ၸဝ်ႈထဵၼ်တိတ်ႉသ

မႄးထတ်း

တြႃး ဢၼ်ဢဝ် ဢၵ်ၵေၢၸ်ꧡိ မံ ဢဝꩪီ မံ တႄႇၵႂႃႇတႄႉ ဢိင်ပိုင်ႈ လူၺ်ႈ ၸဝ်ႈထဵၼ်တိတ်ႉသသေ ၽွင်းမိူဝ်ႈတိုၵ်ႉ တိုၵ်ႉယူႇသဝ်း တမ်ႈတီႈ မိူင်းသႃႇ ဝတ်ႉထိ ၵျွင်းၸေႇတဝၼ်ႇၼၼ်ႉ မုၼ်ၶမ်းၽြႃးႁေႃးၵႂႃႇယဝ်ႉ။

ၸိူင်းၸၢတ်ႈၼႆႉ

မႄးထတ်း

ၸဝ်ႈထဵၼ်တိတ်ႉသၼႆႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆး ၼွင်ႉယိင်း ပေႃႈၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ယဝ်ႉ။ မၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ ဢႃႇယုယႂ်ႇမႃးယဝ်ႉၵွၼ်ႇ ၸင်ႇၵွႆႈမႃးၼုင်ႈရႁၢၼ်းသေ ဢိင် ပိုင်ႈလၢပ်ႈလႃႇၽ ဢၼ်ပိူၼ်ႈမႃးလူႇတၢၼ်း တမ်ႈတီႈၽြႃးသေ ယူႇလီပီးသၢၼ်း၊ ၼုင်ႈမႆၽႃႈလိူင်သၢင်ႇၵၢၼ်း ယဵပ်ႉဝႆႉၶႅမ်ႉၶႅမ်ႉသေ ၵႆႉၵႆႉယူႇသဝ်းဝႆႉ တမ်ႈတီႈ ၸရွပ်ႈ တီႈပိူၼ်ႈၵႆႉၸူႉတုမ်ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းၶႅၵ်ႇ ၸိူဝ်းလုၵ်ႉတီႈၵႆ ပႆတီႈယၢဝ်းသေ ဢၢၼ်းတေမႃးဝႆႈသႃ မုၼ်ၶမ်းၽြႃးၼၼ်ႉ လႆႈမႃးႁၼ် ၸဝ်ႈထဵၼ် တိတ်ႉသသေ ထၢင်ႇဝႃႈ ပဵၼ်ၸဝ်ႈထဵၼ်ဝႃႇယႂ်ႇလူင်ၼႆလႄႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇယွၼ်း မိပ်ႇပၼ်ၽၼ်ႉပၼ်ယူႇ။ မၼ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ ယူႇတဵတ်ႇတဵတ်ႇယဵၼ်ယဵၼ် ႁပ်ႉၶၢမ်ႇ ပိူၼ်ႈမိပ်ႇၽၼ်ႉပၼ်ယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းဢွၼ်ႇ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈ ၸင်ႇထၢမ်ဝႃႈ “ဝႃႈၸဝ်ႈႁဝ်း မီးလၢႆဝႃႇယဝ်ႉၶႃႈ” မၼ်းၸင်ႇတွပ်ႇဝႃႈ “ၵဝ်ၸဝ်ႈ ဢႃႇယုယႂ်ႇမႃးသေ ၸင်ႇၵွႆႈမႃးၼုင်ႈရႁၢၼ်းလႄႈ ၵဝ်ပႆႇလႆႈ သေဝႃႇ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းၶဝ် ၸင်ႇဝႃႈ “ၸဝ်ႈႁဝ်းၼႆႉ ဝႃႈယၢၵ်ႈတႄႉယဝ်ႉ... ဢမ်ႇမေႃႁူႉတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ၊ ပိၵ်ႉ သမ်ႉ ႁၼ်ၸဝ်ႈယႂ်ႇၸဝ်ႈလူင်ၶဝ်မႃးၵေႃႈ ဢမ်ႇမေႃၼပ်ႉယမ်၊ ပေႃးပိူၼ်ႈမႃးယွၼ်း မိပ်ႇၽၼ်ႉလူႁၼ်လုမ်းလႃးၵေႃႈ ယူႇဝႆႉတဵတ်ႇယဵၼ်သေ ႁပ်ႉၶၢမ်ႇဢဝ်ၼႆႉ ဢမ်ႇ ၵိုင်ႇလီႁဵတ်းၼင်ႇၼႆ” ၼႆသေ တၢင်ႇတၢင်းၽိတ်း ၼိူဝ်မၼ်းၸဝ်ႈယဝ်ႉ။ မၼ်း ၸဝ်ႈၵေႃႈ ဝႆႉၸႂ်မၢၼ်ႇမႃႇၼၶုၼ်သေ ၶိုၼ်းထၢမ်ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းၶဝ် “သူၸဝ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ မႃးတီႈၼႆႈႁဵတ်းသင်” “ႁဝ်းမႃးတမ်ႈတီႈ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈဢိူဝ်ႈ” “သူထၢင်ႇဝႃႈ ၵဝ်ပဵၼ်ၽႂ် သူတေႁူႉၼမ်ႉသူယူႇ” ဝႃႈၼႆ ပဵၼ်ၼမ်ႉတႃ သေ ၵႂႃႇၸူးတမ်ႈတီႈ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈသေ ၵႂႃႇၼင်ႈတီႈဢၼ်သၢင်ႇထုၵ်ႇယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ဝူၼ်ႉဝႃႈ ၸဝ်ႈတိတ်ႉသ တေၵႂႃႇလၢတ်ႈသေ ၸိူဝ်ႉသေပိူင်တီႈၽြႃးၼႆသေ ၸင်ႇၵႂႃႇၸွမ်း မၼ်းၸဝ်ႈယဝ်ႉ။ ွ

