သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ
ပွင်ႈၵႂၢမ်းဢၼ်ၼႆႉ လူဝ်ႇ ပိၼ်ႇၽႃႇသႃႇ ၸူး လိၵ်ႈတႆး ဢေႃႈ။ ပွင်ႈၵႂၢမ်းဢၼ်ၼႆႉ လႆႈတႅမ်ႈဝႆႉၼင်ႇ ၽႃႇသႃႇ ဢၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈ ၽႃႇသႃႇတႆး။ သင်ဝႃႈ ယိူင်းဢၢၼ်းၸူးတွၼ်ႈတႃႇ ၽူႈလူလိၵ်ႈ တႃႇ တူင်ႇဝူင်း ၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းၼၼ်ႉၼႆႉ၊ လီၵႂႃႇ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸူးတီႈ ၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်း ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃးၼၼ်ႉ။။ တူၺ်းတီႈသဵၼ်ႈမၢႆ ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး လႄႈ။ |
.svg)
သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ (ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: Christianity) မီးပိုၼ်ႉထၢၼ်မႃးတီႈ ၸူဝ်ႊပၢၼ်လႄႈၵၢၼ်သွၼ်ၶွင်ၸဝ်ႈယေႇသုၸွမ်ႇၼင်ႇဢၼ်ၼႂ်းပပ်ႉထမ်းပၢႆႇပႂ်ႇ (canonical gospel)။ ၽူႈၼပ်ႉထိုဝ်သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉၼၼ်ႉ ႁွင်ႉဝႃႈၸၢဝ်းၶရိတ်ႉဢမ်ႇၼၼ်ၶရိသျၢၼ်ႇ
ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉၶဝ် ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈယေႇသု ပဵၼ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ လႄႈပဵၼ်ၸဝ်ႈၽြႃး ဢၼ်လႆႈႁပ်ႉပျႃတိတ်မႃးပဵၼ်ၵူၼ်းလႄႈပဵၼ် ၸဝ်ႈၽြႃးၽူႈၾူတ်ႈဢဝ် ၵွပ်ႈလွင်ႈၼႆသေ ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉ ၸင်ႇလႆႈႁွင်ႉယေႇသုဝႃႈ "ၸဝ်ႈၽြႃးၶရိတ်ႉ" ဢမ်ႇၼၼ် "ၸဝ်ႈမသၢႆႇယႃႇ"[1] သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ ယၢမ်းၸင်ႇၼႆႉ ၸႅၵ်ႇပဵၼ်ၵိူင်းလူင်သၢမ်ၸုမ်း - ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၸမ်း ရူဝ်ႇမႅတ်ႉၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ ဢိတ်ႉသထိူၼ်းဢေႃႇတူဝ်ႇတွၵ်ႉ လႄႈပြူဝ်ႇတႅတ်ႉသတႅၼ်ႉ သေယဝ်ႉ ယင်းၸႅၵ်ႇၽႄၵႂႃႇထႅင်ႈ လၢႆလၢႆၵိူင်းလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉဢွၼ်ႇ၊ ရူဝ်ႇမႅၼ်ႇၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ လႄႈ ဢေႃႇတူဝ်ႇတွၵ်ႉ ၸႅၵ်ႇၽႄၵၼ်ၵႂႃႇ မိူဝ်ႈၽွင်းယၢမ်း သႃႇသၼႃႇပွတ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ-ပွတ်းဝၼ်းတူၵ်း (East–West Schism) မိူဝ်ႈၼႂ်းပီႊၶရိတ်ႉ 1054 လႄႈ ၵိူင်းပြူဝ်ႇတိတ်ႉသတႅၼ်ႉ တႄႇမီးမႃး ဝၢႆးသေၵၢၼ်မူၼ်ႉမႄး ပူၵ်းတင်ႈသႃႇသၼႃႇ မိူဝ်ႈၸူဝ်ႊပၢၵ်ႇ 16 သေ ယႅၵ်ႈတူဝ်ဢွၵ်ႇမႃးတီႈ ၵိူင်းရူဝ်ႇမႅၼ်ႇၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ [2]
မိူဝ်ႈယၢမ်းၸဝ်ႉၼၼ်ႉ သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉၼႆႉ သွၼ်ႇဝႃႈပဵၼ်ၵိူင်ၼိုင်ႈၶွင်သႃႇသႃႇၼႃႇၵျိဝ်းမိူဝ်ႈၵၢင်ၸူဝ်ႊပၢၵ်ႇပီႊၶရိတ်ႉ 1[3][4] လႆႈပေႃးမီးမႃးတီႈပွတ်းၾင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇမႅတ်ႉတီႈတႂ်ႇရေးၼီးယၼ်း တၢင်းပွတ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇၶွင် တွၼ်ႊၵၢင်ပွတ်းဢွၵ်ႇ (ယၢမ်းလဵဝ်ပဵၼ် ဢိတ်ႉၸရေးလႄႈပႃႇလႅတ်ႉသတၢႆးလ်) ဢမ်ႇႁိုင်ဢမ်ႇၼၢၼ်းၵေႃႈ မႄႇၾႃႈၵႂႃႇပွတ်းတၢင်းသီးရီးယႂ်း မႄႇသူဝ်ႇပူဝ်ႇတေးမီးယႂ်း ဢေးသီးယႂ်းမၢႆႇၼိူဝ်ႇ လႄႈ ဢီႇၵျိပ်ႉ သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ မီးတၢင်းယႂ်ႇလႄႈႁႅင်ႁူမ်ႇငမ်းၸွတ်ႈတူဝ် ၼမ်လိူဝ်းမႃးတေႉတေႉ ၼႂ်းၸူဝ်ႊယၢမ်းဢွၼ်ႇလၢႆပၢၵ်ႇပီႊ လႄႈတေႃႇပေႃးထိုင်ၸူဝ်ႊပၢၵ်ႇပီႊၶရိတ်ႉထီႈ 4 လႆႈယဵၼ်းမႃးပဵၼ် သႃႇသၼႃႇၵိုၵ်းၸိုင်ႈမိူင်းၸိုင်ႈဝူင်ႉရူဝ်ႇမႅၼ်ႇ[5] ၼႂ်းၵႄႈၵၢပ်ႈပၢၼ်ၵၢင် လိၼ်လႅၼ်ႊၼႂ်းယူးရူပ်ႉ ဢၼ်ၵိုတ်းလိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် ႁပ်ႉသႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၼႃႇ မၢင်ႊလႅၼ်ႊတွၼ်ႊ ၸိူင်ႉၼင်ႇတွၼ်ႊၵၢင်ပွတ်းဢွၵ်ႇ ဢႃႇၾရီးၵႂ်းႁွင်ႇ ဢီႇႀီႇယူဝ်းပီးယႃး လႄႈ မၢင်ႊပွတ်းမၢင်ႊတွၼ်ႊၶွင်ဢိၼ်းတီးယႂ်း တႄႉ ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉ ယင်းတိုၵ်ႉပဵၼ်ၸုမ်းၵူၼ်းဢေႇဝႆႉယူႇ။[6][7] ဝၢႆးမႃး ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈမိတ်ႉသျိၼ်ႇၼရီႇလႄႈ ၵၢၼ်ၶႂၢၵ်ႈမိူင်းၶူဝ်ႇလူဝ်ႇၼီႇ(မိူင်းႁၢႆး) သေ သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉၵေႃႈ လႆႈၽႄႈၵႂႃႇပွတ်းတၢင်း လိုမ်လိၼ်ဢမႄးရီးၵႂ်း ဢေႃးသတေးရီးယႃး ဢႃႇၾရီးၵႂ်းသပ်ႉသႁႃႇရႃး လႄႈ လၢႆလၢႆတီႈၼႂ်းလူၵ်ႈၼႆႉယူႇယဝ်ႉ။
ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉၶဝ်ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈယေႇသု ပဵၼ်ၸဝ်ႈမသၢႆႇယႃႇ ဢၼ်ပျႃတိတ်ဝႆႉၼႂ်း ပပ်ႉထမ်းႁီးပြူး ဢၼ်ၼႂ်းသႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉၶဝ်ႁွင်ႉဝႃႈ "ပပ်ႉထမ်းဢၼ်ၵဝ်ႇ" ပိုၼ်ႉထၢၼ် ပၢႆးၾိင်ႈတႅတ်ႈသႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉၼႄဢွၵ်ႇမႃးၼႂ်းလၵ်းပိူင်ယုမ်ႇယမ် (ecumenical creed) ဢၼ်မီးမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈ သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉပၢၼ်ႁႅၵ်ႈ လႄႈ ပဵၼ်တီႈဢၼ်တင်းလၢႆ ၼႂ်းၸၢဝ်းၶရိတ်ႉၶဝ်ယွမ်းႁပ်ႉ။ မီးၵၢၼ်ပိုၼ်ႊလၢတ်ႈၶေႃႈယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈယေႇသုလႆႈႁပ်ႉပျႃတိတ် သဵင်ႈၸူဝ်ႊ လႄႈထုၵ်ႇၽင်ႈဝႆႉ မိူဝ်ႈပႆႇၶီးၸႂ်ၶိုၼ်း ပုၼ်ႈတႃႇပၼ် ၸူဝ်ႊပၢၼ်ထႃႇဝရ ၸိူဝ်းၽူႈယုမ်ႇယမ်ၸဝ်ႈယေႇသုလႄႈ ၸိူဝ်းၽူႈဝႆႉဝၢင်းၸႂ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈယေႇသုပဵၼ်ၽူႈၾူတ်ႇဢဝ်တၢင်းၽိတ်း [8] ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉၶဝ်ယင်းယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈယေႇသု ၶိုၼ်းမိူင်းၽီ ဢၼ်မၼ်းၸဝ်ႈ ၵုမ်းၵႂၢၼ်းလႄႈၵႅတ်ႇၶႄ ၸဝ်ႈၽြႃး ပေႃလူင်ပဵၼ်ၸဝ် ၵိူင်းၶရိတ်ႉ ၵမ်ႈၼမ်သွၼ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈယေႇသု တေပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်း တွၼ်ႇၽိင်ႈ ၵူၼ်းႁဝ်းၵူႊၵေႃႉ တင်းၵူၼ်းၶီးလႄႈၵူၼ်းတၢႆ တေမႃးပၼ်ၸူဝ်ႊသၢၵ်ႈမၼ်းၸဝ်ႈ เ[9] ပိူၼ်ႈတူၺ်းႁၼ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈယေႇသု ပဵၼ်တူဝ်ႈယၢင်ႇၸူဝ်ႊပၢၼ်ဢၼ်ႁၢင်ႊလီငၢမ်း လႄႈ ပဵၼ်ပႃး ၽူႈၽႄၵႂၢမး်သွၼ် လႄႈပဵၼ် ၸဝ်ႈၽြႃး လူင်းမႃးၵိူတ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း[10]
မိူဝ်ႈယၢမ်းၸဝ်ႉ ၸူဝ်ႊပၢၵ်ႇပီႊၶရိတ်ႉ 21ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉမွၵ်ႉ 2.2 ႁဵင်လၢၼ်ႉၵေႃႉၼႂ်းလူၵ်ႈ [11][12] ပဵၼ်ၼိူင်ႈၼႂ်းသၢမ်ပုၼ်ႈႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းတင်းၵမ်ႇၾႃႇ လႄႈ ပဵၼ်သႃႇသၼႃႇ ဢၼ်မီးၽူႈၼပ်ႉထိုဝ် ၼမ်တီႈသုတ်းၼႂ်းလူၵ်ႈ [13][14] ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်သႃႇသၼႃႇၵိုၵ်းၸိုင်ႈမိူင်း လၢႆလၢႆၸိုင်ႈမိူင်းပႃးယူႇယဝ်ႉ။
