ၼမ်ႉမၢဝ်းၼႆႉ မီးယူႇတီႈၼႂ်းၸေႊမိူင်းတႆး။ ပေႃးဢၼ်မီးတီႈတၢင်းမိူင်းၶႄႇၼၼ်ႉ သမ်ႉႁွင်ႉဝႃႈ ရုၺ်ႉလီႉၸၢင်း(瑞丽江)(Rui Li Jiang) ၼႆယဝ်ႉ။ ပဵၼ်မႄႈၼမ်ႉ ဢၼ်ၶႅၼ်ႇလႅၼ်ႊမိူင်းၶႄႇ လႄႈ မိူင်းမၢၼ်ႊယဝ်ႉ။ ႁူဝ်ၼပ်ႉမၼ်း မီးယူႇတီႈၸေႊမိူင်းယူႇၼၢၼ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇသေယဝ်ႉ လႆလူင်းၸူးမိူင်းတႆး(ပွတ်းၸၢၼ်း) လႄႈ ၶိုၼ်းလႆသူၸူး တိူင်းၸေႊၵႅင်းသေယဝ်ႉ သမ်ႉလႆၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းၼမ်ႉၵဵဝ်း တီႈဝၢၼ်ႈ(ၼွင်)ဢိၼ်း ဢၼ်မီးတီႈႁိမ်းဝဵင်းၵၢတ်ႇသႃ ဢၼ်ႁၢင်ႇယၢၼ်တင်း ဝဵင်းတႃႈၵွင်ႊမွၵ်ႈ 60 ၵီးလူဝ်းမီးတႂ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၶူဝ်ၽႅၼ် ဢၼ်မီးတီႈမႄႈၼမ်ႉမၢဝ်း

ၼမ်ႉမၢဝ်းၼႂ်းသၢႆပိုၼ်း မႄးထတ်း

ၼမ်ႉမၢဝ်းလႄႈတင်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး ဢၼ်မီးၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႊၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၵိုၵ်းပိုၼ်းၵၼ်မႃးတင်းႁိုင်ယဝ်ႉ။ ၸၢဝ်းတႆးမၢဝ်းၼႆႉ တင်ႈတႄႇၸဵမ်မိူဝ်ႈၵၢပ်ႈပၢၼ်ပူးၵမ်ႇ ပုၼ်ႉၼၼ်ႉမႃး လုၵ်ႉတီႈတၢင်းၼမ်ႉမၢဝ်းသေယဝ်ႉ ဢၢၼ်းၶၢႆႉယၢႆႉၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႊပွတ်းၵၢင်သေယဝ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၸဝ်ႈၾႃႉဢၼေႃႇရထႃႇမိူင်းပူးၵမ်ႇႁႄႉႁမ်ႈလႄႈ ၸင်ႇလႆႈၶိုၼ်းပွၵ်ႈၵႂႃႇၶိုၼ်းတီႈယူႇၵဝ်ႇၶဝ်ၶိုၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၼႃႇ မိူဝ်ႈၵၢပ်ႈမိူင်းပူးၵမ်ႇ ၸမ်တေသုတ်းၼၼ်ႉ ၸၢဝ်းတႆးမီးႁႅင်းပွင်ႊယႂ်ႇမႃးသေ၊ လွင်ႈဢၼ်မိူင်းပၢင်ယႃႈ-ၸေႊၵႅင်း လႆႈသုတ်းဝွတ်ႈၵႂႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ယွၼ်ႉၸၢဝ်းတႆးမၢဝ်းမႃးတိုၵ်းတေႃးၼႆၼၼ်ႉ ၼႂ်းသၢႆပိုၼ်းၵေႃႈ မီးလၵ်ထၢၼ်မၢႆတမ်းဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။

