လွင်ႈဝႆႈသႃၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈတႄႉတႄႉ

ၽူႈၸိူဝ်းဢၼ်ၵျၢင်ႉၵမ်ၽႄႈတိူၼ်းတြႃးထမ်ႇမၶဝ်ၵမ်ႈၼမ်ၼႆႉ ဢဝ်ၵၢင်ၸႂ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇဝႃႈသေ တႅပ်းတတ်းလႆႈ ဝၼ်းတေတၢႆယူႇ။ ၽူႈၵျၢင်ႉၵမ်တြႃးႁႂ်ႈပေႃးမိူၼ်ၼင်ႇၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၼႆႉ တေမီးၽႂ်။ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၼႆႉ တႅပ်းတတ်းလႆႈဝၼ်းမၼ်းၸဝ်ႈ တေဢဝ်ၼိပ်ႉပၢၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ။ ၶုၼ်တၢႆမႃႇရ(ၶုၼ်သူင်)ၼႆႉ ယင်းဢမ်ႇႁူႉလွင်ႈၼႆႉၵွၼ်ႇ။ ဢၼ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈသင်ႇသွၼ်ပၼ်ၵၼ်းတင်းၼမ် လွၵ်းလၢႆးဢၼ်ႁႂ်ႈဢွၵ်ႇမူၼ်ႉပူၼ်ႉလွတ်ႈ တၢင်းၵိူတ်ႇတၢင်းတၢႆၼၼ်ႉ ၶုၼ်သူင်မႃႇရတိုၼ်းဢမ်ႇလႆႈၸႂ်လႃးလႃးယဝ်ႉ။

ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ဢွၵ်ႇမူၼ်ႉပူၼ်ႉလွတ်ႈ လႅၼ်တီႈမၼ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းတင်းၼမ်ၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၵျၢင်ႉၵမ်ၽႄႈတိူၼ်းတြႃးသေ လႆႈဢွၵ်ႇမူၼ်ႉပူၼ်ႉလွတ်ႈ လွင်ႈၵိူတ်ႇလွင်ႈတၢႆသေ လွတ်ႈဢွၵ်ႇပႃးလႅၼ်တီႈၶုၼ်ၽီမႃႇရယူႇယဝ်ႉ။

ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၼႆႉ မီးပႃႇရမီႇတဵမ်ထူၼ်ႈ တႃႇလွတ်ႈဢွၵ်ႇၼႂ်းသမ်ႇသရႃႇၼႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ၶုၼ်မႃႇရၶုၼ်သူင်ၼႆႉ ၵႆႉၵႆႉလဝ်ႈလၢတ်ႈႁႂ်ႈၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈဢဝ်ပရိၼိပ်ႉပၢၼ်ႇယူႇၶိူဝ်းၶိူဝ်းယဝ်ႉ။ (ၻီ (႑) ဢꩦ်ꩧၵထႃ ႒-႑႖႘ မႁႃပရိၼိၿ်ၿႃၼသုတ်တဝꧣ်ꧣၼႃ)

ၶုၼ်လူင်မႃႇရၼႆႉ ၽႅဝ်မႃးထႅင်ႈသေ ၸွမ်းၼင်ႇၶေႃႈၵႂၢမ်းၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈလၢတ်ႈမႃးဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉ "ယၢမ်းတေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ၽိၵ်ႉၶုၶဝ်၊ ၽိၵ်ႉၶုၼီႇၶဝ် ၵူၼ်းႁိူၼ်းၶဝ်တင်းၼမ်တင်းလၢႆ ႁူႉႁၼ်လူင်ႉလႅၼ်ႇ ပၺ်ႇၺႃႇဝိပသ်သၼႃႇယဝ်ႉ ပၢႆၶိုၼ်းသွၼ်ပၼ်ၵၼ်ယဝ်ႉလႄႈ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ဢဝ်ၼိပ်ႉပၢၼ်ႇၶႃႈလႃႈ" ယိုၼ်ႈယွၼ်းၼင်ႇၼႆ။

ယၢမ်းၼၼ် ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၸင်ႇဝႃႈ "ၼႄႈ မႃႇရ၊ တႄႇဢဝ်မိူဝ်ႈၼႆႉၵႂႃႈထႅင်ႈ သၢမ်လိူၼ်၊ မိူဝ်ႈလိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်းၼၼ်ႉ ၵဝ်တထႃႇၵတ တေဢဝ်ၼိပ်ႉပၢၼ်ႇဢိူဝ်ႈ" ပူင်လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆယဝ်ႉ။

ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၸင်ႇယေႃးၶိင်းၵႂႃႇၸူးတီႈၼႃႈတၢင်းတူၵ်း တီႈတေဢဝ်ပရိၼိပ်ႉပၢၼ်ႇၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈၽႅဝ်သၢမ်လိူၼ်ယဝ်ႉ ၸင်ႇဢဝ်ႁူဝ်ၵႂႃႇၼႃႈတၢင်းႁွင်ႇသေ ၼွၼ်းၼႂ်းၵႄႈ မႆႉပဝ်းသွင်တူၼ်ႈ ဢၼ်မီးၼွၵ်ႈဝဵင်းၵုသိၼႃႇရုင်ႇၼၼ်ႉသေ ပူင်လၢတ်ႈဝႃႈ "ၵဝ်ၽြႃး တေဢဝ်ပရိၼိပ်ႉပၢၼ်ႇတီႈၼႆႈၼႆႉယဝ်ႉ" ၼႆ။ ယၢမ်းၼၼ် ၸဝ်ႈဢႃႇၼၼ်ႇတႃႇ ဢမ်ႇပႆႇပဵၼ်ရႁၢၼ်းတႃႇၼၼ်ႉၸင်ႇႁႆႈ၊ ၽိၵ်ႉၶုၸိူဝ်းပဵၼ်ရႁၢၼ်းတႃႇတႄႉ ၽႄႈတိူၼ်း "ဢၼိတ်ႉၸဝတသင်ႇၶႃႇရ" ၼႆယူႇႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်းယဝ်ႉ။

ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းဢၼ်ၼႆႉ ၽႅဝ်ၵႂႃႇၵုသိၼႃႇရုင်ႇ၊ ၵူၼ်းတင်းလၢႆၵေႃႈ ဢွၼ်ၵဵၼ်ပဵၼ်ၸုမ်းပဵၼ်ၸိူဝ်း မႃးဝႆႈသႃပူႇၸေႃႇၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈၽွင်ႉတႄႉ သႅၼ်ႇႁွင်ႉႁႆႈ၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈဢဝ်မွၵ်ႇမႃးပူႇၸေႃႇ၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈပိုၼ်မွၵ်ႇ၊ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၸင်ႇဝႃႈ လိူဝ်သေ ဢဝ်မွၵ်ႇမႃးပူႇၸေႃႇၼၼ်ႉ ၼင်ႇဢၼ်ၵဝ်ၽြႃးသင်ႇသွၼ်ယူႇတႃႇသေႇ ဢဝႃႈ (ဢိမႃယ ꩪမ်မႃၼု ꩪမ်မႃ ပတိပတ်တိယႃ ၿုတ်ꩪံပူၸေမိ) ၵျၢင်ႉၵမ်ၽႄႈတိူၼ်းထမ်ႇမတြႃးသေ ပူႇၸေႃႇၼၼ်ႉ ၸင်ႇပဵၼ်လွင်ႈပူႇၸေႃႇဢၼ်တႄႉမၼ်းဢိူဝ် ၼႆယူႇယဝ်ႉ။

ဢႃရၻ်ꩪဝီၷယေ ပႁိတတ်တေ၊ ၼိၸ်ၸံ ၻꩮ ပရၵ်ၵမေ။
သမၷေ သႃဝၵေ ပသ်သ၊ ဢေတ့ ၿုၻ်ၻႃၼဝꧣ်ၻၼံ။
(ထေရီ - ဢပၻၢၼ် ႒.ပုၵ်ႈ - ႑႗႑)

လုၵ်ႈၼွင်ႉသႃႇဝၵ ဢၼ်ၵျၢင်ႉၵမ်၊ ဢၼ်ၶၵ်းၵႆႉ၊ ဢၼ်ပွႆႇၸႂ်ၸူးၼိပ်ႉပၢၼ်ႇ၊ ဢၼ်တႅပ်းတတ်းမၼ်ႈၸႂ်၊ ဢၼ်ဢွမ်ႇလွမ်ႈၼၼ်ႉ တူၺ်းၶဝ်လူး၊ ဢၼ်ႁဵတ်းၸွမ်းၼင်ႇၼၼ်ၼၼ်ႉ ၸင်ႇပွင်ႇဝႃႈ ဝႆႈသႃၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈယဝ်ႉ။

(ထေရိၷႃထႃ ပိၼ်ႇမၢၼ်ႈ -႙- ၼႃႈလိၵ်ႈ - ႒႐႔)

ၽိုၼ်ဢိင်

ၼႃႈလိၵ်ႈ ႑႐႕၊ ပပ်ႉ - ႁၢင်ႈပိုၼ်းပုတ်ႉထၸဝ်ႈ| တႅမ်ႈ - သြႃႇလူင်ဢူးၵူဝ်ႇဢိင်ႇၵႃႇ (ၽူႈၼႄတြႃးဝိပသ်သၼႃႇလုမ်ႈၾႃႉ)