မၼ်းဢမ်ႇထွမ်ႇၵႂၢမ်းၽြႃး မုၼ်ၶမ်းၽြႃး လႆႈႁၼ်မၼ်းၸဝ်ႈသေ ၸင်ႇထၢမ်ဝႃႈ “ၸဝ်ႈတိတ်ႉသ... ၵွပ်ႈသင် မႂ်းၸဝ်ႈပဵၼ်ၸႂ်ဢမ်ႇလီ မီးတၢင်းလွင်ႈၶီ မႆႈ ႁႆႈသိုတ်ႉသိုတ်ႉဝႆႉယူႇလႃႇ?” “မုၼ်ၶမ်းၽြႃးတီႈၶႃႈ... ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ မႃးပွင်ႉထႃႉ ၶႃႈတပႄး ၶႃႈဢေႃႈ” “ၶဝ်ထႃႉမႂ်းၸဝ်ႈတီႈလႂ်?” “တီႈၸရွပ်ႈ ၵၢင်ၵျွင်းၶႃႈဢေႃႈ” “မိူဝ်ႈၶဝ်ၸဝ်ႈ ယေႃးၶိင်းၽႅဝ်မႃးၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈႁၼ်ၶဝ်ယူႇႁႃႉ?” “ႁၼ်ၶႃႈဢေႃႈ” “ၸွင်ႇမႂ်းၸဝ်ႈ ႁပ်ႉတွၼ်ႈၶဝ်ၸဝ်ႈယူႇႁိုဝ်?” “ဢမ်ႇလႆႈႁပ်ႉတွၼ်ႈၶႃႈ” “ၸွင်ႇမႂ်းၸဝ်ႈ ယွၼ်းႁပ်ႉဢဝ် ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်ၶဝ်ၸဝ်ႈပႃးမႃးၼၼ်ႉႁိုဝ်?” “ဢမ်ႇႁပ်ႉၶႃႈ” “ၸွင်ႇၸဝ်ႈ ယွၼ်းႁဵတ်းဝူတ်ႈဢွၼ်ႇဝူတ်ႈလူင်ႁိုဝ်၊ ၸွင်ႇထၢမ်ပၼ်ၶဝ် ၸဝ်ႈၵိၼ်သုင်းၼမ်ႉယူႇႁိုဝ်? ၸွင်ႇၼႄပၼ်တီႈယူႇတီႈၼွၼ်းၶဝ်ၸဝ်ႈႁိုဝ်? ၸင်ႇ မိပ်ႇပၼ် ၽၼ်ႉပၼ်တိၼ်မိုဝ်းၶဝ်ၸဝ်ႈယူႇႁိုဝ်?”ၼႆၵေႃႈ မၼ်းဢမ်ႇ ဢမ်ႇလႆႈ ႁဵတ်းပၼ်သင်မႃး။ “လုၵ်ႈႁၵ်ႉ တိတ်ႉသ... တမ်ႈတီႈ ၸဝ်ႈဢၼ်ဝႃႇယႂ်ႇသေႁဝ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းတေလႆႈႁဵတ်းပၼ် ဝူတ်ႈဢွၼ်ႇဝူတ်ႈလူင် ၵၢၼ်ဝေႇယႃႇဝတ်ႉၸၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ယူႇယဝ်ႉ၊ ပေႃးဢမ်ႇႁဵတ်းပၼ် ဝူတ်ႈဝၢတ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉၸိုင် ဢမ်ႇထိူၵ်ႈယူႇသဝ်း ဝႆႉ တီႈၼႂ်းၵၢင်ၵျွင်း၊ လုၵ်ႈႁၵ်ႉ တိတ်ႉသ... တၢင်းၽိတ်းၼႆႉ မီးတီႈၸဝ်ႈဢိူဝ်ႈ၊ ပေႃးပဵၼ်ၼၼ်ၵေႃႈ တွင်းပၢၼ်ႇၸဝ်ႈရႁၢၼ်းၶဝ် ႁႂ်ႈၶဝ်ၸဝ်ႈ ဝၢင်းၶႂၢင်းပၼ်ၸဝ်ႈ လႄႈ” “မုၼ်ၶမ်းၽြႃးတီႈၶႃႈ... ၶဝ်ၸဝ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ မႃးပွင်ႉထႃႉမႃးလႃႇၶႃႈဢေႃႈ ၵွပ်ႈၼႆ ၶႃႈတပႄးဢမ်ႇတွင်းပၢၼ်ႇၶဝ်လႆႈၶႃႈ” “လုၵ်ႈႁၵ်ႉ တိတ်ႉသ... ယႃႇပေႁဵတ်းၼၼ်၊ တၢင်းၽိတ်းၼႆႉ မီးတီႈ ၸဝ်ႈဢိူဝ်ႈ တွင်းပၢၼ်ႇၸဝ်ႈရႁၢၼ်းၶဝ် ႁႂ်ႈၶဝ်ၸဝ်ႈ ဝၢင်းၶႂၢင်းပၼ်ၸဝ်ႈလႄႈ” မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ဝႃႈၼၼ်သေတ ၸဝ်ႈတိတ်ႉသၶိုၼ်းလၢတ်ႈဝႃႈ “ဢမ်ႇတွင်းပၢၼ်ႇ လႆႈ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၵမ်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းၶဝ် ၸိူဝ်းမီးတီႈႁိမ်းၸမ်ၼၼ်ႉ ၸင်ႇ ဝႆႈလဝ်ႈၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၼင်ႇၼႆ “ၸဝ်ႈႁဝ်းတီႈၶႃႈ... ၸဝ်ႈတိတ်ႉသၼႆႉ တေႃးသယႂ်ႇသေ ဝႃႈယၢပ်ႇၼႃႇ တီႈၶႃႈဢေႃႈ” မုၼ်ၶမ်းၽြႃးၵေႃႈ ၸင်ႇၶိုၼ်းဝႃႈ “ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းၶဝ်... ၸဝ်ႈတိတ်ႉသၼႆႉ မၼ်းဝႃႈယၢပ်ႇ ၸၢတ်ႈၼႆႉၵူၺ်း ဢမ်ႇၸႂ်ႈ၊ ၸၢတ်ႈၵွၼ်ႇဝၼ်းလင်ၵေႃႈ ယၢမ်ႈဝႃႈယၢပ်ႇမႃးယူႇယဝ်ႉ” “မုၼ်ၶမ်းၽြႃးတီႈၶႃႈ... လွင်ႈဢၼ်ၸဝ်ႈတိတ်ႉသ ဝႃႈယၢပ်ႇၸၢတ်ႈၼႆႉ ၼၼ်ႉတႄႉ ႁဝ်းလႆႈႁူႉလႆႈႁၼ်ယဝ်ႉဢေႃႈ... ၸၢတ်ႈၵွၼ်ႇၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈတိတ်ႉသ ႁဵတ်းႁိုဝ် ဝႃႈယၢပ်ႇမႃးတီႈၶႃႈ” “လုၵ်ႈႁၵ်ႉ ရႁၢၼ်းၶဝ်... ပေႃးၼႆၵေႃႈ ထွမ်ႇဢဝ်တႃႉ”