 
မႄႈၼမ်ႉမၢဝ်း

မႄႈၼမ်ႉမၢဝ်း မႄးထတ်း

ၼမ်ႉမၢဝ်း ဢၼ်ႁူဝ်မၼ်းမီးတၢင်းမိူင်းၶႄႇသေ သမ်ႉလႆႈၶဝ်ႈၼႂ်းၼမ်ႉၵဵဝ် ဢၼ်ပဵၼ်မႄႈၼမ်ႉယႂ်ႇထီႈသုတ်းၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႊၼၼ်ႉၼႆႉ ၼမ်ႉမၢဝ်းၼႆႉၼႆႉ လႆႈပဵၼ်လၢၼ်ႇၾၵ်းတူမိူင်းပွတ်းတၢင်းဢွၵ်ႇ တွၼ်ႊတႃႇမိူင်းမၢၼ်ႊဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ၼမ်ႉမၢဝ်းၼႆႉ ယၢဝ်းယူႇမွၵ်ႈ 350 လၵ်း။ ပေႃးၶိုၼ်ႈၸွမ်းၼမ်ႉမၢဝ်းၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်းၸိုင် တေလတ်း လႅၼ်ႊလိၼ်မိူင်းမၢၼ်ႊ-မိူင်းၶႄႇသေယဝ်ႉ ၽႅဝ်ထိုင်ၵႂႃႇၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ။ သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် မိူင်းၶႄႇ-မိူင်းမၢၼ်ႊၵေႃႈ ၵမ်ႈၼမ်ၼမ် ၶႅပ်ႇဢိူမ်ႈတင်းမႄႈၼမ်ႉမၢဝ်းဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။


ႁူဝ်ၼမ်ႉမၢဝ်းၼႆႉ တႄႇမႃးဢွင်ႈဢၼ်ႁၢင်ႇယၢၼ်တင်း မိူင်းထိူင်ယႂေႉ(ထိူၼ်ႇၸူင်-မိူင်းမႅၼ်း) တီႈၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ မွၵ်ႈ 60 လၵ်းသေ လႆလူင်းမႃးပွတ်းတၢင်းတူၵ်း။ ပေႃးယဝ်ႉ လတ်းမိူင်းမၢဝ်း၊ ၼမ်ႉၶမ်းသေယဝ်ႉ ၶိုၼ်းလႆလူင်းၸူး မိူင်းမိတ်ႈ။ ပေႃးထိုင်တီႈၼမ်ႉၶွၺ်ႊယဝ်ႉၸိုင် ၶိုၼ်းလႆႈၶိုၼ်ႈၵႂႃႇၼႃႈတၢင်းႁွင်ႇသေယဝ်ႉ ၵႂႃႇၸူးဝၢၼ်ႈဢိၼ်း ႁၢင်ႇယၢၼ်တင်းၼမ်ႉၵဵဝ်မွၵ်ႈ 20 လၵ်းသေ ၶိုၼ်းလႆသူႇၸူးၼမ်ႉၵဵဝ်ၵႂႃႇ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ တေလႆႈဝႃႈ ၼမ်ႉမၢဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်မႄႈၼမ်ႉ ဢၼ်ၼွင်ႇသၢၼ်ပၼ် လႅၼ်ႊမိူင်းၶႄႇ၊ မိူင်းတႆး လႄႈ မိူင်းၶၢင်ၼႆၵေႃႈဝႃႈလႆႈယူႇယဝ်ႉ။



ရွှေလီမြစ်ကို ချီဖင်လွင်ပြင်သို့ မရောက်မီ တရုတ်တို့က လွန်ကျန်၊ လွန်ချွန်ကျန်မြစ်ဟု ခေါ်၍ ရှမ်းတို့က နမ့်ယန်မြစ် ဟု ခေါ်သည်။ ချီဖင်လွင်ပြင်ကို ကျော်လာသောအခါ နမ့်မော မြစ်ဟု ခေါ်ကြပြန်သည်။ အရှည်အားဖြင့် မိုင် ၂၆ဝ ရှိ၍ တောတောင်စိမ့်စမ်း လျှိုမြောင်ကြားမှ ဖြတ်စီးရသောကြောင့် မြစ်ကျဉ်းများ ရေတံခွန်များ ပေါများသဖြင့် အချို့နေရာ၌ ကူးသန်းသွားလာရေး ခက်ခဲသည်။ မြစ်ဆုံရွာအောက်ဘက်တွင် မြစ်ကြောင်းသည် အလွန်ကျဉ်းသည်။ မိုးကုတ်နယ် ရွှေညောင် ပင်ရွာနားမှ စီးဆင်းလာသော ကင်းချောင်းနှင့် မိုးမိတ်မြို့ကို ဖြတ်သန်းစီးဆင်းလာသော နမ့်မိတ်မြစ်တို့သည် ပေါင်းဆုံပြီး နောက် မြစ်ဆုံရွာနားတွင် ရွှေလီမြစ်ထဲသို့ လက်ဝဲဘက်မှ စီးဝင်သည်။ အခြားထင်ရှားသော မြစ်လက်တက်ဟူ၍ကား မရှိချေ။ ရွှေလီမြစ်သည် ကူးသန်းသွားလာရန် များစွာ အသုံး မဝင်သော်လည်း ယင်းကို သစ်ဝါးမျှောရန် အသုံးပြုကြသည်။ နမ့်ခမ်းမြို့အနီး ဆွပ်ခမ်းရွာ အောက်နားတွင် ရွှေလီမြစ် သည် တောင်ကုန်းကို ဖြတ်၍ စီးဆင်းရသဖြင့် ကိုက် ၁ဝဝ ခန့်သာ ကျယ်၍ ရေတံခွန်များ အလွန်များပြားသဖြင့် လှေ သင်္ဘောများ သွားလာခြင်းမပြုနိုင်ချေ။ ချီဖင်ဒေသ မန်ပင်ရွာ နှင့် ဆွပ်ခမ်းရွာကြား၌သာ ကူးသန်းသွားလာရန် အသုံးဝင်လေ သည်။ ဧရာဝတီမြစ်သို့ စီးဝင်ခါနီး ရွှေလီမြစ်၏ အောက်ပိုင်း ဒေသ၌ သစ်တောကြီးများ ရှိသည်။

