ပၢႆးယူႇလီ

ပၢႆးယူႇလီ

တၢင်းပဵၼ် ရေႃးၵႃႇဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ၸွမ်းလွၵ်းလၢႆး ၵႅတ်ႇၶေႇလႄႈသင် ဢမ်ႇၼၼ်ႉ ဝႆႉၽၢင်ႉသတိၼင်ႇ ၽူႈမီးပႆႇၺႃႇၶဝ်လၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ ၵၢမ်ႇပႂ်ႉၶူဝ်းၶွင်၊ ၺၢၼ်ႇပႂ်ႉဢသၢၵ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉသေလႄႈ ၵူၼ်းၵူႈၵေႃႉ ထုၵ်ႇလီဝႆႉၽၢင်ႉတူဝ် ၽၢင်ႉၸႂ်လီလီယူႇ။ ပေႃးယူႇပေႃးၵိၼ် ႁႂ်ႈမၼ်းသၢင်ႇထုၵ်ႇၸွမ်းၼင်ႇ ပၢႆးယူႇလီၼႆ ႁဝ်းတေၸၢင်ႈ ၵႅတ်ႇၶေႁေႉၵင်ႈ လွင်ႈတၢင်းပဵၼ်ရေႃးၵႃႇသေဢမ်ႇၵႃး တွၼ်ႈတႃႇ ဢႃႇယုယိုၼ်းယၢဝ်းၵေႃႈ ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်း ဢၼ်ၼိုင်ႈလႄႈ ဢၼ်ပဵၼ် လွင်ႈပၢႆးယူႇလီ ၸိူဝ်းၼႆႉ ထုၵ်ႇလီတွင်းမၢႆဝႆႉလီလီယူႇ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၶေႃႈၵႂၢမ်း ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ႁေႃးလၢတ်ႈမႃးဝႃႈ ဢႃႇရေႃးၵျၢၼ်ႇ ပရမၢၼ်ႇ လႃပၢၼ် ၼႆၼၼ်ႉ ပၢႆးယူႇလီ ဢၼ်ဝႃႈ ၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈပဵၼ် ၶူဝ်းတွၼ်ႈလီလူင်ဢၼ်ၼိုင်ႈလႄႈ ပေႃးပၢႆးယူႇလီ ၶႅမ်ႉလႅပ်ႉ သင်တေၸၢင်ႈလႆႈ ၽဝၵူၼ်း ဢၼ်မီးလွင်ႈ တဵမ်ထူၼ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးမေႃယူႇၸွမ်း ႁႂ်ႈမၼ်းမႅၼ်ႈသၢင်ႇထုၵ်ႇၵၼ်တင်း ပၢႆးယူႇလီ မၼ်းၸင်ႇ ၵွႆႈလႆႈ

တေႃႈပဵၼ်ၼင်ႇ တီႈယူႇႁဝ်း ႁိူၼ်းႁဝ်းၼၼ်ႉ ပေႃးဝႃႈ ဢမ်ႇမူၼ်ႉမႄးယူႇသဝ်ၼႆ ဢၼ်ပဵၼ် ဢွင်ႈတီႈယူႇ ႁိူၼ်းယေးၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းတေလူႉလႅဝ်ၵႂႃႇၼင်ႇၵဝ်ႇ။ တူဝ်ၵူၼ်းႁဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇႁိူၼ်းၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ ဢမ်ႇဝႆႉၽၢင်ႉသႂ်ႇၸႂ်သေ ယူႇမဝ်ၵိၼ်မၢင်ၼႆတႄႉ မၼ်းၵေႃႈ တေယူပ်ႈယွမ်းမႃးလွႆးလွႆးသေ လွင်ႈပၢႆးၸႂ်ၵေႃႈ တေယူပ်ႈယွမ်း လွင်ႈပၢႆးတူဝ်ၵေႃႈ တေယူပ်ႈယွမ်းၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။

တွၼ်ႈတႃႇတေယူႇသဝ်း ႁႂ်ႈပေႃးမႅၼ်ႈဢဝ်တင်း ပၢႆးယူႇလီၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈ တေႃႈဢမ်ႇယၢပ်ႇသင်ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ႁဝ်းၵူၺ်းလူဝ်ႇ ဝႆႉၽၢင်ႉသေ မႄးပၼ် လွင်ႈပိူင်ႇယူႇလၢႆးၵိၼ်ႁဝ်းၵူၺ်းၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈတေၸၢင်ႈလႆႈ ပၢႆးယူႇလီထိုင် တူဝ်ယူႇယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇပၢႆးယူႇလီ ပေႃးတေၶႅမ်ႉလႅပ်ႈၼႆႉ ထုၵ်ႇလီႁဵတ်းၸွမ်းၼင်ႇ လွင်ႈတၢင်း 9 ဢၼ် ၸွမ်းၼင်ႇ

1. သုတ်ႇဢဝ် လူမ်းသႅၼ်ႈသႂ်လီလီ။
2. ၵိၼ်ပၼ် ၼမ်ႉသႅၼ်ႈသႂ်ႇလီလီ။
3. ၵိၼ်ပၼ်တၢင်းၵိၼ် ဢၼ်တေပဵၼ်လွင်ႈၵမ်ႉထႅမ် ပၢႆးယူႇလီ
4. ၼွၼ်းပၼ် ႁႂ်ႈတႃၼွၼ်းဢိမ်ႇဢိမ်ႇ။
5. ၼုင်ႈၶူဝ်း ႁႂ်ႈထုၵ်ႇမႅၼ်ႈတင်းပၢႆးယူႇလီ။
6. ယူႇသဝ်း ႁႂ်ႈတူဝ်ႁဝ်း ဝႆႉဝၢင်းမႅၼ်ႈလီလီ။
7. ႁဵတ်းလွင်ႈတူင်ႉၼိုင် ႁႂ်ႈမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈ။
8. ယူႇႁႂ်ႈမူတ်းသႂ်။
9. ယူႇပၼ် ႁႂ်ႈလႆႈထၢတ်ႈလႅတ်ႈ သၢႆလႅင်းလႅတ်ႇ ၵုမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈထူၼ်ႈ

တွၼ်ႈတႃႇ ပၢႆးယူႇလီတေၶႅမ်ႉလႅပ်ႈ ထုၵ်ႇလီႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်းၼင်ႇ လွင်ႈတၢင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသင် လႄႈ မၼ်းလမ်ႇလွင်ႈၼႆ ႁဝ်းၶႃႈ ၶိုၼ်းဢွၼ်ၵၼ် ထတ်းသၢင်ႈ လဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်း

သုတ်ႇဢဝ်လူမ်းသႅၼ်ႈသႂ်လီလီ

တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းႁဝ်းပေႃးတေသိုပ်ႇသၢႆၸႂ်လႆႈသေ ဢၼ်ဢမ်ႇမီးဢမ်ႇပဵၼ်သေပိူၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်လူမ်းယဝ်ႉ။ လူမ်းၼႆႉ မၼ်းၵမ်ႉထႅမ်ပၼ် တွၼ်ႈတႃႇႁႂ်ႈ လိူတ်ႈဢၼ်မီးၼႂ်းတူဝ်ႁဝ်း ပေႃးတေပၼ်ႇလဵပ်ႈၵႂႃႇလႆႈတၢင်းတူဝ်ၼႆယဝ်ႉ။ လူမ်း ဢၼ်ႁဝ်းသုတ်ႇဢဝ်ၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းတူဝ်ၶိင်းႁဝ်းၼၼ်ႉ ​ပေႃးမၼ်းသႅၼ်ႈသႂ်လီ ၸင်ႇၵႆႈမီးၽွၼ်းလီတႃႇပၢႆးယူႇလီ ႁဝ်းယဝ်ႉ။ ပွတ်ႇ ဢၼ်မီးၼႂ်းတူဝ်ၶိင်းႁဝ်းၼၼ်ႉ မၼ်းၶႂ်ႈလႆႈ ဢွၵ်ႇသီႇၵျိၼ်ႇ ဢၼ်ပႃးဝႆႉၼႂ်းလူမ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ်ႉလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈတၢင်းသဵင်ႈၼႆႉ လူဝ်ႇလႆႈလူမ်း ဢၼ်သႅၼ်ႈသႂ်ယူႇ တႃႇသေၶႃႈယဝ်ႉ။

