သွင်ၵေႃႉၽူဝ်မေး ဢၼ်ပဵၼ်တူဝ်ယၢင်ႇထုၵ်ႇလီယိူင်ႈ

"ၼၵုလမႃႇတႃႇ" လႄႈ "ၼၵုလပီႇတႃႇ" ၶႃသွင်ၵေႃႉၽူဝ်မေးၼႆႉ ပဵၼ်ၶိူဝ်းၵူၼ်းၵႃႉသေ ၼႃႈႁိူၼ်းၶႃၵေႃႈ မူၼ်ႈလီၼႃႇ၊ ၶႃမီးလုၵ်ႈၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ ၸိုဝ်ႈဝႃႈ "ၼၵုလ" ၼႆလႄႈ ဢဝ်ၼႆႉႁဵတ်းလွင်ႈတၢင်းမၼ်းသေ ၸင်ႇဝႃႈလႆႈၸိုဝ်ႈသဵင် မႄႈၼၵုလ၊ ပေႃႈၼၵုလ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ ၶႃသွင်ၵေႃႉၼႆႉ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးႁႃႈပၢၵ်ႈၸၢတ်ႈၼၼ်ႉ ယၢမ်ႈပဵၼ်ပေႃႈမႄႈၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈပဵၼ်ပၢၼ်ဢွၼ် ဢၼ်လၢၵ်ႇလၢႆးမျၢတ်ႈတွၼ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈၶႃလႆႈႁၼ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၵေႃႈ ၼႂ်းၸႂ်ၶႃသၼ်ႇတူင်ႉမႃးသေ ၸွမ်းၼင်ႇၶႃႈယၢမ်ႈသူပ်းမႃးလၢႆလၢႆၸၢတ်ႈ လၢႆလၢႆပၢၼ်ၼၼ်ႉသေဝႃႈ "လုၵ်ႈၸၢႆး မႃးတီႈၼႆႈ၊ လုၵ်ႈၸၢႆးမႃးတီႈၼႆႈ" ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ ၶႃတင်းသွင်ၵေႃႉၼႆႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈၼွင်ႉၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်လိုဝ်းလင်ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။

ၼၵုလမႃႇတႃႇလႄႈ ၼၵုလပီႇတႃႇ ၶႃသွင်ၵေႃႉၼႆႉ ၵူပ်ႉၵူႈပဵၼ်ႁိူၼ်းၸဵမ်မိူဝ်ႈလဵၵ်ႉၼုမ်ႇယဝ်ႉ။ ၶႃတင်းသွင်ၵေႃႉၼႆ့ ပေႃးၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈလွင်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်ၼႃႈႁိူၼ်းပိူၼ်ႈ (ၵႃႇမေႇသုမိတ်ႉသႃႇၸႃႇရ)ၼၼ်ႉ တိုၼ်းၸိုၼ်ႈသႂ် တိုၼ်းပုတ်းၶၢတ်ႇ။ ၼၵုလပီႇတႃႇဝႃႈ "ၵဝ်ၼႆႉ လိူဝ်သေ ၼၵုလမႃႇတႃႇ မႄႈယိင်းတၢင်ႇၵေႃႉၼၼ်ႉ ၵဝ်ယင်းဢမ်ႇဝူၼ်ႉဢွၵ်ႇၼႂ်းၸႂ်လႃႈ၊ တႃႇပူၼ်ႉပႅၼ် ၼႃႈႁိူၼ်းပိူၼ်ႈတႄႉဝႆႉၵႆၵႆယဝ်ႉ" ၵႆႉၵႆႉလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆသေ ၵေႃႉပဵၼ်မေး ၼၵုလမႃႇတႃႇၵေႃႈ ၸင်ႇဝႃႈ "ၸူဝ်ႈၵဝ်ၼႆႉ လိူဝ်သေၸဝ်ႈၽူဝ်ၵဝ် ၵဝ်ဢမ်ႇဢဝ်ဝူၼ်ႉသႂ်ႇၼႂ်းၸႂ်ၵဝ်သေၵႃႉ၊ တႃႇပူၼ်ႉပႅၼ်ၼႃႈႁိူၼ်းပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇတၢပ်ႈလူဝ်ႇထၢမ်ယဝ်ႉ" ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းၼၼ်သေ ၶႃသွင်ၵေႃႉ လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းဝႆႈသႃၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈယဝ်ႉ လႆႈထွမ်ႇငိၼ်းဢဝ် ဝိပသ်သၼႃႇတြႃးၸဝ်ႈ ဢၼ်ၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသေ ၵျၢင်ႉၵမ်ၽႄႈတိူၼ်းတြႃးၸဝ်ႈယဝ်ႉ ထူၺ်ႈထွၼ်ပႅတ်ႈႁၢၵ်ႈလွင်ႈဝူၺ်ႇႁၢင်ႈတၼ်ႇႁႃႇ၊ လွင်ႈမိုတ်ႈမၵ်ႉတင်းလူင်ယူႇယဝ်ႉ။ ၼၵုလမႃႇတႃႇလႄႈ ၼၵုလပီႇတႃႇၶႃၼႆႉ ဝၢႆးသေ ထူၺ်ႈထွၼ်ပႅတ်ႈတၼ်ႇႁႃႇယဝ်ႉ ၸင်ႇယူႇသဝ်းၵႂႃႇၸွမ်း ၸူဝ်ႈပၢၼ်ဢၼ်ငိူင်ႉဝႄႈၵႃႇမ ဢၼ်ပဵၼ်သိၼ် "ဢပျမ်ႇမၸရိယ ဝေရမၼိ" ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။

မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ၼၵုလပီႇတႃႇၼႆႉ ဢမ်ႇယူႇလီႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ ၵႂႃႇႁူပ်ႉႁၼ်ဝႆႈသႃၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈလႄႈ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၸင်ႇသင်ႇသွၼ်ဝၢး "ၼၵုလပီႇတႃႇ၊ တူဝ်ၶၼ်ႇထႃႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇယူႇလီသေတႃႉၵေႃႈ ၸႂ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတႄႉ တေလႆႈယူႇလီဢိူဝ်ႈ" ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ ၼၵုလပီႇတႃႇၵေႃႈ ၽွင်းဢမ်ႇယူႇလီၼၼ်ႉ တေလႆႈယူႇသဝ်းၵႂႃႇၸိူင်ႉႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပွင်ႇၸႂ်ၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။

မိူဝ်ႈၽွင်းၼၵုလပီႇတႃႇ ဢမ်ႇယူႇလီႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼၼ်ႉ ၼၵုလမႃႇတႃႇၼႆႉ ၵႂႃႇၸူးၸဝ်ႈၽူဝ်မၼ်းသေ "ဢေႃး...ၼၵုလပီႇတႃႇ၊ ယႃႇပေႁႂ်ႈပဵၼ်လွင်ႈမႆႈၸႂ်သေဢိတ်း၊ သင်ဝႃႈတၢႆၵႂႃႇၸွမ်းလွင်ႈမႆႈၸႂ်ၼႆ ၶၢၼ်ၸႂ်ၼႃႇ၊ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇသူင်လွင်ႈလႆႈတၢႆၸိူင်ႉၼၼ်" ပၼ်ႁႅင်းၼင်ႇၼၼ်။

ႁဵတ်းၼၼ်သေ ၼၵုလပီႇတႃႇၼႆႉ ၶိုၼ်းယူႇလီမႃးၶိုၼ်း။ ယူႇလီမႃးသေ ၽိူဝ်ႇၵႂႃႇဝႆႈသႃၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၼၼ်ႉ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၵေႃႈ "ဢေႃး...တၵ်ႉၵႃႇပေႃႈၸဝ်ႈႁိူၼ်းဢိူၺ်း၊ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼႆႉ ၵုသူဝ်ႇလီတႄႉ၊ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၼၵုလမႃႇတႃႇၼႆႉ မေႃဢီးလူသေ မၢင်ႇမွင်းၽွၼ်းလီတႃႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇယဝ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇလူမ်ၸႂ်သေ ဢမ်ႇၵႃး တၢင်းႁၼ်ထိုင်ဢၼ်လီၵေႃႈ ပၼ်ယူႇတႃႇသေႇလႄႈ လႆႈမေးၼၢင်းၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵၢမ်ႇလီၼႃႇ" ပူင်လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆယူႇယဝ်ႉ။ ဢိင်ၼိူဝ် ၼၵုလမႃႇတႃႇလႄႈ ၼၵုလပီႇတႃႇ ဢၼ်ပဵၼ်ပူႇဢွၵ်ႇၽူဝ်မေး ဢၼ်လီယိူင်ႈၼၼ်ႉသေ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၸင်ႇႁေႃးတေႇသၼႃႇ ၼင်ႇတီႈတႂ်ႈၼႆႉယူႇယဝ်ႉ

"ပဵၼ်ၽူဝ်မေးၵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ၊ တင်းသွင်ၵေႃႉၼႆႉ လွင်ႈလူႇယိုၼ်ႈပၼ်ၵေႃႈၸႂ်ငၢႆႈ၊ မီးပၵ်းမီးပိူင်တီႈ ၵႃႇမၵုင်ႇဢႃႇရုမ်ႇ၊ ယူႇၸွမ်းၼင်ႇထမ်ႇမတြႃးၸဝ်ႈသေ ၵပ်းသိုပ်ႇလၢတ်ႈၸႃတေႃႇၵၼ် ဢူၼ်ႈဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇဢွၼ်ႇ လူၺ်ႈတင်းမႅတ်ႉတႃႇ၊ ၽူဝ်မေးၸိူင်ႉၼၼ်ၼၼ်ႉ ၶူဝ်းၶွင်တေလိူင်ႇမၢၵ်ႈသေ တေမၢၵ်ႈမီးလီပဵၼ်ယဝ်ႉ။ ၽူႈၶဵၼ်ၶႃတင်းလူင်ၵေႃႈ တေၸႂ်လူႉ၊ ၽူဝ်မေးၵၼ်မိူၼ်ၼင်ႇၼၼ်ၼၼ်ႉ ၸၢတ်ႈၼႆႉၵေႃႈ ၽိုၵ်းသႃတိုဝ်းၵမ်တြႃး ၼင်ႇပၵ်းၼင်ႇပိူင်မၼ်းမီးလႄႈ တေလႆႈသိူဝ်းသႃႇၵတ်းယဵၼ်သေဢမ်ႇၵႃး ဝၢႆးမႃး တီႈမိူင်းၽီဢၼ်ၶဝ်တေႁွတ်ႈထိုင်ၵႂႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈ တေမီးတၢင်းမူၼ်ႈၸႂ်သိူဝ်းသႃႇၵႂႃႇ ဢမ်ႇႁၢင်ႉယူႇယဝ်ႉ" ၼႆယဝ်ႉ။

ၽိုၼ်ဢိင် မႄးထတ်း

ၼႃႈလိၵ်ႈ ႙႑၊ ပပ်ႉ - ႁၢင်ႈပိုၼ်းပုတ်ႉထၸဝ်ႈ| တႅမ်ႈ - သြႃႇလူင်ဢူးၵူဝ်ႇဢိင်ႇၵႃႇ (ၽူႈၼႄတြႃးဝိပသ်သၼႃႇလုမ်ႈၾႃႉ)