လိင်း: လွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈ ၼႂ်းၵႄႈ လွင်ႈၶူၼ်ႉၶႆႈ

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
ထႅဝ် 30:
 
လိင်းၼႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇဝႃႈ ၶဝ်မီးမိုဝ်းသီႇၶွၼ်ၼႆၼၼ်ႉ ပေႃးဝႃႈ ၶဝ်ၵႂႃႇၼိူဝ်လိၼ်ၼႆၸိုင် ၶဝ်ၶွတ်ႇမိုဝ်းၶဝ်သေ ဢဝ်သူၼ်ႈမိုဝ်းၶဝ် တဝ်ႉသေၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃး ၽွင်းမိူဝ်ႈ ၵႂႃႇၼိူဝ်တူၼ်ႈမႆႉ၊ ၽွင်းမိူဝ်ႈ ၵႂႃႇၸွမ်းႁၢဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ၼွင်ႇသေ ၵႂႃႇလႆႈ ၽႂ်းၽၢႆတႄႉတႄႉ။ လိင်းၼႆႉ လႅတ်းလႅင်ႈ မဝ်တူဝ်မဝ်ၸႂ်ၼႃႇၼႃႇသေ မေႃလၵ်းလႅမ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးဢဝ် တၢင်းၵိၼ် ထိုမ်ႈပၼ် ဝိုတ်ႉပၼ်ၶဝ်ၸိုင် ပႆႇတၼ်းထိုင်လိၼ် ၶဝ်ႁပ်ႉဢဝ် ဝၵ်ႉဢဝ်လႆႈယဝ်ႉ။ လိင်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉတႄႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈသတ်း တူဝ်ဢၼ်မေႃယူႇၼိမ်ၼိမ်၊ တိုၼ်းယူႇလူၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
မျောက်ဆိုလျှင် လူအများမြင်ဘူးကြသော ခွေးငယ်အရွယ် အမွှေးဖွားဖွား အမြီးရှည်ရှည်နှင့် လူနှင့်အလွန်တူသော သတ္တဝါလေးများကိုသာ ထင်မြင်ကြပေမည် ။ အမှန်မှာ ကမ္ဘာပေါ်တွင် မျိုးပေါင်း မရေမတွက်နိုင်လောက်အောင် ကွဲပြား မြောက်မြားလှသဖြင့် ရုပ်ဆင်းသဏ္ဌာန်အမျိုးမျိုး ရှိကြသည်။ မျောက်အမျိုးတိုင်း၌ လက်လေးဖက်ရှိသည်မှလွဲ၍ အခြား ရုပ်ဆင်းသဏ္ဌာန်တို့ကား တူညီကြသည်မဟုတ်ပေ။ အချို့ မျောက်များသည် ရှဉ့်ကလေး အရွယ်မျှသာရှိ၍ အချို့ကား ခွေးအကြီးစား အရွယ်ခန့်ပင် ရှိ၏။ အချို့ မျောက်များ၏အမြီးတို့သည် ဖွား၍ အချို့ကား သာမန်အနေမျှသာ အမွှေးရှိသည်။ အချို့ကား အမြီးရှည်ဖြစ်ပြီးလျှင်၊ အချို့ကား အမြီးတိုဖြစ်ကြသည်။
 
 
အချို့ မျောက်မျိုး၏ မျက်နှာတွင် အမွှေးရှည် ဖုံးအုပ်နေ၍ အချို့ မျောက်မျိုး၏ မျက်နှာတွင် လုံးဝ အမွှေးမရှိချေ ။ ထိုမျှသာမကသေး၊ မျက်နှာပုံချင်းလည်း မတူကြချေ။ အချို့မှာ ခွေးနှင့်တူ၍၊ အချို့မှာ ဝက်နှင့်တူသည်၊ အချို့မှာ အမယ်အိုနှင့်ပင် တူကြသည်။ ထို့အပြင် နှာနီသောအမျိုး၊ ပါးစောင်နီသောအမျိုး၊ နှာခေါင်းလန်သောအမျိုး၊ ပါးမုန်းမွှေးရှိသော အမျိုး၊ လက်တံအလွန်ရှည်သော အမျိုးဟူ၍လည်းအမျိုးကွဲကြသေးသည်။ ထိုသို့ အိင်္ဂါရုပ် အမျိုးမျိုးကွဲပြားရုံမျှမက အမွှေးရောင်လည်း အမျိုးမျိုးရှိကြသည်။ အချို့မျောက်တို့၏ အမွှေး
ပေႃးလၢတ်ႈဝႃႈ လိင်းၼႆၸိုင် ၵမ်ႉပႃႈၼမ် ၵူၼ်းႁဝ်းၵူၺ်းယၢမ်ႈႁၼ်ဝႃႈ ပဵၼ်သတ်းတူဝ်ဢၼ်မီးတၢၼ်ႇ မႃဢွၼ်ႇ၊ သီၶူၼ်ၶွၼ်ႇၶွၼ်ႇ၊ ႁၢင်ဢွၼ်ႇယၢဝ်းယၢဝ်း မိူၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵူၼ်းၼႆၵူၺ်း။ တီႈတႄႉမၼ်း ၼိူဝ်ၵမ်ႇၽႃႇၼႆႉ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းလိင်း ဢၼ်ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် ႁၢင်ႈၽၢင် ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ၼၼ်ႉ မီးဝႆႉ တင်းၼမ်တင်းလၢႆ။ ဢၼ်လိင်းမိူၼ်ၵၼ်ၼၼ်ႉ မီးမိုဝ်းသီႇၶွၼ်ၼၼ်ႉၵူၺ်း၊ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ႁၢင်ႈၽၢင်ၶဝ် မီးၵူႈပိူင်ပိူင် သီၵူႈပိူင်ပိူင်ယဝ်ႉ။ လိင်းမၢင်မဵဝ်းၼႆႉ ၵူၺ်းတူဝ်ယႂ်ႇတၢၼ်ႇ ၸွၼ်ႈဢွၼ်ႇၵူၺ်းသေ မၢင်မဵဝ်းၼႆႉ တူဝ်ယႂ်ႇသေ မႃလူင်လူးၵွၼ်ႇ။ လိင်းမၢင်မဵဝ်းၼႆႉ ႁၢင်ၶဝ် ပူင်းထူဝ်ႉယူဝ်ႉ၊ မၢင်ၸိူဝ်းသမ်ႉ ၵူၺ်းပဵၼ်ႁၢင်ယူဝ်းယူဝ်း၊ မၢင်ၸိူဝ်းသမ်ႉ ႁၢင်ယၢဝ်း၊ မၢင်ၸိူဝ်းသမ်ႉ ႁၢင်ပွတ်းယဝ်ႉ။
သည် နက်၏။ အချို့မှာ မီးခိုးရောင်ဖြစ်သည်။ အချို့မှာ ညို၍ အချို့မှာ အဖြူရောင်၊ အစိမ်းပုပ်ရောင်၊ လိမ်မော်ရောင်စသည် ရှိကြသည်။
 