မၢင်ၸိူဝ်းၸမ်ႉဝႃႈ ပေႃးလူမ်းထွင်းႁႅင်းၼႃႇ ၸၢင်ႈမေႃပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်၊ လွင်ႈဢမ်ႇယူႇလီၼႆသေ ၵႆႉလေႇဢွၼ်ၵၼ် ဢိုတ်းၼႃႈတူ၊ ၽၵ်းတူသေ ယူႇသဝ်းယဝ်ႉ။ လူမ်းဢၼ်ဢမ်ႇသႅၼ်ႈသႂ်ႇ ဢၼ်မီးယူႇ တီႈၼႂ်းႁိူၼ်း ဢမ်ႇမူတ်းသႂ်၊ ဢွင်ႈတီႈၵႅပ်ႈၵိၼ်းၼၼ်ႉ မၼ်းၸၢင်ႈပၼ် ၽေးၶဵၼ်ၸူး ၵူၼ်းႁဝ်းယဝ်ႉ။ လူမ်းသႅၼ်ႈလူမ်းသႂ်ၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇ တွၼ်ႉပၼ်ၽေးၶဵၼ် တႃႇၵူၼ်းႁဝ်းသေပွၵ်ႈ။ ဢွင်ႈတီႈႁိူၼ်းႁဝ်းၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီဝႆႉ ႁႂ်ႈလူမ်းၶဝ်ႈလီ ဢွၵ်ႇလီယဝ်ႉ။ ၽွင်းမိူဝ်ႈၼွၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီလႆႈ လူမ်းသႅၼ်ႈသႂ် ၼမ်ၼမ်ယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇ တူဝ်ၶိင်းတႄႉ ထုၵ်ႇလီ ႁူမ်ႇၽႃႈ ႁႂ်ႈဢူၼ်ႇတူဝ်သေ ထုၵ်ႇလီၽုၺ်ႇၽၵ်းတူသေ ၼွၼ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ ထူၼ်ႈၸႂ်ၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီဢဝ် ၶူႈၼင်သေ ထူၺ်ႈၸႂ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ် ၶူၼ်ၼုမ်ႇၼုမ်ႇဢွၼ်ႇ ဢၼ်မီးၼႂ်း ၶူႈၼင်ႇႁဝ်းၼၼ်ႉ မၼ်းၸင်ႇၵွႆႈ ၸႅတ်ႈထွင်ပၼ် လူမ်း တွၼ်ႈတႃႇ ယႃႇႁႂ်ႈ ၽုၼ်ႇမုၵ်ႉ ဢၼ်ပႃးမႃးၼႂ်းလူမ်းၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁိူဝ်ပေႃးတေဢမ်ႇၶဝ်ႈၵႂႃႇ တီႈၼႂ်း ပွတ်ႇႁဝ်းၼႆယဝ်ႉ။ ပေႃးဢဝ် သူပ်းသေ ထူၺ်ႈၸႂ်ၼႆ ၸၢင်ႈမေႃပဵၼ် ၸဵပ်းတၢင်းၼႂ်းသေ ၸၢင်ႈမေႃပဵၼ် ၵူင်ၶေႃးၸဵပ်းၼႆယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ ၵူင်ၶေႃးၸဵပ်း ၵူင်ၶေႃးၵႆႈၸိူင်ႉၼႆ ၸၢင်ႈမေႃ တိူဝ်ႉၶိူၵ်ႈ ပၢႆးယူႇလီယဝ်ႉ။

ဢၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ် ၶေႃးၸဵပ်းသေ ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ၼၢဝ်ႇၼၼ်ႉ မၼ်းလုၵ်ႉတီႈ တႄႇ ၵူင်ၶေႃးၵႆႈၸိူင်ႉၼၼ်သေ ပဵၼ်မႃးယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇပေႃးတေလႆႈ လူမ်းသႅၼ်ႈသႂ် ၼမ်ၼမ်ၼၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီယူႇ ၽၢႆၼွၵ်ႈႁိူၼ်း ၵမ်ႉပႃႈ ၼမ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ လႆႈသုတ်ႇဢဝ် လူမ်းသႅၼ်ႈသႂ်ၼမ်ၼမ်သေလႄႈ တၢင်းပဵၼ် ၵမ်ႉပႃႈၼမ်ၼႆ လႆႈႁၢႆ ယွၼ်ႉမၼ်းယဝ်ႉ။ ၵၢပ်ႈပၢၼ် ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆ ပေႃးဝႃႈ ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ် ပွတ်ႇမႃးၼႆ မေႃယႃၶဝ်ၼႆ ဝႆႉၼမ်ႉၼၵ်း တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းပဵၼ် ၶဝ် ႁႂ်ႈပေႃးသုတ်ႇထူၺ်ႈဢဝ်လႆႈ လူမ်းသႅၼ်ႈသႂ် ၼမ်ၼမ်လႄႈ ၶဝ်တေၸႂ်ႉ ၵူၼ်းပဵၼ်ၶဝ် ၼွၵ်းပႃႈၼွၵ်ႈႁိူၼ်းယဝ်ႉ။ လူမ်းသႅၼ်ႈသႂ် ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မၼ်းမီးၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇ တွၼ်ႈတႃႇ ပၢႆးယူႇလီ ၵူၼ်းႁဝ်းလႄႈ ၶၢဝ်းလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈၵေႃႈ ၸၢင်ႈသုတ်ႇဢဝ် ထူၺ်ႈဢဝ်လႆႈယူႇယဝ်ႉ။

ၵိၼ်ပၼ် ၼမ်ႉဢၼ်သႅၼ်ႈသႂ်

တူဝ်ၶိင်းၵူၼ်းႁဝ်းၼႆႉ ႁူမ်ႈဝႃႈမၼ်းမီးၽၢင်ႈႁၢင်ႈ ပဵၼ်တူဝ် ပဵၼ်ၵွၼ်ႈသေတႃႉၵေႃႈ ပေႃးမႃးၸႅၵ်ႇၽႄၵူတ်ႇတူၺ်း ၼႆ သီႇပုၼ်ႈသၢမ်ပုၼ်ႈၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ၼမ်ႉယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇလိူတ်ႈပေႃးတေ လိူၼ်ႈပႆလႆႈ ၼႂ်းတူဝ်ၶိင်းႁဝ်းၼၼ်ႉ ၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈဢဝ် တၢင်းၸွႆႈထႅမ် ၼမ်ႉယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းပဵၼ် ဢၼ်ဢၼ်ဝေႇဢၼ်ႁၢင်ႈ ဢၼ်မီးၼႂ်းတူဝ်ႁဝ်းၼၼ်ႉ လုၵ်ႉတီႈ ပွတ်ႇ၊ မၢၵ်ႇလမ်းသေ ယဵၼ်းပဵၼ်ႁိူဝ်ႇ ဢွၵ်ႇတီႈၼင်သေၵေႃႈ ၸုၼ်ႉပႅတ်ႈထိုင်ၼွၵ်ႈတူဝ်ႁဝ်းယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ်လႄႈ တွၼ်ႈတႃႇလၢင်ႉ ႁႂ်ႈၼႂ်းတူဝ်ႁဝ်း မူတ်းသႂ်လႄႈ တွၼ်ႈတႃႇ လိူတ်ႈႁဝ်း ပေႃးတေလိူၼ်ႈလေႃႈ လီ တီႈၼႂ်းတူဝ်ႁဝ်းၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီ ၵိၼ်ပၼ် ၼမ်ႉၼမ်ၼမ်ယဝ်ႉ။ ဢိင်လူၺ်ႈ ၶၢဝ်းမၼ်းသေလႄႈ ၼိုင်ႈဝၼ်းၼႆႉ ထုၵ်ႇလီၵိၼ်ပၼ်ၼမ်ႉ တီႈဢေႇသုတ်းမၼ်း 6 ၵွၵ်းၵႅဝ်ႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပႆႇၵိၼ် တၢင်းၵိၼ်ၵၢင်ၼႂ် ၼမ်ႉ ၼိုၵ်ႈၵွၵ်းၵႅဝ်ႈ၊ ၼႂ်းၵႄႈ တၢင်းၵိၼ် ၵၢင်ၼႂ်၊ ၵၢင်ဝၼ်းၸမ်ႉ ႒ ၵွၵ်း၊ ၼႂ်းၵႄႈ တၢင်းၵိၼ် ၵၢင်ဝၼ်း လႄႈ ၵၢင်ၶမ်ႈၸမ်ႉ ၼမ်ႉ ႒ ၵွၵ်းၵႅဝ်ႈ၊ မိူဝ်ႈပႆႇၼွၼ်းၸမ်ႉ ထုၵ်ႇလီၵိၼ် ၼမ်ႉ ႑ ၵွၵ်းၵႅဝ်ႈယဝ်ႉ။ ၽွင်းမိူဝ်ႈတိုၵ်ႉၵိၼ် တၢင်းၵိၼ်ၼၼ်ႉ သင်ၸိူဝ်ႉ ဝႃႈ ၵိၼ်ၼမ်ႉၼႆ ထုၵ်ႇလီၽၢင်ႉဝႆႉ ယႃႇပေႁႂ်ႈဢိူၼ် တၢင်းၵိၼ်လေႃးၼမ်ႉ။ ၵဵဝ်ႉတၢင်းၵိၼ် ႁႂ်ႈဢွၼ်ႇဢွၼ်ႇယဝ်ႉ ၸင်ႇထုၵ်ႇလီ ၵိၼ်ၼမ်ႉယဝ်ႉ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ဢိူၼ်တၢင်းၵိၼ်လေႃးၼမ်ႉၼႆ တၢင်းၵိၼ်ၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈဢမ်ႇဢိတ်ႇ ၼူတ်ႈလႆႈလီလီ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၼမ်ႉၼႆႉ မၼ်းၵမ်ႉထႅမ်ပၼ် တွၼ်ႈတႃႇ ပၢႆးယူႇလီႁဝ်း ၵူႈတီႈတီႈသေတႃႉၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇတၢပ်ႈလူဝ်ႇႁႃ သိုဝ်ႉဢဝ် ၵႃႈယႂ်ႇ ၶၼ်လူင်။ ပေႃးႁဝ်း ၽၢင်ႉသေၸႂ်ႉၼႆၵေႃႈ မၼ်းတေပၼ် တေမီး ၽွၼ်းလီ တွၼ်ႈတႃႇတူဝ်ႁဝ်းယူႇ တေႉတေႉဝႃႈဝႃႈယဝ်ႉ။

