ၸဝ်ႈသြႃႇလူင် ပၺ်ၺႃႇၽေႃးၵ

ၸဝ်ႈပိုတ်ႇၼႃႈပိုၼ်း ပိတၵၢတ်ႈတႆး
ၸဝ်ႈသြႃႇလူင် ပၺ်ၺႃႇၽေႃးၵ
မႁႃၼႃယၵ
ငဝ်ႈငုၼ်းမုၵ်ႉၸုမ်းလူင် သင်ႇၶႃႇၸိုင်ႈတႆး
ဝတ်ႉပိတၵၢတ်ႈ ဝဵင်းပၢင်လူင်

ၸႃႇတိလႄႈပေႃႈမႄႈ

သြႃႇၸဝ်ႈလူင်ပၺႃၽေႃးၵၼႆႉ ၵိူတ်ႈမႃးမိူဝ်ႈပီၵေႃးၸႃႇ၊ 1254-ၼီႈ၊ လိူၼ်သီႇလွင်ႈ(1)ၶမ်ႈ၊ ဝၼ်းၽတ်း၊ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်(9:30)မွင်း၊ တီႈဝၢၼ်ႈပႃႇၵႄႇ၊ ဢိူင်ႇမိူင်းၶၢင်၊ ၸေႈဝဵင်းမိူင်းသူႈ။ ၶဝ်ႈပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆး လုင်းယွတ်ႈၶမ်း+ပႃႈၼၢင်းၶမ်း။ ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵၵ်ႉႁွင်ႉ ၸၢႆးပၢၼ်းၸိင်ႇ။

ပဵၼ်သၢင်ႇလႄႈၸၢင်း

ပီ 1268-ၼီႈၼၼ်ႉ ပေႃႈမႄႈ ဢဝ်မိူဝ်းယူႇၵျႂင်းသေ ပီ 1270-ၼီႈၼၼ်ႉ ၶိုၼ်ႈသၢင်ႇ တၢင်ႇၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸဝ်ႈပၺ်ၺႃၽေႃၵ တမ်ႈတီႈၸဝ်ႈသြႃႇလူင်ၽၵ်းၵျီး၊ ဢိူင်ႇမိူင်းၶၢင်ယဝ်ႉ။

ပီ 1274-ၼီႈ၊ လိူၼ်သၢမ်မႂ်ႇ (7)ၶမ်ႈၼၼ်ႉ ၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၸၢင်း တီႈၸဝ်ႈသြႃႇလူင် ၵျွင်းပႃတႅပ်း ၼႂ်းသိမ်ႇၵျွင်းဝၢၼ်ႈယူၵ်ႇ၊ ဝဵင်းၵျေးသီး။ ပူႇလွႆမၢၼ်ႇသႅင်+ၼၢႆးလွႆမၢၼ်ႇသႅင်၊ ၼၢင်းသႅင်သူၺ်ႇၶဝ် ႁဵတ်းတၵႃႇၸဝ်ႈယဝ်ႉ။

တီႈၸဝ်ႈသွၼ်လဵပ်ႈႁဵၼ်း

မၼ်ႈၸဝ်ႈ ယၢမ်ႈသွၼ်ႁဵၼ်းမႃး တီႈၵျွင်းၽၵ်းၵျီး မိူင်းသူႈ၊ ၵျွင်းယွတ်ႈ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ ၵျွင်းဝၢၼ်ႇၶႃႇ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ ၵျွင်းယမေးတိၼ်း ဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ တိူၵ်ႈ ဝိသုတ်ႉထႃႇရူင်ႇ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ ၵျွင်းၵႅၵ်ႉၵသၢၼ်ႇ ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ၊ ၵျွင်းပုပ်ႉပႃႇရူင်ႇ ဝဵင်းပႃႇၵိူဝ် လႄႈ တႄႇဢဝ်ပီ 1289-ၼီႈ တေႃႇ 1293-ၼီႈၼၼ်ႉ ၵႅၼ်ႇၸဝ်ႈ ၵႂႃႇဝႆႈၽြႃး တီႈမၸ်ႉသိမတေႇသ မိူင်းဢိၼ်ႇတီးယႃးသေ သိုပ်ႇပူၼ်ႉၵႂႃႇ သွၼ်ဢဝ်လိၵ်ႈပႃႇလိ၊ သၵ်ႉၵတ၊ မႃႇၵထ၊ ႁိၼ်ႇတူႇ လႄႈ ဢၢင်းၵိတ်း ဝဵင်းၵူဝ်ႇလၢၼ်ႇပူဝ်ႇ မိူင်းသီႇႁူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။

