မႅင်းၸလၢင်း
မီင်းၸလၢင်းၼႆႉ လႆႈႁၼ်မီးဝႆႉ တမ်ႈတီႈ ထုင်ႉမႆႈၼၼ်ႉၵူၺ်းလႄႈ တမ်ႈတီႈ မိူင်းၵတ်း ၸိူင်ႉၼင်ႇမိူင်း ပရိတ်ႉတဵင်ႇၶဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၺ်းလႆႈႁၼ် မႅင်းၸလၢင်း တူဝ်လဵၵ်ႉၼွႆႉဢွၼ်ႇ ဢိတ်းဢွတ်းၵူၺ်း။ မႅင်းၸလၢင်း ဢၼ်မီးတီႈ မိူင်းပရိတ်ႉတဵင်ႇၼၼ်ႉ ၶဝ်မေႃႁႃၺွပ်းၵိၼ် မူင်ႈမႅင်း ဢၼ်မႃးယႃႉတဝ် တူၼ်ႈၽၵ်းယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ်ၼၼ်ႉလႄႈ တေလႆႈဝႃႈ ၶဝ်ပဵၼ်ဢူၺ်းလီၵူၼ်းႁဵတ်းသူၼ်ၼႆယူႇ။ မႅင်းၸလၢင်း တူဝ်ယႂ်ႇတူဝ်လူင်တႄႉ လႆႈႁၼ်တမ်ႈတီႈ ၵုၼ်ယွႆႈဢွၼ်ႇ ဢိၼ်ႇတိယလႄႈ ဢမေႇရၵပွတ်းၸၢၼ်းၼၼ်ႉသေ မၢင်တူဝ် ယၢဝ်းပဵၼ် 18 ထတ်းလူးၵွၼ်ႇ။ မႅင်းၸလၢင်းၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈ ႁၢႆႉလိူဝ်ယူႇတႄႉ။ ပေႃးၶဝ် ဢဝ်ၵိၼ်မူင်ႈမႅင်းၼႆ ၶဝ်ဢဝ်ၵွင်ႉၼၢမ်ၶဝ် တမ်တႅင်းသႂ်ႇပိူၼ်ႈ ႁႂ်ႈတၢႆသေ ၸင်ႇတေၵိၼ် ၼိူဝ်ႉၼင်ပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ ၵွင်ႉၶဝ်ၼၼ်ႉ မၼ်းႁႅင်းၼႃႇလႄႈ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ သတ်းမၢင်ၸိူဝ်း တၢႆၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ ၺႃးမႅင်းၸလၢင်း ၶူပ်းၼႆၸိုင် ၵူၼ်းႁဝ်းၵေႃႈ တေႃႈဢမ်ႇသၢၵ်ႈသႃႇ။
မႅင်းၸလၢင်းၼႆ့ တူဝ်မၼ်းယၢဝ်းသေ သမ်ႉမီးပွင်ႈဝႆႉ။ တမ်ႈတီႈ ၼိုင်ႈပွင်ႈၼၼ်ႉ သမ်ႉမီး တိၼ်သွင်ၶွၼ်။ တူဝ်မႅင်းၸလၢင်းၼႆႉ ၵႆႉလေႇမီးယူႇ 23 ပွင်ႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ် တိၼ်မႅင်းၸလၢင်းၵေႃႈ တေႃႈမီးယူႇ 46 ၶွၼ်။ မႅင်းၸလၢင်းၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈ ပဵၼ်မႅင်းတိၼ်ၼမ်။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ပွင်ႈတူဝ်ၶဝ် ပွင်ႈၼိုင်ႈတင်း ပွင်ႈၼိုင်ႈ ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်လႄႈ တိၼ်ၶဝ် ၶွၼ်ၼိုင်ႈလႄႈ ၶွၼ်ၼိုင်ႈၵေႃႈ လဵၵ်ႉယႂ်ႇမၼ်း ဢမ်ႇတၢၼ်ႇၵၼ်။ မႅင်းဢၼ်တိၼ်ၼမ်ၼႆႉ ပဵၼ်မႅင်းၸလၢင်းလႄႈ မူင်ႈၶွပ်ႇမေႃးယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မူင်ႈၶွပ်ႇမေႃႈၼႆႉ ဢမ်ႇၽႂ်ႈၽၢႆတၢၼ်ႇ မႅင်းၸလၢင်း။ တိၼ်မႅင်းၸလၢင်း ၽၢႆႇၼႃႈသုတ်းသုတ်း သွင်ၶွၼ်ၼၼ်ႉ ပၢႆမၼ်းမီးၵွင်ႉၼင်ႇၵၼ်။ တမ်ႈတီႈ ၼိူဝ်ၵွၵ်းႁူဝ်ၶဝ်ၼၼ်ႉ မီးဝႆႉသၢႆတႃႇတေဢဝ် ဢႃႇရူင်ႇသေ တူင်ႉၼိုင်ဝႆႉယူႇတႃႇသေႇ။ ၶဝ်ဢဝ် ဢႃႇရူင်ႇၼၼ်ႉ ၸႂ်ႉမိူၼ်ၼင်ႇ သၢႆတႃၶဝ်ယဝ်ႉ။ [1]
ငူးၼႆႉ တူဝ်ယႂ်ႇတၢၼ်ႇလႂ်ယႂ်ႇ တိုၼ်းဢမ်ႇပႄႉလႆႈ မႅင်းၸလၢင်း။ ဢွင်ႈတီႈ မီးမႅင်းၸလၢင်းၼၼ်ႉ ငူးဢမ်ႇလႃႈလီႈမီးၼႆယဝ်ႉ။ ပိူၼ်ႈဝႃႈ ပေႃးဢဝ်ၵုပ်း ႁူမ်ႇဝႆႉငူးသေ သမ်ႉဢဝ် မႅင်းၸလၢင်း မႃးတႆႇၸွမ်း ၶွပ်ႇၵုပ်း မွၵ်ႈသွင်သၢမ်ႁွပ်ႈၵေႃႈ ငူးၼၼ်ႉ တၢႆပႅတ်ႈၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမၢင်ၸိူဝ်း ယုမ်ႇဝႆႉဝႃႈ မႅင်းၸလၢင်းၼႆႉ ပေႃးမၼ်း တူဝ်ယႂ်ႇမႃးၸိုင် တီႈၵွၵ်းႁူဝ်မၼ်းၼၼ်ႉ မီးသႅင်ၵတ်ႉၼႆယဝ်ႉ. ၵွပ်ႈၼၼ် ပေႃးမႅင်းၸၢင်း တူဝ်ယႂ်ႇမႃးၸိုင် ၾႃႉၸွမ်းၾႃႇ တိၵ်းတိၵ်းၼႆယဝ်ႉ။ မႅင်းၸလၢင်းၼႆႉ ပႄႉငူးသေတႃႉ မၼ်းသမ်ႉ ဢမ်ႇပႄႉလႆႈၵႆႇ။
- ↑ မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ ၁ (က-ကုံ)၊ အပိုင်း (ခ)၊ နှာ -၁၆၇