သထိပ်ႉၵျွပ်ႉ
သတီႇဝႅၼ်ႇ ပေႃးလ် ၵျွပ်ႉသ် (ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: Steven Paul Jobs , ၾႅပ်ႇဝႃႇရီ 24၊ ပီႊ 1955 – ဢွၵ်ႇထူဝ်ႇပႃႇ 5၊ ပီႊ 2011) ႁိုဝ် ဢၼ်ၵူၼ်းၼမ်ႁူႉၸၵ်းၸိုဝ်ႈဝႃႈ သတိပ်ႉၾ် ၵျွပ်ႉသ် (ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: Steve Jobs) ၼႆႉပဵၼ် ၽူႈၶူင်ႊသၢင်ႈ လႄႈၽူႈၼမ်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢမေႇရိၵၼ်၊ ၽူႈႁူမ်ႈၵေႃႇတင်ႈ၊ ၵေႃႉယၢမ်ႈပဵၼ် ၽူႈၵုမ်းၵႂၢၼ်း ၶမ်ႇပၼီႇApple Inc., ၊ပဵၼ်ၽူႈၵုမ်းၵႂၢၼ်းၾၢႆႇၸတ်းၵၢၼ် ၽိၵ်ႇသႃႇဢၼီႇမေးသျိၼ်းသတူႇတီႇဢူဝ်ႇ (Pixar Animation Studios) လႄႈပဵၼ်ၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈမုၵ်ႉၸုမ်း ၶမ်ႇပၼီႇတိူဝ်ႇဝွလ်ႉတ် ၻိသ်ႉၼီႇ (The Walt Disney Company) မိူဝ်ႈပီႊ 2006 ဝၢႆးလင်ၶမ်ႇပၼီႇတိသ်ႉၼီႇသိုဝ်ႉဢဝ် "ၽိၵ်ႉသႃႇၾရၵ်ႉၶ်"ယဝ်ႉၼၼ်ႉ။
သတိပ်ႉၾ် ၵျွပ်ႉသ် | |
---|---|
1955 - 2011 | |
ၽႃႇသႃႇၵိူဝ်းယမ် | ထေႇရဝႃႇတ ပုတ်ႉထၽႃႇသႃႇ (ဢွၼ်တၢင်း - Lutheran)[1] |
ႁူင်းႁဵၼ်း | ၶေႃးလဵၵ်ႉရိတ်ႉ (ဢမ်ႇတၼ်းယဝ်ႉႁဵၼ်း) |
ၼႃႈၵၢၼ် | ၽူႈႁူမ်ႈတႄႇတင်ႈ၊ ႁူဝ်ပဝ်ႈ လႄႈ ထႅၼ်ႈၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် (Apple Inc.) ၽူႈႁူမ်ႈတႄႇတင်ႈ လႄႈ ထႅၼ်ႈၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် (Pixar) ၽူႈတႄႇတင်ႈ လႄႈ ထႅၼ်ႈၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် (NeXT Inc.) |
ပီၸိူဝ်းလႆႈတူင်ႉၼိုင် | 1974-2011 |
လွင်ႈမၢၵ်ႈမီး | ဢမႄႇရိၵၢၼ်ႇ တေႃႇလႃႇ $8.3 ႁဵင်လၢၼ်ႉ (ၵျူႇလၢႆႇ 2010) |
ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းၼၢမ်းႁူဝ် | The Walt Disney Company[2] Apple Inc. |
ၵေႃႉၵူႈ | လေႃရဵၼ်းသ် ၽူဝ်းဝႅလ်း (m. 1991) |
လုၵ်ႈလၢင်း | လီႇသႃႇ ၿရဵၼ်ႇၼႅၼ်ႇ-ၵျွပ်ႉသ် ရိတ်ႉ ၵျွပ်ႉသ် ဢီႇရိၼ်ႇ ၵျွပ်ႉသ် ဢိၾ်ႉ ၵျွပ်ႉသ် |
ဝၼ်းသဵင်ႈၵၢမ်ႇ | ဢွၵ်ႇထူဝ်ႇပႃႇ 5၊ 2011 | (ဢႃႇယု 56)
တီႈသဵင်ႈၵၢမ်ႇ | ဝဵင်းပႃႇလူဝ်ႇဢႄႇတူဝ်ႇ၊ ၸႄႈမိူင်းၵႄႇလီႇၽူဝ်းၼီးယႃး၊ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ |
လွင်ႈတၢင်းလႆႈသဵင်ႈၵၢမ်ႇ | Respiratory arrest caused by Metastatic Insulinoma |
ပီႈၼွင်ႉ | Mona Simpson (ပီႈသၢဝ်) |
လၢႆးမိုဝ်း | |
သထိပ်ႉၵျွပ်ႉ ၵေႃႉဢၼ်ၵိူတ်ႇမႃးၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်း ဢၼ်မီးမႄႈယူႇၵေႃႉလဵဝ် မိူဝ်ႈ ၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇ 24 ပီ 1955 ၼၼ်ႉ ထိုင်မႃးဢႃႇယု လႆႈၸဵတ်းဝၼ်း ၸူးမီး ၵူပ်ႉၵူႈ သွင်ၵေႃႉ မႃးယွၼ်းၵဵပ်းလဵင်ႉမၼ်းသေ မၼ်းလႆႈယႂ်ႇမႃး တီႈ Cupertino ဢၼ်ဝၢႆးလင် ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇမႃးဝႃႈ ၵႄႈလွႆသီႇလီႇၶုၼ်ႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢၼ်သႅၼ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင်ၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းယၢမ်ႈၵပ်းသိုပ်ႇၾူင်းၸူး William Hamlett ဢၼ်မီးတီႈ Palo Alto သေၵေႃႈ ယၢမ်ႈယွၼ်းမႃးဝႃႈ ၶႂ်ႈလႆႈၶိူင်ႈပွတ်း တွၼ်ႈတႃႇ ၼႃႈၵၢၼ် ၵၢၼ်သွၼ်ႁဵၼ်း ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼႆႉ ထိုင်ၶၢဝ်းမႆႈမႃး ၶဝ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်တီႈ ၶွမ်ႇပၼီႇ HP သေ ၸူးလႆႈမိုတ်ႈပဵၼ်ဢူၺ်းၵေႃႉၵၼ်တင်း ဢိၼ်ႇၵျိၼ်ႇၼီႇယႃႇ သထိပ်ႉဝေႃႉၸၼိတ်ႉ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
သထိပ်ႉၵျွပ်ႉၼႆႉ ၶိုၼ်ႈၶေႃးလဵၵ်ႉ Reed တီႈဝဵင်းပူဝ်ႉလၢၼ်ႉ ဢၼ်မီးတီႇ ဢေႃႇရီႇၵုၼ်း ၼၼ်ႉသေ တၼ်းၶိုၼ်ႈပဵၼ်ပွတ်းပဵၼ်တွၼ်ႈယဝ်ႉ ၸူးဢွၵ်ႇၶေႃးလဵၵ်ႉယဝ်ႉ ၶိုၼ်းသိုပ်ႇၶိုၼ်ႈ ပၢင်သွၼ်တၢင်းၼွၵ်ႈယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၵႃႈပၢင်သွၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈပႃး ပၢင်သွၼ်ပၢႆးမေႃ ဢဝ်မိုဝ်းတႅမ်ႈလိၵ်ႈသေယဝ်ႉ။ လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ၼၼ်ႉ မိူဝ်းၼႃႈဝၢႆးလင်မႃး တေမီးလွင်ႈတၢင်းလီၼိူဝ် လွင်ႈၽၢင်ငၢမ်းႁၢင်ႈလီ တီႈၼိူဝ် ၶွမ်ႇပိဝ်ႇတႃႇ Macintosh ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မၼ်းပႃးထူင်ပႃႉလင်လုၵ်ႈၼိူင်ႈသေ ၸၢမ်ႈလၢဝ်းလႄႇၸူး မိူင်းဢိၼ်းတီးယႃးမႃးယဝ်ႉ။ ၵျွပ်ႉၼႆႉ မၼ်းယၢမ်ႈပဵၼ်ၼင်ႇ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၵေႃႉၼိူင်ႈသေ ယၢမ်ႈၶဝ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်မႃးတီႈ Atari ဢၼ်ပဵၼ်ၵၢၼ်ၵၢၼ်းသိုဝ်ႇတၢင်း ဝီႇတီႇယူဝ်ႇၵဵမ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၽွင်းၶဝ်တႄႇတင်ႈ Apple Computer တီႈၼႂ်းယူင်ႇဝႆႉၶူဝ်း မူင်ႉႁေႃႁိူၼ်းၵျွပ်ႉ မိူဝ်ႈပီ 1976 ၼၼ်ႉ ၵျွပ်ႉၼႆႉ မီးဢႃႇယု 21 သေ ဝေႃႉၸၼိတ်ႉၼႆႉမီး ဢႃႇယု 26 ၶူပ်ႇယဝ်ႉ။