ၸိုဝ်ႈၸုမ်ႈ ဢၼ်လူႇတၢၼ်းၸဝ်ႈသြႃႇလူင်

1။ ပီၵေႃးၸႃႇ 1287-ၼီႈ ၸဝ်ႈၾႃႉသီႇပေႃႉၸဝ်ႈၶုၼ်ၶျေႇ ၼွပ်ႇဢၢပ်ႈလူႇတၢၼ်း ၸုမ်ႈ ပၺႃႇၽေႃၵ ၵၼဝႃၸၵ ထမ်မရႃၸၵုရု
2။ ပီ 1295-ၼီႈ ၸဝ်ႈၾႃႉမိူင်းသူႈ ၼွပ်ႇဢၢပ်ႈၸုမ်ႈ သူၺ်ႇၵျိၼ်ႇၼိၵႃယ မႁႃၼႃယၵ ရႃၸၵုရု
3။ ပီ 1301-ၼီႈ ၸဝ်ႈသြႃႇလူင် ၵိူင်းသူၺ်ႇၵိၼ်ႇ ပၼ်ၸုမ်ႈ သျၢၼ်းပျီႇၼႄႇတွင်ႇပႅင်း ပုတ်ႉထသႃသၼႃပျူႉ ၵၼဝႃၸၵ ထမ်မၵထိၵ
4။ ပီ 1318-ၼီႈ ၸွမ်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ တွၵ်ႉတႃႇပဢူး ၼွပ်ႇဢၢပ်ႈၸုမ်ႈ သတ်ထသင်ၵီတိ ဢေႃဝႃတႃ သင်ၶၼႃယၵ
5။ ပီ 1319-ၼီႈ သင်ႇၶႃႇၸိုင်ႈတႆးပတ်းပိုၼ်ႉ ယုၵ်ႉယွင်ႈၸဝ်ႈၶိုၼ်ႈပဵၼ် မႁႃႇၼႃႇယၵလူင် ငဝ်ႈငုၼ်းမုၵ်ႉၸုမ်းလူင် သင်ႇၶႃႇၸိုင်ႈတႆး

ၼႃႈၵၢၼ်သႃႇသၼႃႇ

-ပီ 1319-ၼီႈၼၼ်ႉ ဢွၼ်ႁူဝ်သင်ႇၶႃႇ ပိၼ်ႇပိတၵၢတ်ႈၽႄတႆး ယဝ်ႉၵႂႃႇ 35 ပပ်ႉ။
-ပီ 1320-ၼီႈ၊ လိူၼ်သိပ်းသွင်မႂ်ႇ (8)ၶမ်ႈၼၼ်ႉ မႃးၼင်ႈၵျွင်းပိတၵၢတ်ႈ ဝဵင်းပၢင်လူင်သေ သိုပ်ႇပိၼ်ႇပိတ်ၵၢတ်ႈၸဝ်ႈလႄႈ ယဝ်ႉတူဝ်ႈၵႂႃႇ မိူဝ်ႈပီ 1321-ၼီႈ။
-တူၺ်းႁၼ်ထိုင် ပုၼ်ႈတႃႇသႃႇသၼႃႇ တေႁိူဝ်ႈႁိူင်းပိူင်းသႂ် ႄႈတိူၼ်းယိုၼ်းယၢဝ်းၵႂႃႇ မိူဝ်းၼႃႈသေ ဝတ်ႉပိတၵၢတ်ႈၼၼ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈၽုၺ်ႇပဵၼ် တိူၵ်ႈ သွၼ်လိၵ်ႈပရိယၢတ်ႈၵႂႃႇသေ ႁဵတ်းသၢင်ႈပၢင်ပွႆး ၶူၼ်ႉၶႆႈ/တႅမ်ႈတွပ်ႇလိၵ်ႈ ပရိယတ်ႉတိသတ်ႉထမ်ႇမပႃႇလ ၵႅၼ်ႇၸဝ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးမႃႈဝႆႉပၼ်ယဝ်ႉ။

