်းတႃႇ 10 လမ်း တဵမ်တဵမ်ထူၼ်ႈထူၼ်ႈသေ ႁိူဝ်းမိၼ်သႅၼ်းလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ 8 တႃ ၼႆႉ ၸၢင်ႈၶိုၼ်ႈ ၸၢင်ႈလူင်း ၼိုင်ႈလမ်းယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းတႄႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈၸတ်းၵၢၼ်ၼိူဝ်လိၼ်ၼၼ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ် ၵၢၼ်ၸွႆႈသၢင်ႈ ၼိူဝ်လိၼ်တႃႈႁိူဝ်းမိၼ်တႃႈလိူဝ်ႇ (MAGS) ၵေႃႉဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းႁဵတ်းသၢင်ႈပၼ်မႃးသေ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ၶမ်ႇပၼီႇ MJAS ၵေႃႉႁဵတ်းၵၢၼ်ယဝ်ႉ။

ဢၼ်ပဵၼ် ပိူင်ၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇ သၢႆၵၢၼ်မိၼ် ဢၼ်သႂ်ႇဝႆႉတီႈ တႃႈႁိူဝ်းမိၼ်ၼႆႉ ၶဝ်ႈပႃး VHF and HF SSB transmitters and receivers၊ ပိူင်ၵုမ်းၵမ်သဵင်၊ ပိူင်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၶေႃႈမုၼ်း တႃႈႁိူဝ်းမိၼ် ႁင်းတူဝ် (ATIS) လႄႈ ၶဝ်ႈပႃး ၵွၼ်ႉသၢၼ်လွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇ သၢႆၵၢၼ်မိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ တီႈတႃႇဝႃႇသၢႆၵၢၼ်မိၼ်ၼၼ်ႉ သႂ်ႇဝႆႉ ရေႇတႃႇ လႄႈ ပိူင်ၼႄတၢင်း တင်းၼမ်ယဝ်ႉ။

ဢၼ်ပဵၼ် ၵၢၼ်ၸွႆႈသၢင်ႈ ၵူၼ်းဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းတႄႉ ၶွင်ႇတႃႇ Check-In (36) ဢၼ်၊ ၵိၵ်ႉတီႈ ႁိူဝ်းမိၼ် သိူၵ်ႈ (8) ဢၼ်၊ ၶူဝ်ၶၢႆႉ (6) လင်၊ ၶိူင်ႈပၼ်ႇတူင်ႇ တီႈၶိုၼ်းလိူၵ်ႈဢဝ်ထူင် (3) ဢၼ်၊ တီႈႁိူဝ်းမိၼ်ၸၢင်ႈၵိုတ်းလိုဝ်ႈ ၸူဝ်ႈၵႅပ်ႉ (11) ဢၼ်၊ တီႈႁိူဝ်းမိၼ်ၸၢင်ႈၵိုတ်းလိုဝ်ၶၢဝ်းႁိုင် (6) ဢၼ်၊ တိူၵ်ႈသူင်ႇလိၵ်ႈ၊ ၶွင်ႇတႃႇ လႅၵ်ႈငိုၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း၊ ၶွင်ႉၶႅၵ်ႇလမ်ႇလွင်ႈလိုဝ်ႈသဝ်း၊ လၢၼ်ႉၶၢႆ ဢၼ်ဢမ်ႇလႆႈပၼ်ၶွၼ်ႇ၊ လၢၼ်ႉၶၢႆ ၶူဝ်းၶွင်တီႈမၢႆတွင်း၊ ၶမ်ႇပၼီႇၵၢၼ်ၸွႆႈသၢင်ႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း၊ ၶွင်ႇတႃႇၸွႆႈထႅမ် ၶႅၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်းၸိူဝ်းဢွၵ်ႇတၢင်း၊ ၵၢၼ်ၶၢတ်ႇလူတ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။များပါဝင်သည်။

ၶေႃႈမုၼ်းတူဝ်ၼပ်ႉ

မႄးထတ်း
ၵူၼ်းဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း လွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ လိူဝ်သေပီႈၵၢႆ ႁူဝ်ၼပ်ႉႁိူဝ်းမိၼ်
2016 500 000
2017 1 290 000  0264%
Source: [8]

လွင်ႈယုၵ်ႉၸၼ်ႉၶိုၼ်ႈသုင် လႄႈ လွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႃး

မႄးထတ်း

ႁူမ်ႈဝႃႈၼၼ်သေတႃႉ ၸွမ်းလူၺ်ႈ လွင်ႈသၢႆငၢႆဝၢၼ်ႈမိူင်း ဢၼ်လႅၵ်ႈလၢႆႈမႃးၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇ ၶိုၼ်းလုၵ်ႉတိုၼ်ႇမႃးၶိုၼ်း မႂ်ႇမႂ်ႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈၼႆႉ ၶၢဝ်းတၢင်းၼွၵ်ႈမိူင်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၵူၺ်းမီး ၶၢဝ်းတၢင်း ၶုၼ်းမိင် ၶွင် သၢႆၵၢၼ်မိၼ် ၶႄႇပွတ်းဢွၵ်ႇဢၼ်လဵဝ်ၵူၺ်းသေ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ မီးမႃး ပုတ်ႉထၵႃႇယႃႇဝဵင်းမိူင်းၵွၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉသေ သၢႆၵၢၼ်မိၼ်ၵေႃႈ လဵၼ်ႈယူႇ ဢမ်ႇယွမ်း 4 ဢၼ်ယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ဝဵင်းလူင် တီႈဢၼ်မီး ၶူဝ်းပူၺ်ႈၽိင်ႈငႄႈ မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇလႄႈသင်၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈတႃႇဝႄႈ လွင်ႈၽၢၵ်ႇၵိင်ႇ ဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈ လူၺ်ႈ ၶၢဝ်းတၢင်းသတ်ႉတီႈ ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈလႄႈသင်ၼႆသေ သၢႆၵၢၼ်မိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈၽင်ၸႂ်ႁၼ်ဝႃႈ ဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇၼႆႉ ပဵၼ် ႁူးၵူႈၸိုင်ႈမိူင်းၶဝ်ႈထူၼ်ႈသွင် တႃႇၶဝ်ႈၸူး မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင်ၽၢႆႇသၢႆၵၢၼ်မိၼ်ၵေႃႈ လႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမိူဝ်ႈပီ 2012 ၼၼ်ႉဝႃႈ တႃႈႁိူဝ်းမိၼ် တႃႈလိူဝ်ႇၼႆႉ တႃႇၶႂၢင်ႈႁႂ်ႈပဵၼ် ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင် တီႈပိုၼ်ၽႄၵုၼ်ႇသိၼ်ၼႆယဝ်ႉ။[9]

ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ၶမ်ႇပၼီႇ JALUX မိူင်းၵျႃႇပၢၼ်ႇ၊ ၶမ်ႇပၼီႇ မီႇၸူႇပီႇသျီႇ လႄႈ ၶမ်ႇပၼီႇယူဝ်းမ တီႈမိူင်းမၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ႁဵတ်းပၼ် ၶမ်ႇပၼီႇ MJAS သေ လႆႈသုၼ်ႇတီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွႆႈသၢင်ႈ တီႈ တႃႈႁိူဝ်းမိၼ် ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း တႃႇ (30) ပီယဝ်ႉ။ ၶမ်ႇပၼီႇ JALUX လႄႈ ၶမ်ႇပၼီႇ မီႇၸူႇပီႇသျီႇ သႂ်ႇတိုၼ်းလၢင်း ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 45.5 သေ ၶမ်ႇပၼီႇၸိူဝ်းၵိုတ်းလိူဝ်ၼၼ်ႉ လႆႈ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 9 ယဝ်ႉ။ လွင်ႇသႂ်ႇတိုၼ်းလၢင်း ႁူဝ်တီႈမၼ်းၼႆႉ ၵႃႈၶၼ်မၼ်းမီး တေႃႇလႃႇဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ 4 လၢၼ်ႉယဝ်ႉ။[10]။ ဝၢႆးသေ MJAS တႄႇႁၢပ်ႇဢဝ် ၵၢၼ်ၸွႆႈသၢင်ႈတႃႈႁိူဝ်းမိၼ်ယဝ်ႉသေ ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈ ၵၢၼ်ၸွႆႈသၢင်ႈတီႈ တႃႈႁိူဝ်းမိၼ် ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း တႃႈလိူဝ်ႇၼႆႉ တိူဝ်းၶိုၼ်ႈသုင်မႃးသေတႃႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ တိုၵ်ႉမီး လွင်ႈတၢင်းလူဝ်ႇဝႆႉယူႇ ၵမ်ႈၽွင်ႈယဝ်ႉ။

ၽိုၼ်ဢိင်

မႄးထတ်း