ၸဝ်ႈၼႃး ၽႃႇရတွႃႇၸ
မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ၸဝ်ႈၼႃးလူင် ၵေႃႉဢၼ်မီးၸႂ်သတ်ႉထႃႇလူႇတၢၼ်းယိုၼ်ႈမႅင်ႇပိူၼ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈၼႆႉ လႆႈႁၼ်မႅၼ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ မီးမႃႇမီးႁႅင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ႁွပ်ႇတင်းသီႇပိတ်ႈသေ ႁႃယွၼ်းၵိၼ်ယူႇလႄႈ မၼ်းယၢမ်ႈလႆႈသႄႉသွမ်းမႃးၼင်ႇၼႆ။ "ၸဝ်ႈၼႆႉ မီးမႃႇမီးႁႅင်းသေ တိၼ်မိုဝ်းၵေႃႈလီယူႇ၊ ႁဵတ်းသင်သမ်ႉၸွမ်းထုင်း ၵူၼ်းၶၢၼ်ႉၵူၼ်းဢိူၼ်ၶဝ်သေ လႄႇႁႃယွၼ်းၵိၼ်ၶဝ်ႈယူႇလႃႇ၊ ၵွပ်ႈသင်လႄႈ ဢမ်ႇၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းၵၢၼ် ႁႂ်ႈပေႃးလႆႈၵိၼ်လႆႈယႅမ်ႉလႃႇ" သႄႉသွမ်းၼင်ႇၼႆ။
လွင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး ပီမိူင်း ႒႖႐႐ ပီ၊ တီႈမိူင်းဢိၼ်းတီးယႃးၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။
မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ဢဝ်ဝႃႇတီႈဝၢၼ်ႈပုၼ်ႇၼႃး ဢေႇၵလႃႇၼဢၼ်မီးၽၢႆႇၸၢၼ်းမိူင်းရႃႇၸၵျူဝ်ႇ။ မီးဝၼ်းၼိုင်ႈ ၸမ်ၶၢဝ်းၵိၼ်သွမ်း၊ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈဢွၵ်ႇႁႃတုင်းသွမ်း (ႁၼ်ဝႆႉဝႃႈ ပုၼ်ႇၼႃးꧤႃႇရတွႃႇၸတေပူၼ်ႉလွတ်ႈ)သေ ၸင်ႇၵႂႃႇတုင်းသွမ်းတီႈ ပၢင်မင်ႇၵလႃႇထႆၼႃး ဢၼ်ပုၼ်ႇၼႃးလူင် လဵင်ႉလူၶဝ်ႈၼမ်ႉၼူမ်းၶၼႃႇ ပၼ်ၵူၼ်းၼမ်ယူႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵႃႇသိꧤႃႇရတွႃႇၸၼႆႉ ယႃႇပေဝႃႈတေလူႇသွမ်းၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈလႃႈ၊ ၵုမ်ႇလၢတ်ႈၸႃဢဝ်ၵုင်ႇမုၼ်ၼႃးမၼ်းယူႇၵွႆး။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ပေႃးဝႃႈမၼ်းလႆႈႁၼ် ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈမႃးတုင်းသွမ်းၼႆၵေႃႈ ꧤႃႇရတွႃႇၸၼႆႉ ၼႃႈဢမ်ႇၵီႈ၊ ႁၢင်ႈၶီႁၢင်ႈငဝ်သေ ဝႃႈတီႈၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ၼင်ႇပႃႈတႂ်ႈၼႆႉယူႇယဝ်ႉ။