ပိုၼ်းၸၢတ်ႈၵွၼ်ႇ ၸဝ်ႈတိတ်ႉသ

မႄးထတ်း

လုၵ်ႈႁၵ်ႉရႁၢၼ်းၶဝ်... မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ တမ်ႈတီႈ မိူင်းပႃႇရႃႇၼသီႇ ၽွင်းမိူဝ်ႈ ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်း ပႃႇရႃႇၼသီႇ ပဵၼ်ၶုၼ်ၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈရသေႉပႃးၼိုင်ႈ ဢၼ်ၸိုဝ်ႈဝႃႈ တေႇဝီႇလၼၼ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈယူႇသဝ်း ၼႂ်းထိူၼ်ႇႁိမဝၼ်ႇတႃႇ ပႅတ်ႇလိူၼ်သေ တႃႇတေမႃး ႁႃတုင်းၽိတ်ႉၵိူဝ်ၼၼ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈ ၸင်ႇလုၵ်ႉတီႈႁိမဝၼ်ႇတႃႇ ႁွတ်ႈ ထိုင်မႃး တီႈၽၵ်းတူဝဵင်း မႃးႁၼ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇသေ ၸင်ႇထၢမ် “ၸဝ်ႈရသေႉ ရႁၢၼ်းၶဝ် ၸိူဝ်းႁွတ်ႈမႃး တီႈဝဵင်းၼႆႉ ၶဝ်ၸဝ်ႈၵႂႃႇလိုဝ်ႈ သဝ်းတီႈလႂ်?” “ၵႂႃႇလိုဝ်ႈသဝ်း တီႈၸရွပ်ႈၵူၼ်းႁဵတ်းမေႃႈတီႈၶႃႈဢေႃႈ” ၸဝ်ႈရသေႉ ပႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵႂႃႇႁွတ်ႈထိုင်တီႈ ၽၵ်းတူ ၸရွပ်ႈၵူၼ်းႁဵတ်းမေႃႈၼၼ်ႉသေ “ၽၵ်ႉၵဝ... ပေႃးဝႃႈ ဢမ်ႇၼၵ်းၸႂ်ၼႆၸိုင် ႁႂ်ႈႁဝ်းၸဝ်ႈ လႆႈယွၼ်း လိုဝ်ႈသဝ်း တမ်ႈတီ ၸရွပ်ႈၼႆႉၶိုၼ်းၼိုင်ႈသေၵမ်း” ၵူၼ်းႁဵတ်းမေႃႈၶိုၼ်းဝႃႈ “ၸဝ်ႈႁဝ်းတီႈၶႃႈ... ၶၢဝ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်းတႄႉ တီႈၸရွပ်ႈၼႆႉ ၶႃႈတၵႃႇ ဢမ်ႇလူဝ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်သင်တီႈၶႃႈ၊ ၸရွပ်ႈၵေႃႈ ၵႂၢင်ႈလီၼႃႇလႄႈ ၸဝ်ႈႁဝ်း သိူဝ်းသႃႇ တၢၼ်ႇႁိုဝ်ၵေႃႈ ယူႇသဝ်းၵႂႃႇၶႃႈလႃႈ” ပေႃးဝႃႈ ရသေႉတေႇဝီႇလ ၶဝ်ႈၵႂႃႇတီႈၼႂ်း ၸရွပ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸဝ်ႈရသေႉထႅင်ႈပႃးၼိုင်ႈ ၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၼႃႇရတႁွတ်ႈထိုင်မႃးသေ မႃးယွၼ်း လိုဝ်ႈသဝ်းတီႈၵူၼ်းႁဵတ်းမေႃႈ ၶိုၼ်းၼိုင်ႈၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၵူၼ်းႁဵတ်းမေႃႈ ၸင်ႇဝႃႈ “ၸဝ်ႈႁဝ်းတီႈၶႃႈ... မိူူဝ်ႈၸဝ်ႉၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈရသေႉႁွတ်ႈဝႆႉ ဢွၼ်တၢင်း ပႃးၼိုင်ႈဢေႃႈ၊ ပေႃးဝႃႈ ၸဝ်ႈပႃးၼၼ်ႉ ႁပ်ႉယူႇၼႆၵေႃႈ ယူႇသဝ်းၶႃႈလႄႈ” ၼႆ ယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈရသေႉၼႃႇရတၵေႃႈ ၵႂႃႇယွၼ်းၶႂၢင်းတီႈ ရသေႉတေႇဝီလသေ ၶမ်ႈ ၼၼ်ႉ ၶႃသွင်ၸဝ်ႈ ၼွၼ်းတီႈၸရွပ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၶမ်ႈၼၼ်ႉ ၶႃဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ် တၢၼ်ႇတၢၼ်ႇသေ မိူဝ်ႈတေၼွၼ်းၼၼ်ႉ ရသေႉၼႃႇရတ လွမ်တူၺ်းဝႆႉ တီႈယူႇ ရသေႉတေႇဝီႇလသေ တွင်းဝႆႉ ႁူးၽၵ်းတူၶဝ်ႈဢွၵ်ႇလီလီသေ ၼွၼ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ၽွင်းမိူဝ်ႈ တေႇဝီလၼွၼ်းၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇၼွၼ်းတီႈၼွၼ်းမၼ်းသေ မႃးၼွၼ်းၶၢင်ၶိင်းဝႆႉ တီႈၵၢင်ၸရွပ်ႈယဝ်ႉ။ ထိုင်မႃးၵၢင်ၶိုၼ်း ၽွင်းမိူဝ်ႈ ၸဝ်ႈရသေႉ ၼႃႇရတလုၵ်ႉဢွၵ်ႇတၢင်းၼွၵ်ႈၼႆ ၸင်ႇမႃး ယိပ်ႇၺႃး ၸွၵ်းႁူဝ်တေႇဝီႇလယဝ်ႉ။ “ၽႂ်မႃးယိပ်ႇၸွၵ်းႁူဝ်ၵဝ်” “ပဵၼ်ၶႃတပႄးၶႃႈဢေႃႈ” “ရသေႉယွၵ်း... လုၵ်ႉၼႂ်းထိူၼ်ႇၼႂ်းၶိူဝ်းမႃးသေ ၵွပ်ႈသင် မႃးယဵပ်ႇ ၸွၵ်းႁူဝ်ၵဝ်” “ၸဝ်ႈတေႇဝီႇလ ၸဝ်ႈႁဝ်းမႃးၼွၼ်းဝႆႉ တီႈၼႆႈၼႆႉ ၶႃႈတပႄး ဢမ်ႇႁူႉ ၶႃႈဢေႃႈ၊ ၶႅၼ်းတေႃႈယိူၼ်ႉသီႈသေၵမ်းၶႃႈ” ဝႃႈၼႆသေ ၽွင်းမိူဝ်ႈ တေႇဝီႇလ တိုၵ်ႉၸႂ်လမ်ယူႇၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၼႃႇရတဢွၵ်ႇၵႂႃႇ တၢင်းၼွၵ်ႈယဝ်ႉ။ ၸဝ်တေႇဝီလ ၶိုၼ်းဝူၼ်ႉဝႃႈ ၵူဝ်ရသေႉၼၼ်ႉ မႃးၶၢမ်ႈႁူဝ်မၼ်းထႅင်ႈ ၼႆလႄႈ ၸင်ႇၶိုၼ်းဝိၼ်ႇႁူဝ်မၼ်း လူင်းမႃးၽၢႆႇတၢင်းတိၼ်သေ ၼွၼ်းဝႆႉယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ ၸဝ်ႈၼႃႇရတ ၶဝ်ႈမႃးၼႆ မၼ်းၸဝ်ႈ ၵူဝ်လႆႈယဵပ်ႇၺႃး တၢင်းႁူဝ်ၸဝ်ႈတေႇ ဝီႇလၼႆလႄႈ ၸင်ႇလၢမ်းသေ မႃးၽၢႆႇတိၼ်မၼ်း၊ သမ်ႉလိူၵ်ႈလိူၵ်ႈ မႃးယဵပ်ႇၺႃး ၶေႃးၸဝ်ႈတေႇဝီႇလယဝ်ႉ။ “ၽႂ်မႃးယဵပ်ႇၶေႃးၵဝ်” “ၵၼ်ႇတေႃးၶႃႈ ပဵၼ်ၶႃတပႄးဢေႃႈ” “ရသေႉယွၵ်း... မိူဝ်ႈၸဝ်ႉၼၼ်ႉ ယဵပ်ႇၸွၵ်းႁူဝ်ၵဝ်၊ ၵမ်းၼႆႉ သမ်ႉမႃး ယဵပ်ႇၶေႃးၵဝ်လႄႈ ၵဝ်တေၵိၼ်ႇမႂ်းသေၵွၼ်ႇ” “ၸဝ်ႈႁဝ်းတီႈၶႃႈ ၶႃႈတပႄးတႄႉ ဢမ်ႇမီးတၢင်းၽိတ်းၵူၺ်း၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၸဝ်ႈႁဝ်း ဝိၼ်ႇၼွၼ်းၶိုၼ်းၸိူင်ႉၼၼ်ၼၼ်ႉ ၶႃႈဢမ်ႇလႆႈႁူႉလႄႈ ၸင်ႇလႆႈၶိုၼ်း ယဵပ်ႇၺႃး ၶေႃးၸဝ်ႈႁဝ်းၶႃႈဢေႃႈ... ယိူၼ်ႉသီးသေၵမ်းၶႃႈ... ယႃႇပေၵိၼ်ႇသေ ၵမ်းၶႃႈ” ၸဝ်ႈၼႃႇရတၵေႃႈ တွင်းပၢၼ်ႇတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈသေတႃႉ ၸဝ်ႈတေႇဝီႇ လဢမ်ႇယိူၼ်ႉလႆႈသေ သႁသ်သရံသီ သတတေꩡေႃ၊ သူရိယေႃ တမဝိၼေႃၻၼႃ။ ပႃတေႃၻယၼ်တေ သူရိယ၊ မုၻ်ꩪႃ တေ ၽလတု သတ်တꩪႃ။ “ၶုၼ်ဝၼ်း ဢၼ်မီးငဝ်းလႅင်းၼိုင်ႈမိုၼ်ႇ ဢၼ်မေႃႁဵတ်းႁႂ်ႈ လပ်းသိင်ႇ တိုၼ်ႇပၢႆႈၵႆၵႆ။ ၵၢင်ၼႂ် ပေႃးဝႃႈ ၶုၼ်ဝၼ်းဢွၵ်ႇမႃးၸိုင် ႁႂ်ႈၵွၵ်းႁူဝ် မႂ်းၸဝ်ႈရသေႉ တႅၵ်ႇပဵၼ်ၸဵတ်းၽၢၵ်ႇသေၵမ်း” ၸဝ်ႈရသေႉၼႃႇရတၵေႃႈ ၶိုၼ်းဝႃႈ “ၸဝ်ႈႁဝ်း တီႈၶႃႈ ၶႃႈတပႄး ဢမ်ႇမီးတၢင်းၽိတ်း၊ ပိၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ၶႃႈတ ပႄး တွင်းပၢၼ်ႇယူႇသေတႃႉ ၸဝ်ႈႁဝ်းသမ်ႉၵိၼ်ႇၵႂၢမ်းၼင်ႇၼၼ်လႄႈ ၶႃႈၵေႃႈ တေႃႈတေၵိၼ်ႇဝႃႈ ၵေႃႉဢၼ်မီးတၢင်းၽိတ်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၵွၵ်းႁူဝ်မၼ်း တႅၵ်ႇပဵၼ် ၸဵတ်းၽၢၵ်ႇသေၵမ်း” ၼႆယဝ်ႉ။

