လၢဝ်ပိူင်း၊ ၸၢႆး၊ ၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်း၊ ၽူႈတႅမ်ႈၵႂၢမ်း

ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း
Sai Lao Purng Shan vocalist
47
ၸၢဝ်းၶိူဝ်း တႆး
ၽႃႇသႃႇၵိူဝ်းယမ် ၸၢဝ်းပုတ်ႉ
ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈပႆႇၺႃႇ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸၼ်ႉသွင်
ၼႃႈၵၢၼ် ၶုတ်းသႅင်၊ ႁွင်ႉၵႂၢမ်း၊ ဢတ်းသဵင်
ၵေႃႉၵူႈ ၼၢင်းၶိၼ်ႇလေး (1983) ၼၢင်းသႅင်ၶမ်း (1999)
ၶၢဝ်ႇႁူင်လိုဝ်းလင် မေႃႁွင်ႉၵႂၢမ်းသဵင်ၶွင်တူဝ်
ဝၼ်းသဵင်ႈၵၢမ်ႇ 19.7.2001
တီႈသဵင်ႈၵၢမ်ႇ ပွၵ်ႉႁူဝ်ၵၢတ်ႇ၊ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း

ငိူၼ်ႈၶိူဝ်း

မႄးထတ်း

ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်းၼႆႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆး ၶိင်းငိုၼ်းပၼ်ႈလူင် ၼၢႆးငိုၼ်းပၢၼ်ႈလူင်ဢီႇ၊ ၵိူတ်ႇႁၼ်ၼႃႈတီႈ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ပွၵ်ႉႁူဝ်ၵၢတ်ႇ မိူဝ်ႈ 1954 သေ သဵၼ်ႈမၢႆပီႈၼွင်ႉတႄႉ မီးၼင်ႇတီႈတႂ်ႈၼႆႉ။ (1) ၼၢႆးၶူဝ်ႈပဝ်း (2) ၼၢႆးမၢၼ်ႇသႅင်ဢၢမ် (3) ၶိင်းသွႆႈၶမ်းယီႈ (4) ၼၢႆးမႆၶမ်းဢႆႇ (5) ၼၢႆးၶိၼ်ႇဢေး (6) ၶိင်းဢုင်းၵျေႃႇ (7) ၸၢႆးလမွင်ႇ (ႁွင်ႉ) ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း (8) ၼၢင်းၼူၼ်း (9) ၸၢႆးႁၢၼ်ႇ

ပၢၼ်ႁဵၼ်းႁႃ

မႄးထတ်း

မိူဝ်ႈလဵၵ်ႉ ပေႃႈမႄႈ ဢဝ်ၵႂႃႇဝႆႉ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းသေ တၼ်းလႆၶိုၼ်ႈႁူင်းႁဵၼ်း ထိုင်ၸၼ်ႉသွင်ၵူၺ်း။ ၵေႃႉဢၼ်တေမႃးပဵၼ် မေႃႁွင်ႉၵႂၢမ်း ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်းၼႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈလဵၵ်ႉ တိုၼ်းပႃးဝႃႇသၼႃႇ ႁွင်ႉမေႃသေႃၵႂၢမ်းယူႇ။ မိူဝ်ႈၵေႃႉလဵၵ်ႉ ၽွင်းၵႂႃႇ လဵင်ႉဝူဝ်းလႄႈသင် ၽွင်းၵႂႃႇသူၼ်လႄႈသင် မၼ်းၸၢႆးၵႆႉလေႇႁွင်ႉမေႃ ၵႂၢမ်းပႅင်းသွင်သေဢမ်ႇၵႃး သမ်ႉၵွႆမေႃႁႆႇပႃး တိင်ႇသၢမ်သၢႆသေ ႁွင်ႉၵႂၢမ်းၵွၼ်ႇယဝ်ႈ။ ထိုင်မႃး 1970 ၸွမ်းလူၺ်ႈ ဝႃႇသၼႃႇမၼ်းၸၢႆးသေ မၼ်းၸၢႆး တႄႇမေႃႁႆႇတိင်ႇ မေႃႁွင်ႉၵႂၢမ်းပၢၼ်မႂ်ႇမႃးယူႇ။ ၵႆႉလႄႇႁွင်ႉၵႂၢမ်းၸွမ်း တီႈပၢင်မူၼ်ႈသိူဝ်း တီႈပွႆးဢွၵ်ႇဝႃႇ ပွႆးသွၼ်းၼမ်ႉလႄႈ ပွႆးၵိၼ်ပွႆးလူႇ ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းၽၢႆႇ ႁဵတ်းၼၼ်သေ တၢင်ႇၸိုဝ်ႈႁွင်ႉၵႂၢမ်းမၼ်းဝႃႈ ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်းၼႆယူႇ။