ၵိၼ်ပၼ်တၢင်းၵိၼ် ဢၼ်တေပဵၼ်လွင်ႈၵမ်ႉထႅမ် ပၢႆးယူႇလီ

တွၼ်ႈတႃႇႁဝ်းပေႃးတေ ယူႇလီမီးဢဵၼ်မီးႁႅင်းလႄႈ ႁဝ်းၵိၼ်ပၼ် တၢင်းၵိၼ်ၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈမိူၼ်ၵၼ်တင်း ႁဝ်းဢဝ် ၼမ်ႉမၼ်း၊ ဢဝ်ၽိုၼ်း၊ ဢဝ်ထၢၼ်ႇ သႂ်ႇပၼ် တႃႇႁႂ်ႈႁူဝ်ၸၢၵ်ႈ ပေႃးတေပၼ်သေ ၸၢင်ႈႁေႃႈလႆႈ တူင်ႉၼိုင်လႆႈၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ တၢင်းၵိၼ်ႁဝ်းၵိၼ်ၵႂႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းၵႂႃႇႁႂ်ႈပဵၼ်ႁႅင်းသေၵေႃႈ မၼ်းၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈ တူဝ်ၶိင်းႁဝ်း တူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇမႃးလႆႈယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ လႆႈတူင်ႉၼိုင်ယူႇ ၵူႈဝၼ်းဝၼ်းလႄႈ တႃႇတေၶိုၼ်း ၽိူမ်ႉထႅမ်ပၼ် ဢဵၼ်ႁႅင်း ဢၼ်လႆႈ မူတ်းသဵင်ႈၵႂႃႇၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃး ၸင်ႇလႆႈၵိၼ်ပၼ် တၢင်းၵိၼ်ယဝ်ႉ

ၼင်ႇႁိုဝ် တူဝ်ၶိင်းႁဝ်း ပေႃးတေဢမ်ႇဢူၼ်ႈၼူၼ်းၵႂႃႇသေ ႁႂ်ႈပေႃး မီးႁႅင်းတဵမ်တူဝ်ၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈ ၵိၼ်ပၼ် တၢင်းၵိၼ်ၼႆသေတႃႉ ၽွင်းယၢမ်းၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီလၢမ်းသေၵိၼ် ၼင်ႇႁိုဝ် မၼ်းပေႃး တေဢမ်ႇလိူဝ်ဢမ်ႇယွမ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးႁဝ်းၵိၼ် လူၼ်ႉလိူဝ်ႁႅင်းၼႃႇၵေႃႈ ၶိူင်ႈဢိတ်ႇတၢင်းၵိၼ် ႁဝ်းၼၼ်ႉ မၼ်းတေလႆႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႅင်းလႄႈ တူဝ်ၶိင်းႁဝ်းၵေႃႈ တေဢမ်ႇပေႃးလီယူႇလီသဝ်းယဝ်ႉ။ လိူဝ်သေ ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉၼႃႈၵၢၼ်ၼမ်ၼႃႇလႄႈ ဢမ်ႇတၼ်းၵိၼ်တၼ်းယမ်ႉသေ ၶၢမ်ႇတွင်ႉမႆႈယူႇၵေႃႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီႁဵတ်း။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ၵူဝ်ပီး၊ ပေႃးပီးမႃး ၵူဝ်ဢမ်ႇႁၢင်ႈလီယဝ်ႉလႄႈ ၼၢင်းယိင်းၵမ်ႈၽွင်ႈ မေႃယွမ်းၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်လႄႈ ၸၢင်ႈမေႃဢဝ် ဢဵၼ်ႁႅင်းယွမ်းသေ ၸၢင်ႈပဵၼ် တၢင်းပဵၼ်လိူင်ႇမၢၵ်ႈသေ ၸၢင်ႈမေႃတူမ်ႉတိူဝ်ႉ ပၢႆးယူႇလီလႄႈ လွင်ႈႁၢင်ႈၽၢင်လဝ်းၼူၼ်းၵေႃႈ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈမီးလႄႈ တေၸၢင်ႈလူႉသုမ်းပႃး လွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်းၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။

တၢင်းယၢမ်ႈ ဢၼ်ဢမ်ႇဝႆႉၶၢဝ်းယၢမ်းမၼ်းသေ ၶႂ်ႈၵိၼ်ၶၢဝ်းလႂ်ၵိၼ် ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီႁဵတ်းယၢမ်ႈ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသင်ၼႆ ၽွင်းယၢမ်းႁူင်းၶဝ်ႈႁဝ်း ထုၵ်ႇလီလႆႈလိုဝ်ႈၵေႃႈ မၼ်းဢမ်ႇလႆႈလိုဝ်ႈ၊ ယွၼ်ႉၵုမ်ႉၸႂ်ႉမၼ်း ဢမ်ႇမီးၶိင်ႇမီးၶၢဝ်းမၼ်းလႄႈ မၼ်းၵေႃႈ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈ ဢိတ်ႇၼူတ်ႈပၼ် တၢင်းၵိၼ်လႆႈ လီလီ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ၸၢင်ႈမေႃတိူဝ်ႉၶိူၵ်ႈ လွင်ႈဢိတ်ႇၼူတ်ႈ တၢင်းၵိၼ် ၼႂ်းႁူင်းၶဝ်ႈႁဝ်းယဝ်ႉ။

ပေႃးၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်ၵေႃႈ ယႃႇပေဝႃႈ ပေႃးတွင်ႉတဵမ်ပေႃးယဝ်ႉ ၼႆၵူၺ်း။ ထုၵ်ႇလီ ထတ်းသၢင်ႈတၢင်းၵိၼ် ဢၼ် တေႁဵတ်းႁႂ်ႈ ႁႅင်းလိူတ်ႇ၊ ႁႅင်းၼိူဝ်ႉ၊ ႁႅင်းလုပ်ႇ၊ ႁႅင်းဢဵၼ်ႁဝ်း ပေႃးတေၶႅမ်ႉၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမီးတၢင်းပဵၼ် ၵမ်ႈၽွင်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉၵိၼ်ပၼ် ထၢတ်ႈတၢင်းၵိၼ်လႄႈ ထတ်းသၢင်ႈၵိၼ် တၢင်းၵိၼ်ၵူၺ်းၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ တၢင်း ပဵၼ်ရေႃးၵႃႇၶဝ် ၶႅၼ်းႁၢႆၵေႃႈ မီးယဝ်ႉ။ ဢၼ်ပဵၼ်တၢင်းၵိၼ် ဢၼ်ၵူၼ်းႁဝ်း ထုၵ်ႇလီၵိၼ်သေပိူၼ်ႈၼႆႉတႄႉ ပဵၼ်ၽၵ်းယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ် ဢၼ်ၼုမ်ႇၼုတ်းလီလႄႈတင်း ၼမ်ႉၼူမ်းၼႆယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းပဵၼ် ၽၵ်ႈယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ် ဢၼ်ဢမ်ႇလူဝ်ႇတူမ်ႈသေ ဢၼ်ၸၢင်ႈၵိၼ်ဢၼ်လိပ်းၼၼ်ႉ ယိုင်ႈၶႅၼ်းၶႅမ်ႉလိူဝ်ယဝ်ႉ။ ဢၼ်ပဵၼ်ၼမ်ႉၼူမ်း ၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈတင်း ၵူၼ်းၵူႈၵေႃႉသေ သမ်ႉတိုဝ်းၶႅမ်ႉတွၼ်ႈတႃႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ၵူၼ်းထဝ်ႈၵူၼ်းၵေႇၶဝ်ၼႆယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းပဵၼ် ၼမ်ႉၼဵင်ႈဝၢၼ်၊ ၵႃႇၽီႇၸိူ်ဝးၼႆႉတႄႉ ဢမ်ႇပေႃးထုၵ်ႇလီၵိၼ် လူၼ်ႉလိူဝ်။ ပေႃးပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႄႉ ဢမ်ႇလဵင်ႉယိုင်ႈၶႅၼ်းလီယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းပဵၼ် ဢၼ်ဝၢၼ်ဢၼ်မၼ်း ဢၼ်ၶိူဝ်ႈဢိူဝ်ႇလိူဝ်ႉ ၼၼ်ႉ ယဝ်ႉမၼ်းၼၢၼ်းၼူတ်ႇလႅဝ်လႄႈ ဢမ်ႇပေႃးထုၵ်ႇလီၵိၼ်။ ၸိူဝ်းပဵၼ် လဵၼ်းယႃႈ လႄႈ လဝ်ႈၼႆၵေႃႈ မၼ်းပၼ် မၼ်းပဵၼ် တၢင်းပဵၼ် ၽေးၶဵၼ်လူင် တွၼ်ႈတႃႇ ပၢႆးယူႇလီႁဝ်းယဝ်ႉ။

