ပူင်လၢတ်ႈၶုၼ်လိတ်ႉသဝီႇၶဝ် တႃႇႁူမ်ႇလူမ်ႈၸိုင်ႈမိူင်း

မိူဝ်ႈယၢမ်းၼၼ် ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၼႆႉ ယူႇသဝ်းဢဝ်ဝႃႇတီႈ ၵွင်းမူးလူင်သႃႇရံတ မိူဝ်းဝေႇသႃႇလီႇၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ယၢမ်းၼၼ် ၶုၼ်လိတ်ႉသဝီႇၶဝ်လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ဢွၼ်ၵၼ်မႃးဝႆႈသႃၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ၶႃႈဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဝေႇသႃႇလီၶဝ်ၼႆႉ မူၼ်ႈသိူဝ်းၵိတ်းယဵၼ်ယူႁင်းၶဝ်ယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းၽေး ဢၼ်ဢၸႃႇတသၢတ်ႈတိူင်းမႃႇၵထၼၼ်ႉ ၵႆႉၵႆႉမႃးတိုၵ်းတေႃးၶဝ်။ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၵေႃႈ ပဵၼ်ၶိူဝ်းသၵျသႃႇၵီႇလႄႈ မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇၼၼ်ႉ မိူင်းၸွမ်ၸိုင်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈ လႆႈတူၵ်းတႂ်ႈမိုဝ်းၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ၵေႃးသလသေ လႆႈသၢၵ်ႈႁၢႆးငိုၼ်းတွင်းၶွၼ်ႇပၼ်ႇၼႃႇလႄႈ ၶုၼ်လႄႈ ၶႃႈဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း လႆႈၶၢမ်ႇတၢမ်ႇမၼ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈႁူႉထိုင်ယူႇ။ ပေႃးလႆႈပေၼ်တႂ်ႈမိုဝ်းပိူၼ်ႈၼႆ လႆႈတုၵ်ႉယၢၵ်ႈၵိၼ်းၸႂ်လႄႈ တႃႇတေပႂ်ႉပႃးၵႅတ်ႇၶေဝၢၼ်ႈမိူင်း ဢၼ်ပဵၼ်မိူင်းၸွမ်ၸိုင်ႈ ဝေႇသႃႇလီၶဝ်ၼၼ်ႉ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ၸင်ႇပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင် ဢၼ်ၶူပ်းငမ်ႇတင်း ၵၢၼ်ထူပ်းမိုဝ်း ၼင်ႇပႃႈတႂ်ႈၼႆႉယူႇယဝ်ႉ။

႑။ "ၼႄႈ - ဢႃႇၼၼ်ႇတႃႇ ၶုၼ်လိတ်ႉသဝီႇၶဝ် ဢၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇမိူင်းဝေႇသႃႇလီၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈႁွမ်းၽွမ်ႉပဵင်းၵၼ်သေ ၵႆႉၵႆႉတိူင်ႇပၢင်ႇ ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်တီႈသၽႃး (လုတ်ႉတေႃႇ) ၼၼ်ႉၼႆၸိုင် ၶဝ်တိုၼ်းဢမ်ႇသုမ်းၵၢၼ်ႉ"။
ၶုၼ်လိတ်ႉသဝီႇၶဝ်ၼႆႉ ၶဝ်တေဢုပ်ႉၵုမ်ထတ်းသၢင် လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းၶဝ်၊ ပေႃးၶဝ်ယင်းလုၵ်ႉတိုၼ်ႇၾၢင်ႉတူဝ်ယူႇၼႆၸိုင် လွင်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်မႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တေႁူႉၶိုတ်းၶိုတ်းၸမ်ၸမ်သေ ၶွၼ်ႈတုမ်လႆႈတပ်ႉသိုၵ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇယဝ်ႉ တေၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉလႆႈၽူႈၶဵၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇယူႇ။