ယၢင်ႈတိၼ်ပၢႆးမွၼ်း

မႄးထတ်း

1972 ၸွမ်းပီႈဢၢႆႈမၼ်း ၸၢႆးဢုင်းၵျေႃႇသေ ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် ၶုတ်ႉသႅင် တီႈမိူင်းၵုတ်ႈ။ လႆႈၵႂႃႇယူႇသဝ်း တိႈဝၢၼ်ႈႁူဝ်ၼႃးသေ ႁဵတ်းၵၢၼ်သႅင်။ လိူဝ်သေၼၼၼ်ႉ ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်းယင်းၵွႆမေႃႁဵတ်း ၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈလႄႈ ၵၢၼ်မေႃပၢၼ်းပူး (မေႃပၼ်ႈႁၢင်ႈ)လူးၵွၼ်ႇ။ ၽွင်းမိူဝ်ႈၵႂႃႇယူႇမိူင်းၵုတ်ႈ လႆႈမႃးသွင်ပီ ထိုင်မႃး ပီ 1974 သမ်ႉၺႃး ၽွင်းမိူဝ်ႈ ၵူၼ်းႁူဝ်ၼႃး တိုၵ်ႉၶတ်းၸႂ် ၽွတ်ႈပဵၼ်ၸုမ်းၸၢတ်ႈသႅင်းတႆး ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်းၵေႃႈ ၵႆႉၵႆႉၵႂႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇ လဵၼ်ႈ တီႈႁိူၼ်းၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ဢၼ်ၵေႃႇတင်ႈ ၸၢတ်ႈသႅင်း ၸၢႆးယေးသူၺ်ႇ၊ ပီႈၼူၼ်းၸိင်ႇၶဝ်ယဝ်ႈ။ ဝၢႆးသေ ႁူႉလွင်ႈၵၼ်မႃး ၸၢႆးယေးသူၺ်ႇလႄႈ ပီႈၼူၼ်းၸိင်ႇ ၸင်ႇႁူႉဝႃႈ ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း ပဵၼ်မေႃႁွင်ႉၵႂၢမ်းသဵင်လီ သဵင်ဝၢၼ် ၵေႃႉၼိုင်ႈၼႆလႄႈ ၸင်ႇယုၵ်ႉဢဝ် ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း ၶိုၼ်ႈပဵၼ် ၸၢႆးသႅင်းၶဝ် ဝၢၼ်ႈႁူဝ်ၼႃး မိူဝ်ႈပီ 1974 ၼၼ်ႉယဝ်ႈ။ ၶဝ်လႆႈတႄႇၵႃႈ မိူဝ်ႈပွႆးဢွင်ႇတေႃႇမူႇ မိူင်းၵုတ်ႈၼၼ်ႉဢွၼ်တၢင်းပိူၼ်ႈ။ တႄႇဢဝ်ၼၼ်ႉမႃးသေ ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်းၵေႃႈ ၶႅၼ်းၶဝ်ႈၸႂ်ၼိူဝ် ၵၢၼ်ပၢႆးမွၼ်းမႃးတႄႉတႄႉ။ ႁူႉလွင်ႈႁၼ်တၢင်း လွင်ႈဝႃႈ ၵၢၼ်ပၢႆးမွၼ်းၼႆႉ ပၼ်တၢင်းၵျေႃႇ တီႈၵူၼ်းၼမ်ၼႆယူႇ။[1]