 
လိင်းမၢင်မဵဝ်းၼႆႉ တီႈၼႃႈၶဝ် ၶူၼ်ပေႃးတဵမ်လူင်ဝႆႉသေတႃႉ မၢင်မဵဝ်းသမ်ႉ တီႈၼႃႈၶဝ် ဢမ်ႇမီးၶူၼ်။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ႁၢင်ႈၼႃႈၶဝ် မဵဝ်းၼိုင်ႈလႄႈ မဵဝ်းၼိုင်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်။ မၢင်မဵဝ်း ၼႃႈမိူၼ်မႃ၊ မၢင်ၸိူဝ်း သမ်ႉမိူၼ်မူ၊ မၢင်ၸိူဝ်း သမ်ႉမိူၼ်ၼႃႈ ၼၢႆးထဝ်ႈ။ မၢင်ၸိူဝ်းသမ်ႉ ပဵၼ်ၼႃႈလႅင်ဝိုၼ်းဝိုၼ်း၊ မၢင်ၸိူဝ်းသမ်ႉ ၵႅမ်ႈလႅင်ၶွင်ႇ၊ မၢင်ၸိူဝ်း ၶူႈလင်ပိၼ်ႈ၊ မၢင်ၸိူဝ်းသမ်ႉ မီးမွႆၵၢင်း၊ မၢင်ၸိူဝ်းသမ်ႉ မိုဝ်းယၢဝ်းဝႃႈယၢဝ်းၼႆသေ မီးၵူႈမဵဝ်းၵူႈၽၼ်းယဝ်ႉ။ ႁၢင်ႈၽၢင်ၶဝ်ၵူၺ်း ပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ် ဢမ်ႇၸႂ်ႈ၊ သီၶူၼ်ၶဝ်ၵေႃႈ ပႅၵ်ႈပိူင်ႈၵၼ် မီးသီၵူႈပိူင်ပိူင်ယဝ်ႉ။ မၢင်ၸိူဝ်း သီလမ်၊ မၢင်ၸိူဝ်း သီမူၼ်ႇ၊ သီၵမ်ႇ၊ သီၽိူၵ်ႇ၊ ၶဵဝ်ၼဝ်ႈ၊ လိူင်မၢၵ်ႇၸွၵ်း မီးၵူႈပိူင်။
 
မျောက်များသည် ပူအိုက်စွတ်စိုသော ဒေသများ၌ အထူး ပေါများကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ သစ်တောကြီးများတွင် မျောက်အုပ်ကြီးများ ရှိကြရာ၊ အချို့ လူများသည် မျောက်သားစားရန် လိုက်လံပစ်ခတ်လေ့ ရှိကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ အလယ်ပိုင်းရှိ ပုပ္ပါးတောင်နှင့်မုံရွာမြို့ အနောက်ဖက်ရှိ ဖိုးဝန်းတောင်တို့၌ မျောက်များစွာ ရှိရာ၊ ဘုရားဖူးလာသူများ၏ လက်တွင်းမှ သစ်သီးဝလံ အစားအစာများကိုပင် ယူငင် စားသောက်တတ်ကြလျက် ယဉ်ပါးနေကြလေသည်။
ဢဝ်ၶိုၼ်းမႃးတီႈ "https://shn.wikipedia.org/wiki/လိင်း"