ရွှေလီမြစ်ပေါ်ရှိ ထင်ရှားသော ကူးတို့ဆိပ်များမှာ နောင် ခမ်း၊ ဆွပ်ခမ်း၊ တကျယ်၊ အေအောကာ၊ တာလီ၊ ပိန်းခ၊ ဖျီပေါ၊ မန်းဆတ်တို့ ဖြစ်ကြသည်။ အချို့သည် အိမ်ခြေနှစ်ဆယ် အစိတ်သာ ဖြစ်သည်။

မိုင်းမောနှင့် နမ့်ခမ်းလွင်ပြင်ဒေသတွင် ရွှေလီမြစ်သည် လွင်ပြင်ကို စီးဆင်းရသော်လည်း အကွေ့အကောက်များသဖြင့် ရေစုန်၌ပင် အသွားအလာ အလွန်နှောင့်နှေးသောကြောင့် ကုန်း လမ်းခရီးဖြင့်သာ အသွားများသည်။ ထိုနေရာရှိ ရွှေလီမြစ်ဝှမ်း ဒေသသည် အရှေ့နှင့် အနောက်မိုင် ၃ဝ ခန့်၊ တောင်နှင့် မြောက် ခုနစ်မိုင်ခန့် ရှည်လျားသည်။ ရေမျက်နှာပြင်မှ ပေ ၂၄ဝဝ မြင့်သော ချိုင့်ဝှမ်းဒေသဖြစ်၍ မိုးရာသီတွင် ရေလွှမ်း နေတတ်သည်။ ထိုဒေသသည် ရွှေလီမြစ်တစ်လျှောက်တွင် လူဦးရေအများဆုံးဒေသ ဖြစ်သည်။ လူဦးရေ တစ်သိန်းကျော် ခန့် ရှိသည်။

ရွှေလီနယ်ဒေသကို ရှေးနယ်ရှင်စော်ဘွားကြီးများခေတ်တွင် မြို့စားပေါင်း ၁၅ ဦးတို့ဖြင့် ခွဲဝေအုပ်ချုပ်ခဲ့လေသည်။ လွတ် လပ်ရေးရပြီးနောက် နယ်ရှင် သိန္နီစော်ဘွားကြီးက ရွှေလီနယ် ဒေသရှိ နမ့်ခမ်းမြို့တွင် ရွှေလီအမတ်တစ်ဦးထားရှိကာ မြို့စား များကို အုပ်ချုပ်စေသည်။ စော်ဘွားများ အာဏာစွန့်လွှတ် ပြီးနောက်၌မူ နမ့်ခမ်းမြို့တွင် နယ်ပိုင်ဝန်ထောက်တစ်ဦးနှင့် မြို့ပိုင်တစ်ဦး၊ မူဆယ်မြို့တွင် မြို့ပိုင်တစ်ဦးနှင့် လက်ထောက် မြို့ပိုင်တစ်ဦး ထားရှိပြီးလျှင် ယခင်မြို့စားများကို တိုက်သူကြီး များအဖြစ် ဆောင်ရွက်စေသည်။

