ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ် ၸိုင်ႈမိူင်း

ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ် ၸိုင်ႈမိူင်း ႁင်း မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇၼႆႉ ပဵၼ် ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈ တီႈၼႂ်း ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈဢၼ်ၼႆႉ မိူဝ်ႈပီ 2016 လိူၼ်ဢေႇပရႄႇ 6 ဝၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈတႄႉ ပၼ် တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ မႃးယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၵူႈထၢၼ်ႈ ပီ 2015 ၼၼ်ႉ ဢမျူဝ်းတႃးတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇ ဢၽွႆႉၶျူၵ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ် ႁင်း တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇၼၼ်ႉ လႆႈဢွင်ႇပႄႉၵမ်ႉၼမ်သေတႃႉ တွၼ်ႈတႃႇဢဝ်မၼ်းၼၢင်း တၢင်ႇပဵၼ် ၸွမ်ပွင်ၸိုင်ႈ ၼၼ်ႉ ၶေႃႈမၵ်းမၢႆၼႂ်း လၵ်းမိူင်းၸမ်ႉ မီးလွင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈဝႆႉယဝ်ႉ။[1]

ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ် ၸိုင်ႈမိူင်း မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ
ၽူႈတိုၵ်ႉႁၢပ်ႇၵၢၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း
ဢွင်ႈတီႈပဝ်ႇဝႆႉ

 တႄႇမိူဝ်ႈ - 2016၊ ဢေႇပရႄႇ 6
ႁိူၼ်းၸဝ်ႈ ၼေႇပျီႇတေႃႇ
ၽူႈသႂ်ႇၸိုဝ်ႈပၼ် လုမ်းတႅၼ်းၽွင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်
ၽူႈလိူၵ်ႈတၢင်ႇ ၸွမ်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ
ၽူႈတႄႇႁၢပ်ႇၵၢၼ် ဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ
ၽွတ်ႈႁႅၼ်း 2016၊ ဢေႇပရႄႇ 6
ဝႅပ်ႉသၢႆႉ www.statecounsellor.gov.mm

ဢၼ်ပဵၼ် ပိူင်ယုၵ်းယၢင်ႇၾိင်ႈမိူင်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ် ၸိုင်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈပီ 2016 လိူၼ်ဢေႇပရႄႇ 1 ဝၼ်း တီႈ သၽႃးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ မိူဝ်ႈ ပီ 2016 လိူၼ်ဢေႇပရႄႇ 5 ဝၼ်း တီႈ သၽႃးၵူၼ်းမိူင်း လႄႈသင် လႆႈမၵ်းမၼ်ႈမႃးသေ ဢေႇပရႄႇ (6) ဝၼ်းၼၼ်ႉ ၸွမ်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢူးထိၼ်ႇၵျေႃႇ လႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမႃးယဝ်ႉ။[1][2]

ပုၼ်ႈၽွၼ်း လႄႈ သုၼ်ႇႁဵတ်း မႄးထတ်း

တႃၶုၼ် ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ် ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ မၼ်းၶႂ်ႈငၢႆးမိူၼ် တႃၶုၼ်ၸွမ်ၽွင်းလူင် ဢၼ်ၸၢင်းၵုမ်းၵမ် ၵၢၼ်ငၢၼ်းၼႂ်း ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼၼ်ႉသေ ပေႃးတီႈၼႂ်း ဢင်ႇၵႃႇၸႅၼ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼၼ်ႉ ပေႃးၸွမ်ပွင်ၸိုင်ႈယဝ်ႉ မၼ်းဝႆႉတီႈ မၢႆ 2 ယဝ်ႉ။[3] ပဵၼ်တီႈၵွင်ႉသိုပ်ႇ ၼႂ်းၵႄႈ ၽၢႆႇဢုပ်ႉပိူင်ႇ လႄႈ ၽၢႆႇသၢင်ႈၾိင်ႈမိူင်းယဝ်ႉ။ ဢႃႇယုတႃၶုၼ်ၼႆႉ မိူၼ်ၵၼ်တင်း ဢႃႇယုတႃၶုၼ် ၸွမ်ပွင်ၸိုင်ႈယဝ်ႉ။[4]

ၾိင်ႈမိူင်းၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ် ၸိုင်ႈမိူင်း မႄးထတ်း

ၾိင်ႈမိူင်းၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ မိူဝ်ႈပီ 2016၊ လိူၼ်ဢေႇပရႄႇ 6 ဝၼ်းၼၼ်ႉ ၸွမ်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢူးထိၼ်ႇၵျေႃႇ လူင်းလၢႆးမိုဝ်းသေ သၽႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် လႆႈမၵ်ႈမၼ်ႈမႃးယဝ်ႉ။

ၵၼ် (႑) မႄးထတ်း

ၸိုဝ်ႈလႄႈ ၶေႃႈပိုတ်ႇတီႈပွင်ႇ ႑။ ၾိင်ႈမိူင်းဢၼ်ၼႆႉ တေႁႂ်ႈလႆႈႁွင်ႉဝႃႈ ပဵၼ် ၾိင်ႈမိူင်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း ၼႆယဝ်ႉ။
႒။ ၶေႃးၵႂၢမ်းၸိူဝ်းဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးဝႆႉ တီႈၼႂ်းၾိင်ႈမိူင်းဢၼ်ၼႆႉ တေႁႂ်ႈမၼ်းမီးတီႈပွင်ႇၸိူင်ႉၼႆယဝ်ႉ-
(ၵ) ၸိုင်ႈမိူင်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ၶႂ်ႈမၢႆထိုင်ဝႃႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇယဝ်ႉ။
(ၶ) ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵေႃႉဢၼ်ထုၵ်ႇပၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၸွမ်းၼင်ႇ ၾိင်ႈမိူင်းဢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်တွၼ်ႈတႃႇ ႁဵတ်းသၢင်ႈ ၼင်ပႃးတီႈၼႂ်း ၵၼ်(႒) ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈပေႃးဢွင်ႇမၢၼ်ၼႆယဝ်ႉ။

ၵၼ်(႒) မႄးထတ်း

ၶေႃႈယိူင်းဢၢၼ်း
႓။ (ၵ) တွၼ်ႈတႃႇႁႂ်ႈပိူင် ပႃႇတီႇၸုင်ႇ တီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇ ႁုၼ်ႈမုၼ်းမႃး
(ၶ) တွၼ်ႈတႃႇ လွၵ်းၵၢတ်ႇပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ႁႂ်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈမႃး၊ (င) တွၼ်ႈတႃႇၵေႃႇသၢင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႇတရႄႇ၊ (ၸ) တွၼ်ႈတႃႇ လွင်ႈငမ်းယဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် လႄႈ လွင်ႈႁုၼ်ႈမုၼ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ။

ၵၼ်(႓) မႄးထတ်း

လွင်ႈပၼ်ပုၼ်ႈၽွင်း
႔။ လုၵ်ႉတီႈ သၽႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်သေ လႆႈဢဝ် ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ ပၼ်မႅင်ႇ တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ ဢၼ်ပဵၼ် ၽူႈၼၢမ်း ဢမျူဝ်းတႃးတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇ ဢၽွႆႉၶျူၵ်ႉ ဢၼ်လႆႈသဵင်ၵမ်ႉၼမ် မိူဝ် ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ပႃႇတီႇၸုင်ႇတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇ မိူဝ်ႈပီ 2015 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၵၼ်(႕) မႄးထတ်း

