သိူဝ်ၸုမ်ႈ
သိူဝ်ၸုမ်ႈၼႆႉ ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႅဝ်း၊ မၼ်းၼႆႉၵေႃႈ လိူဝ်သေ သၢင်ႇသီႈလႄႈသိူဝ် ပဵၼ်တူဝ်သတ်း ဢၼ်လီၵူဝ်သေပိူၼ်ႈၼင်ႇၵဝ်ႇ။ တမ်ႈတီႈ ၼိူဝ်တူဝ်မၼ်းၼၼ်ႉ မီးၸုမ်ႈလမ် မိူၼ်မွၵ်ႇမၼ်းမူၺ်ဝႆႉလႄႈ ႁၢင်ႈလီဝႆႉပိူင်ၼိုင်ႈ။ သိူဝ်ၸုမ်ႈၼႆႉ တၢင်းယႂ်ႇတၢင်းသုင် ၽတ်ႉၽဵင်ႇမၼ်းၸမ်ႉ ႁူဝ်မႃႇမၼ်း တေမီးမွၵ်ႈ 2 ထတ်းပၢႆ 4 ႁၵ်း။ တႄႇဢဝ် ပၢႆၶူႈလင်မၼ်း တေႃႇထိုင်ပၢႆႁၢင်မၼ်းၼၼ်ႉ တေမီးယၵ်ႈ 7 ထတ်း။ သိူဝ်ၸုမ်ႈ မၢင်ၸိူဝ်း ၸၢင်ႈမီးထိုင် 7 ထတ်းၶိုင်ႈ။ သိူဝ်ၸုမ်ႈပေႃႈ မၢင်တူဝ် ယၢဝ်းမီး 9 ထတ်းလူးၵွၼ်ႇ။ ၼမ်ႉၼၵ်းတူဝ်ပေႃႈ မီးယူႇ ၼႂ်းဝူင်ႈၵၢင် 30 တေႃႇ 50 ၸွႆႉ။ ၼမ်ႉၼၵ်းတူဝ်မႄႈတႄႉ တေမီးယူႇ မွၵ်ႈ 25 ၸွႆႉ။ သိူဝ်ၸုမ်ႈမႄႈ ၼိုင်ႈတူဝ်ၼႆႉ ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ မၼ်းၵိူတ်ႇလုၵ်ႈ 2 တူဝ် တေႃႇထိုင် 4 တူဝ်။
သိူဝ်ၸုမ်ႈၼႆႉ ဝႅၼ်လႆႈၵႆသေဢမ်ႇၵႃး ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်တူၼ်ႈမႆႉၵေႃႈ ၽႂ်းၽၢႆတႄႉတႄႉ။ တမ်ႈတီႈ ၼိူဝ်ၵိင်ႇမႆႉၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်မေႃၵွပ်ႈယူႇၼိူဝ်မၼ်းသေ ၼွၼ်းပႂ်ႉတူဝ်ထိူၼ်ႇလူးၵွၼ်ႇ။ ယူႇၼိူဝ်တူၼ်ႈမႆႉသေ ၶဝ်ၸၢင်ႈမေႃဝႅၼ် ၶူမ်ႇသႂ်ႇၼိူဝ်တူဝ်သတ်း ဢၼ်လတ်းမႃး တႂ်ႈတူၼ်ႈမႆႉၼၼ်ႉယူႇ။ မၢင်ပွၵ်ႈမၢင်လႂ် ၵႆႉလေႇ မူၵ်းၸွမ်းယွမ်းယွမ်ႇ ႁိမ်းၽင်ႇၼမ်ႉသေ ပႂ်ႉၵိၼ် တူဝ်သတ်းဢွၼ်ႇ ဢၼ်လူင်းမႃးၵိၼ်ၼမ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မၢင်ပွၵ်ႈမၢင်လႂ်ၵေႃႈ ၵႆႉၸၢင်ႈၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းဝၢၼ်ႈသေ မႃးဢဝ်ၵိၼ်မႃ၊ ပႄႉ၊ ဝူဝ်းဢွၼ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉယူႇ။