"ဢေႃး- ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းၼုမ်ႇ ဢၼ်မီးၾၢင်ႁၢင်ႈလီယၵ်ႉဢိူၺ်း၊ ႁဝ်းၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၶတ်းၸႂ်သႂ်ႇႁႅင်းသေ ထႆၼႃးဢိူဝ်ႈ၊ ဝၢၼ်ႇၵႃႈဢိူဝ်ႈ၊ ပၢတ်ႇၶဝ်ႈဢိူဝ်ႈ၊ ၵိၼ်ၶဝ်ႈဢိူဝ်ႈ။ ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်ႁဝ်းၶဝ်ၵေႃႈ လိူင်ႇမၢၵ်ႈၼမ်ႇၼႃႇ၊ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီၶတ်းၸႂ်မိူင်ႁဝ်းႁႃးၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ" ဝႃႈၼႆယူႇယဝ်ႉ။
ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၵေႃႈ ပေႃးဝႃႈလႆႈငိၼ်းၵႂၢမ်းၶေႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ "ဢေႃးပုၼ်ႇၼႃးၵႃႇသိꧤႃႇရတွႃႇၸဢိူၺ်း၊ လွင်ႈဝႃႈထႆၼႃး၊ သွမ်ႈၼႃး၊ ပၢတ်ႇၶဝ်ႈပေႃႉၶဝ်ႈ၊ ၵိၼ်ၶဝ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၵွမ်ႉဝႃႈမီးပုၼ်ႇၼႃးၵွႆးႁဵတ်းသႄႈ၊ ၵဝ်ၵေႃႈႁဵတ်းဢိူဝ်ႈ၊ ၵဝ်ႇၼႆႉထႆၼႃးဢိူဝ်ႈ၊ ဝၢၼ်ႇၵႃႈဢိူဝ်ႈ၊ ပၢတ်ႇၶဝ်ႈဢိူဝ်ႈ၊ ၵိၼ်မၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉၼင်ႇၵဝ်ႇဢိူဝ်ႈ။ ပဵၼ်ၸဝ်ႈၼႃး ၵေႃႉဢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈၼိူဝ်လိၼ်ၼႃးလီ ဢၼ်လႆႁၼ်ဝိမုတ်ႉတိၽလၼၼ်ႉဢိူဝ်ႈ" ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၸင်ႇပူင်လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။
ပေႃးငိၼ်းၸိူင်ႉၼၼ်ႉၵေႃႈ ပုၼ်ႇၼႃးၸင်ႇဝႃႈ "ဢေႃႈ ၸဝ်ႈႁဝ်း၊ ၸဝ်ႈၼႆႉ သမ်ႉဝႃႈႁဵတ်းၼႃးၼႆ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႃးၸဝ်ႈႁဝ်း ၶႃႈယင်းဢမ်ႇႁၼ်၊ မွၼ်ႉထႆ၊ မၢၵ်ႈထႆ၊ ဝူဝ်းၵႂၢႆး၊ ဢႅၵ်ႇ၊ ၸိူၵ်ၽႅတ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၶႃႈယင်းဢမ်ႇလႆႈႁၼ်သေ ႁဵတ်းသင်လႄႈ လႆႈလၢတ်ႈၵႂၢမ်း မုသႃႇဝႃႇတႃႇၶႃႈလႃႇ" လဝ်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။
ပေႃးလႆႈငိၼ်းၵႂၢမ်းပုၼ်ႇၼႃးၵေႃႈ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၸင်ႇဝႃႈ "ဢေႃး- ပုၼ်ႇၼႃးလူင်ꧤႃႇရတွႃၸ၊ ၵဝ်ၸဝ်ႈဢဝ်ၸိူဝ်ႉၾၼ်းသတ်ႉထႃႇပိုၼ်ၸၢတ်ႇၼိူဝ်လိၼ်သီႇလသေ ၽႄႈတိူၼ်းရသဢၼ်ပဵꧣ်သမႃႇထိဝိပသ်သၼႃႇၵူႈၶမ်ႈၵူႈဝၼ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈမၢၵ်ႇမဵတ်ႉၶဝ်ႈပၺ်ႇၺႃႇဢရိယမၢၵ်ႈၵႄႇထူၼ်ႈမႃးဢိူဝ်ႈ။ ဢဝ်ဝူဝ်းသမ်ႇမႃႇသင်ႇၵပ်ႉပ၊ သမ်ႇမႃႇဝႃႇယမတိုတ်ႉလၢၵ်ႈမွၼ်ႉထႆသမ်ႇမႃႇဝတိ၊ သမ်ႇမႃႇထိသေ ဢဝ်ၶွၼ်ႉၸိူၵ်ႈၽႅတ်းသမ်ႇမႃႇတိတ်ႉထိယဝ်ႉ ထႆၵႂႃႇထႆမႃးလႄႈ ၵဝ်ၽြႃးၵေႃႈ ၸင်ႇပဵၼ်ၸဝ်ႈၼႃး တြႃးထမ်ႇမဢိူဝ်ႈ" ပူင်လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။
