သွပ်ႉသႅပ်ႉ လွမ်ၶဝ်ႈပႃးၸွမ်း တႃႇၸတ်းၵၢၼ်ၶႃႈႁႅမ်တၢႆ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ

တေႇဝတၢတ်ႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸတ်းၵၢၼ်ၶႃႈႁႅမ်တၢႆ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင်ပိမ်ႇပိသႃႇရသေ ယႃႉလႅဝ်ပႅတ်ႈ ဢၼ်ႁႄႉႁၢမ်ႈ ၽႅၼ်ၵၢၼ်မၼ်း တႃႇၸတ်းၵၢၼ်ၶႃႈႁႅမ်တၢႆၽြႃးပေၼ်ၸဝ်ႈ ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ဢမ်ႇမီးၸင်ႇ သင်ႇၶႃႇလူင်ၼမ်လၢႆၼၼ်ႉ မၼ်းတေလႆႈၼၢမ်းၼႃႈဢွၼ်ႁူဝ် ၼႆႉပဵၼ်ယိူင်းဢၢၼ်းလူင်မၼ်းယဝ်ႉ။

ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ၼႂ်းလွင်ႈလွမ်ၸတ်းၵၢၼ် ၶႃႈႁႅမ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၼၼ်ႉ ၸင်ႇႁႂ်ႈလုၵ်ႈၼွင်ႉမၼ်း ဢၸႃႇတသၢတ်ႈၶဝ်ႈပႃးၸွမ်းယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသွင်ၶႃႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်ယဝ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ်ၼႃႈၵၢၼ်ၶႃတေပဵၼ်ၼင်ႇဢူၵ်းၼင်ႇၸႂ်ၼၼ်ႉ လႆႈဢဝ်ဢၢပ်ႈပၼ်ၵူၼ်းၶႃႈႁႅမ်ၵတ်ႉလႅၼ်ႇ ပၼ်ႇတေႇဝတၢတ်ႈ။ ၵူၼ်းၶႃႈႁႅမ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တူဝ်ႈတၼ်းတႃႇတေၶႃႈႁႅမ်ယူႇၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ။ ၽၢႆႇၼိုင်ႈ ၼႂ်းၽႅၼ်ၵၢၼ်လပ်ႉလပ်ႉဢၼ်ၼႆႉ ပေႃးမီးလွင်ႈဢမ်ႇလပ်ႉလွင်းၼႆ ၸၢင်ႈၽိတ်းၸၢင်ႈပိူင်ႈ၊ တႃႇပၼ်ႁႃဢၼ်ၼႆႉ တေႇဝတၢတ်ႈ ၸင်ႇလိူၵ်ႈဢဝ်ၵူၼ်း ၶႃႈႁႅမ် သၢမ်သိပ်းပၢႆၼိုင်ၵေႃႉယူႇယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၶဝ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လိူၵ်ႈဢဝ်ၵေႃႉလဵဝ် ဢၼ်ယုမ်ႇယမ်လႆႈႁူဝ်ပၢၵ်ႇတဵမ်ၼၼ်ႉ ပၼ်ၶေႃႈၸီႉသင်ႇ ႁႂ်ႈၶႃႈႁႅမ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈသေ ၵိုတ်းသၢမ်သိပ်းၵေႃႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ယင်းဢမ်ႇလႆႈႁူႉလွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉသေဢိတ်းလူးၵွၼ်ႇ။

တေႇဝတၢတ်ႈၸင်ႇၸတ်းၵၢၼ်ၸီႉသင်ႇ ၵေႃႉဢၼ်ယုမ်ႇလႆႈသုတ်းၼၼ်ႉဝႃႈ တီႈၼႆႈၼႆႉ ပဵၼ်တီးၽြႃးၵႆႉလိုဝ်ႈသဝ်း၊ ၶႃႈႁႅမ်တၢႆတီႈၼႆႈသေ ပေႃးယဝ်ႉ ဢွၵ်ႇၵႂႃႇတၢင်းသဵၼ်ႈၼႆႉ ၸီႉသင်ႇၼင်ႇၼႆ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသမ်ႉ ႁွင်ႉဢဝ် ၵူၼ်းၶႃႈႁႅမ်သွင်ၵေႃႉသေ ၸီႇသင်ႇဝႃႈ တၢင်းသဵၼ်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ တေလႅၼ်ႈဢွၵ်ႇမႃး၊ ၶိူဝ်သွင်ၵေႃႉသမ်ႉ ၽၼ်းမၼ်းတၢႆသေ ဢွၵ်ႇၵႂႃႇၸွမ်းတၢင်းသဵၼ်ႈၼႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။ တီႈသဵၼ်ႈတၢင်း ၵူၼ်းသွင်ၵေႃႉ တေလႅၼ်ႈဢွၵ်ႇမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸႂ်ႉၵူၼ်းၶႃႈႁႅမ်သီႇၵေႃႉပႂ်ႉဝႆႉသေ ႁႂ်ႈဢဝ်ၶႃသွင်ၵေႃႉတၢႆယဝ်ႉ သမ်ႉႁႂ်ႈလႅၼ်ႈဢွၵ်ႇတၢင်းသဵၼ်ႈၼႆႉ ၼႆထႅင်ႈ။ တီႈသဵၼ်ႈတၢင်းသီႇၵေႃႉတေလႅၼ်ႈဢွၵ်ႇမႃးၼၼ်ႉ ၸင်ႇၸႂ်ႉၵူၼ်းၶႃႈႁႅမ်ပႅတ်ႇၵေႃႉပႂ်ႉဝႆႉသေ ၶႃႈႁႅမ်ပႅတ်ႈၵူၼ်းသီႇၵေႃႉ၊ ယဝ်ႉႁႂ်ႈဢွၵ်ႇပၢႆႈတၢင်းသဵၼ်ႈၼႆႉ ၼႆသေ ၸီႉသင်ႇဝႆႉတႅတ်ႈတေႃးယူႇယဝ်ႉ။ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း တီးၵူၼ်းပႅတ်ႇၵေႃႉ တေလႅၼ်ႈပၢႆႈဢွၵ်ႇမႃးၼၼ်ႉ ၸႂ်ႉၵူၼ်းသိပ်းႁူၵ်းၵေႃႉ ပႂ်ႉတၢင်းၶဝ်သေ ၸႂ်ႉၶႃႈႁႅမ်ပႅတ်ႈၵူၼ်းပႅတ်ႇၵေႃႉယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးၶႃႈႁႅမ်ပႅတ်ႈယဝ်ႉ ႁႂ်ႈဢွၵ်ႇပၢႆႈႁူးၽႂ်တၢင်းမၼ်း ၸီႉသင်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆယူႇယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းၶႃႈႁႅမ်ထီႉၼိုင်ႈ ဢၼ်တေႇဝတၢတ်ႈယုမ်ႇယမ်သုတ်းၼၼ်ႉ ၸွမ်းၼင်ႇၶပ်းမၢႆသေ ၸင်ႇၽႅဝ်ၵႂႃႇတီႈၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈလိုဝ်ႈသဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ ပေႃးဝႃႈမုင်ႈႁၼ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈတီႈၵႆၵႆၼၼ်ႉ တူၵ်းၸႂ်လႆတိုၼ်ႇ သၼ်ႇသၼ်ႇသၢႆသၢႆဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ၸင်ႇတိုၼ်ႇၽၢၼ်ႈယုပ်းၼဵတ်းသေ ၸုၵ်းၶဵင်ႈဝႆႉယူႇ။ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၵေႃႈ မုင်ႈႁၼ်မၼ်းယဝ်ႉ သင်ႇလၢတ်ႈတင်းၵရုၼႃႇၸဝ်ႈသေ ယႃႇႁႂ်ႈၵူဝ်သင်၊ ႁႂ်ႈမႃးၸူးၸမ်မၼ်းၸဝ်ႈ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၶႃႈႁႅမ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပေႃးဝႃႈၽႅဝ်မႃးၸမ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈယဝ်ႉ ၸင်ႇဢဝ်လၢၵ်ႈၼၢၵ်ႈမၼ်းတမ်းဝၢင်းလူင်းႁိမ်းတိၼ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈသေ ဝႆႈသႃ ႁႂ်ႈၶႂၢင်းလွတ်ႈပၼ်တၢင်းၽိတ်းမၼ်းၼႆယူႇယဝ်ႉ။ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၵေႃႈ ၸင်ႇဢဝ်မႅတ်ႉတြႃႇသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းယုမ်ႇတေႇဝတၢတ်ႈၼၼ်ႉ ပေႃးလႆႈၵတ်းယဵၼ်ယဝ်ႉ ၸင်ႇသင်ႇဝႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်းဢၼ်တေႇဝတၢတ်ႈၸႂ်ႉၵႂႃႇ၊ ႁႂ်ႈပၢႆႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇတၢင်ႇတၢင်းသေ ၵဵဝ်ႇၶေသၢႆၸႂ်မၼ်းၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။

