တိပိတၵ
တိပိတၵ (ပိတၵၢတ်ႈသၢမ်ၵွင်) ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၶေႃႈၵႂၢမ်းထမ်း ၽြႃးဢၼ်ၵႅၼ်ႇၸဝ်ႈႁေႃးမႃး ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 45 ပီ ဝၢႆးသေ ပုတ်ႉထၸဝ်ႈ ဢဝ်ပရိၼိပ်ႉပၢၼ်ႇယဝ်ႉ တပႄးတပၢၼ်း ရႁၢၼ်းၸဝ်ႈၶဝ် ၶိုၼ်းမႄးၵဵပ်းႁွမ်တွမ်ၸု ႁႂ်ႈပဵၼ် ၸုမ်းလႂ်ၸုမ်း 1. ၸုမ်းဝိၼယ၊ 2. ၸုမ်းသုတ်ႉတၼ်ႇ၊ 3. ၸုမ်းဢၽိထမ်ႇမႃႇၼႆသေ ၸင်ႇပဵၼ်မႃး ပိတၵတ်ႈသၢမ်ၵွင်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပိတၵ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပွင်ႇဝႃႈ "သွင်း၊ ၵူၺ်"ၼႆယဝ်ႉ။ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႉ မိူင်းဝၼ်းတူၵ်းၶဝ်တႄႉ မၢႆထိုင်ဝႃႈ ပိတၵၼႆႉ ပဵၼ်ယေးသႅင် တီႈဢၼ်ဢဝ် ထမ်းတြႃးၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ သႂ်ႇဝႆႉၼႆယဝ်ႉ။ [1] ဝၢႆးသေ ပုတ်ႉထၸဝ်ႈ ဢဝ်ပရိၼိပ်ႉပၢၼ်ႇယဝ်ႉ မိူဝ်ႈၿီႇၸီႇ 483 ၸဝ်ႈမႁႃႇၵသ်သပ ဢဝ်တၢင်းၸွႆႈထႅမ် ၸဝ်ႈဢႃႇၼၼ်ႇတႃႇၶဝ်ၸဝ်ႈသေ ၸိူဝ်းၶဝ် ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းတႃႇ 500 ၸင်ႇဢဝ်ပိတၵၢတ်ႈ သၢမ်ၵွင် မႄးၶွၼ်ႈၵၼ် ၶူၼ်ႉၶႆႉ ဢူမ်ဢၢၼ်ႇ တၢင်ႇသင်ႇၵႃႇယၼႃႇၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ထမ်းပိတၵၢတ်ႈသၢမ်ၵွင်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈၸဝ်ႉ ဢူမ်သူပ်းသေ သိမ်းပႅင်းမႃးသေတ ထိုင်မႃး ပၢၼ်တၢင်ႇသင်ႇၵႃႇယၼႃႇ ပွၵ်ႈၵမ်းသီႇ တီႈမိူင်းသီႇႁူဝ်ႇ (သီရိလင်ႇၵႃႇ)ၼၼ်ႉတႄႉ တႅမ်ႈမၢႆသႂ်ႇၼိူဝ်ၽိုၼ်ပေႇယဝ်ႉ။ ထိုင်မႃး ပၢၼ်တၢင်ႇသင်ႇၵႃႇယၼႃႇ ပွၵ်ႈၵမ်း 5 ပၢၼ်ၸဝ်ႈမင်းတုင်း ဝဵင်းမၢၼ်းတလေးၼၼ်ႉတႄႉ တႅမ်ႈမၢႆသႂ်ႇၼိူဝ် ၶႅပ်းႁိၼ်ယဝ်ႉ။
ၽိုၼ်ဢိင်
မႄးထတ်း- ↑ Dr. Tin Swe,MBBS,Ph.D - Illustrated History of Buddha's Sasana (Vol.2. 1990)