ဝၢႆးသေ ဝိတတူႇပလႄႈ ၵူၼ်းသိုၵ်းမၼ်း လႆႈတၢႆယွၼ်ႉတၢမ်ႇၽေးသၽႃႇဝတိုၼ်းလၢႆႈယဝ်ႉ မႁႃႇၼၢမ်ႇၵေႃႈ ၸင်ႇဢွၵ်ႇမႃးတီႈ ဢၼ်ပႅပ်ႉမႅပ်းယူႇၼၼ်ႉသေ ဢွၼ်ဢဝ်ပီႈၼွင်ႉတိုၼ်းၶိူၼ်းမၼ်း ၵႂႃႇယူႇတီႈ ဝီႇတိတ ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ တီႈၼၼ်ႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်တီႈၵူၼ်းၸၢဝ်းပုတ်ႉထၶဝ်ယူႇထင်ယူႇယဝ်ႉ။

ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢႃႇသေႃးၵလႄႈ ဝေႇတိတ်ႉသတေႇဝီႇ ၶဝ်ၼႆႉ ယွၼ်ႉၸဝ်ႈပေႃႈပၼ်ၶႂၢင်ႉလႄႈ ၵူပ်ႉၵူႈပဵၼ်ႁိူၼ်းၵၼ်၊ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈပေႃႈ ဢၼ်ပဵၼ် ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ပိၼ်ႇထုသႃႇရ ၸင်ႇယုၵ်ႉယွင်ႈဢႃႇသေႃးၵ ၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ဢဝၼ်ႇတိယူႇယဝ်ႉ။ ၵိူတ်ႇလဵင်ႉႁၼ်ၼႃႈ လုၵ်ႈၸၢႆး မႁိၼ်ႇတလႄႈ လုၵ်ႈယိင်းၸဝ်ႈ သင်ႇၶမိတ်ႉတ တီႈဝဵင်းဢုတ်ႉၸၼီႇ ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။

ယၢမ်းၼၼ် တႃႇတေသွၼ်ႁဵၼ်းဢဝ်ပၺ်ႇၺႃႇ တမ်ႈတီႈ ၸဝ်ႈမႁႃႇမွၵ်ႉၵလိပုတ်ႉတတိသ်သၼၼ်ႉ ၸင်ႇပွႆႇလုၵ်ႈၸၢႆးမႁိၼ်ႇတလႄႈ လုၵ်ႈယိင်းၸဝ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ်သင်ႇၶမိတ်ႉတ ၵႂႃႇမိူင်းလူင်ပႃႇတလိပုတ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ လုၵ်ႈၸၢႆးဢိၵ်ႇလုၵ်ႈယိင်းတင်းသွင်ၼေႃႇ ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇလႅၼ်ႇမေႃပၺ်ႇၺႃႇတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈယူႇယဝ်ႉ။

ၶုၼ်လူင်ဢႃႇသေႃးၵ ၸင်ႇလဝ်ႈလၢတ်ႈထၢမ်ထိုင် တမ်ႈတီႈၸဝ်ႈမႁႃႇမွၵ်ႉၵလိပုတ်ႉတတိသ်သဝႃႈ "ပုၼ်ႈတႃႇသႃႇသၼႃႇ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၼၼ်ႉ လူႇတၢၼ်းတႃႇၼမႃးတင်းၼမ်ယဝ်ႉလႄႈ ၶႃႈႁဝ်းၼႆႉ ၸွင်ႇပႃႈပဵၼ်ၽူႈသိုပ်ႇၶူဝ်းၵိုတ်းၶွင်ပူၺ်ႈသႃႇသၼ ပဵၼ်မႁႃႇဢုပႃႇသိၵႃႇၶႃႈႁႃႉ" ၼႆလႄႈ ၸဝ်ႈမႁႃမွၵ်ႉၵလိပုတ်ႉတတိသ်သ ၸင်ႇတွပ်ႇဝႃႈ "ပႆႇပဵၼ်၊ ၽူႈသိုပ်ႇၶူဝ်းၵိုတ်းၶွင်ပူၺ်ႈသႃႇသၼဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပေႃးဢဝ်လုၵ်ႈၸၢႆး (ဢမ်ႇၼၼ်) လုၵ်ႈယိင်းၶဝ်ႈၼႂ်းသႃႇသၼႃႇ ၸင်ႇႁွင်ႉဝႃႈ မႁႃႇဢုပႃႇသိၵႃႇဢိူဝ်ႈ" ၼႆယဝ်ႉ။ ယၢမ်းၼၼ် ၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆးလႄႈ လုၵ်ႈယိင်းၸဝ်ႈတင်းသွင် ပေႃးတူဝ်ႈတၼ်းတႃႇၶဝ်ႈၼႂ်းသႃႇသၼႃႇယူႇယဝ်ႉ။

ၵေႃႉပꧣႂ်လုၵ်ႈၸၢႆးမႁိၼ်ႇတၼႆႉ ဝၢႆးႁဵတ်းရႁၢၼ်းယဝ်ႉ ၶတ်းၸႂ်ၸွမ်းလွၵ်းလၢႆးပၢႆးဢၼ် ၸဝ်ႈမႁႃႇမၵ်ႉၵလိပုတ်ႉတတိသ်သ သင်ႇသွၼ်ႇပၼ်ဝိပသ်သၼႃႇတြႃးၸဝ်ႈၼၼ်ႉ ႁၢဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းႁႅင်းလႄႈ လႆႈပဵၼ်ရႁၢၼ်းတႃႇၵႂႃႇ။