ၵိူင်း
မႄးထတ်းထႅမ်းပလဵတ်ႉ:ပွင်ၵႂၢမ်းငဝ်ႈ ၵူၼ်းႁဝ်း ၸွမ်းၼင်ႇဢွင်ႈတီႈယူႇသဝ်း၊ ၸွမ်းၼင်ႇၽိင်ႈငႄႈ လႄႈ လွင်ႈယုမ်ႇယမ်တူဝ်ႈၵဝ်ႇသေ လႆႈၸႅၵ်ႇၽႄႇသႃႇသၼႇၶရိတ်ႉ ပဵၼ်ၵႂႃႇသၢမ်ၵိူင်း။ 3 ၵိူင်းၼၼ်ႉၸမ်း
ပွင်ႇဝႃႈ ၵူႊမိူင်းမိူင်း ပဵၼ်ၵိူင်းဢၼ်ၵဝ်ႇသေ ဢၼ်ယိပ်းၵမ်မၼ်ႈ ၵႂၢမ်းးသင်ႇသွၼ်ႇၶွင် ၸဝ်ႈယေႇသုသေယဝ်ႉ ၼပ်ႉယမ်ပႃး ၸဝ်ႈၼၢင်းမေႇရီႇ လႄႈ ၸဝ်ႈလီၵူႊတူၼ်တူၼ်။ တီႈတႂ်းဝတ်ႉဝႃးၶွင်ၵိူင်းၼႆႉၼႆႉ တေမီးႁုၼ်ႈႁၢင်ႊ ၸဝ်ႈယေႇသု၊ ၸဝ်ႈၼၢင်းမေႇရီႇ လႄႈ ၸဝ်ႈလီလၢႇလၢႆတူၼ်။ မီးသုၼ်ၵၢင်ၵုမ်းၵႂၢၼ်းယူႇတီႈ ငဝ်ႈလုမ်းသၼ်ႇတႃႇ မီး [ၸဝ်ႈသၼ်ႇတႃႇပႃႇပႃႇ ]]ပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈ ဢၼ်ပၼ်ႇပုတ်ႈၵၼ်မႃးတင်ႈတႄႇမိူဝ်ႈပၢၼ် ၽူႈတႅၼ်း ၸုမ်းဢွၼ်တၢင်းသူတ်း ။ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၽူႈလီ သီးၼူမ်းပႄတြူဝ်း ပဵၼ်ၸဝ်ႈသၼ်ႇတႃႇပႃႇပႃႇတူၼ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း။ မၼ်းၸဝ်ႈလႆႈႁပ်ႉလွင်ႈယိုၼ်ယွမ်း မႃးတီႈၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ႁႂ်ႈၵုမ်းၵႂၢၼ်း သႃႇသၼႃႇတင်းသဵင်ႈတင်းလူင်လႄႈ ပုတ်ႈသိုုပ်ႇမႃးထိုင် ၸဝ်ႈၼိူဝ်ႁူဝ်သၼ်တႃႇပႃႇပႃႇၾရၢၼ်ႉသိတ်ႉ ။ တူၼ်မိူဝ်ႈယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်တူၼ်ႈထီႈ 266 ။ ၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ မီးမုၼ်ၸဝ်ႈ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ ပေႃႈလူင် လႄႈ မီးၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ၸုမ်းမုၼ်ၸဝ်ႈၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ ။ သင်ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးၸိုင် ႁွင်ႉဝႃႈ ပြႃးတႃးbrother)၊ သင်ပဵၼ်ၽူႈယိင်း ႁွင်ႉဝႃႈ သိတ်ႉသတိူဝ်ႇ (sister) မီးၽူႈၼပ်ႉထိုဝ်သႃႇသၼႃႇၵိူင်းၼႆႉယူႇမွၵ်ႇ 1000 လၢၼ်ႉေၵး။ သႃႇသၼႃႇၵိူင်းၼႆႉ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ပေႃႈလူင် ပဵၼ်ၽူႈ ၵပ်းသိုပ်ႇပၼ်ၼႂ်းၵႄႈ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈလႄႈတင်းၵူၼ်းႁဝ်းၼႆယဝ်ႉ။ ๆ