႒။ "ၼႄႈ - ဢႃႈၼၼ်ႇတႃႇ ၶုၼ်လိတ်ႉသဝီႇၶဝ်ၼႆႉ တိူင်ႇပၢင်ႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်လီလီသေ ၽွမ်ႉႁူမ်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်းၼင်ႇၶဝ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းတႅပ်းတတ်းၼၼ်ႉပေႃးၼႆၸိုင် ၶဝ်တိုၼ်းဢမ်ႇသုမ်းၵၢၼ်ႉသေပွၵ်ႈသႄႈ"

႓။ "ၼႄႈ- ဢႃႇၼၼ်ႇတႃႇ ၶုၼ်လိတ်ႉသဝီႇၶဝ်လႄႈ ၶႃႈဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတင်းသဵင်ႈၼႆႉ ပေႃးၶဝ်ယင်းဢမ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ် မၢႆမီႈလွင်ႈဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်းၸိုင်ႈမိူင်းၶဝ် ဢၼ်ၶဝ်တမ်းဝၢင်းဝႆႉ ပေႃးၼႆၸိုင် ၶဝ်တိုၼ်းဢမ်ႇသုမ်းၵၢၼ်ႉသေပွၵ်ႈသႄႈ"။

႔။ "ၼႄႈ- ဢႃႇၼၼ်ႇတႃႇ ၶုၼ်လိတ်ႉသဝီႇၶဝ်ၼႆႉ ပေႃးယင်းဝႃႈ ၶဝ်တိုၵ်ႉၼပ်ႉယမ်ပေႃႈထဝ်ႈမႄႈၵႄႇၶဝ်လႄႈသင်၊ ၵူဝ်ယမ်သေ ယုၵ်ႉယွင်ႈဢဝ်ၵုင်ႇမုၼ်ယူႇလႄႈသင်၊ ထွမ်ႇသူပ်းဢဝ်ၵႂၢမ်းပေႃႈထဝ်ႈမႄႈၵႄႇၶဝ်ယူႇလႄႈသင်၊ ၶဝ်တေလႆႈၸၢမ်ႇပူၺ်ႈၽွၼ်းလီတူဝ်ထူပ်း ဢၼ်ထိူၵ်ႈၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇၼၼ်ႉဢိူဝ်ႈ"။

႕။ "ၼႄႈ- ဢႃႇၼၼ်ႇတႃႇ ၶုၼ်လိတ်ႉသဝီႇၶဝ်လႄႈ ၶႃႈဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ၼႆႉ တေလႆႈၵႅတ်ႇၶႄပႂ်ႉပႃးၸဝ်ႈရႁၢၼ်းတႃႇလႄႈ ၽူႈၵူၼ်းလီၼႂ်းမိူင်းၶဝ် ႁႂ်ႈပေႃးလႆႈယူႇသဝ်းၵတ်းယဵၼ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈယဝ်ႉ"

ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၼႆႉ ဢဝ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်ၸိူဝ်းၼႆႉသေ သင်ႇလၢတ်ႈတီႈၸဝ်ႈဢႃႇၼၼ်ႇတႃႇသေ ႁႂ်ႈသင်ႇပၼ်ၶုၼ်လိတ်ႉသဝီႇၶဝ်ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ ၶုၼ်လိတ်ႉသဝီႇၶဝ် ဢၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇမိူင်းဝေႇသႃႇလီႇၶဝ်ၵေႃႈ ႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်းၼင်ႇၶေႃႈသင်ႇပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႄႈ မိူင်းဝေႇသႃႇလီႇၵေႃႈ ႁိူဝ်ႈႁိူင်းပိူင်းသႂ်ၵႂႃႇတေႃႇပေႃးၶၢဝ်းႁိုင်ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။

ၽိုၼ်ဢိင်

ၼႃႈလိၵ်ႈ ႑႐႐၊ ပပ်ႉ - ႁၢင်ႈပိုၼ်းပုတ်ႉထၸဝ်ႈ| တႅမ်ႈ - သြႃႇလူင်ဢူးၵူဝ်ႇဢိင်ႇၵႃႇ (ၽူႈၼႄတြႃးဝိပသ်သၼႃႇလုမ်ႈၾႃႉ)