ပၢႆးမွၼ်းၶွၼ်းၼိုင် တေႃႇပေႃးထိုင်တီႈ

မႄးထတ်း

ထိုင်မႃး ပီ 1976-77 မၼ်းၸၢႆး ၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇတီႈ ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉမေႃႇဢွႆႈ တီႈၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင်သေ လႆႈၵႂႃႇမိုတ်ႈၵိုဝ်း ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵဵင်းတုင်။ လႆႈတူင်ႉၼိုင်ၸွမ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵဵင်းတုင် ၸိူင်ႉၼင်ႇ ႁွင်ႉၵႂၢမ်းတီႈ ပၢင်မူၼ်ႈသိူဝ်း ၵႂႃႇတူၵ်းသူး ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် သွၼ်ပၼ်တၢင်းၵႃႈ တီႈပိူၼ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉယူႇ။ ထိုင်မႃး 15.12.1979 ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် မုၵ်ႉၸုမ်းတႆးၼုမ်ႇ ၵဵင်းတုင် သြႃႇၸၢႆးလူင်းၵႅဝ်ႈ လႄႈ ၸၢႆးသၢမ်တိပ်ႉသိူဝ် ဢႃးဢုပ်ႇၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း တႃႇၵႂႃႇဢတ်းသဵင် တီႈတႃႈၵုင်ႈလႄႈ ၵၢၼ်ပၢႆးမွၼ်းမၼ်း ၸင်ႇတေပိုတ်ႇၽၵ်းတူမၼ်းမႃး ယူႇယဝ်ႈ။ 1980 လႆႈႁူမ်ႈလူၺ်ႈၵၼ်တင်း ၸၢႆးၶမ်းဢွၼ်ႇ(ၼမ်ႉၶမ်း) ၼၢင်းၼၢင်း (ၵဵင်းတုင်) ၶဝ်သေ ဢွၵ်ႇၶႅပ်းၵႂၢမ်း ဢၼ်ၸိုဝ်ႈဝႃႈ "ငိုၼ်းႁွမ်"။ [1]