ၸိူဝ်းပဵၼ်ႁူင်းၵၢၼ်ၶွမ်ႇပၼီႇတႂ်ႈမိုဝ်းၵျွပ်ႉၼႆႉ လႆႈသိုပ်ႇမိုတ်ႈပၼ်မႃး ၸိူဝ်းဢၼ်ပဵၼ် ၶွပ်ႇပိဝ်ႇတႃႇ Apple ၵမ်းဢွၼ်တၢင်းသုတ်း လႄႈ ၶွမ်ႇပိဝ်ႇတႃႇ Macintosh ဢၼ်ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင်မႃး မိူဝ်ႈပီ 1980 ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသေၼၼ်ႉ ၵျွပ်ႉၼႆႉ လႆႈမီးမဵတ်ႉတႃႇၽဵင်ႇၵၼ်တင်း ၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်းဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈ ၵျူင်းဝိတ်ႉသေ လႆႈပၵ်းသဝ်းတီႈ Palo Alto ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ထိုင်မႃးပီ 1991 ၼၼ်ႉ ၵျွပ်ႉလႆႈၵူပ်ႉၵူႈသွၼ်ႈမဵင်ႈၵၼ်ၽၢႆႇၼႃႈ မုၼ်ၸဝ်ႈပုတ်ႉထၽႃႇသႃႇပႃးၼိူင်ႈယဝ်ႉ။ ၵျွပ်ႉလႄႈ တင်းမႄးၼၢင်းမၼ်းၼႆႉ လႆႈလုၵ်ႈလၢင်းသၢမ်ၵေႃႉယဝ်ႉ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈပႆႇၵူပ်ႉၵူႈ ဢၼ်မၼ်းလႆႈထူပ်းၼၢင်းယိင်းၵေႃႉၼိူင်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးဝႆႉ လုၵ်ႈယိင်းၵေႃႉၼိူင်ႈ။ မိူဝ်ႈပီ 1985 ၼၼ်ႉ ၵျွပ်ႉလႆႈဢွၵ်ႇယၢၼ်မႃးတီႈ Apple သေ ၶိုၼ်းတႄႇတင်ႈၶွမ်ႇပၼီႇ ၶွမ်ႇပိဝ်ႇတႃႇ NeXT ဢၼ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ၶွမ်ႇပိဝ်ႇတႃႇယႂ်ႇလူင် ၶိုတ်းၵၢပ်ႈတွၼ်ႈတႃႇ ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵျွပ်ႉၼႆႉ မၼ်းႁူမ်ႈၵၼ်တင်း ၸဝ်ႈပၢႆးမေႃ ၶွမ်ႇပိဝ်ႇတႃႇ ၵရၢပ်ႉၾိၵ်ႉ တီႈငဝ်းတူင့်လူးၵတ်ႉ သေၵေႃႈ ႁူမ်ႈၵၼ်တႄႇတင်ႈမႃး Pixar မိူဝ်ႈပီ 1986 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
Apple ၼႆႉ ထိုင်ပီ 1996 မႃး ၶိုၼ်းသိုဝ်ႉၵဝ် ၶွမ်ႇပၼီႇၶွမ်ႇပိဝ်ႇတႃႇ Next တင်းငိုၼ်း တေႃႇတႃႇ 429 လၢၼ်ႉသေ ၵျွပ်ႉလႄႈ Apple လႆႈၶိုၼ်းႁူမ်ႈပွင်းၵၼ်မႃးယဝ်ႉ။ ၵျွပ်ႉၼႆႉ ထိုင်ပီ 2004 မႃး လႆႈၽႃႇတတ်း ယွၼ်ႉ ၶႅၼ်ႇသႃႇပၼ်ႇၵရိ မႃးယဝ်ႉ။ ထိုင်ပီ 2009 လိူၼ်ၸၼ်ႇဝႃႇရီႇၼၼ်ႉ မၼ်းဢဝ်ၶႂၢင်ႉယႃႈယႃသေ ထိုင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႇမႃး ၵျွပ်ႉၶိုၼ်းၶဝ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၶိုၼ်းယူႇယဝ်ႉ။
Steven Paul Jobs (ၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇ 24, 1955 - ဢွၵ်ႇထူဝ်ႇပႃႇ 5, 2011) ၼႆႉ ပဵၼ်ၵေႃႇႁူမ်ႈတႄႇတင်ႈ Apple လႄႈ ပဵၼ်ထႅၼ်ႈၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် တီႈ Apple မႃးယဝ်ႉ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉဢမ်ႇၵႃး မၼ်းလႆႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် ထႅၼ်ႈၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် တီႈ Pixar ၸဵမ်မိူဝ်ႈ Disney ပႆႇပိူင်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။[3] မၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉပိူင်ႇ သႄႇယႃႇ Disney ဢၼ်ၼမ်လိူဝ်သေပိူၼ်ႈသေ မၼ်းပဵၼ် ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ၸုမ်းၼၢမ်းႁူဝ် Disney မႃးယဝ်ႉ။ မၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵေႃႇဢွၼ်ႁူဝ် ၽၢႆႇၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ ၶွမ်ႇပိဝ်ႇတႃႇ လႄႈ ၽၢႆႇလဝ်ႇမူၼ်ႈတူၼ်ႈၸႂ်ယဝ်ႉ။ ထိုင်မႃး ပီ 2011 လိူၼ်ဢေႃးၵၢတ်ႉ 24 ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ပၢႆးယူႇလီမၼ်းလႄႈ မၼ်းလႆႈထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇတီႈ ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈမၼ်းၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။
ထိုင်မႃး ပီ 2011၊ လိူၼ်ဢွၵ်ႇထူဝ်ႇပႃႇ 6 ဝၼ်းၼၼ်ႉ ၶွပ်ႇပၼီႇပၢႆးမေႃ Apple ဢၼ်မၼ်းၵေႃႉတႄႇတင်ႈမႃးၼၼ်ႉ လႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ Steve Jobs ၵေႃႉဢၼ်ပဵၼ် ထႅၼ်ႈၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၵေႃႉၵဝ်ႇ လႆႈသဵင်ႈၵၢမ်ႇၵႂႃႇယဝ်ႉ ၼႆယဝ်ႈ။ Steve Jobs ၵေႃႉဢၼ်ပဵၼ်ၸၢဝ်းပုတ်ႉထၼႆႉ ၽွင်းမၼ်းလႆႈသဵင်ႈၵၢမ်ႇၵႂႃႇၼၼ်ႉ ဢႃႇယုမၼ်းမီး 56 ၶူပ်ႇသေ ယွၼ်ႉမၼ်းလႆႈပဵၼ်တၢင်းပဵၼ် ၶႅၼ်ႇသႃႇပၼ်ႇၵရိယ မႃးၶၢဝ်းတၢင်းတင်းႁိုင်ယဝ်ႉ။ လုၵ်ႉတီႈလုမ်းငဝ်ႈၸိုင်ႈမၼ်း ဢၼ်မီးတီႈ Silicon Valley တီႈၸႄႈမိူင်း California သေ လႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႃႈ လွင်ႈၶူင်သၢင်ႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇမၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ဢဝ် လွင်ႈလႅတ်းၽၢႆမၼ်း၊ ဢဝ်လွင်ႈမၼ်းႁၵ်ႉႁွမ်ပႅင်းလိူဝ်ၼိူဝ်ၵၢၼ်မၼ်း လႄႈ ၼမ်ႉၵတ်ႉ လွင်ႈၶတ်းၸႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ပိုၼ်ႉသေ ႁဵတ်းမႃး ဝႃႈၼႆႉယဝ်ႉ။[4] မိူဝ်ႈပီ 2011၊ လိူၼ်ဢွၵ်ႇထူဝ်ႇပႃႇ 5 ဝၼ်းၼၼ်ႉ တီႈၼႃႈလိၵ်ႈဢိၼ်ႇထႃႇၼႅတ်ႉ ၶွမ်ႇပၼီႇ Apple ၼႆႉ ယွၼ်ႉၼႄလွင်ႈမွင်ၸႂ်လႄႈ လႆႈဢဝ်ၶႅပ်းႁၢင်ႈမၼ်း တၢင်ႇၼႄဝႆႉသေ ပေႃးၼဵၵ်းတူၺ်း ႁဵင်းၵွင်ႉၼၼ်ႉ တေလႆႈႁၼ်ၼင်ႇ ၽၢႆႇတႂ်ႈၼႆႉယူႇယဝ်ႉ။
"We are deeply saddened to announce that Steve Jobs passed away today. Steve's brilliance, passion and energy were the source of countless innovations that enrich and improve all of our lives. The world is immeasurably better because of Steve. His greatest love was for his wife, Laurene, and his family. Our hearts go out to them and to all who were touched by his extraordinary gifts"
ၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵေႃႉဢွၼ်ႇ
မႄးထတ်းၸိူဝ်းပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇသိၵ်ႉႁိၵ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၽိူဝ်ႇၶဝ်လႆႈငိၼ်း လွင်ႈ Blue Box tef ႁႅၵ်ႉၶႃႇ ၶဝ်ႁဵတ်းပၼ် တွၼ်ႈတႃႇ ဢမ်ႇလႆႈၸႂ်ႉၸၢႆႇငိုၼ်းသေ ႁွင်ႉၾူင်းလႆႈတီႈၵႆၼၼ်ႉယဝ်ႉၸိုင် ၶဝ်လူတူၺ်းၼႂ်းပပ်ႉသေ ၶဝ်ၸၢမ်းႁဵတ်းတူၺ်းယဝ်ႉ။ သထိပ်ႉၵျွပ်ႉၼႆႉ မၼ်းလႆႈတၢင်းဝူၼ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ် ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး တႃႇလႄႇႁႃၶၢႆ ၶိုၼ်ႈႁိူၼ်းၼိူင်ႈ လူင်းႁိူၼ်းၼိူင်ႈၼႆႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ မၼ်းဢမ်ႇၽဵင်ႇမႅၼ်ႈၵၼ်တင်း ပၵ်းပိူင်လႄႈ ၽိူဝ်ႇပလိၵ်ႈၶဝ် တိၺွပ်း ၶဝ်ၸင်ႇၵိုတ်းပႅတ်ႈ ၼႃႈၵၢၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ သထိပ်ႉၵျွပ်ႉၼႆႉ ၽိူဝ်ႇမၼ်းယဝ်ႉတူဝ်ႈ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင်ယဝ်ႉ မၼ်းၵႂႃႇတီႈ ၶေႃးလိၵ်ႉ Reed တီႈ ၸႄႈမိူင်း Oregon ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းပဵၼ်ပေႃႈမႄႈၵဵပ်းလဵင်ႉမၼ်းၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇပေႃးမၢၵ်ႈမီးသေတႃႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ လႆႈပၼ်ၵႂၢမ်းမၼ်ႈဝႆႉတီႈ မႄႈၵိူတ်ႇမၼ်းဝႆႉလႄႈ ၸင်ႇလႆႈဝႆႉမၼ်းပၼ်တီႈ ႁူင်းႁဵၼ်းၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ထိုင်ပီ 1974 မႃး သထိပ်ႉၵျွပ်ႉၼႆႉ ယွၼ်ႉမၼ်းလူဝ်ႇငိုၼ်းမႃးလႄႈ ၸင်ႇၶဝ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်တီႈ Atari ဢၼ်ပဵၼ် ႁူင်းၵၢၼ်ၶွမ်ႇပၼီႇ Video Game ၼၼ်ႉသေ မၼ်းလႆႈယိၼ်းၶွႆ Nolan Bushnell ဢၼ်ပဵၼ်ၽူႈတႄႇတင်ႈ Atari ၵေႃႉဢၼ်ၶူင်သၢင်ႈ ၸၢၵ်ႈ Pinball ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မၼ်းၼႆႉ တႄႇၸဵမ်မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ မၼ်းမီးပၢႆးဝူၼ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇ ႁဵတ်းၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးသုၼ်ႇတူဝ်ႇ ဢၼ်ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ Electronic ယဝ်ႈ။ သထိပ်ႉၵျွပ်ႉၼႆႉ မၼ်းလႆႈၵႂႃႇထိုင်တီႈ Germany သေ ၵႂႃႇမူၼ်ႉမႄးပၼ် ၸၢၵ်ႈ Atari မႃးသေဢမ်ႇၵႃး မၼ်းလႆႈၵႂႃႇပႃး ဢိၼ်းတီးယႃး တႃႇၵႂႃႇသွၼ်ႇပႆႇၺႃႇၼႆယဝ်ႉ။ ၽွင်းၶၢဝ်းယၢမ်းၼၼ်ႉ မၼ်းလႆႈၶဝ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်တီႈ ႁူင်းၵၢၼ်ၶွမ်ႇပၼီႇ HP တီႈဢၼ် ဢိၼ်ႇၵျိၼ်ႇၼီႇယႃႇ Wozၶဝ်ႈၸူႉတုမ်ၵၼ်ဝႆႉသေ မၼ်းၶူင်သၢင်ႈမႃးလႆႈ တိူၵ်ႈၶွမ်ႇပိဝ်ႇတႃႇသုၼ်ႇတူဝ် ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃး ၶျိပ်ႉဢိတ်းဢွတ်းလႄႈတင်း ၽိဝ်ၼႃႈၶွမ်း၊ ၽၢင်ၼဵၵ်း (ၶီးပူတ်ႉ) ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ၶွမ်ႇပၼီႇ မၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇ
မႄးထတ်းSteve ၼႆႉ ပေႃးၵပ်းၵၢႆႇၽၢႆႇပၢႆး ဢိၼ်ႇၵျိၼ်ႇၼီႇယႃႇမႃး ဢမ်ႇပေႃးႁူႉသေတႃႉ မၼ်းလႆႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်တင်း Woz သေၵေႃႈ ၶဝ်လႆႈႁၢင်ႈသေၶၢႆပၼ် ၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈ Computer တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းၶႂ်ႈၸႂ်ႉ ၶွမ်ႇပိဝ်ႇတႃႇသေ တႅမ်ႈ Software ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ Steve လၢတ်ႈသင်မႃးၼႆ "ႁူမ်ႈဝႃႈ ႁဝ်းလႆႈသုမ်းငိုၼ်းမႃးၼႆၵွၼ်ႇလႄႈ လႆႈဝႃႈႁဝ်းမီး ႁူင်းၵၢၼ်ၶွမ်ႇပၼီႇ သုၼ်ႇတူဝ်မႃးယဝ်ႉ။ ပဵၼ် ႁူင်းၵၢၼ် Company သုၼ်တူဝ် ၵမ်းဢွၼ်တၢင်းသုတ်း တီႈၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇႁူင်းၵၢၼ်ၶွမ်ႇပၼီႇၶဝ် လူဝ်ႇငိုၼ်း တေႃႇလႃႇၼိူင်ႈႁဵင်ၼၼ်ႉ Steve ၼႆႉ လႆႈၶၢႆ လူတ်ႉ Volkswagen လႄႈ HP 65 calculator ၶွင် Woz ယဝ်ႉ။ ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ ၸိုဝ်ႈႁူင်းၵၢၼ်ၶွမ်ႇပၼီႇၶဝ်သေ ၶဝ်ဝူၼ်ႉတူၺ်း ၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်းယဝ်ႉ လိုၼ်းသုတ်းမၼ်း ၶိုၼ်းဢွၼ်ၵၼ်ပၼ်ၸိုဝ်ႈဝႃႈ Apple ၼႆယဝ်ႉ။ ၵေႃႉဢၼ်သင်ႇဢဝ် ၸၢၵ်ႇၶဝ် ဢွၼ်တၢင်းသုတ်းၼႆႉ ပဵၼ် ၸဝ်ႈၵၢၼ်လၢၼ်ႉသတူဝ်း Byte Shop Computer ယဝ်ႉ။ မၼ်းၼႆႉ သင်ႇ ၶွမ်ႇပိဝ်ႇတႃႇ တႃႇ ႁႃႈပၢၵ်ႇလုၵ်ႈသေ ၼိူင်ႈလုၵ်ႈၼႆႉ မၼ်းပၼ် တေႃႇလႃႇႁႃႈပၢၵ်ႇလႄႈ ၶဝ်တႄႇလႆႈငိုၼ်းတေႃႇလႃႇ သွင်မိုၼ်ႁႃႈ ယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇၶွမ်ႇပိဝ်ႇတႃႇ ၼိူင်ႈလုၵ်ႈၼႆႉ တိုၼ်းလၢင်းမၼ်းတူၵ်း မွၵ်ႈ ငိုၼ်းတေႃႇလႃႇ 220 ၼႆႉသေ ၶၼ်ၶၢႆတီႈ လၢၼ်ႉၸမ်ႉ မီး တေႃႇလႃႇ 660 ယဝ်ႉ။ ၶႃသွင်ၵေႃႉ ၶဝ်ႈလၢၼ်ႉဢွၵ်ႇလၢၼ်ႉသေ လႄႇႁႃၶၢႆမႃးယဝ်ႉ။ ၼႆႉပဵၼ် ငဝ်ႈတႄႇၶွမ်ႇပိဝ်ႇတႃႇ Apple ယဝ်ႉ။ ဝၢႆးမႃး ၵေႃႉဢၼ်လႆႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ Ron Wayne ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ႈပႃးမႃးလႄႈ ၶဝ်သၢမ်ၵေႃႉႁူမ်ႈၵၼ်သေ ထိုင်ပီ 1976 လိူၼ်ဢေႇပရႄႇ 1 ဝၼ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်တႄႇတင်ႈ Apple company မႃးယူႇယဝ်ႉ။
ႁၢင်ႈႁိင်ႈမၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇ လႄႈ ၶွမ်ႇပိဝ်ႇတႃႇ
မႄးထတ်းမိူဝ်ႈၽွင်းၼၼ်ႉ Woz ၼႆႉ လႆႈၸႂ်ႉတိုဝ်း တိူဝ်းဝႆးသေ ၶဝ်တိုၵ်ႉၸၼ်ၽၢင်ႁၢင်ႈတီႇသၢႆး Apple II ဢၼ်တေၸၢင်ႈၸႂ်ႉၵိုၵ်းလႆႈတင်း Color TV ဢၼ် Resolution မၼ်းၶႅမ်ႉၶႅမ်ႉယူႇသေ ၽွင်းတူဝ်ႈတၼ်း တွၼ်ႈတႃႇႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃး Steve လႆႈသွၵ်ႈႁႃ ၸဝ်ႈငိုၼ်း ဢၼ်တေၽင်တိုၼ်းလၢင်းၸွမ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ Steve Jobs ၼႆႉ လႆႈထူပ်းၵၼ်တင်း ၽူႈၽင်တိုၼ်းလၢင်း ၸဝ်ႈသျႄႇယႃႇ ဢၼ်လႆႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ Mike Markkula ၼႆသေ မၼ်းသႂ်ႇတိုၼ်းလၢင်း တေႃႇလႃႇသွင်သႅၼ်ႁႃႈယဝ်ႉ။ Mike ၼႆႉ ယွၼ်ႉၶႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ Apple လႄႈ လႆႈၵပ်းသိုပ်ႇတင်း ၽူႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇယဝ်ႉ။ Steve ၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈ Logo မၼ်း ပဵၼ်ၼင်ႇႁၢင်ႈလီႁၵ်ႉလႄႈ ၽူႈၸၼ် Design မၼ်းၼႆႉ ယႃႇပေႁႂ်ႈမၼ်းမိူၼ်တင်း မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈၼႆသေ ၸင်ႇသႂ်ႇပၼ် ႁွႆးၶူပ်းဝႆႉယဝ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တွၼ်ႈတႃႇၼႄ လၵ်းထၢၼ် Color Graphics Capability ၶွင် Apple ၼႆလႄႈ ၸင်ႇလႆႈသႂ်ႇယွင်းသီၸေးပၼ်ယူႇယဝ်ႉ။ ၶဝ်ဢဝ် Apple II ၶဝ် ၶဝ်ႈၼႄတီႈ ပၢင်ပွႆးၼႄ ၶွမ်ႇပိဝ်ႇတႃႇ West Coast သေ ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းတင်းၼမ် လႆႈၸႂ်တႄႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉ Spreadsheet Software ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢၼ်ၼၼ်ႉ ပႆႇမီး Personal Computer ဢၼ်တေၸၢင်ႈႁဵတ်း သဵၼ်ႈမၢႆၸရၢင်းဢၢင်းၵႂၢၵ်ႈလႄႈ ၸိူဝ်းပဵၼ်ၽူႈယိပ်းသဵၼ်ႈမၢႆၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ်ႁိမ်ၵၼ်သိုဝ်ႉယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းၼၼ်သေ Steve ၵေႃႈ လႆႈမၢၵ်ႈမီးၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ႁူင်းၵၢၼ် ၶွမ်ႇပၼီႇၵေႃႈ တိူဝ်းယႂ်ႇမႃးသေ ၽူႈၽင်တိုၼ်းလၢၼ်းၵေႃႈ တိူဝ်းၼမ်မႃးယူႇယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၵႃႈၶဝ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈပၢႆးသၢႆႊၶွမ်ႇပိဝ်ႇတႃႇ Raskin ၵေႃႉတႄႇလႆႈပၢႆးဝူၼ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇႁႂ်ႈပဵၼ်ၶွမ်ႇပိဝ်ႇတႃႇ ၸႂ်ႉလႆႈငၢႆႈငႅမ်ႈ ၼင်ႇၸၢၵ်ႈႁၢင်းၶဝ်ႈမုၼ်း (toaster) ၼၼ်ႉလႄႈ ၸင်ႇလႆႈပၼ်ၸိုဝ်ႈ Porject ၼၼ်ႉဝႃႈ Apple Macintosh ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။
သထိပ်ႉ လႄႈ ၶွမ်ႇပၼီႇၼႅတ်ႉၸ်
မႄးထတ်းသထိပ်ႉၵျွပ်ႉၼႆႉ မၼ်းၶၢႆဢွၵ်ႇ သျႄႇယႃႇမၼ်းပႅတ်ႈသဵင်ႈသဵင်ႈသေ ဢွၵ်ႇယၢၼ် Apple မႃး မိူဝ်ႈပီ 1985 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယွၼ်ႉမၼ်းမီး တၢင်းဝူၼ်ႉဝႆႉယဝ်ႉလႄႈ မၼ်းၸင်ႇလႆႈၵႂႃႇ ႁူမ်ႈၵၼ်တင်း NeXT ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉမၼ်းဝႆႉ တၢင်းယိူင်းဢၢၼ်း တွၼ်ႈတႃႇ ႁႂ်ႈ NeXT ၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၶႅမ်ႉတီႈသုတ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တီႈတႄႉမၼ်းၵေႃႈ NeXT Cube ၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၶႅမ်ႉတႄႉတႄႉသေတႃႉ ၵႃႈၶၼ်မႂ်းယႂ်ႇသုင်ၼႃႇ။ ၽၢႆႇၵူၼ်းသိုဝ်ႉမၼ်း ၶႂ်ႈၸႂ်ႉမွၵ်ႈ တေႃႇလႃႇ 3000 ၼႆႉၵူၺ်းသေတႃႉ ယွၼ်ႉမၼ်းတူၵ်းၵႂႃႇထိုင် တေႃႇလႃႇၼိူင်ႈမိုၼ်ႇၼၼ်ႉလႄႈ ဢမ်ႇလႆႈၶၢႆ။ ဝၢႆးမႃး ၶွမ်ႇပၼီႇ NeXT ၵေႃႈ လႆႈဝႆၶွၼ်းမႃးသေ လုၵ်ႉဢဝ် ၽၢႆႇ Hardware ၶၢႆႉၸူးၵႂႃႇ ၽၢႆႇ Software ယူႇယဝ်ႉ။ Steve ၼႆႉ ယွၼ်ႉမၼ်းလႆႈထူပ်း လွင်ႈတူၵ်းသုမ်းထႅင်ႈၵမ်းၼိူင်ႈလႄႈ မၼ်းၸူး ယွၼ်ႇၸႂ်ၽၢႆႇၼႃႈၵၢၼ်သေ ၸူးပၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်း တွၼ်ႈတႃႇ မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်းမၼ်းယဝ်ႉ။ တင်းမႄးၼၢင်းမၼ်း Laurene ၼႆႉ လႆႈၵူပ်ႉၵူႈၵၼ် မိူဝ်ႈ ပီ 1991 ၼၼ်ႉသေ လႆႈမီးလုၵ်ႈၸၢႆးၵေႃႉၼိူင်ႈ ဢၼ်လႆႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ Reed ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝၢႆးမႃး ၶိုၼ်းတႄႇၸိူင်းၸွမ်း Pixer ယူႇယဝ်ႉ။ ၽွင်းၼၼ်ႉ George Lucas ၼႆႉ ယွၼ်ႉလူဝ်ႇငိုၼ်း တွၼ်ႈတႃႇပၼ် ၵႃႈၸရိတ်ႉၽၢတ်ႈၼႃႈႁိူၼ်းတင်းမေးမၼ်းလႄႈ မၼ်းၸင်ႇၶၢႆ ႁွင်ႈၵၢၼ် Computer Graphic ဢၼ်ပဵၼ်ၶွင် Lucasfilm ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ Steve ၼႆႉ ယွၼ်ႉမၼ်းၶၢႆ သျႄႇယႃႇ Apple ဝႆႉလႄႈ မီးငိုၼ်းဝႆႉတင်းၼမ်သေ မၼ်းၸူးၶဝ်ႈၸႂ်ၼိူဝ်လွင်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ထိုင်ပီ 1986 မႃး မၼ်းသိုဝ်ႉ ႁွင်ႈၵၢၼ် ဢၼ်ၼၼ်ႉသေ ဢဝ်ၸိုဝ် Pixar ၼႆႉသေ ႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ယဝ်ႉ။
Pixar & Toy Story Cartoon