ပုၼ်ႈၽွင်း၊ သုၼ်ႇႁဵတ်း လႄႈ သုၼ်ႇလႆႈ ႕။ ပုၼ်ႈၽွင်း၊ သုၼ်ႇႁဵတ်း လႄႈ သုၼ်ႇလႆႈ ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ မီးၼင်ႇၽၢႆႇတႂ်ႈၼႆႉယဝ်ႉ- (ၵ) တေဢမ်ႇလႆႈ သၢၼ်ၶတ်း ၶေႃႈၶဝ်ႈပႃး တီႈၼႂ်းလၵ်းမိူင်းသေ တေလႆႈ တူၺ်းၽွၼ်းလီတွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းမိူင်းသေ တေလႆႈပၼ် တၢင်းၶႆႈၸႂ်ယဝ်ႉ။း (ၶ) ၵပ်းၵၢႆလူၺ်ႈ လွင်ႈတၢင်းၶႆႈၸႂ်၊ လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉသေ တေလႆႈဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၸူး သၽႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ယဝ်ႉ။ (င) ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၼႆႉ တွၼ်ႈတႃႇ ႁႂ်ႈၶေႃႈယိူင်းဢၢၼ်း ဢၼ်ပႃးၼႂ်းၾိင်ႈမိူင်းၼႆႉ ပေႃးတေဢွင်ႇမၢၼ်ယဝ်ႉတူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်လႆႈၸွမ်း ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ ႁွင်ႈၵၢၼ်၊ ၸုမ်းတၢင်ႇၸိူဝ်း၊ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၶဝ်ႈပႃးၼႂ်း ၸုမ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ (ၸ) ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၼႆႉ မီးသုၼ်ႇၸၢမ်ႇ ၸိူဝ်းပဵၼ် ငိုၼ်းလိူၼ်၊ ၸရိၵ်ႇ၊ ဢသွင်ႇဢယွင်ႇ လႄႈ သုၼ်ႇလႆႈၸိူဝ်ႈၼႆႉယဝ်ႉ။ (သ) ၸိူဝ်းပဵၼ် ငိုၼ်းလိူၼ်၊ ၸရိၵ်ႈ လႄႈ ဢသွင်ႇဢယွင်ႇ ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၼႆႉ တေလႆႈၸႅၵ်ႇသေမၵ်းမၼ်ႈဝႆႉတီႈၼႂ်း ၾိင်ႈမိူင်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ငိုၼ်းတွင်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ယဝ်ႉ။

ၵၼ်(႕) မႄးထတ်း

ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ႖။ ဢႃႇယုသၢၵ်ႈတၢၼ်း ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၼင်ႇတင်း ဢႃႇယုသၢၵ်ႈတၢၼ်း ၸဝ်ႈၸွမ်ၸိုင်ႈယဝ်ႉ။ ႗။ ၾိင်ႈမိူင်းဢၼ်ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်တွၼ်ႈတႃႇ ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်း ဢႃႇယုသၢၵ်ႈတၢၼ်း ၸဝ်ႈၸွမ်ၸိုင်ႈ ဢၼ်ႁၢပ်ႇၵၢၼ် ၽွင်း ဢႃႇယုသၢၵ်ႈတၢၼ်း သၽႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပွၵ်ႈၵမ်းသွင်ၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ႘။ သၽႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈမၢၵ်းမၢႆ ဢၼ်ပႃးၼႂ်း ၾိင်ႈမိူင်းၼႆႉသေ ၸၢင်ႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ပိူင်ၵႅမ်းၾိင်ႈမိူင်း လႆႈယူႇယဝ်ႉ။[5]

သဵၼ်ႈမၢႆ ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း မႄးထတ်း

ၶႅပ်းႁၢင်ႈ ၸိုဝ်ႈ
(ၵိူတ်ႇ-သဵင်ႈၵၢမ်ႇ)
ဢႃႇယုတႃႈၶုၼ် ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ လုမ်းတႅၼ်းၽွင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်
တႄႇႁၢပ်ႇပုၼ်ႈၽွၼ်း ပုၼ်ႈၽွၼ်းယဝ်ႉတူဝ်ႈ ဝၼ်းဢၼ်ႁၢပ်ႇၵၢၼ်မႃး
1   ဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ
(1945–)
2016 ဢေႇရႄႇ 6 2021 ၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇ 1 1762 ဢမျူဝ်းတႃးတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇ ဢၽွႆႉၶျူၵ်ႉ II NLDMil. ပွၵ်ႈၵမ်းသွင် (2015)
ႁူမ်ႈၵၼ် ႁၢပ်ႇၵၢၼ် ၽွင်းလူင် ၵၢၼ်မိူင်းၼွၵ်ႈ လႄႈ ၽွင်းလူင် လုမ်းၸွမ်ၸိုင်ႈ


ၽိုၼ်ဢိင် မႄးထတ်း