  • ႁဵတ်းၼၼ်သေ ထိုင်မႃး 28.2.1980 မုၵ်ႉၸုမ်းတႆးၼုမ်ႇၵဵင်းတုင် ဢၼ်သြႃႇၸၢႆးလူင်းၵႅဝ်ႈ ဢွၼ်ႁူဝ်ၼၼ်ႉ ၸင်ႇႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃး ၶႅပ်းၵႂၢမ်းပၢၼ်မႂ်ႇ ဢၼ်ႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းဝႃႈ "လႆႈယူႇၵူၺ်း" ၼၼ်ႉဢွၵ်ႇမႃး။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်းပဵၼ် ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း၊ ၼၢင်းၼုမ်ႇမၢဝ်း လႄႈ ၼၢင်းမုၼ်းမိူင်းယဝ်ႈ။
  • 16.3.1980 ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း ၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃး ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းသေ လႆႈႁၼ် လွင်ႈတူင်ႉၼိုင် တၢင်ႇဝၢၼ်ႈတၢင်ႇမိူင်းမႃးလႄႈ မၼ်းၸၢႆးၵေႃႈ ၸင်ႇမႃးသူၼ်းတုမ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းပွၵ်ႉႁူဝ်ၵၢတ်ႇ ႁႂ်ႈမေႃတူင်ႉၼိုင် ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းလႄႈ ၵၢၼ်ၾိင်ႈငႄႈယူႇ။ ပီ 1980 ၼၼ်ႉ ၶႅပ်း"လႆႈယူႇၵူၺ်း" ၼၼ်ႉၵေႃႈ တႄႇပိုၼ်ဢွၵ်ႇၶၢႆယဝ်ႈ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ သဵင်ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်းၼႆႉ ၵႅၼ်ႇၶႅင်လီလႄႈ တေလႆႈဝႃႈ ပႄႉပၢင်ပွႆးတႄႉတႄႉ။ လမ်ႇၵႂၢမ်းမၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမိူၼ်ပိူၼ်ႈ၊ သဵင်မၼ်းၸၢႆးၵေႃႈ တိုင်ႈၵႂႃႇႁင်းမၼ်းၶေႃၶေႃလႄႈ လၢၵ်ႇလၢႆးဝႆႉယူႇ။ ဢၼ်လၢၵ်ႇလၢႆးသေပိူၼ်ႈတႄႉ ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်းၼႆႉ မၼ်းၵူၺ်းႁွင်ႉၽဵင်ႈၵႂၢမ်း သဵင်ၶွင်တူဝ်ၵူၺ်း။
  • 1983 ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း ႁွတ်ႈထိုင်ၵႂႃႇ တီႈၸႄႈဝဵင်းမျိတ်ႉၵျီးၼႃး၊ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵွင်း၊ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယၢင်း (မိူင်းၵႃယၢင်း)သေ ၵႂႃႇသူၼ်းတုမ်ပီႈၼွင်ႉတႆး ၸိူဝ်းယူႇသဝ်းတီႈၼၼ်ႈ ႁႂ်ႈမေႃတူင်ႉၼိုင် ၵၢၼ်လိၵ်ႈလၢႆး ၾိင်ႈငႄႈသေဢမ်ႇၵႃး သွၼ်ပႃး လွင်ႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်း၊ လွင်ႈႁႆႇတိင်ႇ၊ လွင်ႈၵႃႈၾိင်ႈငႄႈၸိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးႁိုင်ၵႂႃႇ ၶၢဝ်းတၢင်း 4 လိူၼ်ယူႇ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ တင်းၼၢင်းၶိၼ်ႇလေး (ႁွင်ႉ) ဢေးၼွင်ႉ (လႃႈသဵဝ်ႈ) လႆႈၵူပ်ႉၵူႈ ပဵၼ်ႁိူၼ်းလူၺ်ႈၵၼ်သေ မၼ်းၸၢႆး ၸင်ႇလႆႈၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇ ပွၵ်ႉပၢင်ဢုတ်ႇ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႈ။ ပီ 1983 ၼႆႉ မၼ်းၸၢႆးႁဵတ်းဢွၵ်ႇလႆႈ ၶႅပ်းၵႂၢမ်း "ၵမ်ႇၽႃႇတေတႅၵ်ႇ" [2]
  • ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၼႃႈၵၢၼ်ႁႃလဵင်ႉတွင်ႉလႄႈ မၼ်းၸၢႆး ဢမ်ႇလႆႈသိုပ်ႇႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ၶႅပ်းၵႂၢမ်းသေတႃႉ ၼႂ်းၸႂ်တႄႉ တိုၵ်ႉမီးယိၼ်ႉမၼ်းဝႆႉယူႇ ဢမ်ႇထၢတ်ႇဢမ်ႇဝၢႆး။ ထိုင်မႃး 1988 ၸင်ႇၶိုၼ်းႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃးလႆႈ ၶႅပ်းၵႂၢမ်းၶႅပ်းၼိုင်ႈ ဢၼ်ၸိုဝ်ႈဝႃႈ "ၵႆသေၵႆ"ၼၼ်ႉယူႇ။
  • 1989 ၽွင်းမိူဝ်ႈ ၵႂႃႇႁဵတ်းမေႃသွၼ်လိၵ်ႈတႆးလႄႈ ႁွင်ႉၵႂၢမ်းတီႈဝၢၼ်ႈၼမ်ႉပွင်ႈ ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼၼ်ႉ လႆႈၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် မၢပ်ႇၼႄးဝႃႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ပၢႆးမိူင်းၼႆသေ ၺွပ်းသႂ်ႇၶွၵ်ႈ ထုပ်ႉပေႃႉတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈလႄႈ ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းပေႃးႁူင်ၸွတ်ႇဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပေႃႉတၢႆ ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်းယဝ်ႉၼႆလူးၵွၼ်ႇ။ ဝၢႆးသေၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းလွတ်ႈဢွၵ်ႇၶွၵ်ႈမႃးသေ တင်းၼၢင်းၶိၼ်ႇလေး ၽၢတ်ႇၵတ်သေ 1990-91 ၸင်ႇၶိုၼ်း ၽႅဝ်မႃး ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း၊ ဢမ်ႇႁိုင်သင် ၶိုၼ်းၽႅဝ်ၵႂႃႇ တီႈႁူဝ်မိူင်း ယူႇၸွမ်းၼႂ်းႁွင်ႈၵၢၼ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဢၼ်"သၶႁ" ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၼၼ်ႉသေ ၸွႆႈၵၢၼ်တီႈၼၼ်ႈယဝ်ႈ။