တူဝ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈတႄႉ ၸင်ႇယေႃးၶိင်းၵႂႃႇၸွမ်းတၢင်းဢၼ်ၸႂ်ႉၵူၼ်းထီႉၼိုင်ႈၵႂႃႇၼၼ်ႉသေ ၸင်ႇၵႂႃႇထူပ်းႁၼ် ၵူၼ်းၶႃႈႁႅမ်သွင်ၵေႃႉယဝ်ႉ ၶႃႈၵေႃႈ ၸင်ႇယုၵ်ႉမိုဝ်းဝႆႈသႃၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈယူႇယဝ်ႉ၊ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၵေႃႈ ႁႂ်ႈၶႃဢွၵ်ႇၵႂႃတၢင်းတၢင်ႇသဵင်ႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတၢင်း တေႇဝတၢတ်ႈၸႂ်ႉၶႃပၢႆႈၼၼ်ႉသေ ၵဵဝ်ႇၶေသၢႆၸႂ်ၶႃၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။

ႁဵတ်းလၢႆးၼၼ်ႉယဝ်ႉ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၸင်ႇဢဝ်မႅတ်ႉတႃႇသေ ၵဵဝ်ႇၶႄသၢႆၸႂ်ၵူၼ်းသီႇၵေႃႉ ဢၼ်ပႂ်ႉၶႃႈႁႅမ်ၵူၼ်းသွင်ၵေႃႉ၊ ၵူၼ်းပႅတ်ႇၵေႃႉ ဢၼ်ပႂ်ႉၶႃႈႁႅမ်ၵူၼ်းသီႇၵေႃႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁႂ်းၶဝ်ၶိုၼ်းမိူဝ်းႁိူၼ်းၽႂ်ႁိူၼ်းမၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ တေႇဝတၢတ်ႈတႄႉ ၽႅၼ်ၵၢၼ်မၼ်းလူႉလႄႈ ၸႂ်မၼ်းသူၼ်သိၼ်းသၢၼ်ၵႂႃႇပႅတ်ႈ။ ၽြႃးပေၼ်ၸဝ်ႈတႄႉ ယူႇသဝ်းၸွမ်းလွင်ႈသုၶသိူဝ်းသႃႇလူၺ်ႈမႅတ်ႉတႃႇတဵမ်ပိုၵ်းဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။

ၽိုၼ်ဢိင်

ၼႃႈလိၵ်ႈ ႙႘၊ ပပ်ႉ - ႁၢင်ႈပိုၼ်းပုတ်ႉထၸဝ်ႈ| တႅမ်ႈ - သြႃႇလူင်ဢူးၵူဝ်ႇဢိင်ႇၵႃႇ (ၽူႈၼႄတြႃးဝိပသ်သၼႃႇလုမ်ႈၾႃႉ)