- โปรเตสแตนต์ แปลว่าคัดค้าน แยกตัวมาจากนิกายโรมันคาทอลิกในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 16 เป็นนิกายที่ถือว่าศรัทธาของแต่ละคนที่มีต่อพระเจ้าสำคัญกว่าพิธีกรรม ซึ่งยังแตกย่อยออกเป็นหลายร้อยคณะ เนื่องจากมีความเห็นแตกต่างเกี่ยวกับคัมภีร์ไบเบิล และการปฏิบัติในพิธีกรรม นิกายนี้ไม่มีนักบวชเชื่อว่าทุกคนสามารถเข้าถึงพระเจ้าได้โดยมิต้องอาศัยบาทหลวง มีเพียงศิษยาภิบาล ที่คอยให้คำปรึกษากับผู้เชื่อ และถือว่าพระเยซูได้ทรงไถ่บาปแก่ศาสนิกทุกคนไปเมื่อถูกตรึงกางเขนแล้ว นิกายนี้มีเพียงไม้กางเขนเป็นเครื่องหมายแห่งศาสนาเท่านั้น มีผู้นับถือรวมกันทุกนิกายย่อยประมาณ 500 ล้านคน
- อีสเทิร์นออร์ทอดอกซ์ แปลว่าถูกต้อง นับถือในประเทศทางฝั่งยุโรปตะวันออก เช่น กรีซ รัสเซีย โดยแยกตัวออกไปจากศาสนาคริสต์ตะวันตก เพราะไม่อยากอยู่ภายใต้อำนาจของสันตะปาปาซึ่งมีอำนาจมากสูงกว่ากษัตริย์ (คือมีอำนาจแต่งตั้งและถอดถอนกษัตริย์ได้) ในสมัยนั้น โดยที่มิได้เปลี่ยนแปลงข้อความเชื่อ ข้อความเชื่อของนิกายออทอดอกซ์เหมือนกับข้อความเชื่อของนิกายโรมันคาทอลิก แต่ละประเทศมีอัครบิดรเป็นประมุขของคริสตจักร นิกายออทอดอกซ์ยังมีชื่อเรียกอีกชื่อหนึ่งว่าศาสนาคริสต์ตะวันออก มีศาสนิกชนรวมกันประมาณ 500 ล้านคน
พิธีกรรมสำคัญในศาสนาคริสต์
မႄးထတ်းพิธีกรรมสำคัญในศาสนานี้เรียกว่า "พิธีศักดิ์สิทธิ์" มีดังนี้
- พิธีบัพติศมาหรือศีลล้างบาป เป็นพิธีแรกที่คริสตชนต้องรับ ในนิกายโปรแตสแตนต์ต้องลงน้ำทั้งตัวเป็นสัญลักษณ์ว่าได้ตายจากชีวิตเก่าและถือกำเนิดในพระคริสต์แล้ว ส่วนในนิกายโรมันคาทอลิกบาทหลวงจะใช้น้ำศักดิ์สิทธิ์เทลงบนศีรษะพร้อมเจิมน้ำมันคริสมาที่หน้าผาก
- พิธีมหาสนิทศักดิ์สิทธิ์ หรือศีลมหาสนิท เป็นพิธีกรรมรับศีลโดยรับขนมปังและเหล้าองุ่นมารับประทาน โดยความเชื่อว่าพระกายและพระโลหิตของพระเยซู ซึ่งเป็นพิธีสืบเนื่องมาจากพิธีปัสคาของศาสนายิว
- ศีลอภัยบาป เป็นการสารภาพบาปกับพระเจ้าโดยผ่านบาทหลวง บาทหลวงจะเป็นผู้ตักเตือนสั่งสอนไม่ให้ทำบาปนั้นอีก และทำการอภัยบาปให้ในนามพระเจ้า