  • 1992 မၼ်းၸၢႆး ၶိုၼ်းၽႅဝ်မႃး ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၶတ်းၸႂ် တႃႇတေဢွၵ်ႇလႆႈၶႅပ်းၵႂၢမ်းမႂ်ႇယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ထိုင်မႃး 1995 တင်းၸၢႆးယွတ်ႈမိူင်း (သၢမ်ၸဵင်ႇၶမ်း) ၸင်ႇမႃးႁူပ်ႉၺႃးၵၼ်သေ ဢဝ်ဢွၵ်ႇလႆႈ ၶႅပ်းၵႂၢမ်း "ၾႆး ပၢင်ႇလၢႆႇ" ၼၼ်ႉယဝ်ႈ။
  • 1996 ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၶႅပ်းၵႂၢမ်း "ၼွၼ်းလပ်းလပ်း"
  • 1997 ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၶႅပ်းၵႂၢမ်း "ၶမ်ႈၶိုၼ်ႈၼႆႉ"
  • 1998 ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၶႅပ်းၵႂၢမ်း "ႁၵ်ႉၸိုၼ်ႈသႂ်"
  • 1999 ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၶႅပ်းၵႂၢမ်း "ႁၵ်ႉပႅတ်ႈလၢႆ"
  • 1999 လႆႈႁူပ်ႉၺႃး ပၢၼ်ဢွၼ်ထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉဝႃႈ ၼၢင်းသႅင်ၶမ်း (ႁွင်ႉ) ၼၢင်းလီႇယိၼ်း ဢၼ်ပဵၼ်ပီႈၼွင်ႉတႆး ဝဵင်းၵဝ်ႇ၊ မိူင်းမၢဝ်း၊ ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇၼၼ်ႉယူႇ။ (ၼၢင်းသႅင်ၶမ်းတႄႉ သဵင်ႈၵၢမ်ႇၵႂႃႇ မိူဝ်ႈပီ 2004 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ၊ တင်းၼၢင်းသႅင်ၶမ်းသေ ဢမ်ႇမီးလုၵ်ႈသေၵေႃႉ)
  • 2000 ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၶႅပ်းၵႂၢမ်း "သၢဝ်ၼမ်ႉၶူင်း"
  • 2001 ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၶႅပ်းၵႂၢမ်း "ႁူမ်ႈႁၵ်ႉ" VCD Karaoke
  • 2003 ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၶႅပ်းၵႂၢမ်း "မၼ်းၶိုၼ်ႈတေမႃး" VCD Karaoke ပဵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႈ။
  • ၽဵင်းၵႂၢမ်းပၢၼ်မႂ်ႇ ဢၼ်ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း လႆႈတႅမ်ႈဢွၵ်ႇမႃးၼႆႉ မီးဝႆႉယူႇ 125 ၽဵင်း။
  • ထိုင်မႃး 19.7.2001 ၶၢဝ်းယၢမ်း ၵၢင်ၼႂ် 1:45 မွင်းၼၼ်ႉ ၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်း ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း သဵင်ႈၵၢမ်ႇသုတ်းမုၼ်ၵႂႃႇ တမ်ႈတီႈ ႁိူၼ်းမၼ်း ပွၵ်ႉႁူဝ်ၵၢတ်ႇ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းၼၼ်ႉယဝ်ႈ။
  • လွင်ႈလၢၵ်ႇလၢႆး ၵၢၼ်ပၢႆးမွၼ်း ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်းၼႆႉတႄႉ တူဝ်မၼ်းၵေႃႉတႅမ်ႈၵႂၢမ်း ႁႃသဵင်ႁင်းၶေႃသေ ၵူၺ်းႁွင်ႉၵႂႃႇ ၽဵင်းၵႂၢမ်းသဵင်ၶွင်တူဝ်ၵူၺ်းၼၼ်ႉယဝ်ႈ။ တေလႆႈဝႃႈ မၼ်းၸၢႆးၼႆႉ ဢမ်ႇယိူင်ႈသဵင်ပိူၼ်ႈသေ မေႃၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇ ၽဵင်းသဵင်ၶွင်တူဝ် ႁင်းၶေႃၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢၼ်ၶိုတ်းၵၢပ်ႈ လီထွမ်ႇလီမၢႆတွင်းၼၼ်ႉယူႇ။
  • ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း လူႉႁၢႆတၢႆၶွႆႈၵႂႃႇယဝ်ႉသေတႃႉ မိူဝ်ႈပီ 2008 ၼၼ်ႉ ၸုမ်းပၢႆးမွၼ်း ၸိူဝ်းႁၵ်ႉပႅင်းသဵင်လႄႈ ပၢႆးမွၼ်း ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်းၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃး "လၵ်းသဝ်ပၢႆးမွၼ်း ၽဵင်းၵႂၢမ်း ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း" ၼႆယူႇ။
  • 13.7.2012 ၸိူဝ်းပဵၼ်လုၵ်ႈလၢၼ်ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း ၵေႃႇတင်ႈဝႆႉ "ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်းၾွင်ႇတေးသျိၼ်း" ဢၼ်ၼိုင်ႈသေ ယိူင်းဢၢၼ်း ပုၼ်ႈတႃႇသိုပ်ႇထိင်းသိမ်း ၽဵင်းၵႂၢမ်း ဢၼ်ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း တႅမ်ႈႁွင်ႉမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ၊ ယိူင်းဢၢၼ်း ပုၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းၼုမ်ႇသႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇၶဝ် ၶုၵ်းဝူၼ်ႉၶူၼ်ႉထိုင် ႁူႉၸၵ်းဝႆႉၼၵ်းသေ ႁႂ်ႈမေႃၸွႆႈထႅမ် ပူၵ်းပွင် ၼႂ်းတူင်ႉဝူင်းၵူၼ်း ၼႆယဝ်ႈ။ [3]


ၽိုၼ်ဢိင်

မႄးထတ်း
  1. 1.0 1.1 Diary of Sai Lao Purng
  2. တွင်ႈထၢမ်တီႈ ၸၢႆးဢူင်းၵျေႃႇ
  3. ၽိုၼ်မၢႆတွင်း ၶိူဝ်း