ၸဝ်ႈရသေႉၼႃႇရတ ၽုင်းယႂ်ႇလူင်

မႄးထတ်း

ၸဝ်ႈရသေႉၼႃႉရတၼႆႉ ၽုင်းယႂ်ႇလူင်တႄႉတႄႉ။ မၼ်းၸဝ်ႈ မီးၼမ်ႉ ၵတ်ႉ ႁၼ်လႆႈ ၸၢတ်ႈၵွၼ်ႇဝၼ်းလင် သီႇသိပ်းၵမ်ႇၽႃႇယဝ်ႉ။ သမ်ႉႁၼ်လႆႈၵႂႃႇ ပုၼ်ႈတႃႇ မိူဝ်းၼႃႈ ပႅတ်ႇသိပ်းၵမ်ႇၽႃႇယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် မၼ်းၸဝ်ႈၸင်ႇဝူၼ်ႉ ႁၼ်မိူဝ်းၼႃႈ “ဢၼ်ႁႃးသွင်ၸဝ်ႈ ၵိၼ်ႇၵၼ်ၼၼ်ႉ တၢင်းၽိတ်း တေတူၵ်းသႂ်ႇ ႁူဝ်ၽႂ်ၼႆလႄႈ လႆႈႁူႉႁၼ်ဝႃႈ တေတူၵ်းသႂ်ႇ ႁူဝ်ၸဝ်ႈရသေႉတေႇဝီႇလ” ၼႆသေ ၸင်ႇတေဢဝ် ၽုင်းတၼ်းၶူဝ်းမၼ်းၸဝ်ႈ ႁၢမ်ႈသီးဝႆႉ ဢမ်ႇပၼ်လႅတ်ႇဢွၵ်ႇယဝ်ႉ။ ထိုင်မႃး ၵၢင်ၼႂ် ႁူဝ်မိူင်းသႂ်မႃးသေတႃႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ လႅတ်ႇဢမ်ႇဢွၵ်ႇလႄႈ ၵူၼ်း ဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၶဝ် ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ် ၵႂႃႇၸူး တမ်ႈတီႈ ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းသေ “ၸဝ်ႈႁဝ်းတီႈၶႃႈ... ပၢၼ်ၸဝ်ႈႁဝ်း ပဵၼ်ၶုၼ်ၼႆႉ လႅတ်ႇဢမ်ႇဢွၵ်ႇတီႈ ၶႃႈ... ၸဝ်ႈႁဝ်း ၶႅၼ်းတေႃႈ ႁဵတ်းပၼ် ႁႂ်ႈလႅတ်ႇဢွၵ်ႇၶႃႈလႄႈ” ၼႆယဝ်ႉ ၸဝ်ႈ ႁေႃၶမ်းၵေႃႈ ၸင်ႇဝူၼ်ႉတူၺ်း တၢင်းၽိတ်းတၢင်းယူပ်ႈယွမ်းမၼ်းၵေႃႈ တေႃႈ ဢမ်ႇမီးသင်လႄႈ မၼ်းၸဝ်ႈ ၸင်ႇထၢမ်ဝႃႈ “တီႈၼႂ်းဝဵင်းႁဝ်းၼႆႉ ၸွင်ႇမီးၸဝ်ႈရသေႉရႁၢၼ်း သေၸဝ်ႈၸဝ်ႈႁိုဝ်?” “ၼေႃးတီႈၶႃႈ... မိူဝ်ႈၶမ်ႈဝႃးၼႆႉ ၸဝ်ႈရသေႉၶဝ် ႁွတ်ႈထိုင်မႃး တီႈၸရွပ်ႈ ၵူၼ်းႁဵတ်းမေႃႈတီႈၶႃႈဢေႃႈ” ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းၵေႃႈ ၸင်ႇတႆႈၾႆးတႆႈၵၢၼ်ႈၶႄႈသေ ၵႂႃႇၸူးတမ်ႈတီႈ ၸရွပ်ႈ ၵႂႃႇၼပ်ႉယမ်ဝႆႈသႃ ရသေႉၼႃႇရတသေ ၵမ်မၼ်တႃ ၼပ်ပဝတ်တၼ်တိ၊ ꩡမ်ၿုၻီပသ်သ ၼႃရၻ။ ၵေၼ လေႃၵေႃ တမေႃၿူတေႃ၊ တံ မေ ဢၵ်ၶႃတိ ပုၸ်ꧡိတေႃ။ ၸဝ်ႈရသေႉၼႃႇရတတီႈၶႃႈ... ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၵုၼ်ၸမ်ႇပူႇၼႆႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈ ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ယဝ်ႉ တီႈၶႃႈ၊ ၸဝ်ႈရသေႉၼႃႇရတ ၵွပ်ႈသင်လႄႈ ဝၢၼ်ႈ မိူင်းလပ်းသိင်ႇၽိုတ်းဝႆႉၶႃႈလႃႇ၊ ၸဝ်ႈႁဝ်း ၶႅၼ်းတေႃႈ တွပ်ႇပၼ်ၶႃႈတၵႃႇသေၵမ်း ၶႃႈ” ၸဝ်ႈရသေႉၼႃႇရတၵေႃႈ ၸင်ႇလၢတ်ႈၼႄလွင်ႈတၢင်း ၵူႈပိူင်ပိူင် ပေႃး လႅတ်ႇဢွၵ်ႇမႃး ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၵူဝ်ၵွၵ်းႁူဝ် ၸဝ်ႈတေႇဝီႇလ တႅၵ်ႇပဵၼ်ၸဵတ်းၽၢၵ်ႇလႄႈ ၸင်ႇလႆႈ ႁၢမ်ႈတၢပ်ႈ ဢမ်ႇပၼ်လႅတ်ႇဢွၵ်ႇၼႆယဝ်ႉ။ “ၸဝ်ႈႁဝ်းတီႈၶႃႈ... ပေႃးႁဵတ်းၼင်ႇႁိုဝ် ၸင်ႇတေသၢင်ႇထုၵ်ႇ လွတ်ႈ တၢင်းၽိတ်းၶႃႈလႃႇ?” “ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း... ပေႃးဝႃႈ ႁႂ်ႈရသေႉတေႇဝီႇလ မႃးတွင်းပၢၼ်ႇၵဝ်တႄႉ မၼ်းတေ လွတ်ႈၽေးၶဵၼ်ယူႇ” ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်ႈၵေႃႈ ၵႂႃႇတိုၵ်းသူၼ်း ႁႂ်ႈရသေႉတေႇဝီလ တွင်းပၢၼ်ႇသေတ ၸဝ်ႈတေႇဝီႇလသမ်ႉဝႃႈ “ရသေႉယွၵ်းၼၼ်ႉ မႃးယဵပ်ႇၸွၵ်းႁူဝ်ၵဝ် မႃးယဵပ်ႇၶေႃးၵဝ်လႄႈ ၵဝ် ဢမ်ႇတွင်းပၢၼ်ႇလႆႈ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်း လၢတ်ႈဝႃႈ ႁႂ်ႈမၼ်းၸဝ်ႈတွင်းပၢၼ်ႇ တၢၼ်ႇႁိုဝ်သေတႃႉ တိုၼ်းဢမ်ႇယွမ်းတွင်းပၢၼ်ႇလႄႈ ၵမ်းလိုၼ်း ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်း ၸင်ႇၸႂ်ႉပိူၼ်ႈ ၺွပ်းတိၼ်ၺွပ်းမိုဝ်း တဵၵ်းၶေႃးတဵၵ်းပုမ် ရသေႉတေႇဝီႇလသေ ဢဝ်ႁႂ်ႈၵူမ်ႈၵွမ်းၸူး တီႈတိၼ်ရသေႉၼႃႇရတယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈၼႃႇရတၸင်ႇဝႃႈ “ၸဝ်ႈတေႇဝီလ... လုၵ်ႉမႃးၶႃႈလႄႈ... ၶႃႈတပႄး ဝၢင်းၶႂၢင်းပၼ်ၸဝ်ႈ ယဝ်ႉ” ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၼႃႇရတ ၶိုၼ်းလၢတ်ႈတီႈၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းဝႃႈ “ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်း... ၸဝ်ႈတေႇဝီလ တွင်းပၢၼ်ႇၵဝ်ၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈ တူၼ်ႈၸႂ်မၼ်း၊ တီႈႁိမ်းႁွမ်းၼႆႉ မီးဝႆႉ ၼွင်ၼမ်ႉလုၵ်ႈၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ ဢဝ်ၵွၼ်ႈလိၼ် ၵွၼ်ႈၼိုင်ႈ တၢင်ႇဝႆႉ တီႈၼိူဝ်ႁူဝ်ရသေႉသေ ဢဝ်မၼ်းၸဝ်ႈ ၵႂႃႇဝႆႉတီႈၼႂ်းၼမ်ႉ ဢၼ်ထူမ်ႈထိုင်ၶေႃးမၼ်းၼၼ်ႉတႃႉ” ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းၵေႃႈ ၸႂ်ႉႁႂ်ႈၵူၼ်းမၼ်း ဢဝ် ရသေႉတေႇဝီႇလ ၵႂႃႇႁဵတ်းဝႆႉၼင်ႇၼၼ်ယဝ်ႉ။ ၵမ်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈရသေႉၼႃႇရတ ၸင်ႇၵႂႃႇဝႃႈ တီႈၸဝ်ႈတေႇဝီႇလ “ၸဝ်ႈႁဝ်းတီႈၶႃႈ... ပေႃးဝႃႈ ၶႃႈတပႄး ပွႆႇၽႃႈပႅတ်ႈ ၽုင်းတၼ်းၶူဝ်း ၶႃႈယဝ်ႉၸိုင် လႅတ်ႇတေဢွၵ်ႇမႃးယဝ်ႉ၊ ပေႃးဝႃႈ ငဝ်းလႅတ်ႇႁိူဝ်ႈဢွၵ်ႇမႃးၸိုင် ၸဝ်ႈ ႁဝ်း ၶႅၼ်းတေႃႈ လမ်ၼမ်ႉပႅတ်ႈၵမ်းလဵဝ်သေ ၵႂႃႇၽုတ်းပေႃႇတၢင်ႇတီႈၶႃႈတႃႉ” ၼႆယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းၼၼ်သေ ပေႃးဝႃႈ ၸဝ်ႈရသေႉၼႃႇရတ ပွႆႇၽႃႈပႅတ်ႈ ယိုတ်းပႅတ်ႈ ၽုင်းတၼ်းၶူဝ်းၵေႃႈ လႅတ်ႇဢွၵ်ႇမႃးၵမ်းလဵဝ်၊ ပေႃးဝႃ ငဝ်းလႅတ်ႇဢွၵ်ႇမႃးတိူဝ်ႉ သႂ်ႇ ၵွၼ်ႈလိၼ်ၵေႃႈ ၵွၼ်ႈလိၼ်ၼၼ်ႉ တႅၵ်ႇပဵၼ်ၵႂႃႇ ၸဵတ်းသိၵ်ႈၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈတေႇဝီလၵေႃႈ လမ်ၼမ်ႉၵႂႃႇမုတ်းဢွၵ်ႇ တၢင်ႇတီႈသေ ပၢႆႈၵႂႃႇပႅတ်ႈယဝ်ႉ။