ရွှေလီမြစ်ဝှမ်းဒေသတွင် ရှမ်းလူမျိုး အများဆုံး နေထိုင် သည်။ ကျန်လူမျိုးတို့မှာ ကချင်၊ ပလောင်၊ လီဆူများဖြစ်၍ တရုတ်လူမျိုးလည်း အများအပြား လာရောက်နေထိုင်ကြသည်။ ရွှေလီဒေသ ရှမ်းများသည် တစ်နေရာမှ တစ်နေရာသို့ ပြောင်း ရွေ့ စီးပွားရှာလေ့ ရှိကြသည်။ အထူးသဖြင့် ရှမ်းပြည်မြောက် ပိုင်းရှိ လားရှိုး၊ တန့်ယန်း၊ နမ္မတူမြို့များ၊ ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်း ရှိ လင်းခေး၊ ပင်လုံ၊ ကျိုင်းတုံ စသော မြို့များသို့ သွားရောက် စီးပွားရှာကြသည်။ ထိုမြို့များ၌မူ နမ့်ခမ်းရှမ်းဟု တွင်သည်။ ယင်းတို့သည် များသောအားဖြင့် ဗုဒ္ဓအယူဝါဒီများ ဖြစ်ကြ သည်။ တစ်ရာခိုင်နှုန်းခန့်သာ ခရစ်ယန်၊ မွတ်စလင်နှင့် နတ်များ ကို ကိုးကွယ်သူများ ဖြစ်ကြသည်။ ထိုဒေသရှိ လူအပေါင်း တို့သည် မြန်မာနိုင်ငံထက် တရုတ်နိုင်ငံနှင့် အဆက်အသွယ် လွယ်ကူသဖြင့် အနေအထိုင် ဓလေ့ထုံးစံ ယဉ်ကျေးမှုတို့သည် တရုတ်ဆန်သည်။ တရုတ်နှစ်သစ်ကူးချိန်တွင် ပွဲလမ်းသဘင် ဆင်ယင်ကျင်းပလေ့ရှိကြသည်။ စားသောက်ရာ၌လည်း တူဖြင့် ပင် စား၍၊ ဝတ်ဆင်ရာ၌ တရုတ်နိုင်ငံဖြစ် ပစ္စည်းများကို ဝတ်ဆင်လေ့ ရှိကြသည်။

ရွှေလီမြစ်ဝှမ်းဒေသတွင် များသောအားဖြင့် လယ်ယာ ကိုင်းကျွန်း လုပ်ကိုင်စားသောက်ကြသည်။ ထင်ရှားသော ထွက်ကုန်များမှာ လက်ဖက်ခြောက်၊ ကျောက်ကျော၊ မက်မုံသီး၊ သစ်သော့သီး၊ သစ်အယ်သီး၊ တယ်သီး၊ ဓား၊ လွယ်အိတ်၊ ခမောက် စသည်တို့ ဖြစ်ကြသည်။

ထိုဒေသသို့ ခရီးသွားကြသူများသည် တရုတ်ပြည်သူ့ သမ္မတနိုင်ငံဘက်ရှိ ဝမ်တိမ်မြို့ကလေးနှင့် တံတားကလေးသာ ခြားလျက်ရှိသော ပန်ဆိုင်းမြို့သို့၎င်း၊ နမ့်ခမ်းမြို့ရှိ ခွဲစိပ်ကုသ မှုတွင် အထူးကျော်ကြားသော ဒေါက်တာဆီးဂရေ့၏ နမ့်ခမ်း ဆေးရုံသို့၎င်း လာရောက်လည်ပတ်ကြည့်ရှုကြရသည်။[1]

ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း မႄးထတ်း

တီႈထုင်ႉၼမ်ႉမၢဝ်းၼၼ်ႉ မီးၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး လႄႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းပလွင်ႈ ၼမ်ထီႈသုတ်းယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးပႃးၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶၢင် လႄႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶႄႇယူႇတၢၼ်ႇတၢၼ်ႇယဝ်ႉ။