ၽွင်းၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၵိၼ်ႁိပ်ႈၵိၼ်ၼႅတ်ႈသေ ၵိၼ်ဢဝ်လွႆးလွႆး ၵဵဝ်ႉပၼ်ဢွၼ်ႇဢွၼ်ႇ။ ပေႃးႁဝ်း ၵဵဝ်ႉၸိူင်ႉၼၼ် ဢၼ်ပဵၼ်ၼမ်ႉၵၸီႇ ဢၼ်ဢွၵ်ႇၼႂ်းသူပ်း ၽွင်းႁဝ်းၵိၼ်ယႅမ်ႉၼၼ်ႉ ၸင်ႇၵႆႈလႆႈ တဵမ်ထူၼ်ႈလႄႈ မၼ်းၸင်ႇပၼ် လွင်ႈၵမ်ႉထႅမ်တႃႇ ဢိတ်ႇၼူတ်ႈတၢင်းၵိၼ် တီႈၼႂ်း ႁူင်းၶဝ်ႈႁဝ်းယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉ ၵဵဝ်ႉတၢင်းၵိၼ်ပၼ် လွႆးလွႆးၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ ၶဵဝ်ႈႁဝ်းၵေႃႈ ၸၢင်ႈႁဵတ်းပၼ်ၵၢၼ်လႆႈ လီလီ။ ပေႃးႁႅင်ႉၵဵဝ်ႉဝႆးၼႃႇ ၽႅဝ်ၵေႃႈ ၶဵဝ်ႈႁဝ်းၼႆႉ ၸၢင်ႈမေႃၽင်ႉသေ မေႃပဵၼ် ၽေးၶဵၼ်ၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ "ပေႃးတွင်ႉလီ ႁူဝ်ဢမ်ႇၶႆႈ" ၼႆ လႆႈငိၼ်း ၵႂၢမ်းၵူၼ်းထဝ်ႈၶဝ်ဝႃႈဝႆႉလႄႈ တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ႁဝ်းတေၵိၼ်ၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီ ၽၢင်ႉသေ ထတ်းသၢင်ႈသေ ၵိၼ်ၵႂႃႇၼႆ တေလႆႈလွတ်ႈၽေးတၢင်းပဵၼ်သေၵေႃႈ ပၢႆးယူႇလီ

ၼွၼ်းပၼ် ႁႂ်ႈတႃၼွၼ်းဢိမ်ႇ

ပေႃးၶႂ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် ႁႂ်ႈၸိုၼ်ႈသႂ်လႅတ်းၽၢႆလီၼႆ ထုၵ်ႇလီၼွၼ်းပၼ် ႁႂ်ႈတႃၼွၼ်းဢိမ်လီလီယဝ်ႉ။ တူဝ်ၶိင်းလူင် ႁဝ်းၼႆႉ ပေႃးဝႃႈ တူင်ႉၼိုင်ႁဵတ်းၵၢၼ်ပၼ်ယဝ်ႉၼႆ ထုၵ်ႇလီၵိုတ်းလိူဝ်ႈပၼ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၵိုတ်း လိုဝ်ႈပၼ်လီငၢမ်းၼႆ ၸၢင်ႈမီးလွင်ႈယူပ်ႈယွမ်းမႃးသေ တေၸၢင်ႈမႃးတိူဝ်ႉၶိူၵ်ႈပၢႇးယူႇလီၵူၼ်းႁဝ်းယဝ်ႉ။ ၽူႈလႂ်ၽႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ပေႃးဝႃႈ ပဵၼ်သႅၼ်းထိုင်ပၢၼ်မႃး ၼိုင်ႈဝၼ်းၼႆႉ ထုၵ်ႇလီၼွၼ်း တၢင်းႁိုင် ၶၢဝ်းယၢမ်း ႘ ၸူဝ်ႈမူင်းသေ ပေႃးဝႃႈပဵၼ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းထဝ်ႈတႄႉ ထုၵ်ႇလီၼွၼ်းလိူဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၽွင်းတေၼွၼ်း ၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီ ဢဝ်တၢင်းဝူၼ်ႉ ဢၼ်လွင်ႈမႆႈၸႂ် ၶမ်ၸႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢွၵ်ႇပႅတ်ႇမူတ်းမူတ်းသေ ၼွၼ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ တႃႇၼွၼ်းတဵမ်ထူၼ်ႈလီၵေႃႈ ဢွၵ်းဢေႃႁဝ်း လႅတ်းၽၢႆသေ ဝူၼ်ႉသင်ၵေႃႈ ဢွၵ်ႇ မွၵ်ႇသင်ၵေႃႈယမ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ ၶၢဝ်းယၢမ်း ၵၢင်ဝၼ်း လႆႈၼွၼ်း ၸူဝ်ႈၵႅပ်ႉၸူဝ်ႈၵမ်းၼႆ ယိုင်ႈၶႅၼ်းၶႅမ်ႉယဝ်ႉ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇ ၼွၼ်းၼႆၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီ ပိၼ်ႈတၢၵ်ႇႁၢႆသေ ယိတ်ႇတူဝ်ပၼ်သေ ယွၼ်ႇပၼ် ၵွၼ်ႈၼိူဝ်ႉဢၼ်မီးတီႈတူဝ်ႁဝ်းသေ လပ်းတႃဝႆႉ တိတ်ႇတိတ်ႇလႄႈ။ ယွၼ်ႉလႆႈလိူဝ်ႈပၼ် ၸူဝ်ႈၵႅပ်ႉၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ ႁဝ်းမီးဢဵၼ်မီးႁႅင်းၵႃႈႁိုဝ်မႃးၼႆ ၸၢင်ႈႁဵတ်းတူၺ်း တူဝ်ထူပ်းသေၵေႃႈ ႁူႉလႆႈယူႇ။

ၼုင်ႈၶူဝ်း ႁႂ်ႈထုၵ်ႇမႅၼ်ႈပၢႆးယူႇလီ

ၶူဝ်းဢၼ်ႁဝ်းၼုင်ႈၼႆႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီၼုင်ႈၸွမ်း ၶၢဝ်းယၢမ်း ယႃႇသီႇ ၾိင်ႈၾႃႉယဝ်ႉ။ ၽွင်းပဵၼ်ၶၢဝ်းၵတ်းၼႆၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီၼုင်ႈပၼ် ၶူဝ်းဢၼ်ၼႃၼႃ။ ႁူမ်ႈဝႃႈ လူမ်းၵတ်းထွင်းထၢၼ်ႇႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ပေႃးဝႃႈတူဝ်ႁဝ်းဢုၼ်ႇဝႆႉယူႇ ၼႆ တႃႇတေပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ၼၢဝ်ၵေႃႈ မၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ။ ပေႃးဝႃႈပဵၼ် ၶၢဝ်းမႆႈၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီၼုင်ႈပၼ် ဢၼ်မၢင်မၢင်၊ မဵဝ်လူမ်းၸၢင်ႈၽၵ်ႉၶဝ်ႈ ထိုင်ၼိူဝ်ႉလႆႈငၢႆႈငၢႆႈ။

ဢၼ်ပဵၼ်ပွတ်ႇၵူၼ်းႁဝ်းၼႆႉ ပေႃးႁဝ်းထူၺ်ႈၸႂ်ၼႆ မၼ်းၵီႈမႃး မွၵ်ႈသွင်ႁၢၵ်းမိုဝ်းၼႆႉသေ ပွတ်ႇႁဝ်းၼႆ ၽႅဝ်မႃး ထိုင် ပွတ်းဢႅင်ႈၼႆယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ်လႄႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၼုင်ႈ ၶူဝ်းဢၼ်ၵႅပ်ႈၵိၼ်း၊ ထုၵ်ႇလီၼုင်ႈပၼ် ၶူဝ်း ဢၼ်ယူႇလႆႈ မဝ်မၢင်လူမ်ၸႂ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ် ၸင်ႇၸၢင်ႈထူၺ်ႈၸႂ်လႆႈ လူမ်လူမ်သေ လိူတ်ႈဢၼ်မီး ၼႂ်းတူဝ်ႁဝ်းၵေႃႈ ၸင်ႇၸၢင်ႈလိုၼ်ႈလႆလႆႈလီလီ။ ဢၼ်ပဵၼ်ၶူဝ်းၼုင်ႈႁဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီၼုင်ႈၶူဝ်း ဢၼ်မီး လွင်ႈမူတ်းသႂ်။ ၶူဝ်းဢၼ်ႁဝ်းၼုင်ႈယဝ်ႉၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၵွင်ဝႆႉၼိူဝ်ၽၢၵ်ႈ၊ ထုၵ်ႇလီၽႅၼ်ဝႆႉ ၵွင်ႉဝႆႉ ႁႂ်ႈလႆႈလူမ်းလီ။ ပေႃးပဵၼ်ၶူဝ်း ဢၼ်ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵမ်းၵမ်းလွႆးၼၼ်ႉၼႆ ထုၵ်ႇလီၵမ်းၵမ်းဢဝ်တၢၵ်ႇလႅတ်ႇယဝ်ႉ။ ၶႅပ်းတိၼ် ဢၼ်တေႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၼဵဝ်ႉတိၼ်ႁဝ်း လိမ်ႇငေႃးၵႂႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီသုပ်းတိုဝ်း။ ၼၢင်းယိင်းဢၼ် ၶႂ်ႈၶိုၼ်းၵၢပ်ႇၼႃႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈၼႆႉ ၶဝ်တိုဝ်း ၶႅပ်းတိၼ် ဢၼ်သူၼ်ႈသုင်ၶဝ်ဝႃႈ တူဝ်ၶဝ်သုင်ၼႆလႄႈ ၵႆႉလေႇဢွၼ် ၵၼ်တိုဝ်း ၶႅပ်းတိတ်သူၼ်ႈသုင်။ ပေႃးတို်ဝ်းၶႅပ်းတိၼ်ၸိူင်ႉၼၼ် လွင်ႈႁဝ်းတူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇၵႂႃႇမႃးမႃးၵေႃႈ မၼ်းဢမ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ပိူင်ပဵၼ်မၼ်းယဝ်ႉလႄႈ တိၼ်ဢၼ် လႆႁၢပ်ႇတူဝ်ၶိင်းႁဝ်းဝႆႉၼၼ်ႉၵေႃႈ လၢႆးယူႇလၢႆးဝၢင်းမၼ်း ပိူင်ႈၵႂႃႇ။ ပေႃးမႃးတူၺ်းတွၼ်ႈတႃႇ ပၢႆးယူႇလီၵေႃႈ မၼ်းဢမ်ႇမီးၽွၼ်းလီ။