မႄးထတ်းတီႈ Pixar ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၽၢႆႇ Hardware ၼႆႉ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်မႃးၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ လႅၵ်ႈလၢႆႈပဵၼ် ၶွမ်ႇပၼီႇ Software မႃးသေ ႁဵတ်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ 3D TV သေၵေႃႈ ႁႃငိုၼ်းမႃးယဝ်ႉ။ လွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႇတႄႉ တေလႆႈဝႃႈ တေႇတီႈ လွင်ႈၽွမ်ႉၸႂ် တွၼ်ႈတႃႇ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ငဝ်းတူင်ႉ Computer-animated ၸွမ်းတင်း Disney ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉလွင်ႈၵမ်ႉထႅမ် ႁႃလွၵ်းၵၢတ်ႇ marketing ၶွင် Disney သေ ဢၼ်ပဵၼ်ၸိူင်းငဝ်းတူင်ႉ Toy Story ၼႆႉ လႆႈပဵၼ်ၵၢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင်ၵႂႃႇ။ Steve ၼႆႉ လႆႈတႄႇၶိုၼ်းၸၢမ်ႇၽွၼ်း ဢၼ်မၼ်းလႆႈၸူၵ်းဢွၵ်ႇထွင်းမၼ်းသေ ၵမ်ႉပၼ် Pixar တႃႇၵဝ်ႈပီၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸွမ်းလူၺ်ႈ Toy Story လႆႈၸိုဝ်ႈသဵင်ပဵၼ်ၵၢၼ်မႃးသေ ၵႃႈၶၼ်သျႄႇယႃႇ Pixar ၵေႃႈ ၶိုၼ်ႈမႃးတီႈ Wall Street ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ Steve ၵေႃႉဢၼ်ပိူင်ႇ Pixar တႃႇ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 80 ၼႆႉ လႆႈမၢၵ်ႈမီးမႃးထိုင် 1.5 ပီႇလီႇယႅၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ။ တၢင်းၼမ်ဢၼ်ၼၼ်ႉၼႆႉ မၼ်းၼမ်လိူဝ် ႁႃႈပုၼ်ႈ ဢၼ်မၼ်းႁႃမႃးတီႈ Apple မိူဝ်ႈ 1980ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၽၢႆႇ Steve တႄႉ သၢႆငၢႆမၼ်းလီယူႇသေတႃႉ ၽၢႆႇ Apple တႄႉ ပိၼ်ႈၽူၼ်ဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပီ 1995 ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉ Microsoft ၼႆႉ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃး Windows 95 သေ Macintosh လႆႈတိူဝ်ႇမၢတ်ႇၸဵပ်းမႃးယဝ်ႉ။ ၽွင်းၼၼ်ႉ CEO ဢၼ်မႂ်ႇ Gil Amelio ၽႅဝ်မႃးသေ မၼ်းတတ်းပႅတ်ႈငိုၼ်းၸႂ်ႉၸၢႆႇ မဵဝ်းဢမ်ႇလူဝ်ႇၼၼ်ႉသေ ၽိူဝ်ႇဝႃႈ တေတႅမ်ႈ OS ဢၼ်မႂ်ႇ တႅပ်းတတ်းဝႃႈ တေသိုဝ်ႉသေၸႂ်ႉဢၼ်မီးဝႆႉယဝ်ႉၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆးမႃးၵေႃႈ ၶိုၼ်းသိုဝ်ႉဢဝ် OS ၶွင် NeXT ဢၼ်ပဵၼ် NeXTSTEP ၵႃႈၶၼ် တေႃႇလႃႇ $400 million သေၵေႃႈ Steve ၸင်ႇၶိုၼ်းၽႅဝ်ၵႂႃႇ Apple ယဝ်ႉ။ ၽၢႆႇ Apple ၵေႃႈတင်ႈၶိုၼ်ႈၵႂႃႇသေဢမ်ႇၵႃး ၽၢႆႇ Pixer ၵေႃႈ ႁူမ်ႈၵၼ်တင်း Disney သေၵေႃႈ ဢဝ်တင်းၸိူင်း ၸိူဝ်းပဵၼ် A Bug's Life (1998), Toy Story 2 (1999), Monsters Inc. (2001) လႄႈ Finding Nemo (2003) ၸိူဝ်းၼႆႉသေ လႆႈတၢင်းၸိုဝ်ႈသဵင်ႈယႂ်ႇမႃးယႂ်းယႂ်းယူႇယဝ်ႉ။
iPod (ဢမ်ႇၼၼ်) ၽဵင်းၵႂၢမ်း ႁူဝ်ႁဵင် တီႈၼႂ်းထူင်ထွင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ
မႄးထတ်းဝၢႆးသေ Steve ၶိုၼ်းၽႅဝ် ၼႂ်းသီႇဝူင်ႈႁူဝ်ပီၼၼ်ႉ Apple လႆႈသုမ်း $700 million သေ CEO Gil Amelio ၵေႃႈ လႆႈဢွၵ်ႇၵၢၼ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းၼႆႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်း ဢၼ်ယၢပ်ႇယဵၼ်းတွၼ်ႈတႃႇ Steve ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸုမ်း Board ၵေႃႈ ၶိုၼ်းမႄးၽွတ်ႈႁႅၼ်းၸုမ်းၽူႈၼၢမ်းႁူဝ်သေ ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ လွင်ႈတႅပ်းတတ်း လမ်ႇလွင်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ Steve Jobs ၵေႃႉတမ်းဝၢင်းမႃးပၼ်သေ တူဝ် Steve ၵေႃႈၶိုၼ်းလႆႈၸၼ်ႉထၢၼ်ႈ CEO မႃးယူႇယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႉ Mac OS X လႄႈ The Digital Hub Strategy လႄႈ Apple ၸၢင်ႈၶိုၼ်းငွၵ်ႈႁူဝ်မႃးသေ ယွၼ်ႉလွင်ႈတႅပ်းတတ်းဝႃႈ တေပိုတ်ႇ retail stores ၼႆၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ Apple ၶိုၼ်းဢွၵ်ႇႁၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈမႃးယဝ်ႉ။ ၼၼ်ႉပဵၼ်မိူဝ်ႈ ႁူဝ်ပီ 2000 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ Steve ၼႆႉ ယွၼ်ႉမၼ်းၽၢင်ႉႁၼ်မႅၼ်ႈၺႃးဝႃႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၶဝ်ၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈလွင်ႈသူင်ၸႂ်ၼိူဝ် ငဝ်းတူင်ႉသေ လႅၵ်ႈလၢႆႈ တိူဝ်းသူင်ၸႂ်မႃး ၽၢႆႇ ၶိူင်ႈပိုတ်ႇၵႂၢမ်း MP3 Player လႄႈ မၼ်းၸင်ႇလႅၵ်ႈလၢႆႈယိူင်းဢၢၼ်းၶွမ်ႇပၼီႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၽၢႆႇငဝ်းတူင်ႉၼၼ်ႉ လၢႆႈၸူး ၽၢႆႇၽဵင်းၵႂၢမ်းသေ iTunes ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸင်ႇလႆႈပေႃႇပဵၼ်မႃးယူႇယဝ်ႉ။ ဢၼ်ယၢပ်ႇယဵၼ်းမၼ်းတႄႉ ၶိူင်ႈပိုတ်ႇ Player ဢၼ်တေၸႂ်ႉတိုဝ်းၵိုၵ်းမၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ထိုင် ပီ 2001 လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ်ၼၼ်ႉ ၸင်ႇတႅပ်းတတ်းဝႃႈ တေႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ၶိူင်ႈပိုတ်ႇၽဵင်း MP3 Player ဢၼ်ဢဝ်မိၵ်ႈ Apple ၸပ်းတိတ်းဝႆႉၼၼ်ႉၼႆသေ ထိုင်ဢွၵ်ႇထူဝ်ႇပႃႇ ၸင်ႇလႆႈဢဝ် ၶိူင်ႈပိုတ်ႇၽဵင်း Player သီႇၽိူၵ်ႇ ဢၼ်လီႁၵ်ႉပိူၼ်ႈၼၼ်ႉသိုပ်ႇမိုတ်ႈဝႃႈတင်း ၶေႃႈၵႂၢမ်း ဢၼ်ဝႃႈ '1,000 songs in your pocket' ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈဝႃႈ ၶိူင်ႈလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉဢွၼ်ႇၼႆႉ တေပဵၼ်လွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈလူင် တွၼ်ႈတႃႇမိူဝ်းၼႃႈ ၶွမ်ႇပၼီႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တႄႇၸဵမ် Steve ၽႂ်ၵေႃႈ တေႃႈဢမ်ႇႁူႉၸွမ်းဝႆႉ။ တေလႆႈဝႃႈ ၵိုၵ်းၼမ်ႉၵိုၵ်းမူဝ် ၼႆယဝ်ႉ။ ၽွင်းၵူၼ်းတင်းၼမ် တႂ်းမွင်း ၶိူင်ႈပိုတ်ႇၽဵင်း Player ဢၼ်ၶႅမ်ႉၶႅမ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇထွမ်ႇၽဵင်းၵႂၢမ်းၼၼ်ႉ iPod လႆႈဢွၵ်ႇမႃးသေ ႁူမ်ႈဝႃႈ ၵႃႈၶၼ်မၼ်းယႂ်ႇၵေႃႈ ၵူၼ်းဢွၼ်ၵၼ်ႁိမ်ၵၼ်သိုဝ်ႉသေ ပၼ်ႁႅင်းယူႇယဝ်ႉ။ Apple ၶဝ်ၵေႃႈ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၽၢႆႇၽဵင်းၵႂၢမ်းၵေႃႈ မီးလွင်ႈၼမ်ႉမျၢတ်ႈၼမ်ႉတွၼ်းၼႆလေႈ တွၼ်ႈတႃႇ လူတ်ႇလူင်းဢဝ်လႆႈ ၽဵင်းၵႂၢမ်း ၸွမ်းၼင်ႇၶႂၢင်ႇဝႂၢင်ႇမၼ်းမီးဝႆႉၼၼ်ႉ ၸင်ႇလႆႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းငူပ်ႉငိၵၼ်တင်း Label သေၵေႃႈ ၸင်ႇလႆႈတႄႇပိုတ်ႇ iTunes Music Store မႃး မိူဝ်ႈပီ 2003 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼႆႉမႃး သိုပ်ႇႁဵတ်းဢွၵ်ႇ iPod mini, iPod shuffle, iPod nano, iPod video ၸိူဝ်းၼႆႉသေ လႆႈတႄႇတင်ႈ မိူင်းဢၢႆးၽွတ်ႉ 'iPod nation' မႃးယူႇယဝ်ႉ။ ၼၼ်ႉသေ ၵိုတ်းၵႂႃႇဢမ်ႇၸႂ်ႈ။ ၸွမ်းၼင်ႇ တၢမ်တူဝ် Steve လၢတ်ႈဝႃႈ လွင်ႈတၢင်း ဢၼ်မၼ်းလႆႈမႃးၶိုၼ်း Apple ၼႆႉ မၼ်းတေဢဝ် Apple သေ ၵေႃႇသၢင်ႈၵမ်ႇၽႃႇ ႁႂ်ႈပဵၼ်တီႈတိူဝ်းလီ၊ ႁႂ်ႈပဵၼ်ဝႃႈ တီႈၵမ်ႇၽႃႇ ပေႃးဢမ်ႇမီး Apple ဢမ်ႇပဵၼ်ၼႆၼၼ်ႉလႄႈ လွၵ်းဢၼ်မၼ်း ၶၢႆႉထႅင်ႈတႄႉၵေႃႈ ပဵၼ်လွၵ်းပၢႆးမေႃ Touch Screen ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
iPhone
မႄးထတ်းထိုင်မႃး ပီ 2007 ၼၼ်ႉတႄႉ ဢၼ်ပဵၼ်ၶိူင်ႈဢၼ်လဵဝ် ဢၼ်တေၸၢင်ႈၸႂ်ႉလႆႈ iPod၊ ၾူင်း လႄႈ ဢိၼ်ႇတႃႇၼႅတ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ် iPhone ဢွၵ်ႇမႃးသေ ၼႂ်းၵႃႈ Career ၶွင် Steve ၼႆႉ ပဵၼ်ၶိူင်ႈဢၼ်မီးတီႈမၢႆတွင်းသေပိူၼ်ႈလႄႈ ပဵၼ်လွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈတွၼ်ႈ ၽိင်ႈငႄႈၵူၼ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းၾူင်း လႄႈ လႅၵ်ႈလၢႆႈပႃး လွၵ်းၵၢတ်ႇၾူင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ မိူဝ်ႈ iPod ၼၼ်ႉၼင်ႇၵဝ်ႇ Steve ၼႆႉ လႆႈဢုပ်ႇငူပ်ႉငိၵၼ်တင်း AT&T ဢၼ်ပဵၼ် carrier ၾူင်း ဢၼ်ပၼ်ၵၢၼ်ႁၢပ်ႉၸႂ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇၾူင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ iPhone ၵေႃႈ ၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇဝႆႉသေတႃႉ မၼ်းၵေႃႈ မီးၸိုဝ်ႈသဵင်ဝႆႉယဝ်ႉလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်ဢွင်ႇမၢၼ်ယူႇယဝ်ႉ။ တီႈလွင်ႈၶႅမ်ႉလႅပ်ႈဢၼ်ၼႆႉၼႆႉ မီးပႃးလွင်ႈတၢင်း iPhone App Store သေ ၽၢႆႇ Developer ၶဝ်ၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်တႅမ် iPhone apps မႃးလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈ ပေႃးလႆႈၽႅဝ်ၵႂႃႇၼႃႈ ႁႂ်ႈ ၶွမ်ႇပၼီႇတၢင်ႇၸိူဝ်း ပေႃးလမ်းဢမ်ႇၶိုတ်းလႆႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ထိုင်မႃး ပီ 2007 ၼၼ်ႉ ၵႃႈၶၼ် သတွၵ်ႉသျႄႇယႃႇၼႆႉ ၶိုၼ်ႈမႃးတေႃႇထိုင် &199.99 သေ ၼမ်ႉမျၢတ်ႈၼမ်ႉတွၼ်းမႃး လႆႈမႃးထိုင် &1.58 billion ယဝ်ႉ ထိုင်တီႈ ၶွမ်ႇပၼီႇ ပေႃးလႆႈမႅၼ်ဝႃႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇၼီႈၽႂ်လႂ် ဝႃႈၼႆႉယဝ်ႉ။ ငိုၼ်းၶဝ် Apple ၶိုင်ႈလိူဝ်ၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈ iTunes လႄႈ iPod မႃးသေ လုၵ်ႉတီႈ iPod လုၵ်ႉမၼ်း 200 လၢၼ်ႉၼၼ်ႉသေ ယွၼ်ႉလူတ်ႇလူင်းၵႂၢမ်း တင်းၼမ် 6 ၵုၵ်ႉတေႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉလွင်ႈတၢင်းၸိူဝ်းၼႆႉသေ ၸင်ႇလႆႈဢွင်ႈတီႈ မၢႆ 1 ဢၼ် ပပ်ႉမႅၵ်ႉၵၸိၼ်း Fortune ပၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ပၢႆးယူႇလီ
မႄးထတ်းၽွင်းလွင်ႈဢွင်ႇမၢၼ် ၽၢႆႇ Apple ႁွတ်ႈၽႅဝ်ၽၢႆၼိူဝ်ၼၼ်ႉ ဢၼ်လႆႈတူၵ်းယွမ်းမႃးၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးယူႇလီ Steve ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပီ 2013 လိူၼ်ဢွၵ်ႇထူဝ်ႇပႃႇ ၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်တီႈ ပၼ်ႇၶရိယ Steve ၼၼ်ႉ မီးပူမ်ဝႆႉယဝ်ႉ။[5] ႁူမ်ႈဝႃႈ ၽႃႇတတ်းသေ ယူတ်းယႃလႆႈၵေႃႈ Steve Jobs ၼႆ မၼ်းထဵင်ၶိုၼ်း ႁိုင်တႃႇ ၵဝ်ႈလိူၼ်သေ[6]ထို်င်မႃး ပီ 2004 လိူၼ်ဢေႃးၵၢတ်ႉၼၼ်ႉ မၼ်းၸင်ႇ ၶၢမ်ႇဢဝ် လွင်ႈယူတ်းယႃၵႃႈတီႈ Stanford Medical Center ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝၢႆးလင် ထႅင်ႈႁႃႈပီၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ သထိပ်ႉၼႆႉ ယူႇလီဝႆႉယူႇသေ လႆႈထၢင်ႇဝႃႈ တၢင်းပဵၼ် ၶႅၼ်ႇသႃႇမၼ်းၼႆႉ ႁၢႆၵႂႃႇယဝ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ထိုင်မႃး ပီ 2008 ၼႆႉ ၽိူဝ်ႇလႆႈႁၼ် Steve ၼႆႉ ယွမ်လူင်ဝႆႉၼႆ တင်းမူတ်း လႆႈဢွၼ်ၵၼ်တူၵ်းၸႂ်ဢၢမ်းဢေႃးၵႂႃႇယဝ်ႉ။ Apple ကခြောက်လလောက် ခွင့်ယူခဲ့ပြီး အသည်း အစားထိုး ကုသခဲ့ပါတယ်။[7][8] ထိုင်ၶၢဝ်းမႆႈ ပီ 2009 ၼၼ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇလိုမ်ႉၵၢၼ် iPad project ႁႂ်ႈယဝ်ႉၼႆ ၶိုၼ်းပွၵ်ႈၸူး Apple ယူႇယဝ်ႉ။ ထိုင် မႃး ပီ 2010 iPad ဢၼ်မၼ်းတေလႆႈဢဝ်ၵုင်မုၼ်ၸွမ်းၼၼ်ႉ လႆႈဢွၵ်ႇမႃးယူႇယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၵႄႈၼႆႉ သၢႆငၢႆပၢႆးယူႇလီမၼ်းၼႆႉ ၶိုၼ်ႈသေ လူင်းသေယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ဢၼ်ပဵၼ်ပွႆးလူင်သွင်ပွႆး ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈတႃႇ Apple ဢၼ်ပဵၼ် iPad2 လႄႈ iCloud ၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းႁဵတ်းမႃးယဝ်ႉ။ Steve ၼႆႉ မၼ်းႁူႉတူဝ် ပၢႆးယူႇလီမၼ်းသေ မၼ်းလႆႈၸတ်းၵၢၼ်လူင်ႈၼႃႈဝႆႉ တႃႇဝႃႈ ဢမ်ႇမီးမၼ်းၵေႃႈ ႁႂ်ႈ Apple တေသိုပ်ႇၵႂႃႇၼႃႈလႆႈၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။ မၼ်းလႆႈၵေႃႈတင်ႈမႃး ဢၼ်ပဵၼ် 'Apple University' သေ တွၼ်ႈတႃႇသိုပ်ႇဢဝ်တီႈယူႇမၼ်း ဢၼ်ပဵၼ် Tim Cook ၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းဢဝ်လွင်ႈၽွမ်ႉၸႂ်တင်း ၸုမ်း Board သေၵေႃႈ လိူၵ်ႈပၼ်မႃးယဝ်ႉ။ ဢၼ်လႆႈႁၼ် Steve ၽၢႆႇၼႃႈၵူၼ်းၼႆႉ ပဵၼ် လိူၼ်ၵျုၼ်ႇ ပီ 2011 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉ သၢႆငၢႆပၢႆးယူႇလီမၼ်း ယွမ်းလူင်းမႃးတိၵ်းတိၵ်းလႄႈ ထိုင်ဢေႃးၵၢသ်ႉ 24 ၼၼ်ႉ မၼ်းလႆႈလိုဝ်ႈၵၢၼ် Apple CEO မႃးယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ မၼ်းႁဵတ်းၽႅၼ်ၵၢၼ် ဝႆႉ တွၼ်ႈတႃႇၵၢၼ်မၼ်းၵူၺ်း။ တွၼ်ႈတႃႇၸၢတ်ႈပၢၼ်သုၼ်ႇတူဝ်မၼ်းၵေႃႈ မၼ်းမီးၶပ်ႉမၢႆၽႅၼ်ၵၢၼ်ဝႆႉၼင်ႇၵဝ်ႇ။ မၼ်းထုၵ်ႇ ၵျႃႇၼႄႇလိတ်ႉ Walter lsaacson တွင်ႈထၢမ် တွၼ်ႈတႃႇပပ်ႉတူဝ်မၼ်းတႅမ်ႈ ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇမၼ်းတေဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းတင်း မူင်ႉႁေႃႁိူၼ်းမၼ်းၼႆ တူဝ်မၼ်းၵေႃႈ ၸၼ်ႁၢင်ႈသေ ၵေႃႇသၢင်ႈႁဵတ်းႁိူဝ်းသၢင်းၽေႃးဝႆႉယူႇသေတႃႉ တၢင်းတၢင်း လႆႈတၼ်းဢွၼ်တၢင်းမၼ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ထိုင်ဢွၵ်ႇတူဝ်ႇပႃႇ ဝၼ်းတီႇ 4 ဢၼ်ပဵၼ် ပၢင်ပွႆးသိုပ်ႇမိုတ်ႈ AppleiPhone 4S ၼၼ်ႉ မၼ်းလုၵ်ႉတီႈၼိူဝ် ၵူႇတီႈၼွၼ်းမၼ်းသေ တူၺ်းမႃးယဝ်ႉ။
သဵင်ႈၵၢမ်ႇ
မႄးထတ်းဝၢႆးသေ ပၢင်သိုပ်ႇမိုတ်ႈ iPhone 4S ယဝ်ႉ ထႅင်ႈဝၼ်းၼိူင်ႈ ဢွၵ်ႇထူဝ်ႇပႃႇ ဝၼ်းထိ 5 ပီ 2011 ၼၼ်ႉ Steve Jobs ၼႆႉ မူင်ႉႁေႃႁိူၼ်းမၼ်း လွမ်ႉႁွပ်ႈမၼ်းသေ ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ် ၶႅၼ်ႇသႃႇလႆႈ မၼ်းလႆႈသဵင်ႈၵၢမ်ႇၵႂႃႇၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ် တီႈႁိူၼ်းမၼ်း ဢၼ်မီးတီႈ Palo Alto ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။[9][10]မၼ်းလႆႈတေႃႈသူႈမႃးတင်း တၢင်းပဵၼ်ၶႅၼ်ႇသႃႇ တႃႇႁူဝ်သိပ်းပီ ဢၼ်ၼိူင်ႈသေ ၽွင်းမၼ်းသဵင်ႈၵၢမ်ႇၵႂႃႇၼၼ်ႉ ဢႃႇယုႇတိုၵ်ႉမီး 56 ၶူပ်ႇၵူၺ်း။ Apple ၵေႃႈ လႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ Steve Jobs သဵင်ႈၵၢမ်ႇၵႂႃႇယဝ်ႉၼႆသေ တီႈၼႃႈလိၵ်ႈ ဝႅပ်ႉသၢႆႉ ၶဝ်ၵေႃႈ ဢဝ် ၶႅပ်းႁၢင်ႈ Steve သေ တႅမ်ႈဝႆႉ "Steve Jobs 1955-2011" ဝႃႈၼႆႉယဝ်ႉ။ CEO Tim Cook လၢတ်ႈဝႃႈ Apple ၼႆႉ လႆႈသုမ်းၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ဢၼ်မီးၼမ်ႉၵတ်ႉ မုင်ႈႁၼ်ၽၢႆႇၼႃႈၵူႈလွင်ႈလွင်ႈသေ ပေႃးဢဝ်တင်းၵမ်ႇၽႃႇဝႃႈ လႆႈသုမ်း ၵူၼ်းၵေႃႉၼိူင် ဢၼ်မီးၼမ်ႉၵတ်ႉလၢၵ်ႇလၢႆးလီဢၢမ်းဢေႃးၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆႉယဝ်ႉ။ ႁူမ်ႈဝႃႈ မၼ်းဢမ်ႇမီးယဝ်ႉၵေႃႈ ၶွၼ်ငဝ်းဝိၺၢၼ်ႇမီး တေမီးယူႇၸွမ်း Apple ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ႁူင်းၵၢၼ်ၶွမ်ႇပၼီႇ Pixar ၵေႃႈ လႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ လွင်ႈမွင်ၸႂ်ၸွမ်းယူႇယဝ်ႉ။ မႃႇသႃႇပၢင်သွမ်းမၼ်းတႄႉ တင်းမူင်ႉႁေႃႁိူၼ်းမၼ်းဢိတ်းဢွတ်းသေ လႆႈၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇ မိူဝ်ႈ ဢွၵ်ႇထူဝ်ႇပႃႇ ဝၼ်းထိ 7 ပီ 2011 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႁႂ်ႈပဵၼ် တီႈမၢႆတွင်း လွင်ႈမွင်ၸႂ် ယွၼ်ႉ Steve လႆႈသဵင်ႈၵၢမ်ႇၵႂႃႇၼႆသေ ဢၼ်ပဵၼ် ၶွမ်ႇပၼီႇ Apple လႄႈ Microsoft တင်းသွင်ဢၼ်ၼႆႉ ဢဝ်ၸွမ်ပိဝ်ၶွမ်ႇပၼီႇၶဝ် ယွၼ်ႇလူင်းၼိူင်ႈၶိုင်ႈသေၵေႃႈ ၼႄလွင်ႈမွင်ၸႂ်မႃးယူႇယဝ်ႉ။[11][12] Bob Iger ဢၼ်ပဵၼ်တီး ၶွမ်ႇပၼီႇ Disney ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸိူဝ်းပဵၼ်တီႈ Walt Disney World လႄႈ Disneyland တီႈၸိူဝ်းပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈမၼ်းၵူႈတီႈတီႈၼႆႉ ပီ 2011 တႄႇဢဝ် လိူၼ်ဢွၵ်ႇထူဝ်ႇပႃႇ 6 ဝၼ်း တေႃႇ 12 ဝၼ်းၼႆႉ မၼ်းၸီႉသင် ႁႂ်ႈဢဝ် ၸွမ်ပိဝ် ယွၼ်ႇလူင်းထိုင် ၼိူင်ႈၶိုင်ႈၼႆယဝ်ႉ။ ဢၼ်ပဵၼ် ၽူႈဢုပ်ႉပိူင်ႇၸႄႈမိူင်းၵႄႇလီႇၽူဝ်းၼီးယႃး Jerry