ပိမ်ႇပိသႃႇရ ၵေႃႉငမ်းယဵၼ်မျၢတ်ႈတွၼ်း
ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပိမ်ႇပိသႃႇရ ဢၼ်ၵိူဝ်လီၼပ်ႉယမ်ၽြႃးပေၼ်ၸဝ်ႈၼႆႉ တႃႇတေၶႃႈႁႅမ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၶိုၼ်းၼၼ်ႉ တေယၢပ်ႇၼႃႇၼႆ တေဝတၢတ်ႈတိုၼ်းႁူႉဝႆႉယဝ်ႉ။ မီးၸႂ်ၶႂ်ႈပူတ်းပႅတ်ႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလႄႈ ၸင်ႇၽၢၼ်ႇသၢင်းဢၼ်လီဢၢမ်းၼႄသေ ႁူၺ်းၸၼ်ဢၸႃႇတသၢတ်ႈ ၵေႃႉပဵၼ်ၵႅမ်မိူင်းၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ၸင်ႇဝႃႈတီးၵႅမ်မိူင်း "ၸဝ်ႈၶုၼ်ႈၸၢႆး၊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈပေႃႈ ၸဝ်ႈၼႆႉ သင်ဝႃႈဢႃႇယုမၼ်းယၢဝ်းၸိုင် တေႃႇမၼ်းပေႃးတၢႆ ၸဝ်ႈၸၢႆးပေႃးထဝ်ႈယဝ်ႉဢိူဝ်ႈ။ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းၼၼ်ႉ တေႁဵတ်းႁိုဝ်လႆႈၸၢမ်ႇႁၢင်ႈၸၢမ်ႇႁေႃလီလီယဝ်ႉ။ ပေႃးၶႂ်ႈၸၢမ်ႇႁၢင်ႈၸၢမ်ႇႁေႃလီလီတႄႉ လူဝ်ႇပဵၼ်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းတေႃႈလဵဝ်ယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ထုၵ်ႇလီၸတ်းၵၢၼ်ပႅတ်ႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းတေႃႈလဵဝ် ၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉဢိူဝ်ႈ လုၵ်ႈၼွင်ႉၵဝ်" ဝႃႈၼႆယူႇယဝ်ႉ။
ၸဝ်ႈၸၢႆးဢၸႃႇတသၢတ်ႈၵေႃႈ ၸွမ်းဢဝ်ၶေႃႈၺၢၼ်ႇ ဢၼ်သြႃႇမၼ်းပၼ်ၼၼ်ႉသေ တႃႇတေၶႃႈႁႅမ်ၸဝ်ႈပေႃႈ ဢၼ်ပဵၼ်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းၼၼ်ႉ ၸင်ႇပႃးဢဝ်လႅဝ်းယဝ်ႉ ၶဝ်ႈမိူင်းၼႂ်းလုၵ်းတီႈၼွၼ်းပိမ်ႇပိသႃႇရ ၽွင်းတဵင်ႈၶိုၼ်းလိုၵ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယၢမ်းၼၼ် ၵူၼ်းပႂ်ႉယၢမ်းႁၼ်သေ တီႉၺွပ်းလႄႈ လႅဝ်းၵေႃႈတိုၵ်ႉၶမ်ဝႆႉယူႇၼႂ်းမိုဝ်းဢၸႃႇတသၢတ်ႈယူႇ။ ပေႃးဢဝ်မၢႆမီႈၸိုင်ႈမိူင်းဝႃႈၼႆ ၵူၼ်းၽူႈၵေႃႉဢၼ်ဢၢင်ႈၶႃႈႁႅမ်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းၼၼ်ႉ တိုၼ်းတေလႆႈပၼ်တၢမ်ႇတၢႆယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းမၢၵ်ႇလမ်းႁူဝ်ၸႂ် ပိမ်ႇပိသႃႇရ ဢၼ်တေတႅပ်းတတ်းတြႃးၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉႁၵ်ႉၼိူဝ်လုၵ်ႈၸၢႆးၼႃႇသေ ၸင်ႇႁႂ်ႈပွႆႇလွတ်ႈၵေႃႉထုၵ်ႇတၢမ်ႇၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။
ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပိမ်ႇပိသႃႇရၼႆႉ ၸင်ႇၵႂႃႇဝူၼ်ႉႁၼ်မႅၼ်ႈ ဢၼ်မိူဝ်ႈမၼ်းတိုၵ်ႉလဵၵ်ႉၼုမ်ႇၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈပေႃႈမၼ်းၵေႃႈ ဢႃႇယုထဝ်ႈၵႄႇလႄႈ ၸင်ႇဝူၼ်ႉသွၼ်ႇတႃႇလုၵ်ႈၸၢႆးသေ ဢဝ်ႁၢင်ႈႁေႃဢၢပ်ႈပၼ်မၼ်းၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းၼၼ်သေ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီဢၢပ်ႈပၼ်ႁၢင်ႈႁေႃယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆသေ ၸင်ႇႁႂ်းဢၸႃႇတသၢၼ်ႈၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းယူႇယဝ်ႉ။