သြႃႇၸဝ်ႈလူင် မိူင်းသူႈၼႆႉ ႁဵတ်းၼႆႁၢပ်ႇၵၢၼ်သႃႇသၼႃႇသေ ပဵၼ်ၸဝ်ႈဢၼ်မီး ၽုင်းၵၢမ်ႇပႃႇရမီႇယႂ်ႇ၊ မီးဢူငဝ်း ဝိနယဂရုက လဇ္ဇီ ပေသလ သိက္ခာကာမ ဂန္ထန္တရ ဗဟုသစ္စ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

လႆႈႁပ်ႉမိူင်းၾႃႉ ယႃႇမိူင်းလုမ်း

ထိုင်မႃးပီ 1333-ၼီႈ၊ လိူၼ်သိပ်းဢဵတ်းလွင်ႈ (14)ၶမ်ႈ၊ ဢႃႇယုၸဝ်ႈလႆႈ (79)ပီ၊ ဝႃႇၸဝ်ႈလႆႈ (59)ဝႃႇၼၼ်ႉ လႆႈႁပ်ႉမိူင်းၾႃႉ ယႃႇမိူင်းလုမ်း တီႈႁူင်းယႃမျုႉယတၼႃႇ၊ ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၸိူဝ်းပဵၼ်လုၵ်ႈၼွင်ႉတင်းလၢႆၵေႃႈ ပၢင်းဢဝ်ၶၢပ်ႈတူဝ်ၸဝ်ႈ မႃးၶိုၼ်းပၢင်လူင်သေ ႁဵတ်းပွႆးလုမ်းလႃးသၢင်းၵျူဝ်ႇၵႂႃႇ မိူဝ်ႈပီ 1334-ၼီႈ၊ လိူၼ်သီႇမႂ်ႇ (11)ၶမ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၼင်ႇႁိုဝ် ႁႂ်ႈပေႃးပဵၼ်တီႈ မၢႆတွင်းၵိုမ်း ၼပ်ႉယမ်ဝႆႈသႃၼၼ်ႉ ဢဝ်ထၢတ်ႈလုပ်ႇၸဝ်ႈတႄႇတင်ႈဝႆႉပဵၼ် ၵွင်းမူးလူင်မႁႃႇၼႃႇယၵ တီႈၵျွင်းပိတၵၢတ်ႈ ငဝ်ႈငုၼ်းမုၵ်ႉၸုမ်းလူင် သင်ႇၶႃႇၸိုင်ႈတႆး ဝဵင်းပၢင်လူင်ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။

ပပ်ႉလိၵ်ႈ ၸဝ်ႈလူင်ပၺႃၽေႃၵ တႅမ်ႈဝႆႉ

1။ ပႃလိပၵုၼ
2။ ၽိၵ်ႉၶုပႃႇတိမွၵ်ႈ ၽႄတႆး
3။ ၵတ်ႈၸေးသတ်ႈတႃႇသုၵ်ႈၼၢၵ်ႈၽႄတႆး
4။ ငဝ်ႈတေႇသၢင်းၵျူဝ်ႇ ၽႄတႆး
5။ ၶုတ်ႉတသိၵ်ႈၶႃႇၽႄတႆး
6။ မူလသိၵ်ႈၶႃႇၽႄတႆး
7။ ၵမ်ႇပေႃးၸႁိတရႃႇသိႇၵျၢမ်း
8။ ၸဝ်ႈသၢင်ႇတိုဝ်းၵမ်
9။ ဢွၼ်ႁူဝ်ၼၢမ်းၼႃႈ ပိၼ်ႇပိတၵၢတ်ႈ သၢမ်ၵွင်ၽႄတႆး 35 ပပ်ႉ။