Brown ၵေႃႈ ဢဝ် ပီ 2011 လိူၼ်ဢွၵ်ႇထူဝ်ႇပႃႇ 16 ဝၼ်းၼႆႉ မၵ်းမၼ်ႈပဵၼ်ဝၼ်း "Steve Jobs" ၼႆယဝ်ႉ။ [13] ဢၼ်ပဵၼ် မႅၵ်ႉၵၸိၼ်း Fortune Magazine ၵေႃႈ လႆႈမၵ်းမၼ်းမၼ်းပဵၼ် CEO of the decade သေ[14] တီႈလိၼ်ၵိူတ်ႇ California ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢဝ်မၼ်းသႂ်ႇ တီႈ California Hall of Fame သေ ထုၵ်ႇပၼ်ႇသူးယွင်ႈၵုင်ႇမုၼ်တင်းၼမ်ယဝ်ႉ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉဢမ်ႇၵႃး ယွၼ်ႉမၼ်းႁဵတ်းလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ ၽၢႆႇၽဵင်းၵႂၢမ်းမႃးလႄႈ ထိုင်မႃး ပီ 2012 ၼၼ်ႉ မၼ်းထုၵ်ႇယုၵ်ႉယွင်ႈတင်း Grammy Trustees Award ယဝ်ႉ။ ဢၼ်ပဵၼ်ၸိူင်း Disney ဢၼ်ပဵၼ John Carter လႄႈ ၸိူင်း Brave ၶွင် Pixer ၸိူဝ်းၼႆႉ ယိူင်းဢၢၼ်းတွၼ်ႈတႃႇမၼ်းသေ ဢၼ်ပဵၼ်ပပ်ႉ ဢၼ် Walter Isaacson တႅမ်ႈဢွၵ်ႇ လွင်ႈမၼ်း ဢၼ်ပဵၼ် ပပ်ႉ Steve Jobs ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢွၵ်ႇမႃးၼႂ်း ပီ 2011 ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသေ Steve Jobs သဵင်ႈၵၢမ်ႇၵႂႃႇယဝ်ႉ ပဵၼ် Documentary ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ဢၼ်ဢွၵ်ႇမႃးဢၼ်ၼိူင်ႈယဝ်ႉ။
ၽိုၼ်ဢိင်
မႄးထတ်း- ↑ Steve Jobs: Died Buddhist, Raised Lutheran. Archived from the original on November 25, 2013။ Retrieved on September 1, 2018။
- ↑ The Walt Disney Company and Affiliated Companies – board of directors. The Walt Disney Company. Retrieved on October 2, 2009။
- ↑ D'Onfro, Jillian (March 22, 2015). Why execs from other companies wanted to meet with Steve Jobs on Fridays. Business Insider. Retrieved on 2015-09-11။
- ↑ Apple ကုမ္ပဏီ တည်ထောင်သူ Steve Jobs ကွယ်လွန် - BBC News မြန်မာ
- ↑ Evangelista၊ Benny။ "Apple's Jobs has cancerous tumor removed"၊ San Francisco Chronicle၊ August 2, 2004၊ ၼႃႈလိၵ်ႈ- A1။ ၶိုၼ်းမႄးၵူတ်ႇထတ်းဝႆႉယဝ်ႉမိူဝ်ႈ - August 9, 2006။။ Archived from the original on April 25, 2012။
- ↑ Elkind၊ Peter။ "The trouble with Steve Jobs"၊ Fortune၊ March 5, 2008။ ၶိုၼ်းမႄးၵူတ်ႇထတ်းဝႆႉယဝ်ႉမိူဝ်ႈ - March 5, 2008။။ Archived from the original on May 18, 2010။
- ↑ Liver Transplant in Memphis: Jobs' was Sickest Patient on Waiting List. Celebrity Diagnosis (June 24, 2009). Archived from the original on June 24, 2012။ Retrieved on September 2, 2018။ Archive copy. Archived from the original on June 26, 2012။ Retrieved on September 2, 2018။
- ↑ "A Transplant That Is Raising Many Questions"၊ New York Times၊ June 22, 2009။
- ↑ "Rare Pancreatic Cancer Caused Steve Jobs' Death" (Press release). Voice of America. October 7, 2011. Archived from the original on January 24, 2012. Retrieved October 7, 2011.
- ↑ Rushe၊ Dominic။ "Steve Jobs, Apple co-founder, dies at 56"၊ The Guardian၊ October 6, 2011။ Archived from the original on June 19, 2013။
- ↑ "Apple flies flags at half staff for Steve Jobs"၊ KOKI-TV၊ October 6, 2011။ ၶိုၼ်းမႄးၵူတ်ႇထတ်းဝႆႉယဝ်ႉမိူဝ်ႈ - October 29, 2011။။ Archived from the original on August 13, 2013။ Archive copy. Archived from the original on August 13, 2013။ Retrieved on September 2, 2018။
- ↑ "Microsoft lowers flags to half staff in tribute to Steve Jobs"၊ Network World၊ October 6, 2011။ ၶိုၼ်းမႄးၵူတ်ႇထတ်းဝႆႉယဝ်ႉမိူဝ်ႈ - October 29, 2011။။ Archived from the original on November 9, 2013။
- ↑ Fernandez၊ Sofia M.။ "Private Steve Jobs Memorial Set for Oct. 16 – The Hollywood Reporter"၊ The Hollywood Reporter၊ October 14, 2011။ ၶိုၼ်းမႄးၵူတ်ႇထတ်းဝႆႉယဝ်ႉမိူဝ်ႈ - November 12, 2011။။ Archived from the original on December 31, 2013။
- ↑ "25 most powerful people in business – #1: Steve Jobs"၊ Fortune (magazine)။ ၶိုၼ်းမႄးၵူတ်ႇထတ်းဝႆႉယဝ်ႉမိူဝ်ႈ - April 19, 2010။။ Archived from the original on April 10, 2014။
ႁဵင်းၵွင်ႉၽၢႆႇၼွၵ်ႈ
မႄးထတ်း- Steve Jobs' Executive Profile at Apple
- All about Steve extensive & short biographies, pictures, movies & interviews of or related to Steve Jobs.
- YouTube video of first Jobs' Macworld keynote in 1997, when he returned to Apple, where he announced partnership with Microsoft.
- YouTube video of Jobs' commencement address at Stanford University, 2005-06-12.
- Text of Jobs' commencement address Archived 2012-07-11 at archive.ph Error: unknown archive URL at Stanford University, 2005-06-12.
- Steve Jobs Compensation[ႁဵင်းၵွင်ႉဢၼ်တၢႆႇ]
- "Thoughts on Music" by Steve Jobs, 2007-02-06