ၸိူဝ်ႉၾၼ်း မႄးထတ်း

လႆႈႁၼ်မီးဝႆႉ ၼူၵ်ႉမဵဝ်းယူႇၸွမ်းၼမ်ႉ ၸိူဝ်းဢၼ်ယူႇၼႂ်းသဵၼ်ႈတူဝ်သတ်းၶႅပ်ႉၶဝ် မီးၸွမ်းၸိူဝ်းၼမ်ႉမၢဝ်းဝႆႉယူႇ။ သေဢမ်ႇၵႃး ဢွင်ႈဢၼ်ၵႂ်ႈၸမ်တင်းၼမ်ႉၵဵဝ်ၼၼ်ႉၸမ်း မၢင်ႊမိူဝ်ႈမၢင်ႊပွၵ်ႈ ၵႆႉလႆႈႁၼ် ပႃငၢဝ်းၼမ်ႉၵဵဝ် ၶၢႆႉယၢႆႉၵႂႃႇမႃးယူႇၼင်ႇၵဝ်ႇယဝ်ႉ။

ဝဵင်းလမ်ႇလွင်ႈ ၸိူဝ်းမီးၸွမ်းသၢႆၼမ်ႉမၢဝ်း မႄးထတ်း

  1. မူႇၸေႊ
  2. ၼမ်ႉၶမ်း
  3. မိူင်းမိတ်ႈ
  4. မၢၼ်ႈပဵင်း
ၾၢႆႇ:ရွှေလီ ၁ ရေအားလျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေးစက်ရုံ.jpg
ရွှေလီ ၁ ရေအားလျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေးစက်ရုံ

လွင်ႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇၾႆးၾႃႉ တီႈၵႄးၼမ်ႉမၢဝ်း မႄးထတ်း

ႁူင်းၾႆးၾႃႉသူၺ်ႇလီႇ(1) ၼႆႉ မီးယူႇၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉမၢဝ်း တီႈပွတ်းတၢင်းတူၵ်းဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ဢၼ်ႁၢင်ႇၵႆ 17 လၵ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပဵၼ်ႁူင်းၸၢၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်းပိူၼ်ႈ ဢၼ်ဢဝ်ငိုၼ်းလူင်းတိုၼ်းလၢင်းတီႈၶႄႇသေ ၵေႃႇသၢင်ႈဝႆႉယဝ်ႉ။ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ႊၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႊသမ်ႉ လူင်းတိုၼ်းလၢင်းၵႂႃႇ 15%သေ ၾၢႆႇမိူင်းၶႄႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၶွမ်ႇပၼီႇ