တေႇဝတၢတ်ႈတႄႉ တိုၵ်ႉပၼ်ၶေႃႈၺၢၼ်ႇတၢင်းႁၼ်ထိုင် ဢၼ်လိင်ႉလွၵ်းတီႈလုၵ်ႈၼွင်ႉမၼ်း ဢၸႃႇတသၢတ်ႈထႅင်ႈၵွၼ်ႇ။ သင်ဝႃႈ ၵူၼ်းဢၼ်မီးသတ်ႉၸႃႇ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပိမ်ႇပိသႃႇရၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လၵ်ႉလွမ်သွပ်ႉသႅပ်ႉတိတ်းတေႃႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်းယဝ်ႉ လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉဢဝ်ၶိုၼ်းႁၢင်ႈႁေႃၼႆ တေမီးၽေးၼမ်တႄႉတႄႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ပိူၼ်ႈတေဢမ်ႇၸၢင်ႈမႃးၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီဢဝ်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် ၶမ်ၶွၵ်ႈဝႆႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ ႁဵၻ်းၼၼ်သေ ဢၸႃႇတသၢတ်ႈၵေႃႈ ထွမ်ႇဢဝ်ၶေႃႈၵႂၢမ်းသြႃႇမၼ်းသေ ဢဝ်ၸဝ်ႈပေႃႈၶမ်ၶွၵ်ႈယဝ်ႉ ၶႃႈၶဝ်ၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် ႁႂ်ႈဢိုပ်းယၢၵ်ႈသေတၢႆ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။
ဝၢႆးၼႆႉ ၸင်ႇပူင်ၵႂၢမ်းၼၵ်းဝႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈဢဝ်ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်သူင်ႇပၼ်ၼႆ တီႈမႄႈၵေႃႉပဵၼ်ၸဝ်ႈၼၢင်းလူင် ဝေႇတေႇႁီႇ ထႅင်ႈဢွၼ်ႇယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ၸဝ်ႈၼၢင်းလူင်ၵေႃႈ ၸင်ႇလႆႈဢဝ် တၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉ လၵ်ႉသိူင်ႇသိမ်းၼႂ်းၶူဝ်းလဵင်းသေ ဢဝ်ၵႂႃႇလဵင်ႉပၼ် ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင်ပိမ်ႇပိသႃႇရယူႇယဝ်ႉ။
ပေႃးဢၸႃႇတသၢတ်ႈႁူႉလွင်ႈၼႆႉၵေႃႈ တိုၼ်းဢမ်ႇပၼ်မႄႈၶဝ်ႈၵႂႃႇၸူးတီႈၶွၵ်ႈၶင်ၼၼ်ႉ လုမ်းလုမ်းယဝ်ႉ။ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် ပိမ်ႇပိသႃႇရၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၵျၢင်ႉၵမ်ဝိပသ်သၼႃႇၵေႃႉၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ ပႆၽၢႆႈသၢင်းၵျၢၼ်ႇယူႇလူၺ်ႈလွင်ႈသိူဝ်းသႃႇသေႃးတႃႇပတ်ႉတိၽလသမႃႇပၢတ်ႈယူႁဵတ်းၼၼ်လႄႈ တူဝ်မၼ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ ႁၢင်ႈလီၾၢင်လီယူႇႁဵတ်းၼၼ်ယဝ်ႉ။ ဢဝ်ဢႃႇရုမ်ႇပၵ်းသႂ်ႇတီႈၵုင်ႇရတၼႃႇသၢမ်ၸဝ်ႈသေ သဵင်ႈၵၢမ်ႇၵႂႃႇလႄႈ လႆႈၵႂႃႇပဵꧣ်ၶုၼ်ၽီႁူဝ်သိုၵ်းလူင် ၸၼဝသၵ ဢၼ်ပဵၼ်ၵႅတ်တူဝ်ၶုၼ်ၽီလူင် ဝိသ်သဝၼ်ႇ မိူင်းၽီၸတုမႁႃရိတ်ႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။
ၽိုၼ်ဢိင် မႄးထတ်း
ၼႃႈလိၵ်ႈ ႙႖၊ ပပ်ႉ - ႁၢင်ႈပိုၼ်းပုတ်ႉထၸဝ်ႈ| တႅမ်ႈ - သြႃႇလူင်ဢူးၵူဝ်ႇဢိင်ႇၵႃႇ (ၽူႈၼႄတြႃးဝိပသ်သၼႃႇလုမ်ႈၾႃႉ)