"တေႃႈလဵဝ်၊ တႃႇၵဝ်ၸဝ်ႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈမႆႈၸႂ်သင်ထႅင်ႈယဝ်ႉ။ လုၵ်ႉတီႈလိၼ်ၼႃးၵဝ်ၸဝ်ႈသေ ပၼ်မၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉ ဢၼ်ဢမ်ႇထဝ်ႈ၊ ဢမ်ႇပဵၼ်၊ ဢမ်ႇတၢႆ၊ တီႈဢရႁၢတ်ႉတမၢၵ်ႈ၊ ဢရႁတ်ႉတၽူဝ်ႇၼၼ်ႉဢိူဝ်ႈ။ တဝ်ႈၽႅဝ်ႈတီႈၼိပ်ႉပၢၼ်ႇယၢမ်းလဵဝ် ဢၼ်ဢွၵ်ႇလွတ်ႈသမ်ႇသရႃႇဝူတ်ႈတုၵ်ႉၶတင်းလူင်ၼၼ်ႉဢိူဝ်ႈ" ဝႃႈၼင်ႇၼႆယဝ်ႉ။
ꧤႃႇရတွႃႇၸၵေႃႈ ပဵၼ်ၽူႈမီးပႃႇရမီႇၵႄႇထူၼ်ႈ ဢၼ်ယၢမ်ႈထႅမ်မႃးၸဵမ်လႂ်လႄႈ ပေႃးဝႃႈလႆႈထွမ်ႇငိၼ်းတေႇသၼႃႇၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၵႅပ်ႉၼိုင်ႈၵေႃႈ ၸင်ႇဝႃႈ "ဢေႃး ၸဝ်ႈႁဝ်း ၸဝ်ႈၵေႃးတမ၊ တီႈတေႉမၼ်းၸဝ်ႈႁဝ်းၼႆႉ ပဵꧣ်ၽူႈထႆ၊ ၽူႈၽႃႇ၊ ၽူႈသွမ်ႈတီႈလိၼ်ၼႃးလီၼၼ်ႉတႄႉယဝ်ႉ ပဵၼ်ၽူႈဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈလႆႈၵႆယၢၼ် လွင်ႈထဝ်ႈ၊ လွင်ႈတၢႆၼၼ်ႉတႄႉယဝ်ႉ" ဝႃႈၼႆသေ ၸင်ႇလူႇၶဝ်ႈသွမ်းၽၵ်းသွမ်း ဢၼ်လီဢၼ်ဝၢၼ်ၼၼ်ႉ ပၼ်ၽြႃးပဵၼ်ႈၸဝ်ႈ။ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၵေႃႈ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈသၢႈပဵၼ်ဝၢႆးဝၼ်းယဝ်ႉလႄႈ ဢမ်ႇႁပ်ႉၶဝ်ႈသွမ်းဢၼ် ꧤႃႇရတွႃႇၸလူႇၼၼ်ႉ။ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၼႆႉၽႄမႅင်ႇရသႃႇတြႃးထမ်ႇမပၼ်ၸိူဝ်းၽူႈဢၼ်မီး တၢင်းၵျၢင်ႉၵမ်ဢမ်ႇၸိုၼ်ႈသႂ်ၶဝ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇလိူဝ်ထမ်ႇမၼႆႉ ဢမ်ႇမီးသင်ယဝ်ႉ။ ထမ်ႇမၼႆႉ ဢမ်ႇတႅပ်းတတ်းၵႃႈၶၼ်မၼ်းလႆႈ။
ႁဵတ်းၼၼ်သေ ꧤႃႇရတွႃႇၸၼႆႉ ဝၢးသေ ထွမ်ႇငိၼ်းထမ်ႇမတေႇသၼႃႇယဝ်ႉၵေႃႈ "ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈတီႈၶႃႈ ၶႅၼ်းတေႃႈမၵ်းမၼ်ႈပၼ်ၶႃႈႁဝ်း ပဵၼ်တၵ်ႉၵႃႇဢၼ် ၵိူဝ်းယမ် ၽြႃး၊ တြႃး၊ သင်ႇၶႃႇၵႅဝ်ႈမျတ်ႈသၢမ်ပိူင်ၼၼ်ႉၵေႃႉၼိုင်ႈသေၵမ်းတီႈၶႃႈ" ဝႃႈၼႆသေ ၸင်ႇတၢင်ႇသရၼၵုင်ႇယူႇယဝ်ႉ။ ၸင်ႇသိုပ်ႇၵျၢင်ႉၵမ်ဝိပသ်သၼႃႇၵမ်ႇမထၢၼ်းလႄႈ လႆႈပဵၼ်သေႃးတႃႇပၢၼ်ႇၵႂႃႇ။ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၵေႃႈ ၸင်ႇယုၵ်ႉယွင်ႈပၼ်ပုၼ်ႇၼႃးပရမ်ႇမၼꧤႃႇရတွႃႇၸယူႇယဝ်ႉ။
ၽိုၼ်ဢိင်
မႄးထတ်းၼႃႈလိၵ်ႈ ႖႒၊ ပပ်ႉ - ႁၢင်ႈပိုၼ်းပုတ်ႉထၸဝ်ႈ| တႅမ်ႈ - သြႃႇလူင်ဢူးၵူဝ်ႇဢိင်ႇၵႃႇ (ၽူႈၼႄတြႃးဝိပသ်သၼႃႇလုမ်ႈၾႃႉ)