ဝႆႉတူဝ်ၶိင်း ႁႂ်ႈမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈ

ပေႃးဝႃႈပဵၼ်ၵူၼ်း ႁႅၼ်ၼႃႈ ၵီႈဢူၵ်းသေ ပႆမႃးလႅတ်းလႅတ်းသႅဝ်းသႅဝ်းၼႆ ၵူၼ်းၵမ်ႉၼမ် ပေႃးၽၢင်ႉသေတူၺ်း ယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈပဵၼ်ၵူၼ်းမေႃပႆၸိူင်ႉၼၼ်ၼႆ ၽႂ်တူၺ်းၵေႃႈ ႁၢင်ႈၶႂ်ႈထုၵ်ႇမႅၼ်ႈတႃဝႆႉသေဢမ်ႇၵႃး ၸိူဝ်းပဵၼ် တၢင်းပဵၼ် တီႇပီႇၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပေႃးလႃႈလီၸပ်းၺႃးငၢႆႈငၢႆႈ။ ၽွင်းမိူဝ်ႈၼင်ႈယူႇၵေႃႈလီ၊ ၽွင်ႈမိူဝ်ႈၸုၵ်းယူႇ ၵေႃႈလီ ထုၵ်ႇလီလႆႈ ထူၺ်ႈၸႂ်ဢဝ်လူမ်းလႆႈလီလီလႄႈ တူဝ်ၶိင်းႁဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီဝႆႉဝၢင်း ႁႂ်ႈမၼ်းမႅၼ်ႈဢဝ် လီလီ။ ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်းဢမ်ႇဝႆႉတူဝ်ၶိင်း ႁႂ်ႈမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈလီၼၼ်ႉ ပွတ်ႇလႄႈ ၸိူဝ်းပဵၼ်ၶိူင်ႈၼႂ်းတူဝ် ၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇ ပိုတ်ႇၵီႈထၢၼ်ႇ မၼ်းလူဝ်ႇပိုတ်ႇၵီႈလႄႈ မေႃၸၢင်ႈပဵၼ် တၢင်းပဵၼ် ဢၼ်ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ ပွတ်ႇၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ပေႃးဢဝ်တူဝ်ႁဝ်းဝႃႈ ဢၼ်ထုၵ်ႇလီ ၵူတ်ႉငေႃးၼႆႉ မီးႁူဝ်ၶူဝ်ႇလႄႈ ဢႅင်ႈၵူၺ်း။ ပေႃးဝႃႈပႆတၢင်းၼႆ ထုၵ်ႇလီပႆ ဝႆႉဝႃႈ ၼိူဝ်ႁူဝ်ႁဝ်း တၢင်ႇဝႆႉသေဢၼ်ဢၼ်ၼႆသေ ထုၵ်ႇဢဝ်ၼႃႈႁဝ်းဝႆႉသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈသေပႆ။ ပေႃးဝႃႈႁဝ်း ယိပ်းမႃး ႁဵဝ်ႈမႃး ၶူဝ်းၼၵ်းၼႆ ထုၵ်ႇလီ လၢႆႈယိပ်း မိုဝ်းၽၢႆႇၼိုင်ႈတင်း ၽၢႆႇၼိုင်ႈ။ ပေႃးဝႃႈႁဝ်းၸႂ်ႉ မိုဝ်းၽၢႆႇလဵဝ် ၼမ်ႉပူၼ်ႉၵႂႃႇၼႆ ႁူဝ်မႃႇႁဝ်းၼႆႉ ၸၢင်ႈမေႃပိူင်ႈၵႂႃႇဢေႃႈ။

ႁဵတ်းလွင်ႈတူင်ႉၼိုင် ႁႂ်ႈမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈ

ၸိူဝ်းပဵၼ်လုပ်ႇ၊ ၵွၼ်ႈၼိူဝ်ႉ၊ ဢဵၼ် ဢၼ်မီးတီႈၼႂ်းတူဝ်ႁဝ်းၼႆႉ ပေႃးဢမ်ႇမီး လွင်ႈတူင်ႉၼိုင်တၢၼ်ႇတၢၼ်ႇမၼ်း ၼႆ မၼ်းၸၢင်ႈမေႃ ၵႅၼ်ႇၵႂႃႇသေ ဢဵၼ်ႁႅင်းၵေႃႈ ၸၢင်ႈမေႃယုပ်ႈယွမ်းၵႂႃႇ။ ၸိူဝ်းပဵၼ် လုပ်ႇ၊ ၼိူဝ်ႉ ဢၼ်တူင်ႉၼိုင် ယူႇ တႃႇသေၼၼ်ႉ မၼ်းၵေႃႇ လူဝ်ႇလိူတ်ႇလႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ်လိူတ်ႈပေႃးတေလႆႈၼၼ်ႉ မၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်လႄႈ ပွတ်ႇႁဝ်းၵေႃႈ လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်ပၼ်။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ် ၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ မၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်ႁဝ်းၵေႃး ယိုင်ႈၶႅၼ်းလႆႈ တူင်ႉတိုၼ်ႇသေ ၼင်ႇႁိုဝ် လိူတ်ႇၼႂ်းတူဝ်ႁဝ်းပေႃးတေ သႅၼ်ႈသႂ်လီၼၼ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ် ပွတ်ႇၵေႃႈ လႆႈထူၺ်ႈၸႂ် ႁႅင်းႁႅင်းလႄႈ မၼ်းၵေႃႈ တိုဝ်းမီးႁႅင်းမႃးယဝ်ႉ။

ႁဵတ်းလွင်ႈတူင်ႉၼိုင်တူဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ထုၵ်ႇလီတူင်ႉၼိုင် ႁႂ်ႈမၼ်းၽဵင်ႇၵၼ်တၢင်းတူဝ်။ လွၵ်းလၢႆး တႃႇႁႂ်ႈမီး လွင်ႈတူင်ႉၼိုင် ၽဵင်ႇၵၼ်တၢင်းတူဝ်ႇ ဢၼ်ငၢႆႈလိူဝ်သေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉတႄႉ လုၺ်းၼမ်ႉ၊ ၽၢႆးႁိူဝ်း၊ ၶီႇလႅင်၊ ပႆတၢင်းတီႈ ဢၼ်သုတ်ႇလႆႈ လူမ်းသႅၼ်ႈသႂ်လီ ၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈလဵၼ်ႈမၢၵ်ႇၼင်၊ တႅၼ်းၼိတ်ႉ၊ ပေႃႉၶူၼ်ၵႆႇၸၵႂႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းလႆႈလဵၼ်ႈတင်းတူဝ်တင်းၸႂ်လႄႈ လွၵ်းလၢႆးလဵၼ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်သၢင်ႇထုၵ်ႇၶႅမ်ႉလႅပ်ႈယူႇ။

တွၼ်ႈတႃႇ ၵၢၼ်လဵၼ်ႈႁႅင်း ႁႂ်ႈတူဝ်ၵႅၼ်ႇၶႅင်ၼႆႉ လဵၼ်ႈဢဝ်တီႈႁိူၼ်းၵေႃႈ လႆႈယူႇယဝ်ႉ။ လွၵ်းလၢႆးလဵၼ်ႈ ဢၼ်ငၢႆႈ သေပိူၼ်ႈၼႆႉ ပေႃးတေႇလုၵ်ႉၵၢင်ၼႂ်မႃး ၵႂႃႇၸုၵ်းတီႈ ၽၵ်းတူဢၼ်ပိုတ်ႇဝႆႉၼၼ်ႉသေ သုတ်ႉဢဝ်လူမ်းသႅၼ်ႈသႂ် လီလီသေ မွၵ်ႈႁႃႈမိတ်ႉၼိတ်ႉၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈယဝ်ႉ။

ပေႃးတေႁဵတ်း လွင်ႈတူင်ႉၼိုင်တူဝ်ၸိူင်ႉၼၼ်ၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီႁဵတ်း ႁႂ်ႈမၼ်းသၢင်ႇထုၵ်ႇၵူၺ်း။ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီႁဵတ်း လူၼ်ႉႁဵတ်းလိူဝ်။ ပေႃးႁဵတ်းလူၼ်ႉႁဵတ်းလိူဝ်ၵေႃႈ ၵူၼ်းတေႁိူဝ်ႉၼူၼ်း ဢူၼ်ႈမွႆႈၵႂႃႇသေ ၸၢင်ႈပဵၼ်ၽေးၶဵၼ် ၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ မီးၼၢင်းယိင်းဢွၼ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈ မၼ်းဝႅၼ်ၸိူၵ်ႈသေ ႁဵတ်းလွင်ႈတူင်ႉၼိုင်။ မၼ်းႁဵတ်းပူၼ်ႉလိူဝ် တၢင်းႁိုင်မၼ်း လိူဝ်သေ မၼ်းထုၵ်ႇလႆႈႁဵတ်းၼၼ်ႉလႄႈ မၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်မၼ်း ၵိုတ်းၵႂႃႇ။ မဵဝ်းၼႆၵေႃႈ ယၢမ်ႈပဵၼ်မႃးယဝ်ႉ။ ပေႃးတိုၵ်ႉႁႃၵိၼ် တၢင်းၵိၼ်ဝႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီႁဵတ်း လွင်ႈတူင်ႉၼိုင်တူဝ်ႇ။ မၼ်းၸၢင်ႈၵႂႃႇ တိူဝ်ႉၶိူၵ်ႈ လွင်ႈဢိတ်ႇၼူတ်ႇတၢင်းၵိၼ်ယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းၵၢၼ်လဵၼ်ႈႁႅင်း တူင်ႉၼိုင်တူဝ် မဵဝ်းလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ပေႃးလဵၼ်ႈ ပႃးတူဝ်ပႃးၸႂ်ၸွမ်းၵၼ် မၼ်းၸင်ႇမီးၼမ်ႉတွၼ်းၽွၼ်းလီယဝ်ႉ။

