ၵုၵ်ႉၵုရ၊ ၸၢတ်ႈ

(လုၵ်ႉတီး 022 ၵုၵ်ႉၵုတ၊ ၸၢတ်ႈ ၼႆႈသေ ၶိုၼ်းပိၼ်ႇဝၢႆႇမႃး)

22-ꩡၢတ်ႈၵုၵ်ႉၵုရ

မႄးထတ်း

(ၵုၵ်ၵုရ = မႃ) ပုၼ်ႈပၢင်ႈၶိူဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ၊ ၸႂ်လဝ်ႇၸုၼ်ႉသုၼ်ႇတူဝ်

ဝတ်ႉထုပၸ်ႉၸုပၼ်ႇ

မႄးထတ်း

ၽွင်းမိူဝ်ႈ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ယူႇသဝ်း တမ်ႈတီႈ ဝတ်ႉꩡေႇတဝၼ်ႇၼၼ်ႉ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈ လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်ပၼ် ၽွၼ်းလီ ပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေ ၸင်ႇတေႁေႃးꩡၢတ်ႈၵုၵ်ႉၵုရ ဢၼ် တႄႇ “ယေ ၵုၵ်ၵုရႃ”ၼၼ်ႉ ၸိူင်ႉၼင်ႇတီႈတႂ်ႈၼႆႉယဝ်ႉ-

ဝတ်ႉထုဢတိတ်ႉ

မႄးထတ်း

ပဵၼ်ၽွင်း ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ၿြႁ်မၻတ်ႈ ႁဵတ်းၶုၼ်ယူႇတမ်ႈတီႈ မိူင်းၿႃႇရႃႇၼသီႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၽွင်းၼၼ်ႉ ၼေႃႇၶမ်းၶုၼ်မႃ ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ မႃတင်းၼမ်သေ ယူႇသဝ်းတမ်ႈတီႈ ပႃႇႁဵဝ်ႈလူင်ဝႆႉယူႇ။ ဝၼ်းၼိုင်ႈ ဝၢႆးသေ ပွၵ်ႈတီႈသူၼ်သိူဝ်းမႃးမိူဝ်း ၸင်ႇဢဝ်လေႃႉရထႃးၶုၼ် မႃးဝႆႉတမ်ႈတီႈ ဝၢင်းႁေႃၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵၢင်ၶမ်ႈ ၽူၼ်လူင်သမ်ႉမႃးယမ်းသႂ်ႇ ၼင် ဢၼ်ႁၢင်ႈၶိူင်ႈဝႆႉ တမ်ႈတီႈလေႃႉရထႃးၼၼ်ႉလႄႈ ဢၢႆမၼ်း ဢွၵ်ႇမႃးယူႇယဝ်ႉ။ ၵမ်းၼၼ်ႉ ျွႃ ဢၼ်ၶုၼ်ၶဝ်လဵင်ႉဝႆႉၼၼ်ႉ ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ် မႃးၵိၼ် ၼင်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉပႅတ်ႈယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း လႆႈႁူႉၼင်ႇၼၼ် ပဵၼ်ဢၼ်ၸႂ်လမ်ၼႃႇသေ ၸင်ႇပၼ်ၶေႃႈပူင်ဝႃႈ “ၵႃႈပဵၼ်မႃ ဢၼ်ႁၼ်တႂ်ႈတႃၼၼ်ႉ ဢဝ်တၢႆတင်းမူတ်းတႃႉ”ၼႆယဝ်ႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၶေႃႈၵႂၢမ်းၶုၼ်သေ ၵူၼ်းၶုၼ်ၶဝ်ၵေႃႈ ပႅင်ႈၼင်ႇႁၼ်မႃၼၼ်ႉ ဢဝ်တၢႆမႃတင်းၼမ် ယူႇ။ ၼင်ႇႁိုဝ် တေလွတ်ႈတၢင်းတၢႆၼၼ်ႉ မႃတင်းၼမ်ၵေႃႈ ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ် ပၢႆႈၵႂႃႇၸူးတမ်ႈတီႈ ၶုၼ်မႃသေ လၢတ်ႈၼႄ လွင်ႈတၢင်းမၼ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ ၶုၼ်မႃ လႆႈႁူႉလွင်ႈႁၼ်တၢင်းမၼ်း ၵူႈပိူင်ယဝ်ႉၼႆ ၼင်ႇႁိုဝ် ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းမႃၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တင်းသဵင်ႈ တေလွတ်ႈၽေးၶဵၼ်ၼၼ်ႉ ၸင်ႇၵႂႃႇတမ်ႈတီႈ ၽၢႆႇၼႃႈ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းသေ ၸင်ႇၵႂႃႇလၢတ်ႈၸႃတေႃႇ ၶုၼ် ၸွမ်းၼင်ႇ တီႈတႂ်ႈၼႆႉယဝ်ႉ-

