ပူးတီးတွင်ႇ၊ ဝဵင်း: လွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈ ၼႂ်းၵႄႈ လွင်ႈၶူၼ်ႉၶႆႈ

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
ထႅဝ် 33:
 
'''ဝဵင်းပူးတီးတွင်ႇ''' ({{Lang-my|ဘူးသီးတောင်မြို့}} ; {{Lang-en|Buthidaung}}) ၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းဢၼ်ၼိုင်ႈ ဢၼ်မီးဝႆႉ ပွတ်းႁွင်ႇ [[ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇ]]ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ယၢမ်ႈပဵၼ် ဝဵင်းပၵ်းလုမ်းၸႄႈတွၼ်ႈမႃးသေ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ပဵၼ်ၸၼ်ႉ ဝဵင်းပၵ်းလုမ်းၸႄႈဝဵင်းသေ ၶဝ်ႈပႃးဝႆႉ တီႈၼႂ်း [[ၸႄႈတွၼ်ႈမွင်ႇတေႃး]]ယဝ်ႉ။ ဝဵင်းပူးတီးတွင်ႇၼႆႉ ပဵၼ် ဝဵင်းပၵ်းလုမ်းၸႄႈဝဵင်းပူးတီးတွင်ႇ ဢၼ်မီးဝႆႉ တီႈၼႂ်း ၸႄႈတွၼ်ႈလႅၼ်ၶႅၼ်ႈမေႇယု ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တင်ႈဝဵင်းဝႆႉ တီႈၽင်ႇၽၢႆႇၶႂႃ တီႈႁူဝ်မႄႈၼမ်ႉမယူႇသေ မီးဝႆႉတီႈ ထုင်ႉလိၼ်ပဵင်း တီႈၽင်ႇၼမ်ႉမယူႇၼၼ်ႉသေ ပဵၼ်ဝဵင်းတႃႈႁိူဝ်း မီးႁွင်ႈလီ ဢၼ်လပ်ႉသၢႆလူမ်းဝႆႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝဵင်းပူးတီးတွင်ႇၼႆႉ မီးဝႆႉ ၽၢႆႇႁွင်ႇ [[ဝဵင်းၸိတ်ႉတူၺ်ႇ]] ယၢၼ် 75 လၵ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လုၵ်ႉဢဝ် ပၢၵ်ႇၼမ်ႉမယူႇ ယၢၼ် 75 လၵ်း၊ မီးဝႆႉတီႈၽင်ႇ ၽၢႆႇသၢႆႉ ႁွင်ႈၵလႃးပၼ်းၸိၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လုၵ်ႉတီႈ ပၢင်ႇလၢႆႇသေ ၵႆယၢၼ် မွၵ်ႈ 80 လၵ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တႄႇပဵၼ်ဝဵင်းမႃး မိူဝ်ႈပီ 1905 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵုင်းလွႆၼမ်လိူင်ႇသေ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈမီးႁၢင်ႈမၢၵ်ႇၼမ်ႉတဝ်ႈ လႄႈ ၸင်ႇလႆႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ ပူးတီးတွင်ႇ (လွႆမၢၵ်ႇၼမ်ႉတဝ်ႈ) ၼႆယဝ်ႉ။ တၢင်းၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ဝဵင်း မီး 0.69 လွၵ်းလၵ်း၊ ဢေႇရိယႃႇၸႄႈဝဵင်းၼႆႉ မီးဝႆႉ 779 လွၵ်းလၵ်းယဝ်ႉ။ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းယူႇၼိူဝ်ဝဵင်းၼႆႉ မီး 19914 သေ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းၸႄႈဝဵင်းၼႆႉ မီးယူႇ 2.93 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ၵမ်ႉၼမ်ၼႆႉ ပဵၼ် [[ပိင်ႇၵႃႇလီႇ]]ယဝ်ႉ။
 
ၸႄႈဝဵင်းပူးတီးတွင်ႇ ၼႆႉ တၢင်းၵႂၢင်ႈၶႂၢင် မီးယူႇ 790 လွၵ်းလၵ်းယဝ်ႉ။ ပဵၼ်ၸႄႈဝဵင်း ဢၼ်ၵွင်းလွႆလိူင်ႇၼမ်ယဝ်ႉ။ ၼမ်ႉမယူႇၼႆႉ ၶၢင်းၵင်တင်း သၼ်လွႆမယူႇသေ လုၵ်ႉဢဝ် ၽၢႆႇႁွင်ႇ လႆလတ်းလူင်းၽၢႆႇၸၢၼ်း တီႈၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းပူးတီးတွင်ႇယဝ်ႉ။ ၼမ်ႉမယူႇၼႆႉ ပေႃးတီႈႁိမ်း ဝဵင်းပူးတီးတွင်ႇၼၼ်ႉ ႁွင်ႉဝႃႈ ၼမ်ႉၵလႃးပၢၼ်းၸိၼ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ထုင်ႉၼႆႉၼႆႉ ပေႃးဝႃႈ ၶၢဝ်းၽူၼ်ၼႆႉ ၽူၼ်ၼမ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းမႆႈမႃး မႆႉႁဝ်ႉဝႆႉယဝ်ႉ။ တၢင်းၵႂၢင်ႈ ဝဵင်းပူးတီးတွင်ႇၼႆႉ မီးမွၵ်ႈ 409 ဢေႇၵၼႆႉသေ ၸွမ်းလူၺ်ႈ သဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ႁိူၼ်း ပီ 1953 သေ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းတီႈၼိူဝ်ဝဵင်းၼႆႉ မီးယူႇ 3193 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းပဵၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းရၶႅင်ႇ ၸၢဝ်းပုတ်ႉထၼႆႉ မီးမွၵ်ႈ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 40 ၼႆႉသေ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းၵမ်ႉၼမ်ၼႆ့ ပဵၼ်ၸၢဝ်းဢိတ်ႇသလၢမ်ႇယဝ်ႉ။
 
==ၽိုၼ်ဢိင်==