ယူႇႁႂ်ႈမူတ်းသႂ်

မိူဝ်ႈပႆႇပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်သင်ၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီႁေႉၵင်ႈ ၵႅတ်ႇၶေသင်ဝႆႉၵေႃႈ ၵႅတ်ႇၶေႇႁေႉၵင်ႈဝႆႉၼႆႉ မၼ်းၶႅမ်ႉလိူဝ် ပေႃးပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်မႃးယဝ်ႉ ၸင်ႇၵႆႈႁႃယူတ်းယႃၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၵႅတ်ႇၶေႁေႉၵင်ႈဝႆႉၼႆႉ မၼ်းၶႅၼ်းလိူဝ် ႁႃယူတ်းယႃ ပေႃးပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်မႃး။ ပေႃးပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်မႃးယဝ်ႉ ၸင်ႇႁႃ ယူတ်းယႃၼႆႉ ၵူၼ်းၵေႃႈႁိူဝ်ႉ ငိုၼ်းၵေႃႈသဵင်ႈ၊ ၶၢဝ်းယၢမ်းၵေႃႈမူတ်း။ တွၼ်ႈတႃႇ ၵႅတ်ႇၶေႁေႉၵင်ႈ တၢင်းပဵၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈယူႇသၢင်ႈႁဝ်း မူတ်းသႂ် ဢမ်ႇမူတ်းသႂ်ၼႆၵေႃႈ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈတၢင်းၼမ်ယဝ်ႉ။

ႁူမ်ႈဝႃႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉ တၢင်းၵိၼ် ၵႅင်ႈၵႅင်ႈသႂ်သႂ်ၼႆသေတႃႉ ပေႃးဢဝ်မိုဝ်း ဢၼ်ဝူၺ်ႇဢၼ်ႁၢင်ႈ မႃးယိပ်းသေ ၵိၼ်ၼႆတႄႉ ႁူႉၵႃႈတၢင်းပဵၼ်မူင်ႈမႅင်းၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူႉတေၽႅဝ်ၵႂႃႇတီႈၼႂ်း ႁူင်းၶဝ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ်ႉလႄႈ ပေႃးဝႃႈ တေၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်တၢင်းယမ်ႉ မိူဝ်ႈလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ထုၵ်ႇလီ သုၵ်ႈသီမိုဝ်းလီလီယဝ်ႉ ၸင်ႇၵႆႈၵိၼ်ၼႆႉ လီသေပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ ၼင်ႇႁိုဝ် ၼႂ်းၵၢပ်ႇၼဵပ်ႉမိုဝ်းႁဝ်း ပေႃးတေဢမ်ႇမီးၶႆးသင်ၼႆႉ ဢဝ်ၵွၼ်ႈသီသေ သုၵ်ႈသီပၼ် ႁႂ်ႈပေႃးမူတ်းသႂ်လီလီငၢမ်းငၢမ်းလႄႈ။ ပေႃးဝႃႈ ၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်ယဝ်ႉ ထုၵ်ႇလီပူၼ်ႈပၢၵ်ႇပႅတ်ႈ၊ ပေႃးသီပႃးၶဵဝ်ႈလႆႈ ယိုင်ႈၶႅၼ်းလီယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသင်ၼႆ ၸၢၵ်ႇတၢင်းၵိၼ်ဢိတ်းဢွတ်းပိတ်းပွတ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မၼ်းၸၢင်ႈၵႂႃႇၶမ်ဝႆႉ တီႈၼႂ်းၵႄႈၶဵဝ်ႈလႄႈ မၼ်းတေႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၶဵဝ်ႈႁဝ်း ဝူၺ်ႇႁၢင်ႈၵႂႃႇဢေႃႈ။

ပေႃးၶဵဝ်ႈဝူၺ်ႇႁၢင်ႈၼႆႉ တူၺ်းႁၢင်ႈၸႃႉသေဢမ်ႇၵႃး ပေႃးၶဵဝ်ႈမႅင်းမႃး တေၸၢင်ႈပဵၼ် တၢင်းပဵၼ် ၶဵဝ်ႈၶိုၼ်ႈၶဵဝ်ႈၸဵပ်း ထႅင်ႈၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ ၸႂ်ႉပၼ်ၵၢၼ်ႈသီၶဵဝ်ႈ ဢၼ်ဢမ်ႇပေႃးၶႅင် ပေႃးဢူၼ်ႈသေ ဝႆႉပၼ်တီႈလႆႈ သၢႆလႅတ်ႇသၢႆလူမ်းဢိတ်းၼိုင်ႈ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ သၢႆလႅတ်ႇၼႆႉ မၼ်းၸၢင်ႈၵႅတ်ႇၶေပၼ် မႅင်း ဢၼ်ၸၢင်ႈပဵၼ် ၶဵဝ်ႈမႅင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၶဵဝ်ႈႁဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ႁူဝ်ၶမ်ႈႁူဝ်ၼႂ် ထုၵ်ႇလီသီပၼ်ယူႇ ၼိုင်ႈဝၼ်းသွင်ပွၵ်ႈ။ ႁူမ်ႈဝႃႈၶဵဝ်ႈႁဝ်းၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇပဵၼ် ပၼ်ႁႃ ဢမ်ႇပဵၼ်ရေႃႇၵႃႇတၢင်းပဵၼ်သင်ၵေႃႈ ၼိုင်ႈပီ သွင်ပွၵ်ႈတႄႉ ထုၵ်ႇလီၼႄတူၺ်း မေႃယႃၶဵဝ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးၼၼ် ၶဵဝ်ႈႁဝ်းၵေႃႈ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈထူပ်း ၽေးၶဵၼ်သင်သေ ငိုၼ်း ဢၼ်တေလႆႈသဵင်ႈၸွမ်း တႃႇယူတ်းယႃ ၶဵဝ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ တေၽိမ်းလႆႈဢိတ်းၼိုင်ႈ။

မိူၼ်ၼင်ႇ ႁဝ်းလူဝ်ႇလႆႈ သုၵ်ႈသီ မိုဝ်းဝူၺ်ႇႁၢင်ႈႁဝ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ် တူဝ်ၶိင်းလူင်ႁဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီဢၢပ်ႇ ပၼ်ၼမ်ႉယူႇ ၵူႈဝၼ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ် ၼိူဝ်ႉၼင်ႁဝ်းၸင်ႇၵွႆႈ ယမ်းလီ၊ ႁၢင်ႈလီ၊ ယူႇလီယဝ်ႉ။ ၼိူဝ်ၼိူဝ်ႉၼင်ႁဝ်းၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းပဵၼ်ႁိူဝ်ႇ၊ ပဵၼ်ၽုၼ်ႇမုၵ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉ ၸၢင်ႈမႃးၸပ်းပဵၼ်ယၢၼ်ဝႆႉလႄႈ သင်ၸိူဝ်ႉ ဢမ်ႇဢၢပ်ႇၼမ်ႉ၊ ဢမ်ႇဢဝ်ၵွၼ်ႈသီ၊ ၼမ်ႉသီ သုၵ်ႈလၢင်ႈပႅတ်ႈ ႁႂ်ႈမူတ်းသႂ်ၼႆ တွၼ်ႈတႃႇပၢႆးယူႇလီၵေႃႈ တေႃႈ ဢမ်ႇၶႅမ်ႉၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၼင်ႇႁိုဝ် ၶႆးပေႃးတေဢမ်ႇဢိုတ်းတီႈ ႁူးႁိုဝ်ႇ ဢၼ်မီးတီႈ ၼိူဝ်ႉၼင်ႁဝ်းၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီ ဢၢပ်ႇၼမ်ႉသုၵ်ႇသီ ႁဵတ်းလွင်ႈ မူတ်းသႂ်ပၼ်ယူႇ။

ၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႈၸဝ်ႉ လုၵ်ႉဢၢပ်ႇၼမ်ႉသေ ဢဝ်ၽႅၼ်ႇၸႅတ်ႉၼႃႈ ထူၸႅတ်ႉပၼ် ႁႂ်ႈၼမ်ႉမူတ်းၼႆ ၼိူဝ်ႉၼင်ႁဝ်းၵေႃႈ တေဢုၼ်ႇမႃးသေ သီမၼ်းၵေႃႈ တေၶွင်ႇတေလႅင်မႃး။ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၵေႃႈ တေလႅတ်းသႅဝ်းမႃး။ ပေႃးႁဵတ်းပၼ် ၸိူင်ႉၼၼ် မၢၼ်ႇမၢၼ်ႇၼႆ မၼ်းတေၵႅတ်ႇၶေပၼ် လွင်ႈၵတ်းၶဝ်ႈလိုၵ်ႉသေဢမ်ႇၵႃး တေမီးႁႅင်းၵမ်ႉလႆႈ လွင်ႈၽိင်ႈၽႃႉလႅၵ်ႈလၢႆႈသေၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ ၶူၼ်ႁူဝ်ႁဝ်းၵေႃႈ တီႈဢေႇသုတ်းမၼ်း ၼိုင်ႈလိူၼ်ထုၵ်ႇလီ သၢႆႇပၼ်ယူႇ သွင်ပွၵ်ႈ။ ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးတႄႉ ပေႃးဢၢပ်ႇၼမ်ႉၵေႃႈ ပေႃးႁၼ်သၢႆႇယူႇ ၵမ်ႉပႃႈၼမ်။ ပေႃးသၢႆႁူဝ်ၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီ ၸႂ်ႉ ၼမ်ႉသၢႆႁူဝ်၊ တေႃႇယေႃႇမၢၵ်ႇႁၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ပွတ်ႇသီပၼ် ႁႂ်ႈပေႃးထိုင်ၼင်ႁူဝ်။ ပေႃးယဝ်ႉ သုၵ်ႈပၼ် ၸၢင်းပၼ် လၢႆပွၵ်ႈလၢႆၵမ်း ႁႂ်ႈမၼ်းမူတ်းသႂ်လီလီသေၵေႃႈ တၢၵ်ႇလူမ်းပၼ် ႁႂ်ႈမၼ်းႁႅင်ႈ။ ဢၼ်ပဵၼ် ဝီႁူဝ်ႁဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လီဢဝ်သုၵ်ႈသီၼႂ်းၼမ်ႉသေၵေႃႈ တၢၵ်ႇဝႆႉႁႂ်ႈႁႅင်ႈသေ

ၼင်ႇႁိုဝ်တူဝ်ႁဝ်း​ ပေႃးတေယူႇလီၵိၼ်ဝၢၼ်ၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီယူႇသဝ်းႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်း ၸွမ်းၼင်ႇလၢတ်ႈမႃႈပႃႈၼိူဝ် ၼႆႉသေဢမ်ႇၵႃး ႁိမ်းႁွမ်းႁိူၼ်း တီႈဢၼ်ႁဝ်းယူႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီႁဵတ်း လွင်ႈမူတ်းသႂ်ယူႇယဝ်ႉ။ တီႈဢၼ်ႁဝ်း ၼွၼ်းၼၼ်ႉ ယႃႇပေႁႂ်ႈမီး ယုၵ်းယၵ်း၊ ထုၵ်ႇႁႂ်ႈ လူမ်းၶဝ်ႈလူမ်းဢွၵ်ႇလီ၊ ႁႂ်ႈလႆႈပႃး သၢႆလႅတ်ႇ။ ပေႃးပဵၼ်လႆႈ ၼိုင်ႈပီ သွင်ပွၵ်ႈတႄႉ ထုၵ်ႇလီဢဝ် ၼမ်ႉလၢင်ႉပၼ် တၢင်းႁိူၼ်းယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းပဵၼ် ၽႃႈၵင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီၸႂ်ႉတိုဝ်း မဵဝ်းသၵ်ႉလႆႈ ၊ မဵဝ်းၸုမ်ႇၼမ်ႉလႆႈၼၼ်ႉ။ ပေႃးႁဝ်းၸႂ်ႉ ယူး၊ ၶူၼ်ၵႆႇသေ ႁဵတ်းလွင်ႈမူတ်းသႂ်ၼႆ ၽုၼ်ႇမုၵ်ႉၸၢင်ႈ ပိဝ်၊ ၸၢင်ႈၽူင်ႈလႄႈ ပေႃးဝႃႈပဵၼ်တီႈဢၼ် မီးၽႆးၽႃႉလိူင်ႇတႄႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီၸႂ်ႉပၼ် ၶိူင်ႈႁဵတ်းလွင်ႈမူတ်းသႂ် သေၵေႃႈ ႁဵတ်းၼႆ မၼ်းၵေႃႈ မီးၼမ်ႉတွၼ်းတွၼ်ႈတႃႇ ပၢႆးယူႇလီယူႇ။

ၸိူဝ်းပဵၼ် ၽီးၽႆး၊ ဢွင်ႈဢၢပ်ႇၼမ်ႉ၊ ထၢင် ၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၼိုင်ႈဝူင်ႈၼိုင်ႈပွၵ်ႈတႄႉ ထုၵ်ႇလီႁဵတ်းလွင်ႈမူတ်းသႂ် ပၼ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးဢမ်ႇၼၼ် ဢၼ်ဝူၺ်ႈႁၢင်ႈတေၼမ်မႃးသေ ဢၢႆသႅဝ်ဢမ်ႇလီၵေႃႈ တေဢွၵ်ႇမႃးယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းပဵၼ် ယုၵ်းယၵ်းႁဝ်းၼၼ်ႉ ပေႃးၸုတ်ႇၽႆးလႆႈၵူႈဝၼ်းၵေႃႈ ယိုင်ႈၶႅၼ်းလီယဝ်ႉ။ ပေႃးဢမ်ႇႁဵတ်းၼၼ်လႆႈ ၸႂ်ႉပုင်းဢၼ် မီးၽႃႈႁူမ်ႇသေၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီၵႂႃႇထွၵ်ႇပႅတ်ႈၸွမ်း ၵူႈဝၼ်းယူႇ။ ၼင်ႇႁိုဝ် ၸိူဝ်းပဵၼ် မႅင်းမူၼ်း၊ ၼူ ၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးတေဢမ်ႇၶဝ်ႈမႃးလႆႈၼႂ်းႁိူၼ်းၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းပဵၼ်တၢင်းၵိၼ်တၢင်းယမ်ႉၼႆႉ ထုၵ်ႇလီသိမ်းဝႆႉလီလီ။

မႅင်းမူၼ်း၊ ၼူၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ၸၢင်ႈဢဝ် မူင်ႈမႅင်းတၢင်းပဵၼ်မႃးလႄႈ တၢင်းၵိၼ်တၢင်းယမ်ႉႁဝ်းၼႆ ထုၵ်ႇလီႁူမ်ႇတူမ်းဝႆႉ လီလီ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉဢမ်ႇၵႃး ၸိူဝ်းပဵၼ် တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်လိူတ်ႇလိူတ်ႇမႆႈမႆႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီၸႂ်ႉ မေႃႈဝၢၼ်ႇဢၼ်ၸိုၼ်ႈသႂ်သေၵေႃႈ ႁုင်ၵိၼ်၊ သႂ်ႇၵိၼ်။ တီႈႁိူၼ်းၼႆႉ ၼမ်ႉၵိၼ်ၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈဝႆႉ။ ထုၵ်ႇလီၵိၼ်ပၼ် ၼမ်ႉသႅၼ်ႈသႂ် ဢၼ်ဢမ်ႇမီးၽေးၶဵၼ်း။ ပေႃးပဵၼ်ၼမ့် ဢၼ်ၶုတ်းၼႂ်းလိၼ်ၼၼ်ႉ မၼ်းၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်သၢင်ႇထုၵ်ႇ တႃႇတေၵိၼ်သေ ပေႃးပဵၼ် မိူင်းလူင်တႄႉၵေႃႈ လႆႈၸႂ်ႉ ၼမ်ႉဢၼ်မႃးၼႂ်းလွတ်ႇ ဢၼ်ပၼ်ၽႄပၼ်ၼၼ်ႉၵူၺ်း။ တီႈၼႂ်းၼွင် ဢၼ်ၶဝ်ပၼ်ပႃးၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ် မၼ်းတေဢမ်ႇပႃးမူင်ႈမႅင်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ဢဝ် ယႃႈယႃ ၵလူဝ်ရၢႆႉဢွပ်ႉၾ် လႄႈ ဢဝ် ယႃႈယႃႈပၢႆးထၢတ်ႈသႂ်ႇဝႆႉပၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ပေႃးတေႁဵတ်းၼမ်ႉၵိၼ်တႄႉ ပေႃးဝႃႈတေၸႂ်ႉၼႆ ထုၵ်ႇလီ ထွင်ႈဢဝ်လီလီသေ ၸႂ်ႉၼႆႉတႄႉ ၶႅမ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးပဵၼ်ၼမ်ႉဢုၼ်ႇၵတ်း ဢၼ်တူမ်ႈႁုင်ၼၼ်ႉၸမ်ႉ ၼမ်ႉဝၢၼ်မၼ်းၵႆႉၸၢင်လႄႈ ပေႃးဝႃႈတူမ်ႈ ၼမ်ႉဢုၼ်ႇၵတ်းၼႆ ထုၵ်ႇလီလၢႆႈၵွၵ်းမၼ်း လၢႆဢၼ်ယဝ်ႉ ၸင်ႇၵႆႈၵိၼ်ၼႆႉ လီယူႇယဝ်ႉ။

