မိူင်းထႆး: လွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈ ၼႂ်းၵႄႈ လွင်ႈၶူၼ်ႉၶႆႈ
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
ထႅဝ် 95:
မိူင်းထႆးယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ လွင်ႈဢၼ်မီးၵူၼ်းယူႇသဝ်းမႃးၼၼ်ႉ မီးမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈပီပွင်း 40,000 ပီလိူဝ်ယူႇၼႆ တူၺ်းဢဝ် လၵ်းထၢၼ် ၶူဝ်းၶွင်ၵူၼ်းမိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ ဢၼ်လႆႈမႃးတီႈ ထမ်ႈလွတ်ႇ ဢၼ်မီးတီႈ မႄႈႁွင်ႈသွၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁူႉလႆႈယူႇ။ တီႈၼႂ်း မိူင်းဢေးသျႃးၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇၼႆႉ ၵမ်ႉပႃႈၼမ် ပဵၼ်မိူင်းဢၼ် လွင်ႈၽိင်ႈငႄႈၽႃႇသႃႇ ႁူမ်ႇငမ်းဝႆႉၼင်ႇၼၼ် မိူင်းထႆးၼႆႉၵေႃႈ လႆႈဝႃႈ ၽႃႇသႃႇဢိၼ်ႇတိယ ႁူမ်ႇငမ်းဝႆႉတင်းၼမ်သေ တႄႇဢဝ် မိူဝ်ႈပီႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 1 ၼၼ်ႉမႃး တေႃႇထိုင်ပၢၼ်ၶမႃႇ (ၶမဵၼ်)ၶဝ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၸဝ်ႉၼၼ်ႉ မိူင်းထႆးၼႆႉ ပဵၼ်ၶမႃႇၶဝ် ဢုပ်ႉပိူင်ႇငမ်းၸိုင်ႈဝႆႉသေ ၽိင်ႈထုင်းႁိၼ်ႇတူႇ ႁူမ်ႇငမ်းမႃး တင်းႁိုင်လႄႈ တေႃႇထိုင်တီႈလဵဝ် တီႈၼႂ်းၽိင်ႈထုင်းထႆးၼၼ်ႉ ၽိင်ႈထုင်းႁိၼ်ႇတူႇ ယင်းတိုၵ်ႉ ႁူမ်ႇငမ်းဢဝ်တီႈယူႇဝႆႉ တင်းၼမ်ယူႇ။
လွင်ႈဢၼ် ၽိင်ႈငႄႈဢိၼ်ႇတိယ ႁူမ်ႇငမ်းၼိူဝ်ထႆးၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလႄႈဝႃႈ ယွၼ်ႉၵူၼ်းဢိၼ်ႇတိယ မႃးယူႇသဝ်း တီႈမိူင်းထႆးသေ ႁူမ်ႇငမ်းၵႂႃႇၵေႃႈပႃး လိူဝ်သေၼၼ်ႉ လႆႈၵပ်းသိုပ်ႇ တိတ်းတေႃႇ မိူင်းပႃႇရႃႇဝတီႇ၊ မိူင်းသီႇရိဝိၸယ လႄႈ မိူင်းၵမ်ႇပေႃးတီးယႃး ဢၼ်တိုဝ်းၵမ်ၸွမ်း ၽိင်ႈထုင်း ဢိၼ်ႇတိယၼၼ်ႉၵေႃႈ ပႃးလူၺ်းယဝ်ႉ။
ဢီးဢေႇပေႃးရိတ်ႉတႄႉ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ပၢၼ်ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်း ဢသေႃးၵ မိူင်းမေႃးရိယ (ဢိၼ်ႇတိယ)ၼၼ်ႉ ၽႃႇသႃႇပုတ်ႉထၸဝ်ႈ လုၵ်ႉဢိၼ်ႇတိယသေ ႁွတ်ႈထိုင်မႃး မိူင်းထႆး တေႃႇထိုင် ပီၶရိတ်ႉ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 1 ၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။
<ref>Some Aspects of Asian History and Culture by Upendra Thakur p.157</ref>