ရႁၢၼ်းၼိုင်ႈသႅၼ် ပဵၼ်သေႃးတႃႇပၢၼ်ႇၵႂႃႇ

မႄးထတ်း

မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ႁေႃးတြႃးပၼ်ၵႂႃႇၼင်ႇၼႆသေ “လုၵ်ႈႁၵ်ႉရႁၢၼ်းၶဝ်... ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်းၼၼ်ႉ မႃးပဵၼ် ၸဝ်ႈဢႃႇၼၼ်ႇတႃႇ၊ ၸဝ်ႈရသေႉ တေႇ ဝီႇလၼၼ်ႉ မႃးပဵၼ် ၸဝ်ႈတိတ်ႉသ၊ ၸဝ်ႈရသေႉၼႃႇရတၼၼ်ႉ မႃးပဵၼ် ၵဝ်ၽြႃး ယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈတိတ်ႉသၼႆႉ တိုၼ်းဝႃႈယၢပ်ႇ ၸဵမ်မိူဝ်ႈၸၢတ်ႈၵွၼ်ႇပုၼ်ႉယဝ်ႉ ၼႆ သေ 3။ ဢၵ်ၵေၢၸ်ꧡိ မံ ဢဝꩪိ မံ၊ ဢꩡိၼိ မံ ဢႁႃသိ မေ။ ယေ ၸ တံ ဢုပၼယ်ႁၼ်တိ၊ ဝေရံ တေသံ ၼ သမ်မတိ။ 4။ ဢၵ်ၵေၢၸ်ꧡိ မံ ဢဝꩪိ မံ၊ ဢꩡိၼိ မံ ဢႁႃသိ မေ။ ယေ ၸ တံ ၼုပၼယ်ႁၼ်တိ၊ ဝေရံ တေသူပသမ်မတိ။ ၵူၼ်းၵေႃႉၼႆႉ ယၢမ်ႈလႃႇၵဝ် ၵူၼ်းၵေႃႉၼႆႉ ယၢမ်ႈထုပ်ႉပေႃႉၵဝ် ၵူၼ်းၵေႃႉၼႆႉ ယၢမ်ႈပႄႉၵိၼ်ၵဝ်၊ ၵူၼ်းၵေႃႉၼႆႉ ယၢမ်ႈလၵ်ႉဢဝ်ႁိမ်ဢဝ် ၶူဝ်းၶွင်ၵဝ်ယဝ်ႉ ၼႆသေ ပေႃးဝႆႉၸႂ်တေႃးသတေႃႇၶဝ်ၸိုင် ၶဵၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇ ယဵၼ်လႆႈ။ ၵူၼ်းၵေႃႉၼႆႉ ယၢမ်ႈလႃႇၵဝ်၊ ၵူၼ်းၵေႃႉၼႆႉ ယၢမ်ႈထုပ်ႉပေႃႉၵဝ်၊ ၵူၼ်း ၵေႃႉၼႆႉ ယၢမ်ႈပႄႉၵိၼ်ၵဝ်၊ ၵူၼ်းၵေႃႉၼႆႉ ယၢမ်ႈလၵ်ႉဢဝ်ႁိမ်ဢဝ် ၶူဝ်း ၶွင်ၵဝ်ယဝ်ႉ ၼႆသေ ပေႃးဢမ်ႇဝႆႉၸႂ်တေႃးသ တေႃႇၶဝ်ၸိုင် ၶဵၼ်ၼႆႉ ၸင်ႇယဵၼ်လႆႈယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ လႆႈငိၼ်းၶေႃႈထမ်းတြႃးသုတ်းယဝ်ႉၵႂႃႇၵေႃႈ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းၼိုင်ႈ သႅၼ်ပႃး လႆႈပဵၼ်သေႃးတႃႇပၢၼ်ႇၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းမႃးထွမ်ႇတြႃးတင်းသဵင်ႈ လႆႈၽွၼ်းလီတြႃးၵႂႃႇ၊ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းဢၼ်ဝႃႈယၢပ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၸဝ်ႈဝႃႈငၢႆႈၵႂႃႇ ယဝ်ႉ။

ၸိူင်းမၢႆသၢမ် ပိုၼ်းၸဝ်ႈတိတ်ႉသ သုတ်းယဝ်ႉ။