.jpg)
သိူဝ်ၸုမ်ႈၼႆႉ ၽႄႈတိူၼ်းမီးဝႆႉ ၸွမ်းၵုၼ်လူင်ဢေးသျႃး၊ ဢႃႇၾရိၵလႄႈ ၵုၼ်မလေးသျႃးၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ တမ်ႈတီႈ ၵုၼ်လူင်ဢမေႇရိၵၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးသိူဝ်ၸုမ်ႈမဵဝ်းၼိုင်ႈသေတႃႉ လွၵ်းလမ်မၼ်း ဢမ်ႇမိူၼ် သိူဝ်ၸုမ်ႈ တမ်ႈတီႈ ၵုၼ်လူင်ဢေးသျႃးတင်းဢႃႇၾရိၵ။ သိူဝ်ၸုမ်းမဵဝ်းၼိုင်ႈ ဢၼ်မီးတီႈ ဢိၼ်ႇတိယ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ ၶျီႇတႃးၼၼ်ႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈလဵၵ်ႉ သင်ဝႃႈ သွၼ်ပၼ်မၼ်း လမ်းတူဝ်ထိူၼ်ႇၼႆၸိုင် မၼ်းမေႃလမ်းတူဝ်ထိူၼ်ႇၸွႆႈၸဝ်ႈမၼ်းလႄႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ႁွင်ႉဝႃႈ သိူဝ်ၸုမ်ႈလိုပ်ႈထိူၼ်ႇၼႆယူႇ။ သိူဝ်ၸုမ်းၸႃႉၼၼ်ႉ ယၢမ်ႈဢဝ် ၵႂႃႇၸၢမ်းၽိုၵ်းလႅၼ်ႈၶႄႉၵၼ်တူၺ်း တမ်ႈတီႈ မိူင်းဢိင်ႇၵလၢၼ်ႇယူႇ။ တမ်ႈတီႈ မိူင်းဢိၼ်ႇတိယၼႆႉ သမ်ႉမီးထႅင်ႈ သိူဝ်ၶူၼ်လမ်တင်းတူဝ် သမ်ႉမီးၸုမ်ႈလမ် လိူမ်ႈၼိူဝ်တူဝ်မၼ်းၼၼ်ႉသေ ႁွင်ႉဝႃႈ သိူဝ်ၸုမ်ႈလမ်။ သိူဝ်ၸုမ်ႈလမ်ၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ဢမ်ႇၽႄႉမိူၼ်သိူဝ်တၢင်ႇမဵဝ်းလႄႈ ၼင်မၼ်းၼၼ်ႉ ယေႃးၵီႇႁိၼ်ႇတူႇၶဝ် ဝႆႉၵႃႈၶၼ် ၼၵ်းၼႃၼပ်ႉယမ်တႄႉယဝ်ႉ။ ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ သတ်းသေ မၢင်လွင်ႈမၢင်ပိူင်ၼႆႉ ၵူၼ်းႁဝ်း ၵႆႉဢဝ်ႁဵတ်း ၶေႃႈၵႂၢမ်းသင်ႇသွၼ်ၵၼ်ယူႇ။ လွၵ်းသိူဝ်ၸုမ်ႈၼႆႉ တိုၼ်းဢမ်ႇမေႃလႅၵ်ႈလၢႆႈလႄႈ ပိူၼ်ႈၸင်ႇဝႃႈ "သိူဝ်ၸုမ်ႈဢမ်ႇလၢႆႈလွၵ်း ၵူၼ်းယွၵ်းဢမ်ႇလၢႆႈတၢင်းယၢမ်ႈ" ၼႆၼၼ်ႉယူႇ။ [1]
- ↑ မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ ကျားသစ်၊ အတွဲ ၂ (ကျ-ခွံ)၊ နှာ ၉။