ဝၢႆးလင်ၼၼ်ႉ သၢႆသိုပ်ႇၶိူဝ်းၶုၼ်ပႃႇလႃႇပႃႇ မိူင်းဢိၼ်ႇတိယၶဝ် လႄႈ သၢႆၶိူဝ်းၶုၼ်ၵုပ်ႉပတႃးၶဝ် ႁူမ်ႇငမ်းထိုင် မိူင်းထႆးယဝ်ႉ။ ၽူႈလူင်ႉပိုၼ်း ၾရၢင်ႇသဵတ်ႈ ၵျွတ်ႉသျ်သီးတႅတ်ႉ ႁၼ်ထိုင်ဝႃး တီႈၼႂ်းလိၵ်ႈႁိၼ်ၶျၼ် (ၸမ်ႇပ)ၶဝ် ပီႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 11 ၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်တႅမ်ႈမၢႆဝႆႉဝႃႈ ႁၢႆးသိုၵ်းထႆး (ၵူၼ်းသိုၵ်း ဢၼ်တိၺွပ်းလႆး ၼႂ်းသိုၵ်းသေ ဢဝ်ႁဵတ်းၶႃႈ)ၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။ တီႈၼႂ်းႁုၼ်ႇႁၢင်ႈႁိၼ်တွင်ႈ ဢင်းၵေႃးဝတ်ႉ မိူင်းၵမ်ႇပေႃးတီးယႃး ဢၼ်ၶႅၵ်းႁဵတ်းဝႆႉ မိူဝ်ႈပီႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 12 ၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈႁၼ်ပႃးဝႆႉ ၸုမ်းၵူၼ်းသိုၵ်းသယၢမ် ၼႆယဝ်ႉ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈ 1253 လိူၼ်ၵျၼ်ႇၼဝရီႇ 7 ဝၼ်း ၽွင်းမိူဝ်ႈ သိုၵ်းမုင်ႇၵူဝ်းၶဝ် ၶဝ်ႈတိုၵ်း သိမ်းဢဝ်ပႅတ်ႈ တႃႇလီးယဝ်ႉသေ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းထႆးၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ် လူင်းမႃးၽၢႆႇတၢင်း ၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇဢေးသျႃးသေ တႃႇတေမႃးတင်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ၼႃႈတီႈဢၼ် ဢိၼ်ႇတယ ႁူမ်ႇငမ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇယၢပ်ႇသင်လူင်လၢင်ၼႆယဝ်ႉ။ တမ်ႈတီႈ ထုင်ႉမႄႈၼၢမ်လႄႈ ၸႄႈတွၼ်ႈ ပႃႇရႃႇဝတီႇၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈပီႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 7 ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းမွၼ်းၶဝ် မီးဝႆႉသေ ပီႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 11 ၸမ်း ပဵၼ်ၼႃႈတီႈ ဢုပ်ႇပိူင်ႇ ၶမႃႇ(ၶမဵၼ်)ၶဝ်ယဝ်ႉ။ တီႈၼႂ်းပိုၼ်း သၢႆသိုပ်ႇၶိူဝ်းၶုၼ်ယႂၢၼ်ႇၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်တႅမ်ႈမၢႆဝႆႉဝႃႈ မိူဝ်ႈပီ 1282 ၼၼ်ႉ လႆႈမီးလုမ်းတၢင်မိူင်း မိူင်းသုၵ်ႉၶေႃထႆး ၼႆယဝ်ႉ။ 1287 ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ထႆး သၢမ်ၸဝ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ် ၸဝ်ႈမၢင်းရၢႆး၊ ၸဝ်ႈငၢၼ်မွင်း၊ ၸဝ်ႈရၢမ်ႈၶမ်းႁႅင်ၶဝ် သၢမ်ၸဝ်ႈ ႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်သေ တင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ယဝ်ႉ။
==ၽိုၼ်ဢိင်==
{{Reflist}}
| |||