ၶုၼ်လူင်ဢႃႇသေႃးၵၼႆႉ ဢဝ်ဢေႃးဝႃႇတ ၸဝ်ႈမႁႃႇမွၵ်ႉၵလိပုတ်ႉတတိသ်သသေ ၼင်ႇႁိုဝ်သႃႇသၼႃႇ တေႁိူဝ်ႈႁိူင်း ၽႄႈလၢမ်းၼၼ်ႉ ၸင်ႇပွႆႇထမ်ႇမတူႇတ ၸဝ်ႈသင်ႇၶႃႇၶဝ် ပိုၼ်ၽႄႈၼႂ်းမိူင်း ၽႃႇရတၵူႈၸိုင်ႈမိူင်းယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈမႁိၼ်ႇတၵေႃႈ ၸွမ်းလင်ရႁၢၼ်းႁႃႈပၢၵ်ႇသေ တႃႇပိုၼ်ၽႄႈသႃႇသၼႃႇၼႆလႄႈ ၽႅဝ်မႃးမိူင်းသီႇရိလင်းၵႃယူႇယဝ်ႉ၊ ယူႇသဝ်းတႂ်ႈႁူမ်ႈမႄႈလိူၼ်ပၢႆသေ ၸင်ႇယေႃးၶိင်းၵႂႃႇ မိူင်းသီႇရိလင်းၵႃယူႇယဝ်ႉ။

ယၢမ်းၼၼ်ႉၶုၼ်လူင်ပီႇယတတ်ႉသီႇတိတ်သ ဢၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇမိူင်းသီႇရိလင်းၵႃၼႆႉ ပဵၼ်ဢူၺ်းလီတင်းၶုၼ်လူင်ဢႃႇသေႃးၵယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ၸွႆႈထႅမ်ပၼ် လွင်ႈႁပ်ႉႁွင်းၸဝ်ႈမႁိၼ်ႇတ ဢိၵ်ႇသင်ႇၶႃႇၶဝ်ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈယဝ်ႉ။

ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပီႇယတတ်ႉသီႇတိသ်သၼႆႉ ပုၼ်ႈတႃႇရႁၢၼ်းၶဝ် ပေႃးတေလႆႈယူႇသဝ်းၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်ၼၼ်ႉ ၸင်ႇဢဝ်ထိူၼ်ႇလူင်မၼ်းၸဝ်ႈ မေႇဝၼ်ႇၼၼ်ႉ လူႇတၢၼ်းပၼ်တီႈၸဝ်ႈမႁိၼ်ႇတ။ တီႈၼၼ်ႈၼၼ်ႉ ႁွင်ႉဝႃႈ တိသ်သရႃႇမ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ တီႈၼၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢဝ်ၸွမ်းတၢင်းႁၼ်ထိုင် ၸဝ်ႈမႁိၼ်ႇတသေ ၶုၼ်လူင်ဢႃႇသေႃးၵ ၸင်ႇဢဝ်ထၢတ်ႈသရီႇရၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈထႃႇပၼႃႇသေ တႄႇတင်ႈၵေႃႇၵွင်းမူး ထႃႇတု ဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ တီႈၼၼ်ႈၼၼ်ႉ ၽွင်းၼႂ်းဝႃႇဢွၼ်တၢင်းသုတ်းၼၼ်ႉ ဢဝ်ၶေႃႈလႆႈၸႂ် ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပီႇယတတ်ႉသီႇတိသ်သသေ ၸဝ်ႈမႁိၼ်ႇတ ၸင်ႇၼုင်ႈပၼ်ရႁၢၼ်းၶိူဝ်းၶတ်ႉတိယ ႖႒ တူၼ်ယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ သွၼ်ပၼ်တြႃးဝိပသ်သၼႃႇလႄႈ လႆႈပဵၼ်ရႁၢၼ်းတႃႇၵႂႃႇၵူႈၸဝ်ႈယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းၼၼ်သေ ၵၢၼ်ထမ်ႇမတူႇတၸဝ်ႈမႁိၼ်ႇတမိူင်းသီႇရိလင်းၵႃၼၼ်ႉ လႅင်းထမ်ႇမထွင်ႇပိူင်းပၼ်ၵူၼ်းတင်းလၢႆ တေႃႇထိုင်ပီသွင်ႁဵင်သီႇပၢၵ်ႇၽၢႆႇၼႆႉ ႁိူဝ်ႈႁိူင်းပိူင်းသႂ်ဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။

ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းသီႇရိလင်းၵႃၶဝ်ၵေႃႈ ၸင်ႇၼွပ်ႇယိုၼ်ႈဢၢပ်ႈၸုမ်ႈၶူး တီႇပၸေႃးတိၽူႇတ ပၼ်ၸဝ်ႈထမ်ႇမတူႇတမႁိၼ်ႇတယူႇယဝ်ႉ။ ႁၢၼ်ႇတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ဢွၼ်ၵၼ်ၼပ်ႉမ်ၵိူဝ်းလီတင်းၸိုဝ်ႈသဵင်ၸုမ်ႈၶူးမၼ်းၸဝ်ႈဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။

ၽိုၼ်ဢိင်

မႄးထတ်း

ၼႃႈလိၵ်ႈ ႑႑႑၊ ပပ်ႉ - ႁၢင်ႈပိုၼ်းပုတ်ႉထၸဝ်ႈ| တႅမ်ႈ - သြႃႇလူင်ဢူးၵူဝ်ႇဢိင်ႇၵႃႇ (ၽူႈၼႄတြႃးဝိပသ်သၼႃႇလုမ်ႈၾႃႉ)