ရွှေလီ(၁)ရေအားလျပ်စစ်ဓာတ်အားပေးစက်ရုံသည် နမ့်ခမ်းမြို့အနောက်တောင်ဖက် ၁၇ မိုင်ခန့်အကွာတွင် ရေွှလီမြစ်ပေါ်တွင်တည်ရှိသည်။ တရုတ်ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုဖြင့် Yunnan United Power Development ၼၼ်ႉသမ်ႉ လူင်းတိုၼ်းလၢင်းၵႂႃႇ 85% သေယဝ်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ်ၵေႃႈသၢင်ႈဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။တႄႇၽႅၼ်ၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈမႃး မိူဝ်ႈပီႊ 2004 ၼၼ်ႉသေ ပိုတ်ႇၽုၺ်ႇႁူင်းၸၢၵ်ႈၾႆးၾႃႉၼၼ်ႉမႃး မိူဝႅႈပီႊ 2008 ၼီႈ။ ႁႅင်းၸၢၵ်ႈမၼ်းတႄႉၵေႃႈ ဢွၵ်ႇႁႅင်းၾႆးၾႃႉလႆႈ 600 မႅၵ်ႉၵႃႇဝွတ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ ဝၢႆးသေ ႁူင်းၾႆးၾႃႉတီႈယႄးယႂႃႇယဝ်ႉၼၼ်ႉ ႁူင်းၾႆးၾႃႉတီႈၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉမၢဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ယႂ်ႇသေပိူၼ်ႈ ၼႂ်းမိူင်း မၢၼ်ႊၼႆယဝ်ႉ။ ပေႃးဢဝ်တင်းပီႊဝႃႈ ႁႅင်းႁဵတ်းဢွၵ်ႇမၼ်း ၼမ်သေ ႁူင်းၾႆးၾႃႉတီႈယႄးယႂႃႇသေယဝ်ႉယဝ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်ဢွၵ်ႇၼမ်ထီႈသုတ်း ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႊယဝ်ႉ။ ႁႅင်းၾႆးၾႃႉဢၼ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃးၼၼ်ႉ သမ်ႉၶိုၼ်း လုၵ်ႉတီႈ ၵိင်ႇႁူင်းၾႆးၾႃႉမၢၼ်ႇၸၢမ် လႄႈ ၵိင်ႇႁူင်းၾႆးၾႃႉသူၺ်ႇၸႃႇယၢၼ်ႇသေယဝ်ႉ ၶိုၼ်းသူင်ႇပိုၼ်ႊပၼ်တီႈၾၢႆႇၾႆးၾႃႉမိူင်းမၢၼ်ႊ။ ယင်းၶၢႆပၼ်ပႃး ၾၢႆႇၾႆးၾႃႉမိူင်းယူႇၼၢၼ်ႇ တီႈမိူင်းၶႄႇလူးၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ ၼွၵ်ႈၼႆႉၵေႃႈ ယင်းၶၢႆၸူးတေႃႇတီႈ ႁူင်းၸၢၵ်ႈၼီႇၵႄႇ တီႈလွၺ်တႃႈၵွင်ႊ ဢၼ်ဢဝ်ငိုၼ်းတိုၼ်းလၢင်းတီႈမိူင်းၶႄႇသေ ၵေႃႇသၢင်ႈဝႆႉၼၼ်ႉပႃးထႅင်ႈ။ ယၢမ်းၸင်ႇၼႆႉတႄႉၵေႃႈ ႁူမ်ႈၵၼ်တင်းမိူင်းၶႄႇသေယဝ်ႉ လူင်ပွင်ႊၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႊ တိုၵ်ႉၵေႃႇသၢင်ႈႁူင်းၾႆးၾႃႉၼမ်ႉမၢဝ်း(သူၺ်ႇလီႇ)မၢႆ (2) လႄႈ ႁူင်းၾႆးၾႃႉၼမ်ႉမၢဝ်းမၢႆ (3) ဢၼ်လူင်ပွင်ႊၸိုင်ႈမၢၼ်ႊ ပိူင်ႇငမ်းၼၼ်ႉဝႆႉယူႇ။

လွင်ႈၵိုၵ်းပိုၼ်း ၼမ်ႉမၢဝ်း မႄးထတ်း

သၢပ်ႇၼမ်ႉမၢဝ်းၼႆႉ မီးလွင်ႈၵိုၵ်းပိုၼ်းတႆး ယႂ်ႇၶိုၵ်ႉလူင်မႃးယူႇ။ ၼႂ်းပိုၼ်းသဵၼ်ႈဝီဝႃႈဝႆႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ ၼူၵ်ႉလူင် ဢဝ်ၼၢင်းမိူင်း ပႃႇရႃႇၼသီႇ ပၼ်ႇလဵပ်ႈမႃး ၼိူဝ်ၼမ်ႉၼႆႉလႄႈ ၸင်ႇႁိၵ်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ "ၼမ်ႉမဝ်း" ၊ ဝၢႆးၼႆႉ ၸင်ႇလႅၵ်ႈလၢႆႈ ႁွင်ႉဝႃႈ ၼမ်ႉမၢဝ်း"ၼႆယဝ်ႉ။ ၶိူဝ်းၶုၼ် ဢၼ်လႆႈမႃး တင်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ၵိုၵ်းပိုၼ်းၵႂႃႇ ဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ၵိုၵ်းပိုၼ်းၸမ်ႉ

  • ဢေႇတီႇ (764-952) သၢႆသိုပ်ႇ ၶုၼ်တိုင်းၶမ်း
  • ဢေႇတီ (957-1400) သၢႆသိုပ်ႇ ၶုၼ်တၢႆႇၶၢၼ်ႇ
  • ဢေႇတီႇ (1311-1420) သၢႆသိုပ်ႇ ၸဝ်ႈသိူဝ်ၶၢၼ်ႇၾႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။

ၵဵင်ႇၼမ်ႉမၢဝ်း မႄးထတ်း

လွင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းၼမ်ႉမၢဝ်း မႄးထတ်း

ၽိုၼ်ဢိင် မႄးထတ်း

  1. မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၁)

en.wikipedia.org