ႁိူၼ်းႁဝ်းၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီမူတ်းသႂ်လီသေဢမ်ႇၵႃး ထုၵ်ႇလီတဵတ်ႇယဵၼ်လီယဝ်ႉ။ သဵင်ဢၼ်မေႃးလင်ၼႆႉ မၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၸႂ်ႁဝ်းသုၵ်ႉသၵ်ႉလိူတ်ႇမႆႈ။ လုပ်ႇ၊ ၵွၼ်ႈၼိူဝ်ႉ၊ ဢွၵ်းဢေႃ ၸိူဝ်းဢၼ်ပဵၼ် ဢဵၼ်ဢႃႇယူင်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်လူဝ်ႇ လွင်ႈၵတ်းယဵၼ်၊ လွတ်ႈတဵတ်ႇသဵတ်ႇ။ ႁိူၼ်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မၼ်းထုၵ်ႇလီ တဵတ်ႇသဵတ်ႇသေ မၼ်းထုၵ်ႇလီ ပဵၼ်တီႈဢၼ် လိုဝ်ႈသဝ်းတူဝ်ၸႂ် ႁႂ်ႈမီးလွင်ႈၵတ်းယဵၼ်လႄႈ မီးၵၢၼ်လူဝ်ႇႁဵတ်းသင်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈႁဵတ်းလွႆးလွႆး၊ ႁႂ်ႈႁဵတ်း တဵတ်ႇတဵတ်ႇ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသဵင် ဢူၼ်ဢၢၼ်မေႃးမႄး တူင်ႉတူင်ႉတၢင်ႉတၢင်ႉလႄႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ရေႃးၵႃႇ ဢၼ်ၵပ်းၵၢႆႇ ဢႃႇယူင်ႇလႄႈ ပေႃးပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်မႃး မၼ်းယႃယၢပ်ႇဢေႃႈ။

ပေႃးလႆႈယူႇတီႈ မူတ်းသႂ်၊ တီႈၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်ၼႆႉ မၼ်းလီတွၼ်ႈတႃႇ ပၢႆးယူႇလီသေဢမ်ႇၵႃး မၼ်းပၼ်လွင်ႈ တၢင်းၵိတ်းယဵၼ်ၸႂ်သေၵွၼ်ႇဢေႃႈ။

ယူႇပၼ် ႁႂ်ႈလႆႈထၢတ်ႈလႅတ်ႈ သၢႆလႅင်းလႅတ်ႇ ၵုမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈထူၼ်ႈ

တူၼ်ႈမႆႉ၊ တူဝ်သတ်းလႄႈ ၵူၼ်းတၢင်းလၢႆၼႆႉ ပေႃးဢမ်ႇလႆႈ သၢႆလႅတ်ႇၼႆ မၼ်းတေ ဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇ၊ ႁႅင်းဢူၼ်ႈၵႂႃႇ တၢင်းသဵင်ႈတၢင်းမူတ်းယဝ်ႉ။ သၢႆလႅင်းလႅတ်ႇၼႆႉ မၼ်းပဵၼ် ဢၼ်းမီးၵႃႈၶၼ်တွၼ်ႈတႃႇ ပၢႆးယူႇလီၵူၼ်းႁဝ်း တေႉတေႉဝႃႈဝႃႈယဝ်ႉ။ တၢင်းပဵၼ် ရေႃးၵႃႇမၢင်ႇမဵဝ်းၼႆႉ ဢဝ် သၢႆလႅင်းလႅတ်ႇသေ ယူတ်းယႃၼႆ မၼ်းၸၢင်ႈၶႅၼ်း ႁၢႆၵႂႃႇၵေႃႈမီးဢေႃႈ။ ၵွပ်ႉဢွမ်ႇလႅတ်ႇၵူၺ်းတႄႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢမ်ႇၸၢင်ႈလူဝ်ႇပၼ်ၵႃႈပၼ်ႁူဝ်သေၵေႃႈ ဢဝ်လႆႈ သၢႆလႅင်းလႅတ်ႇယူႇယဝ်ႉ။ သၢႆလႅင်းလႅတ်ႇ ပွတ်းႁူဝ်ၼႂ်ၼႆႉ မၼ်းၶႅမ်ႉလိူဝ်တၢင်ႇၶၢဝ်းလႄႈ ပေႃးဝႃႈ ၶၢဝ်းမဵဝ်းၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီ ဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈႁိူၼ်းသေ ဢွမ်ႇဢၢႆလႅတ်လႄႈ ၶၢမ်ႇသၢႆလႅင်းလႅတ်ႇလႆႈယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ဢွမ်ႇလႅတ်ႇ ႁႂ်ႈ ၶၢဝ်းမၼ်းႁိုင်တႄႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီႁဵတ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ထုၵ်ႇလီဢွမ်ႇႁႃ ဢွမ်ႇႁႃၵႂႃႇဢဝ်။

ပေႃးတီႈႁိူၼ်းႁဝ်း သႂ်ႇဝႆႉ ႁူးၵႅဝ်ႈ (ၽႃမၢၼ်ႇ) လႄႈ ပေႃးလႅတ်ႇထွင်ႇသေ သၢႆလႅင်းလႅတ်ႇဢၼ်လတ်း ႁူးၵႅဝ်ႈၼၼ်ႉ သေၶဝ်ႈမႃးၼၼ်ႉ မၼ်းတေဢမ်ႇပေႃးပႃး ၼမ်ႉၵတ်ႉသင်လႄႈ ထုၵ်ႇလီပိုတ်ႇပၼ် ၽၵ်းတူႁူးလႅင်း ႁႂ်ႈသၢႆလႅင်းလႅတ်ႇ ၶဝ်ႈမႃးလႆႈ လီလီငၢမ်းငၢမ်း။ သၢႆလႅင်းလႅတ်ႇၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈမၼ်းပဵၼ် မေႃယႃ ဢၼ်ဢမ်ႇတၢပ်ႈ လူဝ်ႇပၼ်ငိုၼ်းသေဢမ်ႇၵႃး မၼ်းၸၢင်ႈ ၽဵဝ်ႈလၢင်ႉမုၺ်ႉပၼ် မူင်ႈမႅင်းဢၼ်ၸပ်းတိတ်းယူႇ တီႈၶူဝ်းၶွင်ႁိူၼ်းယေး ႁဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

လွၵ်းလၢႆးတွၼ်ႈတႃႇ ပၢႆးယူႇလီ ဢၼ်ၼႄမႃးပႃႈၼိူဝ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈ လွၵ်းလၢႆး ဢၼ်တေလႆႈႁဵတ်း ၸွမ်း ယၢပ်ႇယၢပ်ႇယဵၼ်းယဵၼ်းသင်။ ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇ မူၼ်ႉမႄးပၼ် လွင်ႈယူႇလွင်ႈသဝ်း လွင်ႈၵိၼ် လွင်ႈယမ်ႉ ဢိတ်းဢွတ်းၼႆၵေႃႈ မၼ်းပေႃးမီး ၽွၼ်းလီတွၼ်ႈတႃႇ ပၢႆးယူႇလီတူဝ် ပၢႆးယူႇလီၸႂ် ယူႇတၢင်းပုတ်းတၢင်းတႅင်ႈယဝ်ႉ။ လိူဝ်သေ လွၵ်းလၢႆးၸိူဝ်းၼၼ်ႉဢမ်ႇၵႃး ဢၼ်ၶႂ်ႈၽိူမ်ႉထႅမ်သႂ်ႇပၼ် လွင်ႈတၢင်း ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ မီးယူႇထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈ။ ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်းၵႆႉမေႃဝူၼ်ႉ လွင်ႈတိူဝ်ႉၸႂ် လွင်ႈၼႅင်ၸႂ်ၼမ်ၼႆႉ မၼ်းၵႆႉ ပဵၼ် တၢင်းပဵၼ်ၼမ်ဢေႃႈ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ်လႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ်တေလႆႈ သူးလၢပ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ် ပၢႆးယူႇလီၼႆႉ တြႃးဢၼ် ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီဢဝ်သႂ်ႇၸႂ်ဝႆႉ ႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်းယဝ်ႉ။

ၼင်ႇႁိုဝ် ၵူၼ်းႁိူၼ်းယေးႁဝ်း ပေႃးတေယူႇလီၵိၼ်ဝၢၼ်ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ် ပုၼ်ႈၽွၼ်းလူင်လၢင် ဢၼ်မႄႈၸဝ်ႈႁိူၼ်း တေလႆႈႁၢပ်ႇဢဝ်ၼႆယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇၵၢပ်ႈပၢၼ် ၸၢၵ်ႈလူတ်ႉၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၼင်ႇ ယၢမ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ႈၼႆႉ ၼင်ႇႁိုဝ်ပေႃးတေ ယူႇလီၵိၼ်ဝၢၼ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ဝႆႉမဝ်မဝ်မၢင်မၢင်တႄႉ မၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်။ ၵေႃႉပဵၼ်မႄႈၸဝ်ႈႁိူၼ်းၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီမီး တၢင်းႁူႉ ၵႃႈၶၼ်ပၢႆးယူႇလီ၊ ပၢႆးယူႇလီၵေႃႈတဵမ်ထူၼ်ႈသေ ထုၵ်ႇလီပွင်ႇၸႂ်ၸွမ်း လွင်ႈဝႃႈ တေႁဵတ်းႁိုဝ်ယူႇ၊ တေႁဵတ်းႁိုဝ်ၵိၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ။ ပေႃးၼၼ် မၼ်းၸင်ႇၸၢင်ႈၵွၼ်းၼႃႈႁိူၼ်းသေ ၸင်ႇၸၢင်ႈပၼ်လႆႈ သူးလၢပ်ႈ ပၢႆးယူႇလီ တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းႁိူၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီ သႂ်ႇၸႂ်သႂ်ႇၶေႃးဝႆႉ ႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်းယူႇ။