  • 22 - ယေ ၵုၵ်ၵုရႃ ရႃꩡၵုလမ်ႁိ ဝၻ်ꩪႃ

ၵေႃလေယျၵႃ ဝၼ်ၼၿလူပပၼ်ၼႃ

တေ’မေ ၼ ဝꩡ်ꧢႃ မယ’မသ်မ ဝꩡ်ꧢႃ၊

ၼႃယံ သꧠၸ်ၸႃ ၻုၿ်ၿလꧠၢတိၵႃ’ယံ။

ပိၼ်ႇတႆး

မႄးထတ်း

မႃ ၸိူဝ်းဢၼ်ယႂ်ႇတီႈၼႂ်းႁေႃ၊ မႃ ၸိူဝ်းဢၼ်လဵင်ႉတီႈၼႂ်းႁေႃ၊ မႃ ၸိူဝ်းဢၼ်မီးဢဵၼ်ႁႅင်းတဵမ် ထူၼ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈၶၢမ်ႇႁႅမ်တၢႆ။ ၸိူဝ်းႁဝ်းၼႆႉၵူၺ်းယဝ်ႉ လႆႈၶၢမ်ႇႁႅမ်တၢႆ။ ဢၼ်ဢဝ်တၢႆ မႃ ၸိူဝ်းၼႆႉယူႇၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ဢဝ်တၢႆမႃတင်းသဵင်ႈ။ ဢၼ်ဢဝ်တၢႆမႃ ၸိူဝ်းၼႆႉယူႇၼႆႉ မၼ်းပဵၼ် တၢင်းဢဝ်တၢႆ မႃႁႅင်းဢေႇ(ၼႃႈလဵၵ်ႉ) ၼၼ်ႉၵူၺ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ လႆႈငိၼ်းၶေႃႈတြႃးတမ်ႈတီႈ ၶုၼ်မႃၼင်ႇၼႆၸိုင် ၶုၼ်လူင် ၸင်ႇတွင်းပၢၼ်ႇဝႃႈ ႁႂ်ႈၸႅင်ႈ ၼႄပၼ် မႃ ၸိူဝ်းဢၼ်ၵိၼ်ၼင်ၼၼ်ႉၼႆယဝ်ႉ။ ၶုၼ်မႃ ၸင်ႇပၼ်တၢင်းၶႂ်ႈၸႂ် ႁႂ်ႈဢဝ်ယိူဝ်ႈယႃႈလႄႈ ၼမ်ႉဢွႆႈၵႅင်ႈ လေႃးၵၼ်သေ တိုၵ်းပၼ် မႃ ၸိူဝ်းဢၼ် ၶုၼ်ၶဝ်လဵင်ႉဝႆႉ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ ႁဵတ်းၸွမ်း ၼင်ႇတၢင်းၶႂ်ႈၸႂ် ၶုၼ်မႃၼၼ်ႉၼႆၵေႃႈ မႃ ဢၼ်ၶုၼ်ၶဝ်လဵင်ႉဝႆႉၼၼ်ႉ တင်းသဵင်ႈ ၸင်ႇႁၢၵ်ႈဢွၵ်ႇမႃး ၼင်ယဝ်ႉ။ လႆႈႁၼ်ၼင်ႇၼၼ် ၶုၼ်လူင် ပဵၼ်ဢၼ်ႁၢၼ်ႉၸႂ်တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈသေ ၸင်ႇတေ ဢဝ်ၸွင်ႉၽိူၵ်ႇသေ ပူႇꩡေႃႇပၼ် ၶုၼ်မႃယဝ်ႉ။ ၸင်ႇပၼ်သတ်ႉတဝႃႇတင်းသဵင်ႈ လွတ်ႈၽေးသေ ဢဝ်တၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉ ၸိူင်ႉၼင်ႇ ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵိၼ်ၼၼ်ႉ လဵင်ႉပၼ်ၶုၼ်မႃလႄႈ လုမ်းလၢင်း မၼ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ။

  • ႁူမ်ႈꩡၢတ်ႈ ။ ။ ၶုၼ်မႃ မႃးပဵၼ် ၽြႃး။

ၶုၼ်လူင်ၿႃႇရႃႇၼသီႇ မႃးပဵၼ် ၸဝ်ႈဢႃႇၼၼ်ႇၻႃႇ။

  • ၵၼ်သွၼ် ။ ။ (1)ပဵၼ်ၶုၼ်ယႃႇလိူၵ်ႈၼႃႈ၊ ဝႆႉၵႃႈၶၼ်တြႃး။

(2)ပေႃးပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်၊ သုၼ်ႇတူဝ်လူဝ်ႇလႆႈၸုၼ်ႉ။

  • ပႃႇရမီႇ ။ ။ ၶတ်းၸႂ်ပုၼ်ႈတႃႇၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႄႈ ပဵၼ်ဝီႇရိယပႃႇရမီႇ။

ဢမ်ႇဝႆႉၸႂ်လမ်တေႃႇၽူႈၶဵၼ်လႄႈ ပဵၼ် ၶၼ်ႇတီႇပႃႇရမီႇ။

  • မင်ႇၷလႃႇ ။ ။ ပဵၼ်“သေႃဝၸသ်သတႃ မင်ၷလႃ၊ ၺႃတၵႃၼၺ်ၸ သင်ၷႁ မင်ၵလႃ။