- ศีลกำลัง เป็นพิธีรับศีลโดยการเจิมหน้าผาก เพื่อยืนยันความเชื่อว่าจะนับถือศาสนาคริสต์ตลอดไปและได้รับพระพรของพระจิต ทำให้เข้มแข็งในความเชื่อมากขึ้น กระทำเฉพาะในนิกายโรมันคาทอลิกเท่านั้น
- ศีลสมรส เป็นพิธีประกอบการแต่งงาน โดยบาทหลวงเป็นพยาน เป็นการแสดงความสัมพันธ์ว่าจะรักกันจนกว่าชีวิตจะหาไม่ ส่วนในนิกายโปรเตสแตนต์ จะเป็นพิธีสาบานตน
- ศีลอนุกรม เป็นพิธีสำหรับการบวชเป็นนักบวช ได้แก่ มุขนายก บาทหลวง และพันธบริกร
- ศีลเจิมคนไข้ เป็นพิธีเจิมคนไข้โดยบาทหลวงจะเจิมน้ำมันลงบนหน้าผากและมือทั้งสองข้างของผู้ป่วย ให้ระลึกว่าพระเจ้าจะอยู่กับตนและให้พลังบรรเทาอาการเจ็บป่วย
สำหรับนิกายโรมันคาทอลิกและนิกายออร์ทอดอกซ์ จะมีพิธีกรรมทั้ง 7 พิธี แต่สำหรับนิกายโปรเตสแตนต์ จะมีเพียง 2 พิธี คือ พิธีบัพติศมาและพิธีมหาสนิทศักดิ์สิทธิ์
ၵိူင်း
မႄးထတ်းထႅမ်းပလဵတ်ႉ:ပွင်ၵႂၢမ်းငဝ်ႈ ၵူၼ်းႁဝ်း ၸွမ်းၼင်ႇဢွင်ႈတီႈယူႇသဝ်း၊ ၸွမ်းၼင်ႇၽိင်ႈငႄႈ လႄႈ လွင်ႈယုမ်ႇယမ်တူဝ်ႈၵဝ်ႇသေ လႆႈၸႅၵ်ႇၽႄႇသႃႇသၼႇၶရိတ်ႉ ပဵၼ်ၵႂႃႇသၢမ်ၵိူင်း။ 3 ၵိူင်းၼၼ်ႉၸမ်း
ပွင်ႇဝႃႈ ၵူႊမိူင်းမိူင်း ပဵၼ်ၵိူင်းဢၼ်ၵဝ်ႇသေ ဢၼ်ယိပ်းၵမ်မၼ်ႈ ၵႂၢမ်းးသင်ႇသွၼ်ႇၶွင် ၸဝ်ႈယေႇသုသေယဝ်ႉ ၼပ်ႉယမ်ပႃး ၸဝ်ႈၼၢင်းမေႇရီႇ လႄႈ ၸဝ်ႈလီၵူႊတူၼ်တူၼ်။ တီႈတႂ်းဝတ်ႉဝႃးၶွင်ၵိူင်းၼႆႉၼႆႉ တေမီးႁုၼ်ႈႁၢင်ႊ ၸဝ်ႈယေႇသု၊ ၸဝ်ႈၼၢင်းမေႇရီႇ လႄႈ ၸဝ်ႈလီလၢႇလၢႆတူၼ်။ မီးသုၼ်ၵၢင်ၵုမ်းၵႂၢၼ်းယူႇတီႈ ငဝ်ႈလုမ်းသၼ်ႇတႃႇ မီး [ၸဝ်ႈသၼ်ႇတႃႇပႃႇပႃႇ ]]ပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈ ဢၼ်ပၼ်ႇပုတ်ႈၵၼ်မႃးတင်ႈတႄႇမိူဝ်ႈပၢၼ် ၽူႈတႅၼ်း ၸုမ်းဢွၼ်တၢင်းသူတ်း ။ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၽူႈလီ သီးၼူမ်းပႄတြူဝ်း ပဵၼ်ၸဝ်ႈသၼ်ႇတႃႇပႃႇပႃႇတူၼ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း။ မၼ်းၸဝ်ႈလႆႈႁပ်ႉလွင်ႈယိုၼ်ယွမ်း မႃးတီႈၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ႁႂ်ႈၵုမ်းၵႂၢၼ်း သႃႇသၼႃႇတင်းသဵင်ႈတင်းလူင်လႄႈ ပုတ်ႈသိုုပ်ႇမႃးထိုင် ၸဝ်ႈၼိူဝ်ႁူဝ်သၼ်တႃႇပႃႇပႃႇၾရၢၼ်ႉသိတ်ႉ ။ တူၼ်မိူဝ်ႈယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်တူၼ်ႈထီႈ 266 ။ ၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ မီးမုၼ်ၸဝ်ႈ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ ပေႃႈလူင် လႄႈ မီးၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ၸုမ်းမုၼ်ၸဝ်ႈၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ ။ သင်ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးၸိုင် ႁွင်ႉဝႃႈ ပြႃးတႃးbrother)၊ သင်ပဵၼ်ၽူႈယိင်း ႁွင်ႉဝႃႈ သိတ်ႉသတိူဝ်ႇ (sister) မီးၽူႈၼပ်ႉထိုဝ်သႃႇသၼႃႇၵိူင်းၼႆႉယူႇမွၵ်ႇ 1000 လၢၼ်ႉေၵး။ သႃႇသၼႃႇၵိူင်းၼႆႉ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ပေႃႈလူင် ပဵၼ်ၽူႈ ၵပ်းသိုပ်ႇပၼ်ၼႂ်းၵႄႈ
ၵိူင်း
မႄးထတ်းထႅမ်းပလဵတ်ႉ:ပွင်ၵႂၢမ်းငဝ်ႈ ၵူၼ်းႁဝ်း ၸွမ်းၼင်ႇဢွင်ႈတီႈယူႇသဝ်း၊ ၸွမ်းၼင်ႇၽိင်ႈငႄႈ လႄႈ လွင်ႈယုမ်ႇယမ်တူဝ်ႈၵဝ်ႇသေ လႆႈၸႅၵ်ႇၽႄႇသႃႇသၼႇၶရိတ်ႉ ပဵၼ်ၵႂႃႇသၢမ်ၵိူင်း။ 3 ၵိူင်းၼၼ်ႉၸမ်း
ပွင်ႇဝႃႈ ၵူႊမိူင်းမိူင်း ပဵၼ်ၵိူင်းဢၼ်ၵဝ်ႇသေ ဢၼ်ယိပ်းၵမ်မၼ်ႈ ၵႂၢမ်းးသင်ႇသွၼ်ႇၶွင် ၸဝ်ႈယေႇသုသေယဝ်ႉ ၼပ်ႉယမ်ပႃး ၸဝ်ႈၼၢင်းမေႇရီႇ လႄႈ ၸဝ်ႈလီၵူႊတူၼ်တူၼ်။ တီႈတႂ်းဝတ်ႉဝႃးၶွင်ၵိူင်းၼႆႉၼႆႉ တေမီးႁုၼ်ႈႁၢင်ႊ ၸဝ်ႈယေႇသု၊ ၸဝ်ႈၼၢင်းမေႇရီႇ လႄႈ ၸဝ်ႈလီလၢႇလၢႆတူၼ်။ မီးသုၼ်ၵၢင်ၵုမ်းၵႂၢၼ်းယူႇတီႈ ငဝ်ႈလုမ်းသၼ်ႇတႃႇ မီး [ၸဝ်ႈသၼ်ႇတႃႇပႃႇပႃႇ ]]ပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈ ဢၼ်ပၼ်ႇပုတ်ႈၵၼ်မႃးတင်ႈတႄႇမိူဝ်ႈပၢၼ် ၽူႈတႅၼ်း ၸုမ်းဢွၼ်တၢင်းသူတ်း ။ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၽူႈလီ သီးၼူမ်းပႄတြူဝ်း ပဵၼ်ၸဝ်ႈသၼ်ႇတႃႇပႃႇပႃႇတူၼ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း။ မၼ်းၸဝ်ႈလႆႈႁပ်ႉလွင်ႈယိုၼ်ယွမ်း မႃးတီႈၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ႁႂ်ႈၵုမ်းၵႂၢၼ်း သႃႇသၼႃႇတင်းသဵင်ႈတင်းလူင်လႄႈ ပုတ်ႈသိုုပ်ႇမႃးထိုင် ၸဝ်ႈၼိူဝ်ႁူဝ်သၼ်တႃႇပႃႇပႃႇၾရၢၼ်ႉသိတ်ႉ ။ တူၼ်မိူဝ်ႈယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်တူၼ်ႈထီႈ 266 ။ ၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ မီးမုၼ်ၸဝ်ႈ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ ပေႃႈလူင် လႄႈ မီးၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ၸုမ်းမုၼ်ၸဝ်ႈၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ ။ သင်ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးၸိုင် ႁွင်ႉဝႃႈ ပြႃးတႃးbrother)၊ သင်ပဵၼ်ၽူႈယိင်း ႁွင်ႉဝႃႈ သိတ်ႉသတိူဝ်ႇ (sister) မီးၽူႈၼပ်ႉထိုဝ်သႃႇသၼႃႇၵိူင်းၼႆႉယူႇမွၵ်ႇ 1000 လၢၼ်ႉေၵး။ သႃႇသၼႃႇၵိူင်းၼႆႉ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ပေႃႈလူင် ပဵၼ်ၽူႈ ၵပ်းသိုပ်ႇပၼ်ၼႂ်းၵႄႈ
ၽိုၼ်ဢိင်
မႄးထတ်း- ↑ Briggs, Charles A. The fundamental Christian faith: the origin, history and interpretation of the Apostles' and Nicene creeds. C. Scribner's sons, 1913. Books.Google.com
- ↑ (2005) in S. T. Kimbrough: Orthodox and Wesleyan Scriptural understanding and practice. St Vladimir's Seminary Press. ISBN 9780881413014.
- ↑ Robinson, Essential Judaism: A Complete Guide to Beliefs, Customs and Rituals, p. 229.
- ↑ Esler. The Early Christian World. p. 157f.
- ↑ Religion in the Roman Empire, Wiley-Blackwell, by James B. Rives, page 196
- ↑ Catholic encyclopedia New Advent
- ↑ McManners, Oxford Illustrated History of Christianity, pp. 301–03.
- ↑ Sheed, Frank. Theology and Sanity. (Ignatius Press: San Francisco, 1993), pp. 276.
- ↑ Christianity. Knowledge Resources. Berkley Center for Religion, Peace, and World Affairs. Archived from the original on 2013-03-15။ Retrieved on 2011-11-22။
- ↑ McGrath, Christianity: An Introduction, pp. 4–6.
- ↑ The List: The World’s Fastest-Growing Religions. foreignpolicy.com (2007-03). Archived from the original on 2007-05-21။ Retrieved on 2010-01-04။
- ↑ Major Religions Ranked by Size. Adherents.com. Archived from the original on 2008-06-15။ Retrieved on 2009-05-05။
- ↑ Hinnells, The Routledge Companion to the Study of Religion, p. 441.
- ↑ Zoll, Rachel။ "Study: Christian population shifts from Europe"၊ December 19, 2011။ ၶိုၼ်းမႄးၵူတ်ႇထတ်းဝႆႉယဝ်ႉမိူဝ်ႈ - 19 December 2011။။